Ñöøng ñeå cho Leã Giaùng Sinh
maát ñi yù nghóa toân giaùo saâu xa cuûa noù
Ñöøng ñeå cho Leã Giaùng Sinh maát ñi yù nghóa toân giaùo saâu xa cuûa noù.
Roma (Vat. 21/12/2011) - Saùng thöù tö 21 thaùng 12 naêm 2011 trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI laø buoåi tieáp kieán cuoái cuøng tröôùc leã Giaùng Sinh. Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ noùi veà yù nghóa leã Giaùng Sinh. Ngaøi môû ñaàu baøi huaán duï nhö sau:
Anh chò em thaân meán, toâi vui möøng tieáp ñoùn anh chò em trong buoåi tieáp kieán chung maáy ngaøy tröôùc leã Chuùa sinh ra. Lôøi chaøo treân moâi mieäng cuûa taát caû moïi ngöôøi trong nhöõng ngaøy naøy laø "Möøng leã Giaùng Sinh! Chuùc möøng leã Giaùng Sinh!", chuùng ta haõy laøm sao ñeå caû trong xaõ hoäi hieän nay, lôøi trao ñoåi chuùc möøng leã khoâng maát ñi yù nghóa toân giaùo saâu xa cuûa noù, vaø ngaøy leã khoâng bò thu huùt bôûi caùc khía caïnh beà ngoaøi, nhöng ñaùnh ñoäng con tim. Dó nhieân, caùc daáu chæ beà ngoaøi cuõng xinh ñeïp vaø quan troïng, mieãn laø chuùng giuùp chuùng ta soáng leã Giaùng Sinh trong yù nghóa ñích thaät, thaùnh thieâng vaø kitoâ cuûa noù laøm sao ñeå nieàm vui cuûa chuùng ta khoâng hôøi hôït, nhöng saâu xa.
Vôùi phuïng vuï giaùng sinh Giaùo Hoäi daãn ñöa chuùng ta vaøo trong Maàu Nhieäm cao caû cuûa söï Nhaäp Theå. Thaät theá, Giaùng Sinh khoâng chæ laø moät kyû nieäm ñôn thuaàn söï sinh ra cuûa Chuùa Gieâsu, maø coøn hôn theá nöõa laø vieäc cöû haønh moät Maàu Nhieäm ñaõ vaø coøn tieáp tuïc ghi daáu lòch söû cuûa con ngöôøi - chính Thieân Chuùa ñaõ ñeán ôû giöõa chuùng ta (x. Ga 1,14) vaø ñaõ trôû thaønh moät ngöôøi nhö chuùng ta - moät Maàu Nhieäm lieân quan tôùi ñöùc tin vaø cuoäc soáng cuûa chuùng ta, moät Maàu Nhieäm maø chuùng ta soáng moät caùch cuï theå trong caùc buoåi cöû haønh phuïng vuï, ñaëc bieät trong Thaùnh Leã.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha neâu leân caâu hoûi: laøm sao maø coù theå soáng vaø tham döï moät caùch coù hieäu quûa vaøo bieán coá ñaõ xaûy ra caùch ñaây hôn 2,000 naêm ñöôïc? Trong Thaùnh Leã Ñeâm Giaùng Sinh chuùng ta seõ laäp laïi ñieäp khuùc thaùnh vònh "Hoâm nay Ñaáng Cöùu Theá ñaõ giaùng sinh". Traïng töø thôøi gian "hoâm nay" trôû laïi