Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm
Coäng hoøa kyø cöïu nhaát theá giôùi
San Marino Montefeltro
Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm Coäng hoøa kyø cöïu nhaát theá giôùi San Marino Montefeltro.
Vatican (Vat. 19/0/2011) - Chuùa nhaät 19 thaùng 6 naêm 2011, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ ñeán vieáng thaêm Coäng hoøa kyø cöïu nhaát theá giôùi, San Marino, vaø khích leä daân chuùng taïi ñaây baûo toàn ñöùc tin vaø choáng laïi caùm doã cuûa traøo löu duy laïc thuù laøm baêng hoaït luaân lyù.
Cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha naèm trong khuoân khoå chuyeán vieáng thaêm muïc vuï daøi 11 tieáng taïi giaùo phaän San Marino Montefeltro vaø laø chuyeán vieáng thaêm thöù 23 taïi Italia.
Giaùo phaän San Marino Montefeltro roäng 800 caây soá vuoâng, vôùi gaàn 61,500 tín höõu Coâng Giaùo. Trong laõnh thoå giaùo phaän coù 60 caây soá vuoâng thuoäc tieåu quoác San Marino goàm 9 laøng vôùi toång coäng 29 ngaøn daân cö, trong ñoù laøng lôùn nhaát coù 10 ngaøn daân. Toaøn giaùo phaän coù 58 Linh Muïc trieàu vaø 23 Linh Muïc doøng, ñaûm traùch 81 giaùo xöù.
Quaû thöïc San Marino raát ít ñöôïc bieát ñeán trong soá caùc tieåu quoác khaùc ôû AÂu Chaâu nhö Monaco, Lichtenstein, Andorra, Luxembourg hoaëc Vatican. Taïi caùc tieåu quoác naøy, laõnh thoå quoác gia hoïp thaønh moät giaùo phaän do moät vò Toång Giaùm Muïc coi soùc, nhö tieåu quoác Lichtenstein vaø Monaco, moãi nöôùc coù khoaûng 28 ngaøn daân cö, vôùi 4 giaùo xöù, nhöng cuõng coù moät vò Toång Giaùm Muïc coi soùc. Coøn tieåu quoác San Marino tuy ñoâng daân hôn, nhöng chæ ñöôïc coi laø thaønh phaàn cuûa giaùo phaän San Marino Montefeltro.
Coäng hoøa San Marino baét nguoàn töø 2 tín höõu Kitoâ ngöôøi Croaùt. Thöïc vaäy vaøo naêm 257 sau Chuùa Kitoâ, hai tín höõu ñoù laø Marino vaø Leâoâ, töø haûi ñaûo Arbe ôû mieàn Dalmazia, nay thuoäc laõnh thoå Croaùt, ñeán thaønh Rimini ñeå laøm ngheà ñeõo ñaù. Marino thöôøng lui tôùi vuøng nuùi Titano ñeå tìm ñaù ñeå ñeõo, vaø caûm thaáy bò thu thuùt vì ngoïn nuùi huøng vó naøy. Nuùi Titano caùch Rimini 25 caây soá vaø cao 756 meùt, coù vaùch ñaù.
Ngoaøi coâng aên vieäc laøm, Marino cuõng tìm caùch hoaùn caûi daân mieàn Rimini trôû laïi Kitoâ giaùo. Thôøi ñoù, ñeá quoác La Maõ coøn caám ñaïo. Moät phuï nöõ gian aùc toá caùo Marino laø choàng cuûa baø vaø laø ngöôøi theo ñaïo Kitoâ. Vì theá, Marino phaûi tò naïn leân mieàn röøng nuùi Titano ñeå traùnh cuoäc baùch haïi cuûa hoaøng ñeá Diocleziano. Ngöôøi phuï nöõ kia, nhôø quæ giuùp, neân ñaõ khaùm phaù nôi aån naùu cuûa Mariano vaø laäp laïi lôøi toá caùo. Marino khoâng coù phöông theá naøo khaùc ñeå choáng laïi nhöõng lôøi caùo buoäc ñoù ngoaøi vieäc aên chay vaø caàu nguyeän, cho ñeán khi xaûy ra moät pheùp laï. Ngöôøi ñaøn baø aáy tænh ngoä, hoaùn caûi vaø ñöa oâng trôû veà Rimini ñoàng thôøi khoâng ngôùt lôøi ca ngôïi oâng. Sau khi cuoäc baùch haïi ñaïo chaám döùt, Marino ñöôïc thuï phong phoù teá vaø nhaän ñöôïc vuøng nuùi Titano nhö moät quaø taëng. Coøn Leâoâ trôû thaønh linh muïc vaø cuõng ñöôïc toân kính nhö vò hieån thaùnh.
