Ngaøy suy tö, ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän
taïi Assisi cho Coâng lyù vaø Hoøa bình
Ngaøy suy tö, ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän taïi Assisi cho Coâng lyù vaø Hoøa bình.
Assisi (27/10/2011) - Hoâm 27 thaùng 10 naêm 2011, taïi Assisi, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ cöû haønh ngaøy suy tö, ñoái thoaïi vaø caàu nguyeän cuøng vôùi hôn 300 vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo ñeán töø hôn 50 quoác gia, cho coâng lyù vaø hoøa bình, nhaân kyû nieäm ñuùng 25 naêm cuoäc gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo theá giôùi do Ñöùc Chaân Phöôùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ 2 ñaõ trieäu taäp.
Ngaøy suy tö naøy coù chuû ñeà "Nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa chaân lyù, nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa hoøa bình".
Trong soá caùc tham döï vieân, coù 30 phaùi ñoaøn cuûa caùc Giaùo Hoäi Kitoâ, goàm 17 phaùi ñoaøn töø caùc Giaùo Hoäi Ñoâng phöông, ñöùng ñaàu laø Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios I, Giaùo Chuû Chính Thoáng Constantinople, Veà phía caùc Coäng ñoàng Giaùo Hoäi Kitoâ ôû Taây Phöông, coù 13 phaùi ñoaøn, ñöùng ñaàu laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Robert Williams, Giaùo chuû Lieân hieäp Anh giaùo. Theâm vaøo ñoù, coù Phaùi ñoaøn cuûa UÛy ban quoác teá tham khaûo lieân toân thuoäc toøa Ñaïi Rabbi tröôûng cuûa Israel do Rabbi David Rosen höôùng daãn, caùc toå chöùc quoác teá Do thaùi giaùo; Do thaùi giaùo Italia do Rabbi Tröôûng Coäng ñoaøn Do thaùi ôû Roma, tieán só Riccardo Di Segni ñaïi dieän.
Coù 176 ngöôøi khoâng thuoäc Kitoâ vaø Do thaùi giaùo. Trong soá naøy, ngöôøi ta ghi nhaän laàn ñaàu tieân coù moät phaùi ñoaøn Phaät giaùo töø Trung Quoác. Sau cuøng, cuõng coù 4 nhaân vaät khoâng tín ngöôõng cuõng ñeán tham döï cuoäc gaëp gôõ ôû Assisi, trong ñoù coù baø giaùo sö Julia Kristeva, 70 tuoåi, sinh taïi Bulgari nhöng soáng taïi Phaùp töø 45 naêm nay. Baø laø moät nhaø ngöõ hoïc, phaân taâm hoïc, trieát gia vaø vaên só cuûa Phaùp vaø laø taùc giaû cuûa khoaûng 30 cuoán saùch. Trong soá 3 ngöôøi coøn laïi coù 2 trieát gia vaø 1 nhaø kinh teá.
Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo ñaõ khôûi haønh töø nhaø ga Vatican. Khi xe hoûa tieán qua caùc nhaø ga cuûa caùc thaønh phoá Terni, Spoleto vaø Foligno, xe chaïy chaäm laïi vôùi vaän toác 10 caây soá 1 giôø, ñeå caùc Giaùm Muïc vaø ñoâng ñaûo tín höõu thuoäc caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc vò laõnh ñaïo, baøy toû söï tham gia vaø tình lieân ñôùi vôùi saùng kieán cuûa caùc vò.
Ñeán nôi vaøo luùc 10 giôø, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc Ñöùc Giaùm Muïc sôû taïi Domenico Sorrentino, cuøng vôùi vò ñaïi dieän chính quyeàn trung öông Italia, OÂng Gianni Letta, Thöù tröôûng taïi Phuû Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng, cuøng vôùi caùc quan chöùc chính quyeàn ñòa phöông, chaøo ñoùn. Ñaëc bieät laø 4 Linh Muïc Beà treân Toång quyeàn cuûa 4 ngaønh doøng nam Phanxicoâ ñaõ ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh Cha ngay taïi theàm Vöông cung thaùnh ñöôøng. Vaø ñeán löôït Ñöùc Thaùnh Cha, ngaøi ñoùn tieáp caùc vò thuû laõnh phaùi ñoaøn caùc toân giaùo do 3 vò Hoàng Y chuû tòch caùc cô quan lieân heä cuûa Toøa Thaùnh giôùi thieäu.
