Kyû nieäm 120 naêm
Thoâng ñieäp " Rerum Novarum"
[ nhöõng vaán ñeà môùi] taïi Hoa kyø
Kyû nieäm 120 naêm Thoâng ñieäp "Rerum Novarum" [nhöõng vaán ñeà môùi] taïi Hoa kyø.
Hoa kyø [CNS 6/5/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Caùc tham döï vieân cuûa moät hoäi nghò ñaùnh daáu 120 naêm thoâng ñieäp "Rerum Novarum" [nhöõng vaán ñeà môùi] cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Leo XIII taïi Hoa kyø, khaúng ñònh raèng thoâng ñieäp veà lao ñoäng vaø quyeàn cuûa coâng nhaân chöùa ñöïng nhöõng baøi hoïc quan troïng cho theá giôùi ngaøy nay.
Sau moät ngaøy hoäi thaûo veà böùc thoâng ñieäp cuûa ñöùc Leo XIII taïi Ñaïi hoïc Coâng giaùo Hoa kyø hoâm 2 thaùng 5 naêm 2011, caùc tham döï vieân xem böùc thoâng ñieäp nhö neàn taûng cuûa giaùo huaán xaõ hoäi cuûa Giaùo hoäi.
Hoâm 3 thaùng 5 naêm 2011, trong baøi dieãn vaên beá maïc hoäi nghò, Ñöùc hoàng y Peter Turkson, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh Coâng lyù vaø hoøa bình, noùi raèng hoaøn caûnh cuûa theá giôùi ngaøy nay ñoøi hoûi phaûi thöïc thi giaùo huaán ñaõ ñöôïc ñöùc Leo XIII ñeà ra trong thoâng ñieäp "Rerum Novarum".
Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh nhaán maïnh ñeán moät soá chöùc naêng chính cuûa nhaø nöôùc vaøo thôøi ñöùc Leo XIII cuõng nhö ngaøy nay nhö sau: ñeo ñuoåi coâng ích, voán khoâng chæ giôùi haïn trong moät quoác gia, maø traûi daøi ñeán toøan theá giôùi; yù thöùc raèng coâng ích khoâng giôùi haïn vaøo cuûa caûi vaät chaát maø coøn bao goàm thieän ích ñaïo ñöùc cuûa xaõ hoäi; ñaët con ngöôøi vaø caùc gia ñình leân haøng öu tieân; toân troïng saùng kieán töï do cuûa con ngöôøi vaø giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi tuùng thieáu nhöùt trong xaõ hoäi.
Theo Ñöùc hoàng y Turkson, ñaây cuõng phaûi laø öu tieân cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay.
Tröôùc ñoù, trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng thoâng taán Coâng giaùo Hoa kyø CNS vaø moät soá haõng tin khaùc, Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh Coâng lyù vaø hoøa bình cuõng nhaán maïnh ñeán moät soá ñieåm maø ngaøi ñaõ trình baøy trong hoäi nghò. Ngaøi noùi raèng nhieàu bieán coá môùi ñaây cho thaáy raèng theá giôùi ngaøy nay caàn phaûi xem troïng nhöõng baøi hoïc cuûa thoâng ñieäp "Rerum Novarum".
Theo vò Hoàng y ngöôøi Ghana naøy, nhöõng coá gaéng thöông löôïng giöõa caùc nhaân vieân chính phuû vaø nhieàu chính quyeàn taïi moät soá tieåu bang, nhöõng cuoäc bieåu tình raàm roä taïi YÙ vaø Anh qua ñoù caùc sinh vieân baøy toû nhöõng quan ngaïi cuûa hoï, laø nhöõng thí duï ñieån hình cho thaáy coù söï baát oån nôi caùc coâng nhaân taïi nhieàu nöôùc treân theá giôùi.
Ñöùc hoàng y Turkson noùi: "Rerum Novarum" ñaõ ñöôïc ngöôõng moä vaø thu huùt söï chuù yù laø bôûi vì ñaõ ñeà ra nhöõng qui luaät neàn taûng cuûa vaán ñeà xaõ hoäi laø: laøm theá naøo ñeå baûo ñaûm phaåm giaù con ngöôøi giöõa nhöõng xaùo troän?"