nhieàu laàn trong taát caû caùc buoåi cöû haønh giaùng sinh vaø quy chieáu veà bieán coá sinh ra cuûa Ñöùc Gieâsu vaø ôn cöùu ñoä, maø söï Nhaäp Theå cuûa Con Thieân Chuùa ñem laïi. Trong Phuïng Vuï bieán coá ñoù vöôït ngoaøi caùc giôùi haïn khoâng gian vaø thôøi gian, vaø trôû thaønh thôøi söï, trôû thaønh hieän taïi. Hieäu quûa cuûa noù keùo daøi, caû khi ngaøy, thaùng, naêm vaø caùc theá kyû coù troâi qua. Khi aùm chæ Chuùa Gieâsu sinh ra "hoâm nay", phuïng vuï khoâng söû dung moät caâu noùi voâ nghóa, nhöng neâu baät raèng söï Sinh Ra ñoù maëc laáy vaø thaám nhaäp taát caû lòch söû, tieáp tuïc laø moät thöïc taïi caû ngaøy nay nöõa, maø chuùng ta coù theå ñaït ñeán chính trong phuïng vuï. Ñoái vôùi tín höõu chuùng ta, vieäc cöû haønh leã Giaùng Sinh canh taân xaùc tín Thieân Chuùa hieän dieän thöïc söï vôùi chuùng ta, vaãn laø "thòt xaùc", chöù khoâng chæ xa caùch: maëc duø Ngöôøi ôû vôùi Thieân Chuùa Cha, Ngöôøi vaãn gaàn guõi chuùng ta. Trong Treû Thô sinh ra taïi Beátleâhem Thieân Chuùa ñaõ ñeán gaàn con ngöôøi: chuùng ta coù theå gaëp gôõ Ngaøi baây giôø ñaây, trong moät "hoâm nay" khoâng taøn phai.
Con ngöôøi thôøi nay laø con ngöôøi cuûa "caûm nhaän", cuûa nhöõng gì coù theå thöïc nghieäm ñöôïc, ngaøy caøng gaëp khoù khaên trong vieäc roäng môû cho chaân trôøi vaø böôùc vaøo trong theá giôùi cuûa Thieân Chuùa. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha quaûng dieãn theâm leã Giaùng Sinh nhö sau:
Dó nhieân, ôn cöùu roãi cuûa nhaân loaïi xaûy ra trong moät thôøi ñieåm chính xaùc vaø coù theå nhaän dieän cuûa lòch söû: trong bieán coá Ñöùc Gieâsu thaønh Nagiareùt; nhöng Ñöùc Gieâsu laø Con Thieân Chuùa, laø chính Thieân Chuùa, laø Ñaáng ñaõ khoâng chæ noùi vôùi con ngöôøi, ñaõ cho con ngöôøi thaáy caùc pheùp laï, ñaõ höôùng daãn con ngöôøi doïc daøi lòch söû cöùu ñoä, maø ñaõ laøm ngöôøi vaø tieáp tuïc laø ngöôøi. Ñaáng Vónh Cöûu ñaõ böôùc vaøo trong caùc haïn heïp cuûa thôøi gian vaø khoâng gian deå khieán cho con ngöôøi coù theå gaëp gôõ Ngöôøi "hoâm nay". Caùc vaên baûn phuïng vuï leã Giaùng Sinh giuùp chuùng ta hieåu raèng caùc bieán coá cöùu ñoä do Chuùa Kitoâ thöïc hieän luoân luoân thôøi söï; chuùng lieân quan tôùi töøng ngöôøi vaø taát caû moïi ngöôøi.