Trong soá nhöõng ngöôøi ngoài chaät Thaùnh ñöôøng, coøn coù 25 Hoàng Y vaø hôn 50 Giaùm Muïc Coâng Giaùo.
Sau lôøi chaøo möøng cuûa Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù Hoøa bình vaø cuõng laø tröôûng ban toå chöùc, moïi ngöôøi ñaõ xem chieáu laïi moät video kyû nieäm cuoäc gaëp gôõ caùch ñaây 25 naêm vaø caùc sinh hoaït keá tieáp. Roài Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios I, Giaùo Chuû Chính Thoáng Constantinople, cuõng laø Giaùo Chuû danh döï chung cuûa Chính Thoáng Giaùo ñaõ leân tieáng phaùt bieåu. Sau ñoù laø caùc baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Rowan Williams, Giaùo chuû Lieân hieäp Anh giaùo, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Norvan Zakarian, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Armeùni Toâng truyeàn taïi Phaùp..
Roài ñeán caùc baøi cuûa Muïc Sö Toång thö kyù Hoäi ñoàng ñaïi keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ ôû Geneøve, Rabbi David Rosen Ñaïi dieän toøa Ñaïi Rabbi cuûa Israel, cuøng moät soá vò khaùc, ñaëc bieät laø Hoøa Thöôïng Ja-Seung, Chuû tòch Hoäi phaät giaùo Jogye cuûa Haøn Quoác. Sau cuøng laø baøi cuûa baø giaùo sö Julia Kristeva, ngöôøi Phaùp goác Bulgari, Ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi khoâng tín ngöôõng.
Cöù sau 3 baøi phaùt bieåu laïi coù moät luùc taïm ngöng vôùi moät baûn nhaïc vó caàm do moät cha doøng Phanxicoâ thöïc hieän. Caùc vò phaùt bieåu baèng tieáng Phaùp, Anh, cuõng coù vò baèng tieáng Haøn quoác vaø Araäp.
Baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Sau cuøng laø baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Ngaøi noùi baèng tieáng YÙ nhöng vaên baûn baøi naøy ñöôïc phaùt cho caùc tham döï vieân khoâng raønh ngoân ngöõ naøy ñeå caùc vò theo doõi, qua ñoù Ñöùc Thaùnh Cha maïnh meõ pheâ bình vieäc laïm duïng toân giaùo ñeå thi haønh baïo löïc, nhöõng haønh vi khuûng boá döïa vaøo toân giaùo, vaø nhöõng chuû tröông loaïi tröø toân giaùo. Ngaøi noùi:
Anh chò em thaân meán,
Thöa quí vò tröôûng ñoaøn vaø ñaïi dieän caùc Giaùo Hoäi vaø caùc coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, vaø caùc toân giaùo theá giôùi, caùc baïn thaân meán!
