Chæ hieåu bieát vaø toân troïng laãn nhau
môùi coù hoøa bình hoøa hôïp
Chæ hieåu bieát vaø toân troïng laãn nhau môùi coù hoøa bình hoøa hôïp.
Vatican (Vat. 18/11/2011) - Trong caùc thaùng qua tình hình theá giôùi lieân tuïc caêng thaúng vôùi caùc cuoäc xuoáng ñöôøng bieåu tình ñoøi töï do daân chuû cuûa ngöôøi daân caùc nöôùc A raäp Baéc Phi vaø vuøng Trung Ñoâng. Ngöôøi daân noåi daäy phaûn ñoái vaø laät ñoå chính saùch cai trò ñoäc taøi baát coâng cuûa nhaø nöôùc. Ñaây ñaõ laø tröôøng hôïp cuûa Tunisia, Ai Caäp vaø Libia, vaø ñang laø tröôøng hôïp cuûa Siria vaø Yemen. Taïi vaøi nöôùc taây aâu nhö Hy Laïp, Anh quoác, Hoa Kyø vaø Italia daân chuùng cuõng xuoáng ñöôøng hay caém leàu bieåu tình phaûn ñoái tình traïng soáng khoù khaên do cuoäc khuûng hoaûng taøi chaùnh kinh teá gaây ra.
Trong khi chieán tranh vaãn tieáp dieãn taïi moät vaøi nöôùc Phi chaâu nhö Somalia, Sudan, Kenya, vaø caùc xung khaéc baïo löïc khuûng boá khieán cho nhieàu ngöôøi thieät maïng nhö beân Nigeria. Theâm vaøo ñoù laø caûnh lôøi qua tieáng laïi giöõa vaøi nöôùc coù vuõ khí haït nhaân vôùi Iran ñang nhaát quyeát cheá taïo vuõ khí nguyeân töû. Taát caû khieán cho tình hình theá giôùi nhö moät loø thuoác noå. Rieâng taïi Vieät Nam nhaø nöôùc coäng saûn vaãn ngang nhieân tieáp tuïc aên cöôùp ñaát ñai cuûa caùc Giaùo Hoäi, caùc doøng tu vaø cuûa daân chuùng. Ñieån hình laø ñeâm 16 thaùng 11 naêm 2011 taø quyeàn Haø Hoäi ñaõ huy ñoäng 600 coâng an caûnh saùt tôùi aên cöôùp vaø thi coâng treân ñaát cuûa Doøng Chuùa Cöùu Theá Thaùi Haø, khieán cho saùng ngaøy 18 thaùng 11 naêm 2011 caùc linh muïc tu só vaø giaùo daân Thaùi Haø phaûi bieåu tình phaûn ñoái.
Chính caùc baát coâng, caùc cung caùch haønh xöû taøn aùc vaø voâ luaân cuûa giôùi laõnh ñaïo ñoäc taøi, khoâng toân troïng caùc hieán phaùp quoác gia vaø tuyeân ngoân nhaân quyeàn quoác teá khieán cho hoøa bình vaø hoøa hôp xaõ hoäi bò ñe ñoa traàm troïng khaép nôi treân theá giôùi. Vaø ñaây laø lyù do giaûi thích taïi sao trong thaùng 12 naêm 2011 Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi chuùng ta caàu xin cho caùc daân toäc treân traùi ñaát lôùn leân trong hoøa hôïp hoøa bình qua söï hieåu bieát vaø toân troïng laãn nhau.
Trong söù ñieäp göûi Ngaøy Hoøa Bình Theá Giôùi 2007 töïa ñeà "Baûn vò con ngöôøi, traùi tim cuûa hoøa bình" Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI taùi khaúng ñònh phaåm giaù cao troïng cuûa con ngöôøi, ñöôïc taïo döïng neân gioáng hình aûnh cuûa Thieân Chuùa. Con ngöôøi khoâng phaûi laø moät ñoà vaät, nhöng laø moät baûn vò coù khaû naêng töï hieåu bieát, töï chieám höõu, töï hieán daâng moät caùch töï do vaø böôùc vaøo trong söï hieäp thoâng vôùi caùc ngöôøi khaùc. Chính vì theá con ngöôøi coù nhieäm vuï tröôûng thaønh trong khaû naêng yeâu thöông vaø laøm cho theá giôùi tieán boä baèng caùch canh taân noù trong coâng lyù vaø hoøa bình.
Hoøa bình laø moät ôn vaø laø moät boån phaän. Caùc caù nhaân vaø caùc daân toäc coù khaû naêng lieân læ daán thaân soáng beân nhau vaø deät neân caùc töông quan coâng baèng vaø lieân ñôùi. Hoøa bình laø moät boån phaän ñoøi buoäc moãi ngöôøi phaûi traû lôøi phuø hôp vôùi chöông trình cuûa Thieân Chuùa ñöôïc khaéc ghi trong con tim vaø löông taâm saâu thaúm cuûa töøng ngöôøi. Chính vì theá moïi ngöôøi ñeàu coù boån phaän toân troïng phaåm gía cuûa ngöôøi khaùc, phaûn aùnh hình aûnh cuûa Thieân Chuùa Taïo Hoùa. Vì theá, ngöôøi ñöôïc höôûng moät quyeàn bính chính trò, kyõ thuaät, kinh teá lôùn hôn khoâng theå laïm duïng noù ñeå vi phaïm caùc quyeàn cuûa caùc ngöôøi keùm may maén hôn. Hoøa bình ñöôïc xaây döïng treân vieäc toân troïng caùc quyeàn cuûa taát caû moïi ngöôøi.
