Caàu nguyeän laø noùi chuyeän
vôùi Thieân Chuùa
Caàu nguyeän laø noùi chuyeän vôùi Thieân Chuùa.
Vatican (Vat. 4/05/2011) - Caàu nguyeän laø noùi chuyeän vôùi Thieân Chuùa. Nhöng noù khoâng phaûi laø vieäc ngaãu nhieân, maø caàn phaûi taäp caàu nguyeän, haàu nhö ñeå luoân luoân chieám höõu ñöôïc trôû laïi ngheä thuaät naøy. Caû nhöõng ngöôøi raát taán tôùi trong ñôøi soáng thieâng lieâng cuõng luoân luoân caûm thaáy nhu caàu theo hoïc nôi tröôøng cuûa Chuùa Gieâsu ñeå taäp caàu nguyeän ñích thaät.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân tröôùc hôn 25,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông tham döï buoåi tieáp kieán chung taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ saùng thöù Tö 4 thaùng 5 naêm 2011.
Trong soá haøng traêm phaùi ñoaøn tham döï cuõng coù phaùi ñoaøn 50 tín höõu Vieät Nam do cha Nguyeãn Ñöùc Vöôïng doøng Ñaminh, cha sôû giaùo xöù Caùc Thaùnh Töû Ñaïo Vieät Nam Arlington, Virginia Hoa Kyø, höôùng daãn.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baét ñaàu loaït baøi giaùo lyù môùi veà lôøi caàu nguyeän, laø moät ñeà taøi moïi ngöôøi ñeàu löu taâm, ñaëc bieät laø lôøi caàu nguyeän kitoâ, nghóa laø lôøi caàu nguyeän maø Chuùa Gieâsu vaø Giaùo Hoäi tieáp tuïc daäy doã chuùng ta. Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Thaät theá, chính nôi Chuùa Gieâsu maø con ngöôøi coù khaû naêng ñeán gaàn Thieân Chuùa vôùi söï saâu xa vaø thaân tình cuûa töông quan hieàn phuï vaø con thaûo. Nhö vaäy, cuøng vôùi caùc moân ñeä tieân khôûi chuùng ta haõy khieâm toán tin töôûng höôùng tôùi Thaày vaø xin Ngöôøi: "Laïy Chuùa, xin daäy chuùng con caàu nguyeän" (Lc 11,1). Baøi hoïc ñaàu tieân laø chính göông soáng cuûa Chuùa Gieâsu. Caùc Phuùc AÂm cho chuùng ta thaáy Chuùa Gieâsu lieân læ ñoái thoaïi thaân tình vôùi Thieân Chuùa Cha: ñoù laø moät söï keát hieäp saâu xa cuûa ngöôøi ñaõ ñeán traàn gian khoâng phaûi ñeå laøm theo yù mình, maø laø ñeå laøm theo yù Thieân Chuùa Cha, Ñaáng ñaõ göûi Ngöôøi ñeán ñeå cöùu roãi nhaân loaïi.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñôn cöû moät soá thí duï veà lôøi caàu nguyeän trong caùc neàn vaên hoùa coå xöa ñeå cho thaáy con ngöôøi luoân luoân höôùng veà Thieân Chuùa nhö theá naøo.
Chaúng haïn beân Ai Caäp, lôøi caàu cuûa moät ngöôøi muø xin thaàn linh cho oâng ta ñöôïc saùng maét cho thaáy lôøi caàu ñôn sô vaø thuaàn tuùy laø lôøi xin töø phía ngöôøi ñau khoå. OÂng muø caàu nguyeän nhö sau: "Tim toâi öôùc ao troâng thaáy Ngaøi... Ngaøi ñaõ laøm cho toâi thaáy toái taêm, xin haõy taïo döïng aùnh saùng cho toâi. Öôùc chi toâi ñöïôc troâng thaáy Ngaøi! Xin haõy gheù maët yeâu thöông cuûa Ngaøi xuoáng treân toâi" (A. Baruq - F. Daumas, Hymnes et prieøres de l;Egypte ancienne, Paris 1980, trad. it. in Preghiere dell'umanitaø, Brescia 1993, tr.30).