Trong caùc buoåi cöû haønh phuïng vuï, khi chuùng ta laéng nghe hay noùi leân caâu "Hoâm nay Ñaáng Cöùu Theá ñaõ ñöôïc sinh ra cho chuùng ta", chuùng ta hieåu raèng Thieân Chuùa coáng hieán cho chuùng ta "hoâm nay", baây giôø ñaây, cho toâi vaø cho moïi ngöôøi trong chuùng ta, khaû theå hieåu bieát Ngöôøi vaø tieáp ñoùn Ngöôøi nhö caùc muïc ñoàng ñaõ laøm xöa kia taïi Beátlehem, ñeå Ngöôøi cuõng sinh ra trong cuoäc soáng chuùng ta, canh taân noù, soi saùng noù, vaø bieán ñoåi noù vôùi Ôn Thaùnh, vôùi Söï Hieän Dieän cuûa Ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trích daãn caùc suy tö trong caùc baøi giaûng cuûa thaùnh Giaùo Hoaøng Leâoâ Caû khích leä tín höõu nhaûy möøng vaø roäng môû con tim cho nieàm vui, phaùt xuaát töø ôn cöùu ñoä maø Chuùa Gieâsu giaùng sinh ñem ñeán cho nhaän loaïi. Vì hoâm nay Ñaáng Taïo thaønh theá giôùi ñaõ sinh ra töø cung loøng cuûa moät trinh nöõ, Ngoâi Lôøi cuûa Thieân Chuùa ñaõ xuaát hieän maëc laáy thaân xaùc höõu hình cuûa con ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gaén lieàn Söï Nhaäp Theå vôùi Maàu Nhieäm Phuïc Sinh vaø giaûi thích nhö sau:
Söï Nhaäp Theå vaø sinh ra cuûa Ñöùc Gieâsu môøi goïi chuùng ta höôùng caùi nhìn veà caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngöôøi: Giaùng Sinh vaø Phuïc Sinh caû hai ñeàu laø leã cuûa ôn cöùu ñoä. Phuïc Sinh cöû haønh ôn cöùu ñoä ñoù nhö chieán thaéng treân toäi loãi vaø caùi cheát: ghi daáu thôøi ñieåm cuoái cuøng, khi vinh quang cuûa Con Ngöôøi - Thieân Chuùa raïng ngôøi nhö aùnh saùng ban ngaøy; Giaùng Sinh cöû haønh ôn cöùu ñoä nhö vieäc Thieân Chuùa böôùc vaøo trong lòch söû ñeå laøm ngöôøi vaø ñem con ngöôøi tôùi vôùi Thieân Chuùa. Noù ghi daáu luùc khôûi ñaàu khi ban mai chieáu saùng. Nhö chính nhö ban mai ñi tröôùc vaø laøm cho thaáy tröôùc aùnh saùng ban ngaøy, leã Giaùng Sinh ñaõ loan baùo Thaäp Giaù vaø vinh quang cuûa Söï Phuïc Sinh... Trong khi Phuïc Sinh rôi vaøo ñaàu muøa xuaân, khi maët trôøi chieán thaéng caùc söông muø daày ñaëc vaø laïnh leõo, vaø canh taân maët ñaát, thì Giaùng Sinh rôi ñuùng vaøo ñaàu muøa ñoâng, khi aùnh saùng vaø söùc noùng maët trôøi khoâng theå ñaùnh thöùc thieân nhieân bò bao boïc bôûi giaù laïnh, nhöng beân döôùi söï soáng ñaäp nhòp vaø baét ñaàu trôû laïi chieán thaéng cuûa maët trôøi vaø söùc noùng.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp trong baøi huaán duï: Caùc Giaùo Phuï ñaõ luoân luoân ñoïc hieåu söï sinh ra cuûa Chuùa Gieâsu döôùi aùnh saùng cuûa toaøn coâng trình cöùu ñoä, ñaït toät ñònh trong Maàu Nhieäm Phuïc Sinh. Söï Nhaäp Theå cuûa Con Thieân Chuùa xuaát hieän khoâng chæ nhö söï khôûi ñaàu vaø laø ñieàu kieän cuûa ôn cöùu roãi, nhöng coøn nhö laø chính söï hieän dieän cuûa Maàu Nhieäm cöùu ñoä cuûa chuùng ta: Thieân Chuùa laøm ngöôøi, sinh ra laø treû thô nhö chuùng ta, nhaän laáy thòt xaùc cuûa chuùng ta ñeå chieán thaéng caùi cheát vaø toäi loãi. Thaùnh Basilio coù hai vaên baûn minh giaûi Maàu Nhieäm aáy raát yù nghóa. Ngöôøi noùi: "Thieân Chuùa nhaän laáy thòt xaùc chính laø ñeå tieâu dieät caùi cheát aån naáp trong ñoù. Nhö laø thuoác giaûi ñoäc moät khi ñaõ uoáng vaøo roài thì phaù huûy caùc hieäu quûa cuûa thuoác ñoäc, vaø nhö boùng toái cuûa moät caên nhaø tan ñi tröôùc aùnh saùng maët trôøi, caùi cheát ñaõ thoáng trò baûn tính con ngöôøi bò phaù huûy bôûi söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa. Nhö ñaù baêng ñoâng cöùng trong nöôùc cho tôùi khi naøo ñeâm coøn keùo daøi vaø boùng toái ngöï trò, nhöng noù tan chaûy ngay döôùi söùc noùng cuûa maët trôøi, cuõng theá caùi cheát ñaõ thoáng trò cho tôùi khi Chuùa Kitoâ tôùi, ôn thaùnh cuûa Thieân Chuùa Cöùu ñoä vöøa xuaát hieän vaø maët trôøi coâng chính moïc leân, thì noù bò chieán thaéng nuoát tröûng" (1 Cr 15,54), vì khoâng theå cuøng hieän dieän vôùi Söï Soáng" (Omelia sulla nascita di Cristo 2: PG 31,1461).