Tröôùc khi qua ñôøi naêm 366, thaùnh Marino traên troái raèng: "Toâi ñeå laïi cho anh chò em nhö nhöõng ngöôøi töï do ñoái vôùi caû hai ngöôøi". Daân chuùng hieåu caâu naøy theo nghóa caàn phaûi giöõ ñoäc laäp ñoái vôùi ñeá quoác Roma vaø nöôùc Giaùo Hoäi. Qua doøng lòch söû, nhaân daân San Marino vaãn luoân trung thaønh vôùi ñöôøng höôùng naøy.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ töø Vatican ñaùp tröïc thaêng ñeán San Marino luùc quaù 9 giôø 15 phuùt saùng sau hôn moät giôø bay. Töø ñaây, ngaøi ñeán saân vaän ñoäng Serravale ñeå cöû haønh thaùnh leã vaøo luùc 10 giôø cho 22 ngaøn tín höõu, töùc laø 1 phaàn 3 toång soá giaùo daân trong giaùo phaän. 12 ngaøn ngöôøi ôû trong saân vaän ñoäng vaø hôn 8 ngaøn ngöôøi khaùc ôû saân daõ caàu beân caïnh, theo doõi qua maøn hình khoång loà. Ñoàng teá vôùi ngaøi coù 25 Hoàng Y vaø Giaùm Muïc thuoäc mieàn Emilia Romagna, cuøng vôùi hôn 200 Linh muïc.
Baøi giaûng thaùnh leã
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ quaûng dieãn veà yù nghóa leã Chuùa Ba Ngoâi vaø nhaán maïnh chieàu kích tình yeâu cuûa maàu nhieäm naøy, Ngaøi noùi:
"Hoâm nay chuùng ta möøng leã Chuùa Ba Ngoâi: Cha, Con vaø Thaùnh Linh. Khi nghó ñeán Ba Ngoâi, raát nhieàu khi khía caïnh maàu nhieäm xuaát hieän trong taâm trí: Ba Ngoâi vaø Moät Chuùa, moät Chuùa trong 3 Ngoâi Vò. Nhöng phuïng vuï hoâm nay löu yù chuùng ta veà thöïc taïi tình yeâu chöùa ñöïng trong maàu nhieäm thöù nhaát vaø laø maàu nhieäm toät ñænh cuûa ñöùc tin chuùng ta. Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Linh laø moät, vì Thieân Chuùa laø tình yeâu: Chuùa Cha trao ban taát caû cho Chuùa Con; Chuùa Con nhaän taát caû töø Chuùa Cha vôùi loøng bieát ôn; vaø Chuùa Thaùnh Linh nhö thaønh quaû tình yeâu giöõa Chuùa Cha vaø Chuùa Con".
