Chæ nôi Thieân Chuùa
con ngöôøi moïi thôøi ñaïi môùi tìm ra
yù nghóa cuoäc soáng cuûa mình
Chæ nôi Thieân Chuùa con ngöôøi moïi thôøi ñaïi môùi tìm ra yù nghóa cuoäc soáng cuûa mình.
Vatican (Vat. 11/05/2011) - Chæ nôi Thieân Chuùa con ngöôøi môùi tìm ra yù nghóa cuoäc soáng cuûa mình, vì con ngöôøi ñöôïc taïo döïng neân gioáng hình aûnh cuûa Thieân Chuùa vaø noù öôùc mong Thieân Chuùa. Lôøi caàu nguyeän dieãn taû noãi öôùc mong ñoù cuûa con ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân tröôùc 20,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm cnaâu trong buoåi tieáp kieán taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ, saùng thöù Tö 11 thaùng 5 naêm 2011.
Trong baøi huaán duï ngaøi ñaõ tieáp tuïc noùi veà lôøi caàu nguyeän vaø yù thöùc toân giaùo nhö laø thaønh phaàn cuoäc soáng con ngöôøi trong suoát lòch söû cuûa noù. Môû ñaàu baøi huaán duï ngaøi noùi:
Chuùng ta soáng trong moät thôøi ñaïi trong ñoù hieån nhieân coù caùc daáu veát cuûa khuynh höôùng tuïc hoùa. Thieân Chuùa xem ra bieán maát ôû chaân trôøi cuûa nhieàu ngöôøi, hay trôû thaønh moät thöùc taïi maø ngöôøi ta thôø ô vôùi noù. Nhöng ñoàng thôøi chuùng ta cuõng nhaän ra nhieàu daáu chæ cho thaáy moät söï thöùc tænh toân giaùo, vieäc taùi khaùm phaù ra taàm quan troïng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi cuoäc soáng con ngöôøi, moät ñoøi buoäc tinh thaàn ñeå thaéng vöôït moät quan nieäm thuaàn tuùy chieàu ngang, vaät chaát veà cuoäc soáng con ngöôøi. Khi nhìn vaøo lòch söû môùi ñaây, ngöôøi ta nhaän ra söï thaát baïi cuûa nhöõng ngöôøi töø thôøi chuû thuyeát thieân quang luaän ñaõ baùo tröôùc raèng caùc toân giaùo seõ bieán maát vaø ñaõ ñeà cao moät lyù trí tuyeät ñoái, taùch rôøi khoûi ñöùc tin, moät lyù trí seõ ñaùnh ñuoåi caùc boùng toái cuûa khuynh höôùng tín ñieàu toân giaùo vaø laøm tan theá giôùi caûu söï thaùnh thieâng, trao traû laïi cho con ngöôøi söï töï do, phaåm giaù vaø söï töï laäp cuûa noù ñoái vôùi Thieân Chuùa. Kinh nghieäm cuûa theá kyû vöøa qua vôùi hai theá chieán theâ thaûm ñaõ gaây khuûng hoaûng cho söï tieán boä maø con lyù trí töï laäp ñoù, maø con ngöôøi khoâng coù Thieân Chuùa ñoù xem ra coù theå baûo ñaûm ñöôïc.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trích giaùo huaán cuûa Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo khaúng ñònh raèng qua vieäc taïo döïng Thieân Chuùa keâu goïi moïi sinh vaät töø hö khoâng böôùc vaøo söï hieän höõu... Caû sau khi vì toäi loãi con ngöôøi ñaõ ñaùnh maát ñi söï gioáng Thieân Chuùa cuûa mình, noù vaãn laø hình aûnh cuûa Ñaáng taïo döïng ra noù. Noù duy trì öôùc muoán Ñaáng ñaõ goïi noù vaøo ñôøi. Moïi toân giaùo ñeàu laøm chöùng cho söï kieám tìm noøng coát aáy cuûa con ngöôøi" (s. 2566). Chuùng ta coù theå noùi raèng ñaõ khoâng coù neàn vaên minh lôùn naøo töø thôøi xöa cho tôùi ngaøy nay, maø ñaõ khoâng coù toân giaùo.
