Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï Kinh Chieàu
vôùi giaùo só tu só Croaùt
Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï Kinh Chieàu vôùi giaùo só tu só Croaùt.
Zagreb (Vat. 5/06/2011) - Chieàu chuùa nhaät 5 thaùng 6 naêm 2011, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ chuû söï buoåi haùt kinh chieàu troïng theå taïi Nhaø thôø chính toøa Zagreb vôùi 1 ngaøn ngöôøi, goàm caùc Giaùm Muïc, Linh Muïc, tu só nam nöõ, chuûng sinh vaø taäp sinh. Ngaøi môøi goïi coäng ñoaøn Giaùo Hoäi ñòa phöông kieân trì trong ñöùc tin vaø haêng say hoaït ñoäng toâng ñoà giöõa nhöõng khoù khaên, noi göông Ñöùc Chaân Phöôùc Hoàng Y Alois Stepinac.
Nhaø thôø chính toøa Zagrec ñöôïc xaây theo kieåu taân goâtích vaø laø coâng trình kieán truùc cao nhaát treân toaøn Croaùt, vôùi 105 meùt, vaø daøi 77 meùt, ñöôïc daâng kính Ñöùc Meï Moâng Trieäu vaø thaùnh vöông Stephanoâ cuûa Hungari. 3 phía cuûa thaùnh ñöôøng laø toøa Toång Giaùm Muïc raát roäng lôùn ñöôïc xaây töø theá kyû 18 treân veát tích cuûa moät phaùo ñaøi cuõ hoài theá kyû 16.
Sau baøn thôø chính cuûa thaùnh ñöôøng, coù moä cuûa Chaân phöôùc Hoàng Y Alois Stepinac, nguyeân laø Toång Giaùm Muïc Zagreb. Khi nhaø nöôùc coäng saûn Yugoslavi leân naém chính quyeàn, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Stepinac bò keát aùn vì cho laø ñaõ coäng taùc vôùi chính phuû buø nhìn phaùt xít Ustacia thôøi Ñöùc quoác xaõ. Trong thôøi gian bò quaûn thuùc taïi gia, ngaøi ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Pioâ 12 ñaõ phong laøm Hoàng Y, vaø naêm 1960, Ñöùc Hoàng Y ñaõ qua ñôøi trong khi bò coøn bò quaûn thuùc taïi gia. Naêm 1998, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ 2 ñaõ toân phong ngaøi laø vò chaân phöôùc töû ñaïo.
Ñoái vôùi ngöôøi Croat, Ñöùc Hoàng Y Stepinac laø bieåu töôïng söï ñeà khaùng cuûa Giaùo Hoäi choáng laïi söï ñaøn aùp cuûa cheá ñoä coäng saûn. Ñöùc Gioan Phaoloâ II tuyeân boá Ñöùc Hoàng Y bò baùch haïi vì ñaõ töø choái caét ñöùt loøng trung thaønh cuûa Giaùo Hoäi taïi Yugoslavi vôùi Toøa Thaùnh vaø khoâng chòu thieát laäp Giaùo Hoäi quoác gia.
Ngaøy nay, Ñöùc Hoàng Y Stepinac vaãn ñöôïc coi laø taám göông kieân cöôøng trung thaønh vôùi Thieân Chuùa vaø toân troïng phaåm giaù cuûa moãi ngöôøi.