25 naêm ñaõ troâi qua töø khi laàn ñaàu tieân, Ñöùc Chaân Phöôùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ 2 môøi caùc ñaïi dieän toân giaùo theá giôùi ñeán Assisi ñeå caàu nguyeän cho hoøa bình. Ñieàu gì ñaõ xaûy ra töø ñoù? Chính nghóa hoøa bình ngaøy nay ra sao roài? Hoài ñoù ñe doïa lôùn cho hoøa bình treân theá giôùi xuaát phaùt töø söï phaân chia traùi ñaát thaønh hai khoái ñoái nghòch nhau. Bieåu töôïng toû töôøng cuûa söï phaân chia ñoù chính laø böùc töôøng Berlin; böùc töôøng naøy xuyeân qua giöõa thaønh phoá, xaùc ñònh bieân giôùi giöõa hai theá giôùi. Naêm 1989, töùc laø 3 naêm sau cuoäc gaëp gôõ taïi Assisi, böùc töôøng ñoù suïp ñoå maø khoâng coù ñoå maùu. Ñoät nhieân, nhöõng kho voõ khí khoång loà ôû ñaøng sau böùc töôøng ñoù khoâng coøn yù nghóa nöõa. Chuùng ñaùnh maát khaû naêng laøm cho ngöôøi ta kinh hoaøng sôï haõi. YÙ muoán cuûa caùc daân toäc mong ñöôïc töï do maïnh meõ hôn nhöõng kho voõ khí cuûa baïo löïc. Caâu hoûi veà nhöõng nguyeân do gaây ra söï ñaûo loän aáy thaät laø phöùc taïp vaø khoâng theå tìm ñöôïc moät caâu traû lôøi ñôn giaûn. Nhöng beân caïnh caùc söï kieän kinh teá vaø chính trò, nguyeân nhaân saâu xa nhaát cuûa bieán coá aáy laø yeáu toá tinh thaàn: ñaøng sau quyeàn löïc vaät chaát khoâng coøn xaùc tín tinh thaàn naøo nöõa. Öôùc muoán ñöôïc töï do roát cuoäc maïnh meõ hôn noãi lo sôï tröôùc baïo löïc, thöù baïo löïc voán khoâng coù söï saéc thaùi tinh thaàn naøo caû. Chuùng ta bieát ôn vì chieán thaéng aáy cuûa töï do, tröôùc tieân ñoù cuõng laø moät chieán thaéng cuûa hoøa bình. Vaø cuõng caàn noùi theâm raèng trong boái caûnh ñoù khoâng phaûi chæ coù töï do tin töôûng nhö nguyeân nhaân chuû yeáu, tuy raèng trong ñoù cuõng coù töï do tín ngöôõng. Vì theá, chuùng ta coù theå lieân keát taát caû nhöõng ñieàu ñoù, moät caùch naøo ñoù, vôùi vieäc caàu nguyeän cho hoøa bình.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaët caâu hoûi:
"Nhöng ñieàu gì ñaõ xaûy ra sau ñoù? Raát tieác laø chuùng ta khoâng theå noùi raèng töø ñoù tình hình ñöôïc töï do vaø hoøa bình. Tuy chuùng ta khoâng thaáy coù söï ñe doïa cuûa cuoäc ñaïi chieán, nhöng raát tieác laø theá giôùi ñaày nhöõng baát hoøa. Ñaây khoâng phaûi chæ laø söï kieän ñaây ñoù vaãn coù chieán tranh xaûy ra - baïo löïc nhö theá vaãn luoân hieän dieän vaø laø thaân phaän cuûa theá giôùi chuùng ta. Töï do laø moät ñieàu thieän haûo lôùn lao. Nhöng theá giôùi töï do phaàn lôùn toû ra khoâng coù ñònh höôùng, vaø nhieàu ngöôøi hieåu laàm töï do laø töï do gaây baïo löïc. Söï baát hoøa mang nhöõng khuoân maët môùi meû vaø ñaùng sôï; vaø cuoäc chieán ñaáu cho hoøa bình phaûi kích thích taát caû chuùng ta moät caùch môùi meû.