Trong caùc toân giaùo vuøng Medopotamia, tuy trong lôøi caàu nguyeän ngöôøi ta yù thöùc ñöôïc söï nghieâm troïng cuûa loãi laàm laøm teâ lieät, nhöng lôøi caàu cuõng khoâng thieáu nieàm hy voïng ñöôïc Thieân Chuùa cöùu chuoäc vaø giaûi thoaùt. Thí duï lôøi caàu cuûa moät tín höõu nhö sau: "OÂi Thieân Chuùa laø Ñaáng nhaân töø caû ñoái vôùi loãi laàm traàm troïng nhaát, xin xaù giaûi toäi loãi cuûa con... Laäy Chuùa, xin haõy nhìn xem toâi tôù kieät löïc cuûa Ngaøi vaø thoåi laøn gioù maùt nheï cuûa Ngaøi treân noù: ñöøng chaäm treã tha thöù cho noù.. Xin haõy laøm vôi nheï söï tröøng phaït nghieâm minh cuûa Ngaøi. Xin laøm cho con laïi thôû ñöôïc vaø thoaùt caùc daây troùi; xin haõy beû gaãy xieàng xích cuûa con, xin haõy côûi caùc daáy troùi buoäc cho con" (M. J Seux, HYmnes et prieøres aux Dieux de Babylone et d'Assyrie, Paris 1976, trd.it. in Preghiere dell'umanitaø, op. cit., tr.37). Caùc kieåu dieãn taû naøy cho thaáy con ngöôøi tröïc giaùc ñöôïc moät ñaøng laø toäi loãi cuûa mình, ñaøng khaùc laø loøng laønh vaø söï xoùt thöông cuûa Thieân Chuùa.
Beân trong toân giaùo cuûa Hy laïp coå, ngöôøi ta chöùng kieán moät söï tieán trieån raát yù nghóa: tuy tieáp tuïc laø caùc lôøi keâu cöùu thaàn linh trôï giuùp trong caùc traïng huoáng khaùc nhau cuûa cuoäc soáng thöôøng ngaøy, vaø ñeå ñöôïc caùc lôïi ích vaät chaát, caùc lôøi caàu töø töø höôùng tôùi caùc caàu xin voâ vò lôïi hôn, cho pheùp con ngöôøi ñaøo saâu töông quan vôùi Thieân Chuùa vaø trôû neân toát laønh hôn. Chaúng haïn ñaïi trieát gia Platone ghi laïi lôøi caàu cuûa Socrate thaày mình nhö sau: "Xin cho con xinh ñeïp ôû beân trong. Öôùc chi con coi laø giaàu coù ngöôøi khoân ngoan vaø chæ coù soá tieàn maø ngöôøi khoân ngoan coù theå laáy vaø ñem theo. Con khoâng xin gì khaùc nöõa" (Opere I. Fedro 279c, trd.it. P. Pucci, Bari 1966). Nghóa laø oâng muoán ñöôïc xinh ñeïp trong noäi taâm vaø khoân ngoan, chöù khoâng muoán tieàn baïc.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï veà lôøi caàu nguyeän:
Trong caùc tuyeät taùc cuûa neàn vaên chöông thuoäc moïi thôøi ñaïi coù caùc bi kòch hy laï. Caû ngaøy nay nöõa, sau 25 theá kyû, chuùng ñöôïc ñoïc, suy gaãm vaø dieãn laïi, vaø trong ñoù coù caùc lôøi caàu dieãn taû öôùc muoán hieåu bieát Thieân Chuùa vaø thôø laäy söï cao caû cuûa Ngaøi.
Caû nôi ngöôøi Roma ñaõ xaây döïng moät ñeá quoác roäng lôùn, trong ñoù moät phaàn lôùn Kitoâ giaùo tieân khôûi naûy sinh vaø phoá bieán, tuy coù troän laãn vôùi quan nieäm vuï lôïi vaø gaén lieàn vôùi vieäc xin thaàn linh phuø trôï cuoäc soáng cuûa coäng ñoaøn daân söï, lôøi caàu nguyeän cuõng roäng môû cho caùc lôøi khaán caàu ñaùng ca ngôïi xin cho loøng ñaïo ñöùc caù nhaân, bieán trôû thaønh lôøi chuùc tuïng vaø caûm taï. Thí duï nhö lôøi caàu cuûa oâng Apuleio, moät taùc giaû Phi chaâu soáng vaøo theá kyû thöù II sau coâng nguyeân. Trong caùc buùt tích cuûa mình oâng baày toû söï khoâng thoûa maõn cuûa caùc ngöôøi ñoàng thôøi ñoái vôùi toân giaùo coå truyeàn, vaø öôùc mong coù moät töông quan ñích thaät hôn vôùi Thieân Chuùa. Trong tuyeät taùc töïa ñeà "Caùc söï bieán hình", coù moät tín höõu höôùng tôùi moät nöõ thaàn vôùi caùc lôøi sau ñaây: "Ngaøi thöïc laø thaùnh, ngaøi cöùu vôùt nhaân loaïi trong moïi luùc; trong söï quaûng ñaïi cuûa ngaøi ngaøi luoân trôï giuùp con ngöôøi phaûi cheát; ngaøi coáng hieán cho nhöõng keû baàn cuøng ñang gaëp khoán khoù loøng yeâu meán hieàn dòu cuûa moät baø meï. Khoâng coù moät ngaøy, moät ñeâm, moät luùc naøo, cho duø coù ngaén nguûi tôùi maáy ñi nöõa, maø ngaøi laïi khoâng ñoå traøn ñaày treân noù caùc aân hueä cuûa ngaøi" (Apuleio di Madaura, Metamorfosi IX,25, trad. it., C. Annaratone, in Preghiere dell'umanitaø, op, cit., tr. 79)
