Coâng ñoàng Vatican II
vaø quyeàn bính cuûa giaùm muïc
Coâng ñoàng Vatican II vaø quyeàn bính cuûa giaùm muïc.
Trung quoác [Chiesa 22/7/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Hieän nay, taïi Trung quoác ngaøy caøng coù nhieàu giaùm muïc maø ngöôøi ta thöôøng goïi moät caùch mæa mai laø "quan laïi".
Quan laïi chæ nhöõng giaùm muïc naøo, thay vì hieäp thoâng vôùi ñaáng keá vò Thaùnh Phero, laïi ñöôïc nhaø nöôùc boå nhieäm vaø cö xöû nhö caùc vieân chöùc nhaø nöôùc. Noùi caùch khaùc, caùc vò naøy ñöôïc truyeàn chöùc vôùi söï uûy nhieäm cuûa nhaø nöôùc, nhöng khoâng coù pheùp cuûa Ñöùc giaùo hoaøng.
Keå töø naêm 2006, ngöôøi ta khoâng coøn thaáy nhöõng vuï truyeàn chöùc giaùm muïc baát hôïp phaùp taïi Trung quoác nöõa. Taát caû caùc vò taân giaùm muïc ñeàu ñöôïc caû Toøa thaùnh laãn nhaø nöôùc nhìn nhaän.
Muøa heø naêm 2010, vieäc thoáng nhöùt hai nhaùnh Giaùo hoäi "coâng khai" vaø "thaàm laëng" töôûng ñaõ ñöôïc thöïc hieän. Con soá caùc giaùm muïc khoâng hieäp thoâng vôùi Toøa thaùnh vaø Giaùo hoäi hoaøn vuõ chæ coøn ñeám treân ñaàu ngoùn tay.
Theá roài, boãng nhieân, muøa thu naêm 2010, söï haøi hoøa giöõa hai nhaùnh Giaùo hoäi tan vôõ. Chính quyeàn coäng saûn Trung Quoác cuûng coá hai toå chöùc naèm döôùi oâ duø cuûa mình laø Hoäi coâng giaùo AÙi quoác vaø caùi goïi laø "hoäi ñoàng giaùm muïc Trung quoác". Caû hai toå chöùc naøy ñeàu bò Ñöùc thaùnh cha xem nhö khoâng phuø hôïp vôùi Giaùo lyù Coâng giaùo. Chính quyeàn coäng saûn Baéc Kinh ñaõ ñaët nhöõng vò giaùm muïc phuïc tuøng hoï vaøo caùc chöùc vuï laõnh ñaïo cuûa hai toå chöùc noùi treân. Trong soá caùc vò naøy, tieác thay laïi cuõng coù nhöõng giaùm muïc ñöôïc Toøa thaùnh nhìn nhaän vaø hieäp thoâng vôùi Giaùo hoäi hoaøn vuõ. Xuyeân qua caùc vò naøy, chính quyeàn coäng saûn Trung quoác taùi laäp vieäc boå nhieäm giaùm muïc maø khoâng caàn coù pheùp cuûa Toøa thaùnh.
Cho tôùi nay ñaõ coù 3 vuï truyeàn chöùc giaùm muïc khoâng coù pheùp cuûa Toøa thaùnh: moät dieãn ra taïi Chengde daïo thaùng 11 naêm 2010, vuï thöù hai dieãn ra ngaøy 29 thaùng 6 naêm 2011 taïi Leshan vaø vuï thöù ba taïi Shantou ngaøy 14 thaùng 7 naêm 2011.
Theo döï truø seõ coù theâm nhöõng vuï truyeàn chöùc giaùm muïc khoâng coù pheùp cuûa Toøa thaùnh trong thôøi gian saép tôùi.
Caùc phaùt ngoân vieân cuûa cheá ñoä coäng saûn Trung quoác cho bieát coù khoaûng 40 giaùo phaän troáng ngoâi ñang caàn coù giaùm muïc vaø caùc giaùm muïc môùi seõ ñöôïc nhaø nöôùc choïn vaø boå nhieäm maø khoâng caàn coù pheùp cuûa Toøa thaùnh.
Can döï vaøo vieäc ñoaïn tuyeät vôùi Toøa thaùnh khoâng chæ coù caùc linh muïc ñöôïc taán phong giaùm muïc, maø coøn coù nhöõng vò giaùm muïc ñaõ ñaët tay taán phong cho hoï.
Giaùo luaät hieän haønh khoaûn 1382 ra vaï tuyeät thoâng töùc khaéc cho ngöôøi chòu chöùc laãn ngöôøi phong chöùc maø khoâng coù pheùp cuûa Toøa thaùnh. Ñaây laø ñòeàu maø Toaø thaùnh ñaõ nhieàu laàn taùi khaúng ñònh trong caùc tuyeân ngoân ñöôïc cho coâng boá sau caùc vuï truyeàn chöùc giaùm muïc khoâng coù pheùp cuûa Toøa thaùnh.