Töï baûn chaát cuûa noù, con ngöôøi laø toân giaùo cuõng nhö con ngöôøi khoân ngoan vaø con ngöôøi saùng cheá. Öôùc muoán Thieân Chuùa ñöôïc khaéc ghi trong traùi tim cuûa con ngöôøi, bôûi vì con ngöôøi ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa taïo döïng vaø ñöôïc taïo döïng cho Thieân Chuùa (s. 27). Hình aûnh cuûa Thieân Chuùa ñöôïc khaéc ghi trong baûn chaát con ngöôøi vaø noù caùm thaáy caàn phaûi tìm ra moät aùnh saùng ñeå traû lôøi cho caùc vaán naïn lieân quan tôùi yù nghóa saâu thaúm cuûa thöïc taïi, caâu traû lôøi maø noù khoâng theå tìm thaáy nôi chính mình, trong söï tieán boä hay trong khoa hoïc thöïc nghieäm. Ñoù laø lyù do taïi sao naûy sinh ra caùc hình thaùi toân giaùo khaùc nhau nhaèm traû lôøi cho öôùc mong cuûa söï traøn ñaày, cuûa haïnh phuùc, cuûa nhu caàu ñöôïc cöùu roãi, vaø kieám tìm yù nghóa cuoäc soáng. Con ngöôøi kyõ thuaät soá cuõng nhö con ngöôøi cuûa caùc hang ñoäng tìm trong kinh nghieäm toâng giaùo caùc con ñöôøng ñeå vöôït thaéng söï höõu haïn cuûa mình, vaø baûo ñaûm cho cuoäc maïo hieåm taïm bôï treân traàn gian naøy. Ngoaøi ra, moät cuoäc soáng khoâng coù chaân trôøi sieâu vieät seõ khoâng coù moät yù nghóa troïn veïn vaø nieàm haïnh phuùc maø taát caû chuùng ta ñeàu höôùng tôùi. Tuyeân ngoân cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticaêng II veà lieân laïc cuûa Giaùo Hoäi vôùi caùc toân giaùo ngoaøi Kitoâ giaùo ñaõ toùm taét chôø mong ñoù cuûa con ngöôøi nhö sau: "Con ngöôøi mong ñôïi caùc toân giaùo giaûi ñaùp veà nhöõng bí nhieäm tieàm aån trong thaân phaän con ngöôøi, nhöõng bí nhieäm xöa nay vaãn laøm taâm hoàn hoï phaûi xao xuyeán saâu xa: con ngöôøi laø gì? Ñôøi ngöôøi coù muïc ñích vaø yù nghóa naøo? Söï thieän vaø toäi aùc laø chi? Ñaâu laø nguyeân nhaân vaø muïc ñích cuûa ñau khoå? Ñaâu laø con ñöôøng daãn tôùi haïnh phuùc thöïc söï? Caùi cheát, söï phaùn xeùt, vaø thöôûng phaït sau khi cheát laø gì? Sau cuøng, caùi huyeàn nhieäm toái haäu khoân taû vaãn bao truøm cuoäc soáng chuùng ta laø chi, chuùng ta phaùt xuaát töø ñaâu vaø chuùng ta höôùng veà ñaâu?" (NA 1). Con ngöôøi bieát bieát noù khoâng theå moät mình traû lôøi cho caùc vaán naïn naøy. Noù caàn roäng môû cho moät caùi gì, hay cho moät ai khaùc coù theå ban cho noù caùi noù thieáu.