Baøi giaûng
Trong baøi giaûng sau baøi ñoïc ngaén cuûa Kinh Chieàu, Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät taám göông vaø baøi hoïc cuûa Ñöùc Chaân Phöôùc Hoàng Y Stepinac cho moïi thaønh phaàn daân Chuùa taïi Croaùt vaø noùi:
"Chieàu hoâm nay chuùng ta muoán soát saéng caàu nguyeän töôûng nieäm Ñöùc Chaân Phöôùc Alois Stepinac, vò Chuû Chaên can tröôøng, maãu göông nhieät thaønh toâng ñoà vaø loøng cöông quyeát theo tinh thaàn Kitoâ, cuoäc soáng anh huøng cuûa Ngöôøi ngaøy nay vaãn coøn soi saùng cho caùc tín höõu thuoäc caùc giaùo phaän Croaùt, naâng ñôõ ñöùc tin vaø ñôøi soáng Giaùo Hoäi. Söï nghieäp cuûa vò Giaùm Muïc khoâng theå bò laõng queân naøy chuû yeáu xuaát phaùt töø ñöùc tin cuûa Ngöôøi: luùc sinh thôøi, Ngöôøi vaãn luoân höôùng nhìn veà Chuùa Gieâsu vaø luoân trôû neân ñoàng hình daïng vôùi Chuùa, ñeán ñoä trôû thaønh moät hình aûnh soáng ñoäng cuûa Chuùa Kitoâ, cuûa Chuùa Kitoâ ñau khoå. Chính nhôø löông taâm Kitoâ kieân vöõng, Chaân phöôùc ñaõ bieát choáng laïi moïi cheá ñoä ñoäc ñoaùn, trôû thaønh ngöôøi beânh vöïc ngöôøi Do thaùi, Chính thoáng vaø taát caû nhöõng ngöôøi bò baùch haïi döôùi cheá ñoä ñoäc taøi Ñöùc quoác xaõ vaø phaùt xít, roài trong thôøi coäng saûn, Ngöôøi beânh vöïc caùc tín höõu, nhaát laø bao nhieâu linh muïc bò baét bôù vaø saùt haïi. Ñuùng vaäy, Ñöùc Hoàng Y ñaõ trôû thaønh "traïng sö" cuûa Thieân Chuùa treân maët ñaát naøy, vì Ngöôøi ñaõ kieân trì baûo veä söï thaät vaø quyeàn cuûa con ngöôøi ñöôïc soáng vôùi Thieân Chuùa."
Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán cuoäc töû ñaïo cuûa Ñöùc Hoàng Y Stepinac nhö moät söï ñaùp traû hoàng aân cuûa Chuùa Kitoâ vaø nhaán maïnh raèng:
"Chaân phöôùc Alois Stepinac ñaõ ñaùp laïi baèng chöùc linh muïc, chöùc giaùm muïc, baèng söï hy sinh maïng soáng cuûa Ngöôøi: moät lôøi thöa "xin vaâng" duy nhaát hieäp vôùi lôøi thöa cuûa Chuùa Kitoâ. Cuoäc töû ñaïo cuûa Ngöôøi ñaùnh daáu toät ñænh cuûa nhöõng baïo löïc choáng laïi Giaùo Hoäi trong thôøi kyø baùch haïi kinh khuûng cuûa cheá ñoä coäng saûn. Caùc tín höõu Coâng Giaùo Croaùt, ñaëc bieät laø haøng giaùo só, laø ñoái töôïng cuûa chính saùch nhaát loaït xaùch nhieãu vaø haønh haï, nhaém tieâu dieät Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, baét ñaàu töø thaåm quyeàn cao nhaát ôû ñòa phöông cuûa Giaùo Hoäi. Trong thôøi kyø ñaëc bieät cam go aáy moät theá heä caùc Giaùm Muïc, Linh Muïc vaø tu só saün saøng cheát ñeå khoâng phaûn boäi Chuùa Kitoâ, Giaùo Hoäi vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng. Daân chuùng thaáy raèng caùc LM khoâng bao giôø maát nieàm tin, caäy, meán, vaø nhôø ñoù hoï luoân ñoaøn keát vôùi nhau. Tình ñoaøn keát naøy giaûi thích ñieàu khoâng theå giaûi thích ñöôïc theo loaøi ngöôøi: moät cheá ñoä khaéc nghieät nhö theá ñaõ khoâng theå khuaát phuïc Giaùo Hoäi.