Trong moät vaên baûn khaùc thaùnh Basilio môøi goïi tín höõu cöû haønh ôn cöùu ñoä cuûa theá giôùi, ngaøy sinh cuûa nhaân loaïi, vì hoâm nay toäi cuûa Añam ñaõ ñöôïc tha thöù, con ngöôøi khoâng coøn phaûi noùi "ngöôi laø caùt buïi hay trôû veà caùt buïi", nhöng ñöôïc keát hieäp cuøng Ñaáng ñaõ ñeán töø trôøi, ngöôi seõ ñöôïc chaáp nhaän vaøo trôøi (Omelia della nascita di Cristo 6; PG 31,1473).
Roài Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän baøi huaán duï nhö sau: Trong leã Giaùng Sinh chuùng ta gaëp gôõ söï dòu hieàn vaø tình yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa, laø Ñaáng cuùi xuoáng treân caùc haïn heïp, caùc yeáu ñuoái vaø toäi loãi cuûa chuùng ta vaø Ngöôøi haï mình thaáp cho tôùi chuùng ta. Thaùnh Phaoloâ khaúng ñònh raèng Ñöùc Gieâsu Kitoâ "tuy ñoàng haøng vôùi Thieân Chuùa, nhöng ñaõ doác ñoå chính mình, baèng caùch nhaän laáy ñieàu kieän laø toâi tôù, trôû neân gioáng phaøm nhaân" (Pl 2,6-7). Chuùng ta haõy nhìn vaøo hang ñaù Beátleâhem, Thieân Chuùa ñaõ haï mình ñeán naèm trong moät maùng coû, vaø ñoù ñaõ laø môû ñaàu cho söï töï haï trong giôø khoå naïn cuûa Ngöôøi. Tuyeät ñænh cuûa lòch söû tình yeâu giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi ñi ngang qua maùng coû Beátleâhem vaø ngoâi moä ôû Gieârusalem... Chuùng ta haõy soáng leã Giaùng Sinh saép tôùi trong töôi vui. Chuùng ta haõy soáng bieán coá tuyeät vôøi naøy: Con Thieân Chuùa coøn sinh ra "hoâm nay", Thieân Chuùa thaät söï gaàn guõi töøng ngöôøi trong chuùng ta vaø muoán gaëp gôõ chuùng ta, muoán ñöa chuùng ta tôùi vôùi Ngöôøi. Ngöôøi laø aùnh saùng thaät daõi toûa vaø ñaùnh tan boùng toái bao truøm cuoäc soáng chuùng ta vaø nhaân loaïi.
Chuùng ta haõy soáng leã Giaùng Sinh cuûa Chuùa baèng caùch chieâm ngöôõng con ñöôøng tình yeâu voâ bieân cuûa Thieân Chuùa, laø Ñaáng ñaõ naâng chuùng ta leân vôùi Ngöôøi qua Maàu Nhieäm Nhaäp Theå, Khoå Naïn, Caùi Cheát vaø Phuïc Sinh cuûa Con cuûa Ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau vaø chuùc taát caû moät Leã Giaùng Sinh tuôi vui, an laønh, thaùnh thieän. Sau cuøng ngaøi caát kinh Laäy Cha vaø ban pheøp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)