Chuùng ta haõy tìm caùch xaùc ñònh roõ hôn nhöõng khuoân maët môùi cuûa baïo löïc vaø baát hoøa. Theo yù toâi, noùi moät caùch toång quaùt, ngöôøi ta coù theå vaïch roõ hai loaïi khaùc nhau cuûa baïo löïc môùi, chuùng hoaøn toaøn ñoái ngöôïc nhau veà ñoäng löïc vaø ñöôïc bieåu loä raát khaùc nhau veà chi tieát. Tröôùc tieân laø naïn khuûng boá, trong ñoù thay vì ñaïi chieán, coù nhöõng cuoäc taán coâng nhaém muïc tieâu roõ raøng, ñaùnh vaøo nhöõng ñieåm quan troïng cuûa ñoái phöông, ñeå taøn phaù, maø khoâng ñeå yù gì tôùi nhöõng sinh maïng voâ toäi bò saùt haïi daõ man hoaêc bò thöông trong cuoäc khuûng boá nhö theá. Döôùi maét nhöõng keû traùch nhieäm, ñaïi chính nghóa gaây thieät haïi cho keû thuø laø ñieàu bieän minh ñöôïc cho moïi hình thöùc taøn aùc. Ngöôøi ta loaïi boû taát caû nhöõng gì trong coâng phaùp quoác teá voán ñöôïc moïi ngöôøi nhìn nhaän vaø pheâ chuaån nhö giôùi haïn baïo löïc. Chuùng ta bieát raèng nhieàu khi naïn khuûng boá ñöôïc thuùc ñaåy baèng lyù do toân giaùo vaø chính tính chaát toân giaùo cuûa nhöõng cuoäc taán coâng ñöôïc coi nhö moät söï bieän minh cho taønh traïng taøn aùc voâ nhaân ñaïo, ngöôøi ta cho raèng coù theå gaït boû nhöõng qui luaät cuûa coâng phaùp ñeå ñaït tôùi caùi goïi laø "ñieàu thieän ích" maø hoï theo ñuoåi. Toân giaùo ôû ñaây khoâng phuïc vuï cho hoøa bình nhöng ñeå bieän minh cho baïo löïc.
"Söï pheâ bình toân giaùo, töø thuyeát soi saùng, vaãn thöôøng chuû tröông raèng toân giaùo chính laø nguyeân nhaân gaây ra baïo löïc vaø vì theá hoï xaùch ñoäng söï thuø nghòch ñoái vôùi toân giaùo. Söï kieän toân giaùo trong thöïc teá gaây ra baïo löïc laø ñieàu phaûi laøm cho chuùng ta lo aâu saâu xa. Theo moät theå thöùc tinh teá hôn, nhöng luoân taøn aùc, Chuùng ta thaáy toân giaùo nhö nguyeân nhaân gaây ra baïo löïc, moät caùch tinh vi hôn, nhöng luoân taøn aùc, khi baïo löïc aáy ñöôïc nhöõng ngöôøi baûo veä toân giaùo söû duïng ñeå choáng laïi nhöõng ngöôøi khaùc. Caùc vò ñaïi dieän caùc toân giaùo tuï taäp taïi Assisi naêm 1986 taïi Assisi muoán khaúng ñònh - vaø chuùng ta muoán maïnh meõ cöông quyeát laäp laïi- raèng: ñoù khoâng phaûi laø baûn chaát chaân thöïc cuûa toân giaùo. Traùi laïi ñoù laø söï xuyeân taïc toân giaùo vaø noù goùp phaàn tieâu dieät toân giaùo. Choáng laïi lôøi khaúng ñònh naøy, ngöôøi ta neâu vaán naïn: nhöng töø ñaâu maø baïn bieát ñoù laø baûn chaát ñích thöïc cuûa toân giaùo? Phaûi chaêng laäp tröôøng cuûa quí vò khoâng xuaát phaùt töø söï kieän nôi quí vò söùc maïnh cuûa toân giaùo ñaõ bò taét lòm? Vaø coù nhöõng ngöôøi khaùc cuõng vaën laïi: phaûi chaêng coù moät baûn chaát chung cuûa toân giaùo, ñöôïc dieãn taû trong taát caû caùc toân giaùo vaø vì theá coù giaù trò ñoái vôùi taát caû caùc toân giaùo? Nhöõng caâu hoûi naøy chuùng ta phaûi traû lôøi neáu chuùng ta muoán choáng laïi moät caùch thöïc tieãn vaø ñaùng tin vieäc söû duïng baïo löïc vì nhöõng lyù do toân giaùo. ÔÛ ñaây coù nghóa vuï cô baûn cuûa vieäc ñoái thoaïi lieân toân - moät nghóa vuï caàn phaûi ñöôïc taùi nhaán maïnh trong cuoäc gaëp gôõ naøy.