Sau khi dieãn giaûi theâm veà maàu nhieäm naøy döïa treân caùc baøi ñoïc cuûa ngaøy leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñi vaøo thöïc traïng taïi giaùo phaän San Marino Montefeltro, vaø nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa ñöùc tin ñoàng thôøi khích leä Giaùo Hoäi ñòa phöông ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch ñoá môùi, nhö loái soáng duy laïc thuù ñe doïa moïi luaân lyù. Ngaøi noùi:
"Anh chò em thaân meán! Nieàm tin nôi Chuùa Ba Ngoâi cuõng hình thaønh Giaùo Hoäi taïi San Marino Montefeltro naøy qua doøng lòch söû coå kính vaø vinh hieån. Vieäc rao giaûng Tin Möøng taïi phaàn ñaát naøy laø do hai vò thaùnh ñeõo ñaù Marino vaø Leâoâ, vaøo giöõa theá kyû thöù 3 sau Chuùa Kitoâ hai vò ñaõ töø mieàn Dalmazia ñeán Rimini. Do ñôøi soáng thaùnh thieän, moät vò trôû thaønh linh muïc vaø moät vò trôû thaønh phoù teá do Ñöùc Cha Gaudenzio vaø ñöôïc ngaøi phaùi ñeán mieàn noäi ñòa, moät vò leân nuùi Feretro vaø sau naøy trôû thaønh thaùnh Leâoâ vaø moät vò leân nuùi Titano, sau naøy mang teân laø thaùnh Marino. Ñi xa hôn nhöõng vaán ñeà lòch söû maø chuùng ta khoâng coù nhieäm vuï ñaøo saâu ôû ñaây, chuùng ta muoán noùi veà caùch thöùc maø thaùnh Marino vaø Leâoâ ñaõ mang vieãn töôïng vaø caùc giaù trò môùi meû vaøo trong boái caûnh thöïc taïi ñòa phöông, vôùi nieàm tin nôi Thieân Chuùa, Ñaáng toû mình ra trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ, aûnh höôûng treân söï naûy sinh moät neàn vaên hoùa vaø vaên minh, qui troïng taâm vaøo con ngöôøi laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa, vaø qua ñoù, mang laïi nhöõng quyeàn ñi tröôùc moïi quyeàn taøi phaùn cuûa con ngöôøi. Caùc chuûng toäc khaùc nhau nhö ngöôøi Roma, ngöôøi Goti, roài ngöôøi Longobardi tieáp xuùc vôùi daân chuùng taïi ñaây, nhieàu khi coù caû nhöõng cuoäc xung ñoät, nhöng nhôø tham chieáu cuøng moät ñöùc tin, neân ñaõ tìm ñöôïc moät yeáu toá chung ñeå xaây döïng luaân lyù ñaïo ñöùc, vaên hoùa, xaõ hoäi, vaø caû chính trò nöõa. Ñoái vôùi hoï, ñieàu hieån nhieân laø ngöôøi ta khoâng theå coi moät döï aùn vaên minh laø ñöôïc hoaøn taát cho ñeán khi taát caû nhöõng thaønh phaàn cuûa daân toäc trôû thaønh moät coäng ñoaøn Kitoâ sinh ñoäng vaø coù cô caáu chaët cheõ. Vì theá, hôõi nhöõng ngöôøi daân San Marino quí meán, ngöôøi ta coù lyù ñeå noùi raèng söï phong phuù cuûa daân toäc naøy, söï phong phuù cuûa anh chò em, ñaõ vaø vaãn coøn laø ñöùc tin, vaø nieàm tin naøy ñaõ kieán taïo moät neàn vaên minh thöïc söï laø duy nhaát. Beân caïnh ñöùc tin, cuõng caàn nhaéc ñeán loøng tuyeät ñoái trung thaønh vôùi Ñöùc Giaùm Muïc Roma, Vò maø Giaùo Hoäi taïi ñaây luoân höôùng nhìn veà vôùi loøng suøng moä vaø quí meán; tieáp ñeán laø loøng quan taâm ñoái vôùi ñaïi truyeàn thoáng cuûa Giaùo Hoäi Ñoâng phöông vaø loøng suøng moä ñoái vôùi Meï Maria.