Hoaït ñoäng ñaïi keát
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Erfurt
Hoaït ñoäng ñaïi keát cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi Erfurt.
Erfurt (Vat. 23/09/2011) - Saùng ngaøy 23 thaùng 9 naêm 2011, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ daønh ñeå vieáng thaêm thaønh phoá Erfurt ñöôïc coi laø chieác noâi cuûa Giaùo hoäi Tin Laønh Luther ôû Ñöùc, gaëp gôõ vaø caàu nguyeän caùc vò laõnh ñaïo Tin Laønh taïi ñaây.
Thaønh phoá Erfurt caùch Berlin 200 caây soá vaø hieän coù 200 ngaøn daân cö. Ñaây cuõng laø thuû phuû cuûa bang Thueringen. Giaùo phaän Erfurt coù 156 ngaøn daân cö, töùc laø 7% treân toång soá gaàn 2 trieäu 250 ngaøn daân.
Sau khi ñöôïc chính quyeàn vaø giaùo quyeàn ñòa phöông tieáp ñoùn, cuõng nhö vieáng thaêm Nhaø thôø chính toøa Erfurt, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñeán Tu vieän thaùnh Augustino nôi Martin Luther ñaõ sinh soáng, hoaït ñoäng vaø ôû laïi ñaây cho ñeán naêm 1511, tröôùc khi bò vaï tuyeät thoâng vaøo naêm 1521 vaø ly khai vôùi Coâng Giaùo. Ngaøy nay tu vieän naøy laø dieãn ra caùc cuoäc gaëp gôõ quoác teá. Khuoân vieân cuûa tu vieän trong muøa heø ñöôïc duøng laøm nôi hoøa nhaïc vaø vaên ngheä.
Taïi tu vieän vaøo luùc quaù 12 giôø, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc muïc sö Nikolaus Schneider, Chuû tòch Hoäi ñoàng caùc Giaùo hoäi Tin Laønh Ñöùc vaø baø Chuû tòch Giaùo hoäi Tin Laønh bang Thueringen tieáp ñoùn vaø daãn vaøo Phoøng hoäi ñeå gaëp gôõ 20 ñaïi dieän cuûa caùc Giaùo Hoäi Tin Laønh. Giaùo Hoäi naøy goàm 22 Giaùo Hoäi Luther, Caûi Caùch, Hieäp nhaát ôû moãi ñòa phöông, ñaïi dieän cho hôn 24 trieäu tín höõu Tin Laønh toaøn quoác, töông ñöông vôùi 30% daân Ñöùc.
Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Leân tieáng sau lôøi chaøo möøng cuûa hai vò laõnh ñaïo Tin Laønh, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gôïi laïi nôi Martin Luther ñaõ soáng, hoïc haønh vaø tu trì taïi tu vieän thaùnh Augustino ôû thaønh phoá Erfurt naøy. Ngaøy ñaëc bieät nhaéc ñeán caâu noùi cuûa Luther:
"Laøm sao toâi coù theå ñöôïc moät vò Thieân Chuùa töø bi?" Caâu hoûi naøy laø moät söùc maïnh thuùc ñaåy toaøn theå haønh trình cuûa Luther vaø vaãn luoân gaây aán töôïng maïnh ñoái vôùi toâi. Thöïc vaäy, ngaøy nay coù ai baän taâm tôùi vaán ñeà naøy, keå caû nôi caùc tín höõu Kitoâ? Vaán ñeà veà Thieân Chuùa coù yù nghóa gì trong ñôøi soáng chuùng ta? Trong vieäc loan baùo cuûa chuùng ta? Phaàn lôùn daân chuùng, keå caû caùc tín höõu kitoâ, ngaøy nay cho raèng Thieân Chuùa, xeùt cho cuøng, chaúng quan taâm gì ñeán toäi loãi vaø nhaân ñöùc cuûa chuùng ta. Luther bieát roõ raøng taát caû chuùng ta chæ laø