"Veà ñieåm naøy, trong tö caùch laø tín höõu Kitoâ, toâi muoán noùi raèng: ñuùng vaäy, trong lòch söû, ngöôøi ta cuõng ñaõ nhaân danh ñöùc tin Kitoâ ñeå söû duïng baïo löïc. Chuùng ta raát xaáu hoå maø nhìn nhaän ñieàu ñoù. Nhöng moät ñieàu tuyeät ñoái roõ raøng, ñoù laø ñöùc tin Kitoâ bò laïm duïng, moät caùch traùi ngöôïc roõ raøng vôùi baûn chaát ñích thöïc cuûa ñöùc tin naøy. Thieân Chuùa laø Ñaáng maø caùc tín höõu Kitoâ chuùng toâi tin, chính laø Ñaáng Taïo Hoùa vaø Cha cuûa taát caû moïi ngöôøi, do ñoù moïi ngöôøi laø anh chò em vôùi nhau vaø hoïp thaønh moät gia ñình duy nhaát. Thaäp giaù cuûa Chuùa Kitoâ ñoái vôùi chuùng toâi chính laø daáu hieäu cuûa vò Thieân Chuùa, thay vaøo baïo löïc, Ngaøi ñaët söï ñau khoå vôùi ngöôøi khaùc vaø yeâu thöông tha nhaân. Danh xöng cuûa Ngaøi laø "Thieân Chuùa cuûa tình thöông vaø hoøa bình" (2 Cr 13,11). Nghóa vuï cuûa taát caû nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm naøo ñoù ñoái vôùi ñöùc tin Kitoâ laø phaûi lieân tuïc thanh taåy toân giaùo cuûa caùc Kitoâ höõu töø chính trung taâm cuûa mình, ñeå maëc duø coù nhöõng yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi, Kitoâ giaùo thöïc söï laø duïng cuï hoøa bình cuûa Thieân Chuùa trong theá giôùi.
Tieáp tuïc baøi phaùt bieåu trong cuoäc gaëp gôõ lieân toân saùng hoâm qua taïi Assisi, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
"Neáu moät thöù baïo löïc cô baûn ngaøy nay ñöôïc thuùc ñaåy baèng toân giaùo, vaø qua ñoù ñaët caùc toân giaùo ñöùng tröôùc vaán ñeà veà baûn chaát cuûa toân giaùo vaø buoäc taát caû chuùng ta phaûi thanh taåy, thì moät loaïi baïo löïc thöù hai, ña dieän, coù ñoäng löïc hoaøn toaøn ngöôïc laïi: ñoù laø haäu quaû cuûa söï choái boû Thieân Chuùa: söï phuû nhaän Ngaøi vaø ñaùnh maát nhaân loaïi tính ñi song song vôùi nhau. Nhöõng keû thuø cuûa toân giaùo - nhö chuùng ta ñaõ noùi - coi toân giaùo laø moät nguoàn maïch chính gaây ra baïo löïc trong lòch söû nhaân loaïi vaø vì theá hoï chuû tröông tieâu dieät toân giaùo. Nhöng söï phuû nhaän Thieân Chuùa ñaõ taïo neân söï taøn aùc vaø baïo löïc voâ ñoä, ñieàu aáy coù theå xaûy ra laø vì con ngöôøi khoâng coøn nhìn nhaän moät qui luaät hoaëc vò thaåm phaùn naøo ôû treân mình, traùi laïi hoï coi mình laø qui luaät. Nhöõng kinh hoaøng trong caùc traïi taäp trung chöùng toû thaät roõ raøng nhöõng haäu quaû cuûa söï choái boû Thieân Chuùa.
