Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Indonesia
kyû nieäm 50 naêm
thaønh laäp haøng giaùo phaåm
Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Indonesia kyû nieäm 50 naêm thaønh laäp haøng giaùo phaåm.
Indonesia [Ucanews 25/5/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Indonesia möøng kyû nieäm 50 naêm (1961-2011) haøng giaùo phaåm nöôùc naøy ñöôïc thaønh laäp.
Ñöùc cha Martinus Dogma Situmorang, thuoäc doøng Capucin, Giaùm muïc Padang, chuû tòch hoäi ñoàng giaùm muïc Indonesia, ñaõ nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa ngöôøi giaùo daân trong Giaùo hoäi. Ngaøi goïi cuoäc haønh trình 50 naêm qua laø "keát quaû cuûa söï ñoàng lao coäng khoå giöõa haøng giaùo phaåm vaø giaùo daân".
Ñeà cao söï ñoùng goùp cuûa giaùo daân cho haøng giaùo phaåm, Ñöùc cha chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Indonesia noùi raèng "Giaùo hoäi ñòa phöông lôùn maïnh khoâng phaûi chæ nhôø vaøo caùc ñöùc giaùm muïc hay caùc linh muïc, maø toaøn theå ngöôøi coâng giaùo".
Theo ñöùc cha Situmorang, döïa vaøo khaû naêng chuyeân moân cuûa mình, ngöôøi giaùo daân ñaõ ñoùng goùp raát nhieàu cho haøng giaùo phaåm. Ngoaøi ra, nhôø daán thaân vaøo nhieàu hoïat ñoäng muïc vuï vaø tu ñöùc cuõng nhö yeåm trôï taøi chính, ngöôøi giaùo daân ñaõ giuùp laøm nheï gaùnh naëng traùch nhieäm cuûa caùc ñöùc giaùm muïc.
9 thaùng sau khi caùc ñöùc giaùm muïc Indonesia trình thænh nguyeän thö leân Toøa thaùnh, ngaøy 3 thaùng Gieâng naêm 1961, chaân phöôùc Gioan 23 ñaõ kyù saéc chæ coù töïa ñeà "Quod Christus Adorandus" [phaûi thôø laïy Chuùa Kitoâ] ñeå chính thöùc thieát laäp haøng giaùo phaåm Coâng giaùo taïi Indonesia.
Keå töø khi haøng giaùo phaåm ñöôïc thaønh laäp, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Indonesia khoâng ngöøng phaùt trieån veà moïi maët. Con soá caùc nhaân vieân muïc vuï goàm linh muïc vaø giaùo daân khoâng ngöøng gia taêng.
Coù moät lyù do khaùc ñeå Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Indonesia möøng kyû nieäm bieán coá naøy laø trong 50 naêm qua, Giaùo hoäi ñaõ ngaøy caøng trôû neân moät thaønh phaàn ñaày ñuû cuûa xaõ hoäi ña vaên hoùa taïi Indonesia. Giaùo hoäi taïi ñaây khoâng ngöøng haõnh dieän vôùi khaåu hieäu: "100 phaàn traêm laø ngöôøi coâng giaùo vaø 100 phaàn traêm laø ngöôøi Indonesia".
Trong Hoäi nghò daân Chuùa hoài naêm 2010, Hoäi ñoàng Giaùm muïc Indonesia ñaõ cho pheùp moãi giaùo phaän tuøy nghi toå chöùc möøng bieán coá theo chöông trình rieâng cuûa mình.
Trong 50 naêm qua, con soá caùc nhaân vieân Giaùo hoäi, caùch rieâng caùc linh muïc, nöõ tu, giaùm muïc vaø thaønh vieân caùc hoäi doøng gia taêng moät caùch ñaùng keå. Ñöùc cha chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Indonesia noùi raèng Giaùo hoäi taïi ñaây coù ñuû lyù do ñeå taï ôn Chuùa "vì ñaõ khoâng ngöøng choïn löïa nhöõng ngöôøi ñeå phuïc vuï Daân Ngöôøi". Ngaøi cuõng ngoû lôøi caùm ôn caùc gia ñình coâng giaùo vì luoân saün saøng daâng hieán con caùi mình ñeå phuïc vuï Giaùo hoäi.
Tính ñeán nay, daân soá coâng giaùo taïi Indonesia ñaõ taêng leân gaàn 6 trieäu 800 ngaøn ngöôøi, hieän soáng raõi raùc trong 27 giaùo phaän, ñöôïc cai quaûn bôûi 10 Toång giaùm muïc, 26 Giaùm muïc, 6 Giaùm muïc veà höu vaø gaàn 3,700 linh muïc.
Haøng giaùo phaåm Indonesia ñöôïc xaõ hoäi ñaùnh giaù cao vì nhöõng noã löïc khoâng ngöøng ñeå duy trì söï haøi hoøa, tính ña nguyeân vaø cuoäc ñoái thoïai lieân tuïc vôùi caùc toân giaùo vaø vaên hoùa khaùc.