xaùc thòt. Neáu ngaøy nay ngöôøi ta coøn tin nôi ñôøi sau vaø nôi söï phaùn xeùt cuûa Thieân Chuùa, thì haàu nhö trong thöïc teá taát caû ñeàu giaû thieát raèng Thieân Chuùa phaûi quaûng ñaïi, vaø trong löôïng töø bi, Chuùa seõ laøm ngô khoâng bieát ñeán nhöõng thieáu soùt nhoû nhaët cuûa chuùng ta. Nhöng coù thöïc laø nhöõng thieáu soùt cuûa chuùng ta chæ laø nhoû nhaët hay khoâng? Theá giôùi chaúng bò taøn phaù vì söï hö hoûng cuûa nhöõng ngöôøi lôùn, vaø caû nhöõng ngöôøi nhoû, chæ nghó ñeán tö lôïi cuûa mình hay sao? Theá giôùi chaúng bò taøn phaù vì quyeàn löïc cuûa ma tuùy, quyeàn löïc naøy moät ñaøng toàn taïi laø nhôø söï ham soáng vaø tieàn baïc, vaø ñaøng khaùc laø nhôø söï ham hoá khoaùi laïc cuûa nhöõng ngöôøi nghieän ma tuùy sao? Theá giôùi chaúng bò ñe doïa vì xu höôùng baïo löïc ngaøy caøng maïnh meõ, vaø nhieàu khi noù ñöôïc che ñaäy baèng loøng ñaïo ñöùc toân giaùo sao? Naïn ngheøo ñoùi coù theå taøn phaù nhieàu mieàn treân theá giôùi hay khoâng, neáu tình yeâu Thieân Chuùa nôi chuùng ta, vaø töø Chuùa, tình yeâu cuûa chuùng ta ñoái vôùi tha nhaân, ñoái vôùi caùc thuï taïo cuûa Thieân Chuùa, ñoái vôùi con ngöôøi, maïnh meõ hôn? Nhöõng caâu hoûi nhö theá coù theå coøn nhieàu. Khoâng phaûi vaäy, söï aùc khoâng phaûi laø moät söï uø lyø baát ñoäng. Noù khoâng theå maïnh meõ nhö hieän nay neáu chuùng ta ñaët Thieân Chuùa thöïc söï ôû trung taâm ñôøi soáng chuùng ta. Caâu hoûi: ñaâu laø choã ñöùng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi toâi, toâi ôû vò theá naøo tröôùc thieân Chuùa? Caâu hoûi noùng boùng naøy cuûa Martin Luther phaûi trôû thaønh caâu hoûi cuûa chuùng ta, vaø chaéc chaén laø döôùi moät hình thöùc môùi. Toâi nghó raèng ñaây laø lôøi keâu goïi ñaàu tieân maø chuùng ta phaûi nghe trong cuoäc gaëp gôõ vôùi Luther.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng "Moät ñieàu quan troïng nöõa laø Thieân Chuùa, Thieân Chuùa duy nhaát, Ñaáng Saùng taïo trôøi ñaát, laø ñieàu khaùc vôùi giaû thuyeát trieát hoïc veà nguoàn goác vuï truï. Vò Thieân Chuùa naøy coù moät khuoân maët vaø ñaõ noùi vôùi chuùng ta. Nôi con ngöôøi, Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ trôû thaønh moät ngöôøi trong chuùng ta, Ngaøi laø Thieân Chuùa thaät vöøa laø ngöôøi thaät. Tö töôûng cuûa Luther, toaøn theå linh ñaïo cuûa Luther hoaøn toaøn qui höôùng veà Chuùa Kitoâ: "Ñoái vôùi Luther, nhöõng gì thaêng tieán chính nghóa Chuùa Kitoâ" chính laø tieâu chuaån chuû yeáu trong vieäc giaûi thích Kinh Thaùnh. Nhöng ñieàu naøy giaû thieát raèng Chuùa Kitoâ laø trung taâm ñôøi soáng tinh thaàn cuûa chuùng ta vaø vieäc yeâu meán Chuùa, soáng vôùi Chuùa, höôùng daãn cuoäc soáng cuûa chuùng ta."