Nhaén nhuû caùc Giaùm Muïc
"Ngaøy nay, Giaùo Hoäi taïi Croaùt cuõng ñöôïc keâu goïi ñoaøn keát ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng thaùch ñoá cuûa moät boái caûnh xaõ hoäi ñaõ thay ñoåi, vaïch ra trong tinh thaàn thöøa sai taùo baïo nhöõng con ñöôøng môùi ñeå rao giaûng Tin Möøng, nhaát laø phuïc vuï caùc theá heä treû. Anh em thaân meán trong haøng Giaùm Muïc, tröôùc tieân toâi muoán khích leä anh em chu toaøn söù maïng cuûa anh em. Heã anh em caøng hoaït ñoäng trong söï phoái hôïp phong phuù giöõa anh em vôùi nhau vaø trong nieàm hieäp thoâng vôùi Ngöôøi Keá Vò Thaùnh Pheâroâ, thì anh em caøng coù theå ñöông ñaàu vôùi nhöõng khoù khaên cuûa thôøi ñaïi chuùng ta. Ngoaøi ra, ñieàu quan troïng laø caùc Giaùm Muïc vaø linh muïc luoân hoaït ñoäng vôùi nhau ñeå phuïc vuï söï hoøa giaûi giöõa caùc tín höõu Kitoâ chia reõ, vaø giöõa caùc tín höõu Kitoâ vôùi ngöôøi Hoài giaùo, theo göông Chuùa Kitoâ laø an bình cuûa chuùng ta. Vôùi caùc linh muïc, anh em ñöøng queân coáng hieán cho hoï nhöõng ñöôøng höôùng tu ñöùc, ñaïo lyù vaø muïc vuï roõ raøng. Thöïc vaäy, coäng ñoaøn Giaùo Hoäi coù nhöõng khaùc bieät hôïp phaùp trong noäi boä cuûa mình, nhöng coäng ñoaøn khoâng theå laøm chöùng taù trung thaønh cho Chuùa neáu khoâng ôû trong tình hieäp thoâng cuûa caùc phaàn töû cuûa mình. Ñieàu naøy ñoøi anh em phaûi caûnh giaùc, trong söï ñoái thoaïi vaø yeâu thöông, nhöng phaûi roõ raøng vaø cöông quyeát. Anh em thaân meán, gaén boù vôùi Chuùa Kitoâ coù nghóa laø "tuaân giöõ Lôøi Chuùa" trong moïi hoaøn caûnh (Xc Ga 14,23).
Veà vaán ñeà naøy, Chaân phöôùc Hoàng Y Stepinac ñaõ noùi: "Moät trong nhöõng tai öông lôùn nhaát cuûa thôøi ñaïi chuùng ta laø söï taàm thöôøng trong caùc vaán ñeà ñöùc tin. Chuùng ta ñöøng nuoâi aûo töôûng.. Hoaëc chuùng ta laø Coâng Giaùo, hoaëc chuùng ta khoâng. Neáu chuùng ta laø Coâng Giaùo, thì ñieàu aáy caàn phaûi ñöôïc bieåu loä trong moïi laõnh vöïc trong ñôøi soáng chuùng ta" (Baøi giaûng leã thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ, 29-6-1943). Giaùo huaán luaân lyù cuûa Giaùo Hoäi, ngaøy nay thöôøng khoâng ñöôïc caûm thoâng, khoâng theå bò taùch rôøi khoûi Tin Möøng. Caùc vò Chuû Chaên coù nhieäm vuï trình baøy giaùo huaán aáy moät caùch coù theá giaù cho caùc tín höõu, ñeå giuùp hoï löôïng ñònh traùch nhieäm baûn thaân cuûa hoï, söï hoøa hôïp giöõa caùc quyeát ñònh cuûa hoï vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa ñöùc tin. Nhö theá, seõ coù söï tieán böôùc trong khuùc quanh vaên hoùa caàn thieát ñeå thaêng tieán moät neàn vaên hoùa söï soáng vaø moät xaõ hoäi xöùng vôùi con ngöôøi.