"Nhöng ôû ñaây toâi khoâng muoán döøng laïi chuû thuyeát voâ thaàn do Nhaø Nöôùc aùp ñaët; ñuùng hôn toâi muoán noùi veà söï "sa ñoïa" cuûa con ngöôøi, do haäu quaû söï choái boû Thieân Chuùa maø ngöôøi ta aâm thaàn thöïc hieän vaø noù nguy hieåm hôn, ñoù laø moät söï thay ñoåi baàu khoâng khí tinh thaàn. Söï toân thôø tieàn baïc, cuûa caûi vaø quyeàn löïc thöïc laø moät söï choáng toân giaùo, trong ñoù con ngöôøi khoâng coøn ñaùng keå nöõa, maø chæ coù tö lôïi môùi ñaùng keå. Chaúng haïn, öôùc muoán haïnh phuùc bieán thaønh moät söï ham hoá voâ ñoä vaø voâ nhaân ñaïo ñöôïc bieåu loä trong söï thoáng trò cuûa ma tuùy vôùi nhöõng hình thöùc khaùc nhau cuûa noù. Coù nhöõng ngöôøi lôùn, buoân baùn ma tuùy, roài bao nhieâu ngöôøi bò noù caùm doã vaø hö hoûng, trong theå xaùc vaø trong taâm hoàn. Baïo löïc trôû thaønh moät ñieàu bình thöôøng vaø ñe doïa huûy hoaïi giôùi treû cuûa chuùng ta taïi moät soá nôi treân theá giôùi. Vì baïo löïc trôû thaønh ñieàu bình thöôøng, neân hoøa bình bò taøn phaù vaø trong söï thieáu hoøa bình aáy, con ngöôøi töï huûy dieät chính mình.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng:
"Söï choái boû Thieân Chuùa ñöa tôùi söï sa ñoïa con ngöôøi vaø nhaân loaïi. Nhöng Thieân Chuùa ôû ñaâu? Chuùng ta coù bieát Ngaøi khoâng vaø chuùng ta coù theå taùi baøy toû ngaøi cho nhaân loaïi ñeå thieát laäp moät neàn hoøa bình chaân thöïc hay khoâng? Tröôùc tieân chuùng ta haõy toùm taét nhöõng suy tö caûu chuùng ta cho ñeán nay. Toâi ñaõ noùi raèng coù moät quan nieäm vaø moät söï laïm duïng toân giaùo qua ñoù, toân giaùo trôû thaønh moät nguoàn baïo löïc, trong khi söï qui höôùng con ngöôøi veà Thieân Chuùa, ñöôïc soáng ngay chính, laø moät söù maïnh hoøa bình. Trong boái caûnh ñoù, toâi taùi khaúng ñònh söï caàn thieát phaûi ñoái thoaïi, vaø toâi noùi veà söï caàn phaûi luoân luoân thanh taåy toân giaùo ñöôïc soáng thöïc. Ñaøng khaùc toâi ñaõ quaû quyeát raèng söï choái boû Thieân Chuùa laøm baêng hoaïi con ngöôøi, khieán con ngöôøi khoâng coøn maãu möïc nöõa, vaø daãn hoï ñeán baïo löïc.
Beân caïnh hai thöïc taïi toân giaùo vaø phaûn toân giaùo aáy, treân theá giôùi coù söï baønh tröôùng chuû thuyeát baát khaû tri (agnosticismo), vaø coù moät höôùng ñi cô baûn khaùc: nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc ôn ñeå tin nhöng hoï ñang tìm chaân lyù, ñang tìm kieám Thieân Chuùa. Nhöõng ngöôøi aáy khoâng noùi raèng: "Chaúng coù Thieân Chuùa naøo caû". Hoï ñau khoå vì söï vaéng boùng cuûa Thieân Chuùa, vaø khi tìm kieám söï thaät vaø söï thieän, trong noäi taâm hoï, hoï ñang haønh trình tieán veà Ngaøi. Hoï laø "nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa chaân lyù, nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa hoøa bình". Hoï ñaët caâu hoûi cho phía naøy hay phía khaùc. Hoï töôùc boû söï chaéc chaén giaû taïo cuûa nhöõng ngöôøi voâ thaàn ñaáu tranh, nhöõng ngöôøi xaùc quyeát mình bieát laø khoâng coù Thieân Chuùa. Thay vì buùt chieán, hoï môøi goïi nhöõng