Tuy nhieân, moät caùch caån troïng, Toøa thaùnh chæ coâng boá vaï tuyeät thoâng cho caùc linh muïc ñaõ ñöôïc truyeàn chöùc giaùm muïc. Toøa thaùnh yeâu caàu caùc vò giaùm muïc tham döï leã truyeàn chöùc phaûi baùo caùo nhöõng lyù do taïi sao hoï tham döï.
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi: xeùt veà maët bí tích, vieäc truyeàn chöùc giaùm muïc cho caùc giaùm muïc "quan laïi" naøy laø thaønh söï. Caùc thaùnh leã do caùc vò cöû haønh cuõng thaønh söï. Coù thieáu chaêng laø thieáu söï hieäp thoâng vôùi ñaáng keá vò thaùnh Phero maø thoâi. Chính vì vaäy maø caùc vò giaùm muïc ñöôïc truyeàn chöùc khoâng coù pheùp cuûa Toøa thaùnh khoâng coù baát cöù quyeàn bính naøo trong giaùo phaän hoï ñöôïc nhaø nöôùc chæ ñònh ñeå cai quaûn.
Caùc vò ñaõ laø giaùm muïc, nhöõng khoâng coù quyeàn cai quaûn, voán laø moät thöù quyeàn maø chæ coù Ñöùc giaùo hoaøng môùi coù theå uûy thaùc cho.
Ñaây chính laø giaùo lyù cuûa Giaùo hoäi nhö ñöôïc qui ñònh trong Coâng ñoàng Vatican II.
Ngaøy 16 thaùng 11 naêm 1964, caùc vò nghò phuï coâng ñoàng ñaõ thaûo luaän veà chuông ba cuûa baûn dö thaûo Hieán Cheá "AÙnh saùng Chuùa Kitoâ" veà maàu nhieäm Giaùo hoäi. Soá hai cuûa chöông naøy khaúng ñònh raèng ñeå trôû thaønh giaùm muïc caàn phaûi ñöôïc taán phong. Nhöng ñeå coù theå thöïc thi quyeàn bính do vieäc truyeàn chöùc mang laïi, vò giaùm muïc caàn phaûi nhaän laõnh "quyeát ñònh taøi phaùn" töø Quyeàn bính toái cao cuûa Giaùo hoäi.
Ñieåm naøy ñaõ gaëp nhieàu vò "caáp tieán" phaûn ñoái. Hai naêm sau, ngay caû nhaø thaàn hoïc ngöôøi Bæ, Gerard Philips, ngöôøi ñaõ goùp phaàn soaïn thaûo ñoaïn naøy, cuõng than phieàn veà tính caùch "vò luaät" cuûa ñoaïn naøy. Theo cha Philips, ñoaïn naøy coù theå "boùp ngheït tinh thaàn hieäp thoâng baùc aùi" trong Giaùo hoäi.
Ngoaøi ra, trong soá caùc chuyeân gia coâng ñoàng, ngöôøi ta cuõng ghi nhaän raèng moät nhaø thaàn hoïc treû ngöôøi Ñöùc laø Joseph Ratzinger cuõng ñaõ goùp phaàn laøm saùng toû ñoaïn naøy.
Ñeå laøm saùng toû ñoaïn vaên treân ñaây vaø caùch giaûi thích veà quyeàn bính cuûa giaùm muïc, giaùo sö Ratzinger ñaõ gaëp giaùo sö Giuseppe Alberigo, moät ñaïi dieän cuûa cha Giuseppe Dossetti, laõnh tuï cuûa phe caáp tieán. Caùc vò ñaõ cuøng nhau soaïn thaûo moät baøi dieãn vaên cho Ñöùc hoàng y Joseph Frings ñeå ñeà nghò mang chöông ba ra thaûo luaän. Ñoàng thôøi, moät nhoùm giaùm muïc, trong ñoù coù haøng traêm giaùm muïc Phi Chaâu, cuõng ñaõ kyù teân vaøo moät thænh nguyeän thö gôûi leân Ñöùc giaùo hoaøng ñeå yeâu caàu loaïi boû chöông ba ra khoûi baûn döï thaûo cuûa Hieán Cheá.
Nhöng cuoái cuøng ñieàu naøy ñaõ khoâng xaûy ra. Chöông ba cuûa Hieán Cheá "AÙnh saùng muoân daân" vôùi ñoaïn noùi veà quyeàn bình cuûa giaùm muïc ñaõ ñöôïc ñaïi ña soá caùc nghò phuï coâng ñoàng thoâng qua.
Veà sau giaùo sö Ratzinger ghi nhaän raèng mình ñaõ coù coâng ñaùnh baïi chuû tröông "caáp tieán" cuõng nhö xoa dòu ñöôïc thieåu soá baûo thuû trong coâng ñoàng, nhôø vaäy Hieán Cheá ñöôïc caùc nghò phuï ñoàng thanh boû phieáu thoâng qua.
CV.