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng: "Anh chò em coù lyù maø haõnh dieän vaø bieát ôn vì nhöõng gì maø Chuùa Thaùnh Linh ñaõ thöïc hieän trong Giaùo Hoäi cuûa anh chò em qua caùc theá kyû. Nhöng anh chò em cuõng bieát raèng caùch thöùc toát nhaát ñeå ñeà cao gia saûn naøy chính laø vun troàng vaø laøm cho gia saûn aáy ñöôïc phong phuù. Thöïc vaäy, anh chò em ñöôïc môøi goïi phaùt huy kho taøng quí giaù naøy trong moät thôøi ñieåm thuoäc haøng quan troïng nhaát trong lòch söû. Ngaøy nay, söù maïng cuûa anh chò em laø phaûi ñöông ñaàu vôùi nhöõng thay ñoåi saâu roäng vaø mau leï veà vaên hoùa, xaõ hoäi, kinh teá, chính trò, aûnh höôûng tôùi nhöõng ñöôøng höôùng môùi vaø thay ñoåi taâm thöùc, phong tuïc vaø söï nhaïy caûm. Thöïc vaäy, taïi ñaây cuõng nhö nôi khaùc, khoâng thieáu nhöõng khoù khaên vaø chöôùng ngaïi, phaàn lôùn do nhöõng loái soáng duy laïc thuù, laøm u meâ taâm trí vaø coù nguy cô loaïi boû moïi luaân lyù. Coù caùm doã leûn vaøo, coi söï phong phuù cuûa con ngöôøi khoâng phaûi laø ñöùc tin, nhöng laø quyeàn bính caù nhaân vaø xaõ hoäi, trí thoâng minh, trình ñoä vaên hoùa vaø khaû naêng leøo laùi thöïc taïi khoa hoïc, kyõ thuaät vaø xaõ hoäi. Vì theá, taïi nôi ñaây, ngöôøi ta cuõng baét ñaàu thay theá ñöùc tin vaø caùc giaù trò Kitoâ baèng nhöõng caùi goïi laø phong phuù, nhöng roát cuïc chuùng toû ra mong manh vaø khoâng coù khaû naêng chu toaøn lôøi höùa lôùn lao veà chaân, thieän, myõ vaø ñieàu coâng chính maø qua bao theá kyû, cha oâng anh chò em ñaõ ñoàng hoùa vôùi kinh nghieäm ñöùc tin. Vaø cuõng khoâng neân queân cuoäc khuûng hoaûng cuûa nhieàu gia ñình, bò traàm troïng theâm vì tình traïng doøn moûng veà taâm lyù vaø tinh thaàn cuûa nhieàu ñoâi vôï choàng, söï vaát vaû cô cöïc cuûa nhieàu nhaø giaùo duïc trong vieäc ñaït tôùi söï huaán luyeän lieân tuïc cho ngöôøi treû, hoï bò aûnh höôûng vì ñuû thöù baáp beânh, nhaát laø söï baáp beânh veà vai troø xaõ hoäi vaø khaú naêng coâng aên vieäc laøm.
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng: "Toâi nhaén nhuû taát caû caùc tín höõu haõy trôû thaønh men trong theá giôùi, haõy toû ra taïi Montefeltro cuõng nhö taïi San Marino, laø nhöõng tín höõu Kitoâ hieän dieän, coù tinh thaàn bieán baùo vaø soáng hôïp vôùi ñöùc tin. Caùc Linh Muïc, tu só nam nöõ haõy luoân soáng trong tình hieäp thoâng thaân maät vaø thöïc söï vôùi Giaùo Hoäi, giuùp ñôõ vaø laéng nghe vò Chuû Chaên giaùo phaän. Caû nôi anh chò em cuõng coù tình traïng caàn caáp thieát laøm gia taêng ôn goïi Linh Muïc vaø nhaát laø ôn goïi ñôøi soáng thaùnh hieán: toâi keâu goïi caùc gia ñình vaø caùc ngöôøi treû, haõy môû roäng taâm hoàn, saün saøng ñaùp laïi tieáng goïi cuûa Chuùa. Chuùng ta ñöøng bao giôø ngöøng quaûng ñaïi ñoái vôùi Thieân Chuùa!. Toâi cuõng khích leä anh chò em giaùo daân haõy tích cöïc daán thaân trong coäng ñoaøn, ñeå beân caïnh nhöõng nghóa vuï rieâng veà daân söï, chính trò, xaõ hoäi vaø vaên hoùa, anh chò em tìm ñöôïc thôøi giôø vaø söï saün saøng cho ñôøi soáng muïc vuï. Hôõi anh chò em ngöôøi San Marino, haõy kieân vöõng trung thaønh vôùi gia saûn ñöôïc xaây döïng qua bao theá kyû nhôø söï thuùc ñaåy cuûa caùc vò ñaïi boån maïng cuûa anh chò em laø thaùnh Marino vaø Leâoâ. Toâi caàu xin Chuùa chuùc laønh cho haønh trình hieän nay vaø töông lai cuûa anh chò em vaø phoù thaùc taát caû anh chò em cho "aân suûng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ, tình yeâu cuûa Chuùa Cha vaø ôn thoâng hieäp cuûa Chuùa Thaùnh Linh" (2 Cr 13,11).