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån ñieåm naøy nhö sau: Con ngöôøi mang trong mình moät khaùt vong söï voâ taän, moät noãi nhôù nhung söï vónh cöûu, moät kieám tìm veû ñeïp, moät öôùc mong tình yeâu, moät nhu caàu aùnh saùng vaø söï thaät ñaåy noù tôùi vôùi Ñaáng Tuyeät Ñoái: con ngöôøi mang trong mình öôùc mong Thieân Chuùa. Vaø trong moät caùch thöùc naøo ñoù, con ngöôøi bieát noù coù theå höôùng tôùi Thieân Chuùa vaø caàu khaán Ngaøi. Thaùnh Toma thaønh Aquino, moät trong caùc thaàn hoïc gia lôùn nhaát cuûa lich söû, ñònh nghóa lôøi caàu nguyeän laø "söï dieãn taû öôùc mong Thieân Chuùa cuûa con ngöôøi". Söï loâi keùo tôùi vôùi Thieân Chuùa, maø chính Thieân Chuùa ñaõ ñaët ñeå trong con ngöôøi, laø linh hoàn cuûa lôøi caàu nguyeän. Noù maëc laáy bieát bao nhieâu hình thaùi vaø phöông caùch theo lòch söû, thôøi gian, thôøi ñieåm, ôn thaùnh vaø caû toäi loãi cuûa ngöôøi caàu nguyeän nöõa. Lòch söû con ngöôøi ñaõ bieát tôùi caùc hình thaùi caàu nguyeän khaùc nhau, bôûi vì noù ñaõ phaùt trieån caùc phöông thöùc khaùc nhau roäng môû cho Ñaáng Khaùc vaø cho Ñaáng Ô Beân Kia, ñeán ñoä caàu nguyeän laø kinh nghieäm hieän höõu trong moïi toân giaùo vaø moïi neàn vaên hoùa.
Thaät theá, lôøi caàu nguyeän khoâng bò coät buoäc vaøo moät boái caûnh ñaêc bieät naøo, maø ñöôïc khaéc ghi trong traùi tim cuûa töøng ngöôøi vaø cuûa töøng neàn vaên hoùa. Noù laø moät thaùi ñoä noäi taâm, tröôùc khi laø moät chuoãi caùc thöïc haønh vaø coâng thöùc. Noù laø moät kieåu soáng tröôùc maët Thieân Chuùa, tröôùc khi laø vieäc chu toaøn caùc haønh ñoäng phuïng töï hay noùi leân baèng lôøi. Lôøi caàu nguyeän coù trung taâm vaø ñaâm reã saâu trong nôi cuøng thaúm nhaát cuûa con ngöôøi, vì theá khoâng deã maø coù theå ñoïc ñöôïc noù, vaø cuõng vì theá noù coù theå laø lyù do gaäy ra caùc hieåu laàm vaø vieäc maàu nhieäm hoùa noù. Do ñoù kinh nhgieäm cuûa lôøi caàu nguyeän laø moät thaùch ñoá ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, moät ôn caàn phaûi khaån naøi, moät ôn cuûa Ñaáng maø chuùng ta höôùng tôùi.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong bai huaán duï: Trong lôøi caàu nguyeän trong moïi thôøi ñaïi lòch söû, con ngöôøi töï nhìn mình vaø tình traïng cuûa mình tröôùc maët Thieân Chuùa. Töø Thieân Chuùa vaø trong traät töï ñoái vôùi Thieân Chuùa noù kinh nghieäm ñöôïc mình laø thuï taïo, caàn ñöôïc trôï giuùp, khoâng coù khaû naêng tìm ra cho mình vieäc hoaøn thaønh cuoäc soáng vaø nieàm hy voïng cuûa chính mình. Trong töông quan ñoù vôùi Thieân Chuùa, laø Ñaáng trao ban yù nghóa cho cuoäc soáng, lôøi caàu nguyeän coù moät trong caùc dieãn taû ñaëc thuø cuûa noù laø quøy goái xuoáng. Ngöôøi ta quøy goái vì bò baét buoäc bôûi ñieàu kieän ngheøo tuùng hay noâ leä cuûa mình, nhöng ngöôøi ta cuõng coù theå quøy goái moät caùch töï phaùt, baèng caùch tuyeân boá söï haïn heïp cuûa mình, söï caàn tôùi moät Ñaáng Khaùc. Vaø toâi tuyeân boá vôùi Ngöôøi raèng toâi yeáu ñuoái, toâi caàn ñöôïc trôï giuùp, toâi laø keû toäi loãi. Trong minh nghieäm cuûa lôøi caàu nguyeän, con ngöôøi thuï taïo dieãn taû taát caû yù thöùc veà mình, taát caû nhöõng gì noù coù theå tieáp nhaän ñöôïc töø cuoäc soáng cuûa noù; ñoàng thôøi noù höôùng taát caû cuoäc soáng veà Ñaáng, maø noù ôû tröôùc maët; vaø noù höôùng linh hoàn veà Maàu Nhieäm, töø ñoù noù troâng chôø söï thaønh toaøn caùc öôùc mong saâu thaúm nhaát vaø söï trôï giuùp ñeå thaéng vöôït söï ngheøo naøn nôi cuoäc soáng cuûa noù.