Nhaén nhuû caùc linh muïc vaø tu só
"Caùc linh muïc thaân meán, ñaëc bieät laø caùc cha sôû, toâi bieát taàm quan troïng vaø caùc coâng taùc ña daïng cuûa anh em, trong moät thôøi ñaïi tình traïng thieáu linh muïc trôû neân gay go. Toâi khuyeân anh em ñöøng naûn chí, haõy tieáp tuïc tænh thöùc trong kinh nguyeän vaø ñôøi soáng thieâng lieâng, chu toaøn söù vuï cuûa anh em moät caùch hieäu quaû: giaûng daïy, thaùnh hoùa vaø höôùng daãn nhöõng ngöôøi ñöôïc uûy thaùc cho anh em chaêm soùc. Haõy quaûng ñaïi ñoùn tieáp nhöõng ngöôøi ñeán goõ cöûa loøng cuûa anh em, coáng hieán cho moãi ngöôøi nhöõng moùn quaø maø Chuùa töø nhaân ñaõ uûy thaùc cho anh em. Haõy kieân trì trong tình hieäp thoâng vôùi Giaùm Muïc cuûa anh em vaø coäng taùc vôùi nhau. Haõy nuoâi döôõng söï daán thaân cuûa anh em nôi nguoàn maïch Kinh Thaùnh, caùc bí tích, trong söï chuùc tuïng Thieân Chuùa khoâng ngöøng, côûi môû vaø ngoan ngoaõn ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Linh; nhö theá anh em seõ trôû thaønh nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng höõu hieäu cho coâng cuoäc taùi truyeàn giaûng Tin Möøng maø anh em ñöôïc môøi goïi thi haønh cuøng vôùi caùc giaùo daân, moät caùch coù phoái hôïp, khoâng coù söï laãn loän giöõa nhöõng gì thuoäc veà söù vuï thaùnh chöùc vaø nhöõng gì thuoäc chöùc linh muïc chung cuûa caùc tín höõu ñaõ chòu pheùp röûa. Haõy quan taâm chaêm soùc caùc ôn goïi linh muïc: haõy noã löïc vôùi loøng haêng haùi nhieät thaønh cuûa anh em, loøng trung thaønh, thoâng truyeàn moät öôùc muoán noàng nhieät, quaûng ñaïi ñaùp laïi khoâng chuùt do döï vôùi Chuùa Kitoâ, Ñaáng keâu goïi anh em trôû neân ñoàng hình daïng vôùi Ngaøi laø Ñaàu vaø laø Muïc Töû.
"Hôõi nhöõng ngöøôi nam nöõ thanh hieán, Giaùo Hoäi mong ñôïi nhieàu nôi anh chò em, laø nhöõng ngöôøi coù söù maïng laøm chöùng trong moïi thôøi ñaïi veà "hình thöùc cuoäc soáng maø Chuùa Gieâsu, vò thaùnh hieán toái cao vaø laø thöøa sai cuûa Chuùa Cha cho Nöôùc cuûa Chuùa, ñaõ töøng thi haønh vaø ñeà nghò hình thöùc aáy cho caùc moân ñeä ñi theo Ngaøi" (Toâng Huaán Vita consecrata, 22).
"Öôùc gì Thieân Chuùa luoân luoân laø söï giaøu sang duy nhaát cuûa anh chò em: Anh chò em haõy ñeå cho Chuùa uoán naén, ñeå trôû neân höõu hình cho con ngöôøi ngaøy nay, ñang khao khaùt caùc giaù trò chaân thöïc, thaùnh thieän, chaân lyù, tình thöông cuûa chuùa Cha treân trôøi. Ñöôïc Ôn Thaùnh Linh naâng ñôõ, anh chò em haõy noùi cho daân chuùng moät caùch huøng hoàn veà moät cuoäc soáng thöôøng ñöôïc bieán ñoåi nhôø söï môùi meû cuûa Maàu Nhieäm Vöôït Qua. Toaøn theå cuoäc soáng cuûa anh chò em nhö theá seõ trôû thanh daáu chæ vaø phuïc vuï cho söï thaùnh hieán cuûa moïi tín höõu Kitoâ, söï thaùnh hieán maø hoï nhaän laõnh khi ñöôïc thaùp nhaäp vaøo Chuùa Kitoâ."
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaén nhuû caùc chuûng sinh vaø taäp sinh haõy kieân trì theo Chuùa. Ngaøi noùi: "Lôøi keâu goïi naøy ñoøi phaûi ñöôïc taùi khaúng ñònh haèng ngaøy baèng moät caâu traû lôøi yeâu thöông. Öôùc gì chöùng taù cuûa Chaân phöôùc Stepinac soi saùng cho söï canh taân ôn goïi nôi caùc baïn treû Croaùt. Vaø hôõi caùc anh em trong haøng Giaùm Muïc vaø Linh Muïc, ñöøng queân coáng hieán cho caùc chuûng vieän vaø taäp vieän moät söï huaán luyeän quaân bình, chuaån bò hoï thi haønh moät söù vuï ñöôïc ñöa vaøo xaõ hoäi ngaøy nay, qua ñôøi soáng thieâng lieâng phong phuù vaø vieäc hoïc haønh nghieâm tuùc cuûa hoï."
