Moät cuoäc khuûng hoaûng saâu xa
trong xaõ hoäi ngaøy nay
Moät cuoäc khuûng hoaûng saâu xa trong xaõ hoäi ngaøy nay.
Assisi [CNS 27/10/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Sôïi chæ chaïy xuyeân suoát qua caùc baøi phaùt bieåu taïi Cuoäc Gaëp Gôõ Lieân Toân Assisi naêm 2011 laø: theá giôùi khoâng chæ ñang ñöông ñaàu vôùi xung ñoät vaø chieán tranh, maø coøn phaûi ñöùng tröôùc moät cuoäc khuûng hoaûng saâu roäng hôn aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi vaø vaên hoùa trong moïi quoác gia.
Sinh thaùi bò huûy hoaïi, khoaûng caùch giöõa giaøu ngheøo, söï xoùi moøn caùc truyeàn thoáng vaên hoùa, chuû nghóa khuûng boá vaø nhöõng ñe doïa môùi cho nhöõng thaønh phaàn yeáu keùm nhöùt trong xaõ hoäi: ñoù laø nhöõng moái lo ngaïi ñöôïc caùc dieãn giaû neâu baät trong Ngaøy Suy Tö, Ñoái Thoaïi vaø Caàu nguyeän cho hoøa bình theá giôùi ñöôïc toå chöùc taïi Assisi, YÙ, hoâm thöù Naêm 27 thaùng 10 naêm 2011.
Ngoû lôøi vôùi khoaûng 300 tham döï vieân cuûa Cuoäc gaëp gôõ ñöôïc meänh danh laø "cuoäc haønh höông vì söï thaät vaø hoøa bình" naøy, Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI cuõng phaûn aùnh nhöõng moái lo ngaïi treân ñaây trong baøi phaân taùch cuûa ngaøi veà tình traïng hoøa bình theá giôùi 25 naêm sau cuoäc Gaëp Gôõ Lieân Toân ñaàu tieân do vò tieàn nhieäm cuûa ngaøi laø chaân phöôùc Gioan Phaolo II trieäu taäp.
Ñöùc thaùnh cha ghi nhaän raèng naêm 1986, theá giôùi khoâng nhöõng chìm ngaäp trong nhöõng cuoäc xung ñoät coù voõ trang maø coøn bò xaâu xeù vì cuoäc chieán tranh laïnh giöõa hai khoái ñoái nghòch nhau.
Ngaøy nay chieán tranh laïnh ñaõ chaám döùt vaø "moät cuoäc chieán tranh lôùn khoâng coøn ñe doïa chuùng ta nöõa". Tuy nhieân, tieác thay, theo Ñöùc thaùnh cha, theá giôùi vaãn coøn ñaày nhöõng moái baát hoøa.
Ñöùc thaùnh cha noùi raèng moái baát hoøa naøy maëc laáy hai hình thöùc môùi ñaùng sôï: moät laø chuû nghóa khuûng boá nhaân danh toân giaùo, hai laø söï xoùi moøn thieâng lieâng trong caùc xaõ hoäi coù neàn coâng nghieäp tieân tieán.
Caùch ñaây 25 naêm, Cuoäc gaëp gôõ lieân toân Assisi thaønh coâng moät phaàn naøo laø nhôø caùc phe phaùi ñang laâm chieán ñaõ ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa ñöùc Gioan Phaolo II ñeå höu chieán moät ngaøy. Naêm 2011, khoâng coù lôøi keâu goïi höu chieán vaø caùc tham döï vieân cuõng chaúng nhaéc ñeán caùc cuoäc xung ñoät, ngoaïi tröø tình traïng tranh chaáp cuûa thaønh Gerusalem.
Phaùt bieåu nhö theá caùc tham döï vieân taïi Ngaøy Gaëp Gôõ Lieân Toân Assisi khoâng heà phuû nhaän raèng theá giôùi khoâng coøn chieán tranh, maø chæ coù yù noùi raèng söï haøi hoøa cuûa theá giôùi ñang bò ñe doïa baèng nhieàu caùch ñaùng baùo ñoäng.
Moät vò ñaïi dieän cuûa Phaät giaùo Ñaïi Haøn laø thöôïng toïa Ja Seung nhaán maïnh ñeán nhöõng cuoäc xung ñoät veà vaên hoùa ngaøy caøng gia taêng treân theá giôùi. Moät soá dieãn giaû khaùc caûnh caùo raèng toaøn caàu hoùa ñoâi khi ñaõ taïo ra cuoäc ñuïng ñoä giöõa nhöõng ngöôøi sôï baûn saéc vaên hoùa cuûa mình bò laøm cho suy yeáu.