Ñöùc Thaùnh Cha ñònh nghóa theâm lôøi caàu nguyeän nhö sau: Lôøi caàu nguyeän laø söï roäng môû vaø naâng leân cao cuûa traùi tim tôùi Thieân Chuùa, nhö theá, trôû thaønh töông quan caù nhaân vôùi Ngaøi. Vaø caû khi con ngöôøi coù queân Ñaáng Taïo döïng ra noù ñi nöõa, Thieân Chuùa haèng soáng vaø chaân thaät vaãn khoâng ngöøng ñi tröôùc keâu goïi con ngöôøi böôùc vaøo cuoäc gaêp gôõ nhieäm maàu trong lôøi caàu nguyeän. Nhö saùch Giaùo Lyù khaúng ñinh: "Böôùc chaân tình yeâu ñoù cuûa Thieân Chuùa tín trung luoân luoân tôùi tröôùc trong lôøi caàu nguyeän; böôùc chaân cuûa con ngöôøi luoân luoân laø moät lôøi ñaùp traû. Töø töø Thieân Chuùa töï maïc khaûi vaø maïc khaûi con ngöôøi cho chính noù, lôøi caàu xuaát hieän nhö moät lôøi goïi nhau, moät bieán coá cuûa giao öôùc. Qua caùc lôøi noùi vaø cöû thæ bieán coá ñoù khieán cho traùi tim con ngöôøi daán thaân ñaùp traû. Noù töï maïc khaûi trong suoát lòch söû cöùu ñoä" (s. 2567).
Chuùng ta haõy taäp döøng laïi nhieàu hôn tröôùc maët Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ töï maïc khaûi nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ; chuùng ta haõy hoïc nhaän ra trong söï thinh laëng, vaø trong nôi thaúm saâu nhaát cuûa chính mình, tieáng noùi cuûa Ñaáng môøi goïi chuùng ta vaø daãn ñöa chuùng ta tôùi söï chieàu saâu cuoäc soáng cuûa chuùng ta, tôùi suoái nguoàn cuûa söï soáng, suoái nguoàn cuûa ôn cöùu ñoä, ñeå laøm cho chuùng ta vöôït thaéng söï haïn heïp cuûa cuoäc soáng vaø roäng môû chuùng ta cho möïc thöôùc cuûa Thieân Chuùa, cho töông quan vôùi Ñaáng laø Tình Yeâu Voâ Taän.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng caùc thöù tieáng Phaùp, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Ba Lan, Tcheøques, Croat, Slovac, Ucraine, Lituani, vaø YÙ. Chaøo caùc baïn treû, caùc ngöôøi ñau yeáu vaø caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi ngaøi xin moïi ngöôøi sieâng naêng laàn haït Maân Coâi kính Ñöùc Meï trong thaùng 5 ñeå suy nieäm caùc maàu nhieäm cöùu ñoä vaø nhaän ñöôïc nhieàu ôn laønh cuûa Meï Thieân Chuùa cho cuoäc soáng cuûa mình.
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)