Tieáp tuïc baøi phaùt bieåu trong cuoäc gaëp gôõ caùc vò ñaïi dieän Tin Laønh Ñöùc, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
"Giôø ñaây, coù leõ anh chò em seõ noùi: Toát laém, nhöng taát caû nhöõng ñieàu aáy coù lieân heä gì vôùi tình traïng ñaïi keát cuûa chuùng ta? Phaûi chaêng taát caû nhöõng ñieàu aáy chæ laø moät toan tính traùnh neù baèng lôøi noùi bao nhieâu vaán ñeà caáp thieát, trong ñoù chuùng ta mong ñôïi nhöõng tieán boä thöïc tieãn, nhöõng keát quaû cuï theå? Veà vaán ñeà naøy, toâi traû lôøi raèng ñieàu caàn thieát nhaát ñoái vôùi phong traøo ñaïi keát tröôùc tieân laø, döôùi söùc eùp cuûa traøo löu tuïc hoùa, chuùng ta ñöøng voâ tình ñaùnh maát nhöõng ñieàu lôùn maø chuùng ta coù chung vôùi nhau, nhöõng ñieàu töï noù laøm cho chuùng ta thaønh Kitoâ höõu vaø tieáp tuïc laø hoàng aân vaø nghóa vuï. Thaät laø moät sai laàm trong thôøi ñaïi xung ñoät tín ngöôõng vì ngöôøi ta chæ thaáy nhöõng gì chia reõ, vaø khoâng nhaän thaáy moät caùch thöïc tieãn ñieàu chuùng ta coù chung vôùi nhau trong nhöõng chæ daãn cuûa Kinh Thaùnh vaø qua caùc söï tuyeân xöng ñöùc tin cuûa Kitoâ giaùo thôøi xöa. Vaø tieán boä quan troïng nhaát veà ñaïi keát trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây laø chuùng ta yù thöùc veä söï hieäp thoâng naøy, vaø caàu nguyeän, cuøng nhau haùt thaùnh ca vaø trong söï daán thaân cho luaân lyù Kitoâ tröôùc maët theá giôùi, trong söï laøm chöùng chung veà Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ trong theá giôùi naøy, chuùng ta nhìn nhaän söï hieäp thoâng aáy nhö neàn taûng cô baûn cuûa chuùng ta.
Raát tieát laø nguy cô maát nhöõng ñieàu chuùng ta coù chung vôùi nhau khoâng phaûi laø ñieàu khoâng coù theå. ÔÛ ñaây toâi muoán ghi nhaän hai khía caïnh. Trong thôøi gian gaàn ñaây, ñòa lyù Kitoâ giaùo thay ñoåi saâu ñaäm vaø ñang tieáp tuïc thay ñoåi theâm. Ñöùng tröôùc moät hình thöùc môùi cuûa Kitoâ giaùo baønh tröôùc vôùi moät naêng ñoäng truyeàn giaùo raát maïnh, nhieàu khi ñaùng lo aâu, caùc Giaùo Hoäi Kitoâ lòch söû caûm thaáy ngôõ ngaøng. Ñoù laø moät Kitoâ giaùo ít coù cô cheá, vôùi ít haønh trang hôïp lyù vaø caøng ít haønh trang tín lyù vaø ít oån ñònh. Hieän töôïng naøy treân theá giôùi ñaët taát caû chuùng ta tröôùc caâu hoûi: chuùng ta noùi gì tích cöïc hoaëc tieâu cöïc veà hình thöùc môùi cuûa Kitoâ giaùo naøy? Daàu sao ñi nöõa, hieän töôïng aáy ñaët chuùng ta tröôùc caâu hoûi: vaäy ñaâu laø ñieàu vaãn luoân giaù trò vaø nhöõng gì coù theå thay ñoåi, ñöùng tröôùc vaán ñeà veà söï choïn löïa cô baûn cuûa chuùng ta trong ñöùc tin?