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng: "Hôõi Giaùo Hoäi yeâu quí taïi Croaùt, haõy khieâm toán vaø can ñaûm laõnh nhaän nghóa vuï laøm löông taâm cuûa xaõ hoäi, laø muoái ñaát vaø aùnh saùng theá gian (Mt 5,13-14), Haõy luoân trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ vaø söù ñieäp cuûa Tin Möøng trong moät xaõ hoäi ñang tìm caùch töông ñoái hoùa vaø tuïc hoùa moïi laõnh vöïc cuoäc soáng. Haõy laø caên nhaø nieàm vui trong ñöùc tin vaø ñöùc caäy.
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc moïi ngöôøi voã tay raát laâu..
Vieáng moä Ñöùc Hoàng Y Stepinac
Kinh chieàu ñöôïc tieáp noái vôùi baøi ca Magnificat vaø caùc lôøi caàu nguyeän phoå quaùt, tröôùc khi Ñöùc Thaùnh Cha ban pheùp laønh cho moïi ngöôøi. Roài ngaøi ñeán quì caàu nguyeän tröôùc moä cuûa Ñöùc Hoàng Y Chaân Phöôùc Alois Stepinac.
Ñöùc Hoàng Y sinh naêm 1898 trong moät gia ñình noâng daân khaù giaû taïi laøng Krasic, du hoïc Roma, vaø thuï phong linh muïc naêm 1930 luùc ñöôïc 32 tuoåi. Chæ 4 naêm sau ñoù, 1934, ngöôøi ñöôïc boå nhieäm laøm Toång Giaùm Muïc phoù giaùo phaän Zagreb vaø 3 naêm sau trôû thaønh Toång Giaùm Muïc chính toøa luùc môùi 36 tuoåi. Trong thôøi theá chieán thöù hai, ngaøi choáng laïi cheá ñoä Ñöùc quoác xaõ vaø phaùt xít, beânh vöïc ngöôøi Do thaùi vaø du muïc zingari bò cheá ñoä luøng baét vaø tieâu dieät. Töø sau naêm 1945, khi cheá ñoä coäng saûn cuûa thoáng cheá Titoâ baét ñaàu ngöï trò treân Croaùt vaø lieân bang Yugoslavi, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Stepinac quyeát lieät baûo veä töï do toân giaùo vì theá chæ moät naêm sau, ngaøy 19 thaùng 10 naêm 1946 ngaøi bò caàm tuø 5 naêm, cho ñeán naêm 1951, thì bò ñöa veà laøng Krasic quaûn thuùc vaø qua ñôøi 9 naêm sau ñoù vò côn beänh ñaõ maéc phaûi trong thôøi gian ôû tuø tröôùc ñoù.
Sau khi kính vieáng di haøi chaân phöôùc Stepinac, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gheù thaêm toøa Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Zagreb ñoái dieän vôùi Nhaø thôø chính toøa vaø kyù soå vaøng löu nieäm. Ngaøi cuõng chuïp hình löu nieäm vôùi caùc linh muïc vaø chuûng sinh cuûa toång giaùo phaän ñòa phöông.
Sau ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ra phi tröôøng quoác teá cuûa thuû ñoâ Zagreb. Leõ ra coù nghi thöùc tieãn bieät vôùi söï hieän dieän cuûa toång thoáng Ivo Josipovic, nhöng vì möa to gioù lôùn, taïi phi tröôøng, neân nghi thöùc naøy ñöôïc huûy boû. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo töø bieät vaø caùm ôn toång thoáng cuøng vôùi haøng Giaùm Muïc Croaùt, ñaëc bieät laø Ñöùc Hoàng Y Josip Bozanic, Toång Giaùm Muïc Zagreb, tröôùc khi ñaùp maùy bay luùc 8 giôø röôõi toái, töùc laø treã 1 tieáng ñoàng hoà, ñeå veà Roma, keát thuùc cuoäc vieáng thaêm thöù 19 taïi haûi ngoaïi vaø cuõng laø cuoäc vieáng thaêm muïc vuï ñaàu tieân ngaøi thöïc hieän trong naêm 2011.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)