Kinh Truyeàn Tin
Cuoái thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï kinh Truyeàn tin vôùi caùc tín höõu. Trong baøi huaán duï ngaén tröôùc ñoù, ngaøi nhaéc ñeán söï kieän Ñöùc Meï ñöôïc toân kính taïi nhieàu ñeàn thaùnh coå kính cuõng nhö taân thôøi taïi mieàn naøy. Ngaøi phoù thaùc toaøn theå daân chuùng San Marino vaø Montefeltro cho Ñöùc Meï, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi ñau khoå trong thaân xaùc vaø tinh thaàn.
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc ñeán leã phong chaân phöôùc chuùa nhaät 19 thaùng 6 naêm 2011 taïi thaønh phoá Dax ôû mieàn nam nöôùc Phaùp, cho nöõ tu Marguerite Rutan, doøng Nöõ Töû Baùc aùi. Vaøo haäu baùn theá kyû 18, chò ñaõ taän tuïy laøm vieäc taïi nhaø thöông Dax, nhöng ñaõ bò keát aùn töû hình trong cuoäc baùch haïi sau caùch maïng Phaùp, vì ñöùc tin Coâng Giaùo vaø vì loøng trung thaønh vôùi Giaùo Hoäi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Toâi chia seû trong tinh thaàn nieàm vui cuûa caùc Nöõ Töû Baùc AÙi vaø moïi tín höõu, tham döï leã phong chaân phöôùc taïi thaønh phoá Dax cho Nöõ tu Marguerite Rutan, chöùng nhaân raïng ngôøi veà tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ ñoái vôùi ngöôøi ngheøo."
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán Ngaøy Theá giôùi ngöôøi tò naïn, cöû haønh vaøo ngaøy hoâm thöù Hai 20 thaùng 6 naêm 2011, vaø naêm nay (2011) kyû nieäm 60 naêm chaáp nhaän Hieäp öôùc quoác teá baûo veä nhöõng ngöôøi bò baùch haïi vaø bò boù buoäc chaïy troán khoûi queâ höông cuûa hoï. Vì theá, toâi môøi goïi caùc chính quyeàn daân söï vaø moãi ngöôøi thieän chí baûo ñaûm söï ñoùn tieáp vaø nhöõng ñieàu kieän soáng xöùng ñaùng cho ngöôøi tò naïn, trong khi chôø ñôïi hoï coù theå hoài höông töï do vaø an ninh.
Sau thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng böõa tröa taïi Nhaø Thaùnh Giuse thuoäc coäng ñoaøn Borgo Maggiore, cuøng vôùi caùc vò ñaïi dieän cuûa giaùo phaän vaø thaønh vieân cuûa Quyõ quoác teá "Gioan Phaoloâ 2". Ban chieàu cuøng ngaøy, vaøo luùc 4 giôø röôõi, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chính thöùc gaëp chính quyeàn San Marino vaø ñeán thaønh phoá Pennabilli ñeå khi vieáng Nhaø Thôø chính toøa, tröôùc khi ñeán quaûng tröôøng Vittorio Emanuele ñeå gaëp gôõ caùc baïn treû thuoäc giaùo phaän San Marino Montefeltro vaøo luùc 7 giôø 15 phuùt, roài ñaùp tröïc thaêng trôû veà Roma.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)