ngöôøi voâ thaàn trôû thaønh nhöõng ngöôøi tìm kieám; hoï khoâng ñaùnh maát nieàm hy voïng raèng coù chaân lyù vaø chuùng ta coù theå vaø phaûi soáng theo chaân lyù aáy. Tuy nhieân hoï cuõng goïi hoûi tín ñoà caùc toân giaùo, ñeå ñöøng coi Thieân Chuùa nhö moät taøi saûn thuoäc veà hoï ñeán ñoä caûm thaáy ñöôïc pheùp thi haønh baïo löïc ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Nhöõng ngöôøi aáy tìm kieám chaân lyù, tìm kieám Thieân Chuùa thöïc, tìm hình aûnh cuûa Chuùa nhieàu khi bò mai moät trong caùc toân giaùo, vì caùch thöùc maø tín ñoà thöïc haønh caùc toân giaùo aáy. Söï kieän hoï khoâng tìm thaáy Thieân Chuùa cuõng tuøy thuoäc caùc tín höõu, vì tín höõu thu heïp hình aûnh veà Thieân Chuùa vaø laøm bieán thaùi hình aûnh aáy. Nhö theá cuoäc chieán ñaáu noäi taâm cuûa hoï vaø söï töï hoûi cuûa hoï cuõng laø moät lôøi keâu goïi caùc tín höõu haõy thanh taåy chính ñöùc tin cuûa mình, ñeå Thieân Chuùa, Thieân Chuùa chaân thaät, trôû neân gaàn guõi moïi ngöôøi. Chính vì theá, toâi ñaõ coá yù môøi ñaïi dieän cuûa nhoùm ngöôøi thöù ba naøy tham döï cuoäc gaëp gôõ cuûa chuùng ta ôû Assisi. Ñaây khoâng phaûi chæ laø cuoäc hoäi caùc vò ñaïi dieän cuûa caùc toân giaùo. Ñuùng hôn ñaây laø cuoäc hoïp nhau treân haønh trình tieán veà chaân lyù, vôùi söï daán thaân quyeát lieät cho phaåm giaù con ngöôøi, vaø cuøng nhau ñaûm nhaän chính nghóa hoøa bình choáng laïi moïi hình thöùc baïo löc phaù huûy coâng phaùp. Ñeå keát luaän, toâi muoán cam ñoan vôùi quí vò raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo khoâng töø boû cuoäc chieán choáng baïo löïc, quyeát taâm xaây döïng hoøa bình treân theá giôùi. Chuùng ta ñöôïc linh hoaït nhôø cuøng moät öôùc muoán chung, öôùc muoán trôû thaønh "Nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa chaân lyù, nhöõng ngöôøi löõ haønh cuûa hoøa bình".
Suy tö vaø caàu nguyeän
Sau baøi phaùt bieåu cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo cuøng vôùi ngaøi tieán vaøo nhaø aên cuûa tu vieän Phanxicoâ, ñeå cuøng duøng böõa tröa thanh ñaïm luùc 1 giôø tröa. Böõa aên ñôn sô naøy naøy dieãn taû söï lieân keát vôùi nhau trong tình huynh ñeä, ñoàng thôøi chia seû noãi ñau khoå cuûa bao nhieâu ngöôøi khoâng ñöôïc höôûng hoøa bình.
Ngoài caïnh Ñöùc Thaùnh Cha trong böõa aên laø Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Williams, Giaùo Chuû Lieân hieäp Anh giaùo. Cuøng baøn coøn coù 12 vò laõnh ñaïo toân giaùo khaùc. Thöïc ñôn chæ coù côm, rau, xaø laùch vaø traùi caây, coøn ñoà uoáng thì coù nöôùc traùi caây.
Sau böõa aên, töø 1 giôø 45 ñeán 3 giôø röôõi laø thôøi giôø thinh laëng, suy tö vaø caàu nguyeän cuûa moãi ngöôøi. Moãi vò ñaïi dieän toân giaùo ñöôïc moät phoøng rieâng trong nhaø troï caïnh tu vieän Ñöùc Meï caùc Thieân Thaàn.
Luùc gaàn 2 giôø chieàu, caùc baïn treû ñaõ khôûi söï ñi boä töø Vöông cung Ñöùc Meï caùc Thieân Thaàn tieán veà quaûng tröôøng thaùnh Phanxicoâ caùch ñoù 4 caây soá, ôû phía tröôùc Thaùnh ñöôøng nôi coù moä thaùnh nhaân.