Ñöùc cha Rowan Williams, Toång giaùm muïc Anh giaùo Canterbury, Anh quoác, thuû laõnh tinh thaàn cuûa Lieân hieäp Anh Giaùo Theá Giôùi, noùi raèng theá giôùi khoâng heà bieát ñeán bao nhieâu ngöôøi ngheøo phaûi thieät maïng.
Moät soá khaùc cho raèng khuûng hoaûng kinh teá khieán cho moïi ngöôøi khoâng bieát töông lai seõ ñi veà ñaâu. Muïc sö Olav Fykse Tveit, Toång thö kyù cuûa Hoäi ñoàng caùc Giaùo hoäi Kito, noùi raèng vôùi tình traïng thaát nghieäp cao nôi giôùi treû, "chuùng ta nhö theå ñang ñaùnh caù vôùi phuùc lôïi vaø haïnh phuùc cuûa caû moät theá heä".
Veà phaàn mình, ñöùc Bartholomeâoâ I, Thöôïng phuï ñaïi keát Constantinople, lo ngaïi raèng nhöõng thay ñoåi do caùc phong traøo daân chuû taïi caùc nöôùc AÙ raäp mang laïi coù theå khieán cho caùc coäng ñoàng kito thieåu soá taïi caùc nöôùc naøy ít ñöôïc baûo veä hôn tröôùc kia.
Rieâng baø Julia Kristeva, moät trong boán nhaø tö töôûng voâ thaàn ñöôïc Ñöùc thaùnh cha môøi tham döï cuoäc gaëp gôõ lieân toân, thì laïi cho raèng nhöõng khaû naêng neàn taûng cuûa con ngöôøi nhö chaêm soùc cho nhau, nuoâi daïy con caùi vaø baûo veä ñaát ñai ñaõ bò ñe doïa bôûi nhöõng tieán boä vöôït böïc cuûa khoa hoïc, nhöõng cô cheá kyõ thuaät vaø taøi chính khoâng ñöôïc kieåm soùat cuõng nhö söï baát löïc cuûa nhöõng neàn daân chuû coå ñieån ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng keát quaû.
Nhieàu dieãn giaû cuõng caûnh baùo veà moät tai hoïa sinh thaùi neáu con ngöôøi khoâng thay ñoåi caùch soáng. Coù leõ Ñöùc hoàng y Peter Turkson, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa bình, laø ngöôøi ñaõ toùm taét ñöôïc nhöõng quan ngaïi treân ñaây khi noùi raèng moái quan heä cuûa con ngöôøi vôùi thieân nhieân ngaøy caøng bò xaùo troän.
Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh Coâng lyù vaø hoøa bình noùi: "Söï caïnh tranh maïnh meõ veà taøi nguyeân giöõa caùc daân toäc trong moät moâi sinh maø khí haäu ñang bò o eùp, coù nguy cô phaù huûy xaõ hoäi vaø taøn phaù traät töï thieân nhieân maø thaùnh Phanxico ñaõ ca ngôïi trong "Baøi ca maët trôøi".
Dó nhieân, trong ngaøy suy tö, ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän vöøa qua, caùc dieãn giaû khoâng chæ caûnh baùo veà nhöõng moái ñe doïa bi ñaùt ñoái vôùi theá giôùi. Moät soá cuõng noùi leân nhöõng lôøi ñaøy hy voïng.
Moät vò muïc sö tin laønh ñaïi dieän cho caùc Giaùo hoäi caûi caùch phaùt bieåu trong leã nghi keát thuùc raèng moât theá giôùi vôùi nhieàu bieân giôùi môû roäng hôn, vôùi nhieàu khoaûng caùch ñöôïc thu heïp vaø vôùi nhöõng phöông tieän lieân laïc toát ñeïp hôn, seõ giuùp cho caùc tín ñoà toân giaùo taùc ñoäng maïnh hôn.
Nhöng taïi Ngaøy Suy Tö, Ñoái Thoaïi vaø Caàu nguyeän naêm 2011, ai cuõng nhaän thaáy raèng ñeå xaây döïng hoøa bình theá giôùi, caàn coù moät caùi gì khaùc hôn laø chæ loaïi tröø caùc cuoäc xung ñoät voõ trang.
Ñaây laø caûm nghæ chung ñöôïc phaûn aùnh qua haøng ngaøn khaùch haønh höông coù maët trong Ngaøy Suy Tö, Ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän naêm 2011. Moät bieåu ngöõ vieát tay vôùi haøng chöõ "Moät Traät Töï Theá Giôùi Môùi" ñaõ ñöôïc moät khaùch haønh höông tröông leân khi Ñöùc thaùnh cha ñi qua. Bieåu ngöõ naøy haún ñaõ noùi leân noãi khao khaùt chung cuûa moïi ngöôøi khi tham döï cuoäc haønh trình vì söï thaät, vì hoøa bình naêm 2011.
RVA.