Baèng nhöõng caùch khaùc nhau, caùc Ñöùc giaùm muïc Indonesia cuõng nhaán maïnh ñeán noã löïc cuûa caùc ngaøi trong cuoäc chieán baûo veä moâi sinh, tranh ñaáu cho coâng bình xaõ hoäi vaø ñaûm nhaän nhöõng traùch nhieäm xaõ hoäi khaùc.
Haøng giaùo phaåm ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc ñoäng vieân ngöôøi coâng giaùo thöïc thi nieàm tin cuûa mình trong xaõ hoäi. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc laù thö muïc vuï cuûa caùc Ñöùc giaùm muïc thöôøng ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi khoâng chæ ñoái vôùi ngöôøi coâng giaùo maø coøn caû ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngoaøi coâng giaùo.
Giaùo hoäi Coâng giaùo chieám khoaûng 3.05 phaàn traêm daân soá vaø laø moät trong 6 toân giaùo lôùn ñöôïc nhìn nhaän taïi Indonesia.
Vaøo theá kyû 16, treân ñöôøng ñi tìm kieám gia vò, ngöôøi Boà ñaøo nha ñaõ ñaët chaân ñeán AÙ chaâu vaø chieám ñaûo Malacca vaøo naêm 1511. Cuøng vôùi nhöõng nhaø haøng haûi naøy, caùc nhaø thöøa sai coâng giaùo cuõng ñaët chaân ñeán vuøng naøy. Ñaùng chuù yù nhöùt trong soá caùc nhaø thöøa sai laø thaùnh Phanxico Xavier. Thaùnh nhaân ñaõ töøng hoïat ñoäng truyeàn giaùo taïi Ambon, Ternate vaø Morotai trong hai naêm 1546 vaø 1547. Khi nhöõng nguôøi Boà ñaøo nha bò truïc xuaát khoûi Ternate naêm 1574, nhieàu ngöôøi coâng giaùo taïi mieàn baéc Moluccas cuõng bò saùt haïi hay bò cöôõng baùch phaûi trôû laïi hoài giaùo. Naêm 1605, ngöôøi Hoaø lan ñeán chieám Ambon. Laàn naøy, ngöôøi coâng giaùo laïi bò buoäc phaûi trôû laïi Tin laønh. Ñieàu naøy cuõng xaûy ra taïi Manado vaø ñaûo Sangihe Talaud. Naêm 1613, ñaûo Solor cuõng rôi vaøo tay ngöôøi Hoøa lan vaø hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø thöøa sai chæ coøn giôùi haïn taïi ñaûo Flores vaø Timor.
Maõi cho ñeán naêm 1808, ngöôøi coâng giaùo môùi ñöôïc toaøn quyeàn Hoøa lan cho pheùp töï do thôø phöôïng vaø vieäc nôùi loûng töï do naøy chæ coù giaù trò ñoái vôùi ngöôøi coâng giaùo goác AÂu Chaâu.
Töø naêm 1835, Giaùo hoäi Coâng giaùo ñöôïc saùt nhaäp vaøo chính quyeàn thöïc daân: haøng giaùo só ñöôïc chính phuû thöïc daân traû löông, do ñoù phaûi chaáp nhaän ñeå cho chính phuû quyeàn ñöôïc boå nhieäm. Naêm 1846, caùc cuoäc ñuïng ñoä vì chính saùch toân giaùo khieán chính quyeàn Hoøa lan truïc xuaát caùc linh muïc coâng giaùo. Naêm 1846, chæ coù 4 vuøng taïi Indonesia coøn coù nhaø thôø coâng giaùo.
Maõi cho ñeán haäu baùn theá kyû 19, hoïat ñoäng truyeàn giaùo môùi baét ñaàu laïi, nhöng chæ taäp trung taïi moät soá vuøng. Ñaûo Flores laø cöù ñieåm truyeàn giaùo quan troïng nhöùt cuûa Doøng Teân, vì taïi ñaây töï toân giaùo ñöôïc moät thoûa öôùc kyù keát giöõa Hoøa lan vaø Boà ñaøo nha baûo ñaûm. Bengkulu, Bangka, Taây Borneo vaø Nam New Guinea cuõng laø nhöõng cöù ñieåm truyeàn giaùo quan troïng. Trong nhöõng vuøng khaùc nhö Baéc Sumatra, hoïat ñoäng truyeàn giaùo hoaøn toaøn bò caám chæ.
Sau khi Indonesia daønh ñoäc laäp khoûi tay ngöôøi Hoøa Lan, maëc duø caùc nhaø thöøa sai Hoøa lan vaø AÂu chaâu khaùc bò truïc xuaát, Giaùo hoäi coâng giaùo ñaõ gia taêng ñaùng keå.
Maëc duø laø quoác gia coù ñoâng ngöôøi hoài giaùo nhöùt theá giôùi, Indonesia vaãn toân troïng töï do toân giaùo vaø nhìn nhaän choã ñöùng cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo trong xaõ hoäi.
CV.