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng: Ñieàu saâu xa vaø noùng boûng hôn taïi ñaát nöôùc chuùng ta laø thaùch ñoá thöù hai ñoái vôùi toaøn theå Kitoâ giaùo: ôû ñaây toâi muoán noùi veà boái caûnh theá giôùi bò tuïc hoùa trong ñoù chuùng ta phaûi soáng vaø laøm chöùng taù ñöùc tin ngaøy nay. Söï vaéng boùng Thieân Chuùa trong xaõ hoäi chuùng ta ngaøy caøng saâu ñaäm, lòch söû maïc khaûi cuûa Chuùa -nhö Kinh Thaùnh noùi vôùi chuùng ta-, döôøng nhö bò ñaët vaøo quaù khöù ngaøy caøng xa vôøi hôn. Phaûi chaêng caàn phaûi chieàu theo söùc eùp cuûa söï tuïc hoùa hay sao, trôû thaønh ngöôøi taân tieán baèng caùch laøm cho ñöùc tin cuûa chuùng ta trôû neân tan loaõng sao? Dó nhieân ñöùc tin phaûi ñöôïc suy nghó laïi vaø nhaát laø soáng moät caùch môùi meû ñeå trôû thaønh ñieàu thuoäc veà hieän taïi, nhöng khoâng phaûi söï laøm tan loaõng ñöùc tin seõ mang laïi lôïi ích, nhöng chæ coù söï soáng thöïc nieàm tin troïn neïn ngaøy nay. Ñoù laø moät nghóa vuï ñaïi keát chuû yeáu. Trong ta phaûi giuùp ñôõ nhau trong vaán ñeà naøy: tin moät caùch saâu xa hôn, vaø sinh ñoäng hôn. Ñoù khoâng phaûi laø moät chieán thuaät ñeå cöùu chuùng ta, cöùu vaõn Kitoâ giaùo, nhöng laø moät ñöùc tin ñöôïc suy nghó laïi vaø ñöôïc soáng moät caùch môùi meû, qua ñoù Chuùa Kitoâ vaø cuøng vôùi Ngaøi Thieân Chuùa haèng soáng ñi vaøo theá giôùi naøy. Nhö caùc vò töû ñaïo thôøi quoác xaõ ñaõ ñöa chuùng ta ñeán gaàn nhau vaø ñaõ khôi leân söï côûi môû ñaïi keát ñaàu tieân, cuõng vaäy, ngaøy nay ñöùc tin ñöôïc soáng töï thaâm taâm trong moät theá giôùi tuïc hoùa, chính laø söùc maïnh ñaïi keát maïnh meõ nhaát, lieân keát chuùng ta, höôùng daãn chuùng ta tieán veà söï hieäp nhaát trong Chuùa duy nhaát".
Caàu nguyeän ñaïi keát
Sau khi gaëp gôõ vaø trao ñoåi vôùi caùc vò ñaïi dieän Tin Laønh Ñöùc, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tieán vaøo nhaø thôø cuõ cuûa Tu Vieän thaùnh Augustinoâ ñeå cuøng vôùi 300 ngöôøi taïi ñaây cöû haønh buoåi caàu nguyeän ñaïi keát. Hieän dieän trong dòp naøy cuõng coù baø thuû töôùng Angela Merkel, voán laø con cuûa moät muïc sö tin laønh Luther, ñoâng ñaûo caùc vò muïc sö vaø tín höõu ñaïi dieän caùc Giaùo hoäi Tin Laønh Ñöùc vaø haøng chuïc Giaùm Muïc cuõng nhö caùc em hoïc sinh Coâng Giaùo.