Theo Ñöùc hoàng y, nhöõng vaán ñeà veà quyeàn lôïi cuûa ngöôøi coâng nhaân, veà vai troø cuûa chính phuû trong vieäc giaùm saùt caùc laõnh vöïc khaùc nhau cuûa xaõ hoäi cuõng nhö quyeàn löïc cuûa chuû nghóa tö baûn ñeàu luoân luoân qui veà vieäc baûo veä phaåm giaù con ngöôøi.
Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa bình noùi raèng chính phuû coù nghóa vuï phaûi baûo ñaûm phuùc lôïi cho caùc coâng daân vaø baûo veä hoï khoûi trôû thaønh naïn nhaân trong tay caùc coâng ty bò quaûn lyù moät caùch thieáu traùch nhieäm. Ngaøi khaúng ñònh: "Xeùt cho cuøng, caùc chính phuû ñöïôc thaåm ñònh döïa treân phuùc lôïi vaø haïnh phuùc cuûa ngöôøi daân".
Veà phaàn mình, Ñöùc cha Stephen Blaire, Giaùm muïc Stockton, bang California, chuû tòch UÛy ban coâng lyù vaø phaùt trieån nhaân baûn quoác noäi cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Hoa kyø noùi raèng ngaøy nay caùc coâng nhaân phaûi ñöông ñaàu vôùi cuoäc caùch maïng kinh teá cuõng nhö duôùi thôøi ñöùc Leo XIII. Theo ñöùc cha chuû tòch UÛy ban coâng lyù vaø phaùt trieån quoác noäi, "cuoäc caùch maïng hieän nay laø moät cuoäc caùch maïng kyõ thuaät. Söï ngheøo ñoùi toaøn caàu bao truøm caû traùi ñaát. Haøng trieäu trieäu ngöôøi thaát nghieäp. Nhöõng ñieàu kieän laøm vieäc treân theá giôùi thöôøng laø toài teä. Moái quan heä giöõa Giaùo hoäi vaø nhaø nöôùc laïi ñoái nghòch nhau".
Theo Ñöùc cha Blaire, moät ví duï cho thaáy caàn phaûi aùp duïng giaùo huaán cuûa thoâng ñieäp Rerum Novarum chính laø phaûi ñeå cho ngöôøi ngheøo taïi Hoa kyø coù ñöôïc moät tieáng noùi khi chính phuû thieát laäp ngaân saùch vaø caûi toå taøi chính. Ñöùc cha Blaire noùi: "Ngöôøi ngheøo khoâng coù ngöôøi ñaïi dieän taïi caùc ngaân haøng lôùn ñeå noùi thay cho hoï".
Ñöùc giaùm muïc chuû tòch UÛy ban coâng lyù vaø phaùt trieån nhaân baûn noäi ñòa cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Hoa kyø cho bieát caùch ñaây hai tuaàn, treân 40 nhaø laõnh ñaïo kitoâ ñaõ thaønh laäp "Hoäi Baûo Veä" vôùi muïc ñích ñöùng veà phía ngöôøi ngheøo vaø leân tieáng veà vieäc caét giaûm ngaân saùch. Chöông trình cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo kitoâ keâu goïi chia seû thu nhaäp, loïai boû nhöõng chi tieâu quaân söï khoâng caàn thieát, baûo ñaûm cho moïi ngöôøi ñöôïc höôûng baûo hieåm y teá vaø thieát laäp chöông trình höu boãng coâng bình.
Moät trong nhöõng thuyeát trình vieân chính taïi cuoäc hoäi thaûo veà thoâng ñieäp Rerum Novarum laø oâng John Sweeney, noùi raèng thoâng ñieäp naøy vaø nhöõng vaên kieän tieáp theo cuûa Giaùo hoäi nhö thö muïc vuï coù töïa ñeà "coâng baèng kinh teá cho moïi ngöôøi" cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Hoa kyø laø nhöõng khí cuï huøng maïnh cho thaáy Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi coù theå ñaùp öùng vôùi nhöõng nhu caàu cuûa ngöôøi ngheøo, nhöùt laø nhaán maïnh ñeán phaåm giaù con ngöôøi.
CV.