Coäng ñoàng Do thaùi
maïnh meõ uûng hoä ñöùc Pio XII
vì laäp tröôøng choáng ñöùc quoác xaõ
Coäng ñoàng Do thaùi maïnh meõ uûng hoä ñöùc Pio XII vì laäp tröôøng choáng ñöùc quoác xaõ.
Denver, Colorado, Hoa kyø [CNA 14/7/2011] - Moät nhaø nghieân cöùu veà ñöùc Pio XII noùi raèng coù nhieàu khaùm phaù môùi cho thaáy coäng ñoàng do thaùi maïnh meõ uûng hoä ñöùc Pio XII vì laäp tröôøng choáng Ñöùc quoác xaõ vaø beânh vöïc ngöôøi do thaùi cuûa ngaøi.
Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng thoâng taán Coâng giaùo CNA, oâng William Doino, moät nhaø nghieân cöùu veà ñöùc Pio XII, ñaõ trích daãn nhieàu taïp chí trong thaäp nieân 30 cuûa theá kyû tröôùc ñeå chöùng minh raèng caùc cöïu chieán binh Myõ goác Do thaùi ñaõ ca ngôïi ñöùc Pio XII vì söï toân troïng saâu xa cuûa ngaøi ñoái vôùi coäng ñoàng do thaùi vaø caùc phong tuïc cuûa hoï.
Thaùng Tö naêm 1939, chæ moät thaùng sau khi Ñöùc hoàng y Eugenio Pacelli ñöôïc baàu laøm Giaùo hoaøng vôùi danh hieäu laø Pio XII, taïp chí "The U.S Jewish Veteran" [cöïu chieán binh do thaùi Myõ] ñaõ vieát raèng söï laõnh ñaïo cuûa ñöùc taân giaùo hoaøng "laø moät nguoàn an uûi lôùn lao cho ngöôøi do thaùi".
Caùc cöïu chieán binh Myõ goác do thaùi vieát raèng "ñöùc Pio XII ñöôïc bieát ñeán nhö moät ngöôøi baïn trung thaønh cuûa ngöôøi do thaùi".
Trong soá ra thaùng 3 naêm 1939, baùo naøy cuõng baøy toû nieàm hy voïng maõnh lieät cuûa ngöôøi do thaùi raèng ñöùc Pio XII seõ "coù moät trieàu ñaïi laâu daøi vaø thaønh coâng; raèng ngaøi seõ laáp ñaày loã hoång thieâng lieâng do caùi cheát cuûa ngöôøi tieàn nhieäm ñeå laïi vaø ngaøi seõ cuõng seõ ñöôïc thaùnh hoùa baèng tình yeâu thöông cuûa baïn höõu ngaøi".
OÂng Doino laø taùc giaû cuûa tuyeån taäp coù töïa ñeà "Traû lôøi cho nhöõng pheâ bình nhaém vaøo ñöùc Pio XII". Theo oâng, caùc taøi lieäu cho thaáy ñöùc Pio XII ñaõ töøng maïnh meõ choáng laïi chuû nghóa Phaùt xít vaø Ñöùc quoác xaõ cuõng nhö chuû nghóa baøi do thaùi.
OÂng Doino noùi raèng khoâng nhöõng vò giaùo hoaøng naøy choáng laïi chuû nghóa kyø thò chuûng toäc vaø toaøn trò, maø coøn baøy toû thieän caûm vôùi nieàm tin vaø thöïc haønh cuûa ngöôøi do thaùi. Moät trong nhöõng thí duï ñieån hình veà thaùi ñoä naøy laø khoaûng thaäp nieân 30, khi caùc moái quan heä giöõa Do thaùi vaø Kitoâ giaùo chöa ñöôïc phaùt trieån nhö ngaøy nay, ngaøi ñaõ môøi ngöôøi do thaùi vaøo Vatican ñeå thöôûng thöùc moùn aên "Kosher" cuûa hoï.
Taïp chí "Caùc cöïu chieán binh Myõ goác Do thaùi" khoâng phaûi laø tôø baùo duy nhöùt ca tuïng ñöùc Pio XII.
Thaùng 7 naêm 1944, chæ moät thôøi gian ngaén sau khi thaønh phoá Roma ñöôïc giaûi phoùng, Hoäi ñoàng do thaùi Myõ ñaõ coâng khai ca ngôïi Toøa thaùnh vì ñaõ doïn baùnh Kosher cho ngöôøi do thaùi ñang taù tuùc trong caùc cô sôû coâng giaùo döôùi thôøi ñöùc quoác xaõ chieám ñoùng.
Caùc nghieân cöùu cuûa oâng Doino ñöôïc cho coâng boá sau khi ñaïi söù Israel beân caïnh Toøa thaùnh, Mordechai Lewy taïo ra nhieàu tranh caõi taïi Israel vaø nhieàu nôi khaùc treân theá giôùi khi oâng leân tieáng ca ngôïi ñöùc Pio XII vì ñaõ cöùu giuùp ngöôøi do thaùi trong thôøi ñeä nhò theá chieán. Tröôùc söï choáng ñoái cuûa nhieàu nhoùm do thaùi, ñaïi söù Lewy ñaønh phaûi ruùt laïi lôøi tuyeân boá cuûa oâng.
CV.