Baø Katrine Eckhardt Chuû tòch Hoäi ñoàng Coâng toïa cuûa Giaùo hoäi Tin Laønh Ñöùc ñaõ chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha vaø moïi ngöôøi, vaø sau baøi Tin Möøng theo thaùnh Gioan do Ñöùc Hoàng Y Kurt Koch, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ coâng boá, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giaûng.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Ngaøi nhaéc ñeán lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu vôùi Chuùa Cha trong böõa tieäc ly "Con caàu nguyeän ñeå khoâng nhöõng hoï, maø caû nhöõng ngöôøi nhôø lôøi hoï maø tin nôi con" (Ga 17,20). Chuùa caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát cuûa chuùng ta. Nhöng Ñöùc Thaùnh Cha ñaët caâu hoûi:
"Phaûi chaêng lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu vaãn khoâng ñöôïc laéng nghe? Coù theå noùi lòch söû Kitoâ giaùo laø khía caïnh höõu hình cuûa thaûm traïng naøy, trong ñoù Chuùa Kitoâ chieán ñaáu vaø chòu ñau khoå vì chuùng ta, laø nhöõng phaøm nhaân. Ngaøi vaãn luoân phaûi chòu söï ñoái nghòch choáng laïi söï hieäp nhaát, nhöng daàu vaäy luoân coù söï taùi hieäp nhaát vôùi Chuùa vaø vôùi Chuùa Ba Ngoâi. Chuùng ta phaûi xem 2 ñieàu naøy, tröôùc heát laø toäi loãi cuûa con ngöôøi, töø khöôùc Thieân Chuùa vaø ruùt lui vaøo trong mình, nhöng thöù ñeán cuõng coù nhöõng chieán thaéng cuûa Thieân Chuùa naâng ñôõ Giaùo hoäi maëc duø söï yeáu ñuoái cuûa hoï vaø Ngaøi luoân loâi keùo con ngöôøi ñeán cuøng ngaøi, vaø qua ñoù laøm cho hoï xích laïi gaàn nhau. Vì theá, trong moät cuoäc gaëp gôõ ñaïi keát, chuùng ta khoâng phaûi chòu than traùch veà nhöõng chia seõ vaø caùch ly, nhöng cuõng phaûi caûm taï Thieân Chuùa vì taát caû nhöõng yeáu toá hieäp nhaát maø Ngaøi baûo toàn cho chuùng taø vaø Ngaøiluoân taùi ban cho chuùng ta. Loøng bieát ôn naøy ñoàng thôøi cuõng phaûi laø thaùi ñoä saün saøng ñeå khoâng ñaùnh maát söï hieäp nhaát ñaõ ñöôïc ñan trong moät thôøi ñaïi coù nhöõng caùm doã vaø nguy hieåm.
Söï hieäp nhaát cô baûn heä taïi söï kieän chuùng ta tin nôi Thieân Chuùa laø Cha toaøn naêng, Ñaáng taïo döïng trôøi ñaát.... Laøm chöùng veà Thieân Chuùa haèng soáng laø nghóa vuï chung cuûa chuùng ta trong thôøi ñaïi ngaøy nay.
Nhöng con ngöôøi coù caàn Thieân Chuùa, giöõa luùc moïi söï tieán haønh khaù toát ñeïp maø khoâng caàn Chuùa hay khoâng? Trong giai ñoaïn ñaàu tieân cuûa söï vaéng boùng Thieân Chuùa, khi aùnh saùng cuûa ngaøi coøn tieáp tuïc soi chieáu vaø giöõ nguyeân traät töï cuoäc soáng con ngöôøi, ngöôøi ta coù caûm töôûng cuoäc soáng aáy tieáp tuïc maø khoâng caàn Thieân Chuùa. Nhöng heã theá giôùi caøng xa lìa Thieân Chuùa, thì ngöôøi ta caøng thaáy roõ con ngöôøi ngaøy caøng ñaùnh maát söï soáng cuûa mình trong söï kieâu haõnh cuûa quyeàn löïc, trong söï troáng roãng cuûa con tim vaø trong öôùc muoán thoûa maõn vaø ñöôïc haõnh phuùc. Söï khao khaùt voâ bieân vaãn ôû trong con ngöôøi khoâng theå töôùc boû ñöôïc. Con ngöôøi ñöôïc taïo döïng ñeå ôû trong töông quan vôùi Thieân