Luùc 3 giôø 15 ñeán löôït phaùi ñoaøn caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo ñi xe minibus ñeán quaûng tröôøng vaø an toïa taïi nôi ñöôïc daønh cho hoï, trong khi ñoù caùc ca ñoaøn cuûa Phong traøo Gen xanh vaø Gen ñoû cuõng nhö ca ñoaøn Lieân Phan Sinh vaø ca ñoaøn giaùo phaän Assisi trình dieãn caùc baøi thaùnh ca vaø caùc hoaït caûnh.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha vaø 10 vò thuû laõnh caùc phaùi ñoaøn ñaõ ñi boä töø Ñeàn thôø Ñöùc Meï caùc Thieân Thaàn ñeán quaûng tröôøng Los Angeles, vaø töø ñaây caùc vò ñi xe ñeán Quaûng tröôøng thaùnh Phanxicoâ ñeå tham döï cuoäc gaëp gôõ keát thuùc. Hôn 2 ngaøn ngöôøi ñaõ hieän dieän taïi ñaây, trong ñoù coù nhieàu ngöôøi treû.
Môû ñaàu laø caùc baøi ca vaø hoaït caûnh do caùc baïn treû thuoäc phong traøo Focolari Gen xanh vaø Gen ñoû trình dieãn, tay caàm ñeøn saùng, noùi leân nieàm hy voïng hoøa bình.
Tieáp ñeán, sau lôøi daãn nhaäp cuûa Ñöùc Hoàng Y Jean Louis Tauran, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh ñoái thoaïi lieân toân, ñeán phaàn long troïng laäp laïi quyeát taâm daân thaân cho hoøa bình.
Giöõa tieáng nhaïc ñeäm, baèng caùc thöù tieáng khaùc nhau, caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo, baét ñaàu laø Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios I, roài ñeán caùc tröôûng phaùi ñoaøn cuûa Tin Laønh Luther, ñaïo Sikh, Toøa Thöôïng Phuï Chính Thoáng Mascôva, Tin Laønh Baptiste, Hoài giaùo, Chính Thoáng Siri, Khoång giaùo, Phaät giaùo, Do thaùi giaùo, Tin Laønh Caûi Caùch, vaø giaùo sö Guillermo Hurtado, ñaïi dieän nhöõng ngöôøi khoâng tin, laàn löôït long troïng baøy toû quyeát taâm xaây döïng hoøa bình, beânh vöïc quyeàn töï do toân giaùo vaø caùc nhaân quyeàn khaùc cuûa moïi ngöôøi. Sau cuøng ñeán löôït Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baûn quyeát taâm daân thaân cho hoøa bình vaø ngaøi môøi goïi moïi ngöôøi giöõ moät phuùt thinh laëng, caàu nguyeän vaø quyeát taâm.
Cuoäc gaëp gôõ ñöôïc tieáp noái vôùi moät cöû chæ töôïng tröng: ñoù thaép leân nhöõng ngoïn ñeøn vaø trao cho caùc vò tröôûng phaùi ñoaøn.
Roài Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ ngoû lôøi vôùi moïi ngöôøi tröôùc khi caùc ñaïi bieåu vaø caùc tham döï vieân chuùc bình an cho nhau. Moät soá chim boà caâu cuõng ñöôïc thaû ra trong dòp naøy.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ngoû lôøi caùm ôn taát caû moïi ngöôøi, töø thaønh Assisi, cho ñeán giaùo phaän Assisi sôû taïi, caùc coäng ñoaøn con caùi thaùnh Phanxicoâ, cho ñeán caùc baïn treû ñaõ haønh höông ñi boä, noùi leân quyeát taâm cuûa caùc theá heä treû daán thaân xaây döïng hoøa bình.
Cuoäc gaëp gôõ keát thuùc vôùi baøi thaùnh ca cuûa "caùc thuï taïo" do ca ñoaøn giaùo phaän Assisi trình baøy. Roài Ñöùc Thaùnh Cha vaø moät soá vò tröôûng phaùi ñoaøn ñaõ vaøo Vöông cung Thaùnh ñöôøng vaø döøng laïi tröôùc moä Thaùnh Phanxicoâ.
Sau cuøng luùc gaàn 7 giôø, caùc vò trôû laïi nhaø ga xe hoûa Assisi ñeå ñaùp xe hoûa giôø veà Roma vaøo luùc gaàn 9 giôø toái.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)