Vì yù thöùc ñöôïc ñieàu ñoù Giaùo Hoäi daán thaân baûo veä caùc quyeàn caên baûn cuûa moïi ngöôøi. Giaùo Hoäi ñaëc bieät ñoøi hoûi toân troïng quyeàn soáng vaø quyeàn töï do toân giaùo cuûa töøng ngöôøi, laø caùc quyeàn baåm sinh tuøy thuoäc Thieân Chuùa. Vì theá caàn phaûi toá caùo taát caû caùc vi phaïm quyeàn soáng trong xaõ hoäi: ngoaøi caùc naïn nhaân cuûa caùc xung ñoät vuõ trang, cuûa naïn khuûng boá vaø nhieàu hình thöùc baïo löïc khaùc, coøn coù caùc ngöôøi bò cheát thinh laëng vì naïn ñoùi, naïn phaù thai, naïn thöû nghieäm treân caùc phoâi thai ngöôøi vaø trôï töû. Taát caû ñeàu möu saùt hoøa bình. Phaù thai vaø thöû nghieäm treân phoâi thai ngöôøi laø tröïc tieáp khöôùc töø vieäc tieáp ñoùn tha nhaân, laø thaùi ñoä khoâng theå thieáu giuùp thieát laäp caùc töông quan hoøa bình laâu beàn.
Lieân quan tôùi töï do toân giaùo coù moät trieäu chöùng gaây lo aâu cho thaáy thieáu hoøa bình treân theá giôùi: ñoù laø caùc khoù khaên maø kitoâ höõu cuõng nhö tín höõu caùc toân giaùo khaùc gaëp phaûi trong vieäc töï do tuyeân xöng caùc xaùc tín toân giaùo cuûa hoï. Rieâng ñoái vôùi caùc tín höõu kitoâ phaûi ñau ñôùn ghi nhaän raèng trong vaøi quoác gia hoï khoâng chæ bò ngaên caûn, maø coøn bò baùch haïi nöõa, vaø môùi ñaây ngöôøi ta ñaõ coù theå ghi nhaän caùc baïo löïc gheâ tôûm choáng laïi caùc kitoâ höõu. Coù caùc chính quyeàn aùp ñaët moät toân giaùo duy nhaát cho taát caû moïi ngöôøi, trong khi coù caùc chính quyeàn khaùc thôø ô khoâng baùch haïi moät caùch taøn baïo, nhöng döôõng nuoâi vieäc cheá nhaïo caùc toân giaùo noät caùch coù heä thoáng treân bình dieän vaên hoùa. Trong taát caû moïi tröôøng hôïp moät quyeàn caên baûn cuûa con ngöôøi ñaõ khoâng ñöôïc toân troïng vaø ñieàu naøy gaây ra caùc aâm höôûng nghieâm troïng ñoái vôùi söï chung soáng hoøa bình.
Ngoaøi ra, nguoàn goác cuûa nhieàu caêng thaúng ñe doïa hoøa bình laø caùc baát coâng choàng chaát vaãn toàn taïi treân theá giôùi, trong ñoù coù caùc baát bình ñaúng lieân quan tôùi vieäc coù löông thöïc, nöôùc uoáng, nhaø ôû vaø y teá, cuõng nhö caùc baát bình ñaúng giöõa nam giôùi vaø nöõ giôùi trong vieäc thöïc thi caùc quyeàn caên baûn cuûa con ngöôøi. Cho ñeán nay ñieàu kieän soáng cuûa nöõ giôùi ñaõ khoâng ñöôïc chuù yù ñuû. Hoï bò kyø thò, khai thaùc boùc loät, khinh reû vaø ñoái xöû nhö ñoà vaät. Taát caû ñeàu laø caùc yeáu toá xuùc phaïm naëng neà tôùi phaåm giaù con ngöôøi, gaây baát oån cho traät töï xaõ hoäi vaø laøm toån thöông hoøa bình vaø hoøa hôïp.
Vôùi caùc taâm tình treân ñaây, trong thaùng 12 naêm 2011, hieäp yù vôùi Ñöùc Thaùnh Cha vaø tín höõu coâng giaùo toaøn theá giôùi, chuùng ta haõy caàu xin cho caùc daân toäc treân traùi ñaát bieát lôùn leân trong hoøa hôïp hoøa bình qua söï hieåu bieát vaø toân troïng laãn nhau; caùch rieâng caàu cho nhaø nöôùc coäng saûn Vieät Nam bieát boû ñöôøng taø vaïy, haønh xöû nhö moät nhaø nöôùc phaùp quyeàn, nghieâm chænh thöïc thi Hieán phaùp quoác gia, chaám döùt ñaøn aùp cöôùp boùc vaø toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)