Chuùa vaø caàn Chuùa. Vieäc phuïc vuï ñaïi keát ñaàu tieân cuûa chuùng ta trong thôøi ñaïi ngaøy nay laø cuøng nhau laøm chöùng veà söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa haèng soáng vaø qua ñoù mang laïi cho theá giôùi caâu traû lôøi hoï ñang caàn.. Caùc baïn thaân meán, chuùng ta haõy cuûng coá nhau trong ñöùc tin! Chuùng ta haõy giuùp ñôõ nhau soáng ñöùc tin! ñoù laø moät traùch vuï ñaïi keát lôùn lao ñöa chuùng ta vaøo trong troïng taâm kinh nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaän xeùt raèng chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi ñaïi maø caùc tieâu chuaån laøm ngöôøi bò ñaët laïi vaán ñeà. Luaân lyù ñaïo ñöùc bò thay theá baèng nhöõng tính toaùn veà haäu quaû. Ñöùng tröôùc tình traïng ñoù, trong tö caùch laø Kitoâ höõu, chuùng ta phaûi baûo veä phaåm giaù baát khaû xaâm phaïm cuûa con ngöôøi, töø luùc môùi thuï thai cho ñeán luùc cheát - trong nhöõng vaán ñeà chaån beänh tröôùc khi caáy phoâi thai, cho ñeán naïn laøm cho cheát eâm dòu. "Chæ nhöõng ai bieát Chuùa thì môùi bieát con ngöôøi" nhö Romano Guardini ñaõ noùi. Neáu khoâng bieát Thieân Chuùa, con ngöôøi coù theå bò leøo laùi. Nieàm tin nôi Thieân Chuùa phaûi ñöôïc cuï theå hoùa trong söï daán thaân chung cuûa chuùng ta cho con ngöôøi. Thuoäc veà söï daán thaân nhö theá khoâng nhöõng coù caùc tieâu chuaån cô baûn veà nhaân loaïi tính, nhöng nhaát laø tình yeâu maø Chuùa Gieâsu ñaõ daïy chuùng ta cuï theå trong baøi moâ taû veà söï phaùn xeùt chung (Mt 25).
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha traû lôøi cho moät soá ngöôøi, tröôùc cuoäc vieáng thaêm cuûa ngaøi, ñaõ leân tieáng keâu goïi ngaøi daønh cho caùc Giaùo hoäi tin laønh moät moùn quaø ñaïi keát ví duï nhö tuyeân boá phuïc hoài cho Martin Luther, hoaëc cho caùc tín höõu Coâng Giaùo vaø Tin Laønh ñöôïc röôùc leã chung, caûi tieán hoân nhaân hoãn hôïp giöõa Coâng Giaùo vaø Tin Laønh, v.v. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng laøm nhö theá laø hieåu sai veà ñöùc tin vaø ñaïi keát, aùp duïng theo kieåu caùc cuoäc vieáng thaêm cuûa caùc vò quoác tröôûng taïi moät nöôùc baïn. Nhöng ñöùc tin cuûa caùc tín höõu Kitoâ khoâng döïa treân söï tính toaùn caùc lôïi loäc vaø baát lôïi. Moät nieàm tin töï taïo ra thì khoâng coù giaù trò. Ñöùc tin khoâng phaûi laø caùi maø chuùng ta nuoâi döôõng hoaëc xaùc ñònh. Ñöùc tin laø neàn taûng cuoäc soáng cuûa chuùng ta. Söï hieäp nhaát khoâng taêng tröôûng nhôø söï tính toaùn nhöõng ñieàu lôïi vaø baát lôïi, nhöng chæ nhôø ngaøy caøng ñi saâu hôn vaøo trong ôn thaùnh nhôø tö töôûng vaø cuoäc soáng".
Buoåi caàu nguyeän ñaïi keát ñöôïc tieáp tuïc vôùi caùc yù nguyeän khaùc nhau do caùc ñaïi dieän cuûa Coâng Giaùo vaø Tin Laønh xöôùng leân. Roài moïi ngöôøi ñoïc kinh Laïy Cha, tröôùc khi vò Chuû tòch Hoäi ñoàng caùc Giaùo Hoäi Tin Laønh ñoïc lôøi chuùc phuùc cuûa Aaron trong saùch Daân Soá (Ds 6,24-26) vaø Ñöùc Thaùnh Cha chuùc laønh cho moïi ngöôøi.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)