Trong cuøng thôøi ñoù hoaøng ñeá Marco Aurelio, laø moät trieát gia suy tö veà ñieàu kieän laø ngöôøi, khaúng ñònh söï caàn thieát phaûi caàu nguyeän ñeå thieát laäp moät söï coäng taùc phong phuù giöõa hoaït ñoäng cuûa thaàn linh vaø hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. OÂng vieát trong taùc phaåm "Caùc kyû nieäm": "Ai ñaõ noùi vôùi baïn raèng caùc thaàn linh khoâng trôï giuùp chuùng ta, caû trong ñieàu tuøy thuoäc nôi chuùng ta? Vaäy haõy baét ñaàu caàu khaán caùc ngaøi ñi, vaø baïn seõ thaáy" (Dictionnaire de Spiritualiteù XII/2, col. 2213). Vaø Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích yù nghóa lôøi khuyeân naøy cuûa hoaøng ñeá nhö sau:
Nhieàu theá heä con ngöôøi tröôùc Chuùa Kitoâ ñaõ thöïc thi lôøi khuyeân naøy cuûa hoaøng ñeá trieát gia. Noù chöùng minh cho thaáy raèng cuoäc soáng con ngöôøi maø khoâng coù lôøi caàu nguyeän, laø ñieàu môû cuoäc soáng chuùng ta ra cho maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa, thì trôû thaønh voâ yù nghóa vaø khoâng coù ñieåm quy chieáu. Thaät vaäy, trong moãi moät lôøi caàu luoân luoân dieãn taû söï thaät cuûa baûn tính con ngöôøi, moät ñaøng soáng kinh nghieäm söï yeáu ñuoái vaø baát xöùng, vaø vì theá xin Trôøi trôï giuùp, ñaøng khaùc noù laïi coù ñöôïc moät phaåm giaù ngoaïi thöôøng, bôûi vì noù ñang chuaån bò mình ñoùn nhaän Maïc Khaûi cuûa Thieân Chuùa, noù khaùm phaù ra mình coù khaû naêng böôùc vaøo söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa.
Roài Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän baøi huaán duï nhö sau:
Caùc baïn thaân meán, trong caùc thí duï veà lôøi caàu nguyeän cuûa nhieàu thôøi ñaïi vaø neàn vaên minh naøy, noåi baät leân yù thöùc con ngöôøi coù veà ñieàu kieän laø thuï taïo vaø söï tuøy thuoäc cuûa noù ñoái vôùi Moät Ñaáng Khaùc, cao hôn noù vaø laø suoái nguoàn cuûa moïi söï thieän. Con ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi caàu nguyeän, bôûi vì noù khoâng theå laøm gì khaùc hôn laø töï hoûi xem ñaâu laø yù nghóa cuoäc soáng. Noù toái taêm vaø khoâng an uûi, neáu khoâng ñöôïc ñaët trong töông quan vôùi maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa vaø chöông trình cuûa Ngaøi ñoái vôùi theá giôùi. Cuoäc soáng con ngöôøi laø moät giao thoa giöõa thieän vaø aùc, khoå ñau voâ toäi, nieàm vui vaø veû ñeïp. Noù thuùc ñaåy chuùng ta xin Thieân Chuùa ban aùnh saùng vaø söùc maïnh noäi taâm cöùu giuùp chuùng ta treân traàn gian naøy, vaø roäng môû chuùng ta cho moät nieàm hy voïng vöôït ngoaøi ranh giôùi cuûa caùi cheát.
Trong caùc thí duï lôøi caàu cuûa caùc neàn vaên hoùa khaùc nhau, chuùng ta coù theå thaáy moät chöùng taù cuûa chieàu kích toân giaùo vaø öôùc muoán Thieân Chuùa ghi saâu trong traùi tim cuûa moïi ngöôøi. Chuùng nhaän ñöôïc söï thaønh toaøn vaø dieãn taû traøn ñaày trong Thaùnh Kinh Cöïu vaø Taân Öôùc. Maïc Khaûi thanh taåy vaø ñem khaùt voïng Thieân Chuùa cuûa con ngöôøi nguyeân thuûy tôùi söï traøn ñaày, baèng caùch coáng hieán cho noù khaû naêng cuûa moät töông quan saâu xa hôn vôùi Thieân chuùa Cha treân trôøi, trong lôøi caàu nguyeän. Chuùng ta haõy xin Chuùa soi saùng trí tueä vaø con tim chuùng ta ñeå töông quan cuûa chuùng ta vôùi Ngöôøi trong lôøi caàu nguyeän luoân troïn veïn, yeâu thöông vaø lieân læ hôn.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau. Chaøo caùc baïn treû, caùc ngöôøi ñau yeáu vaø caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi Ñöùc Thaùnh Cha noùi thaùng naêm laø thaùng daân kitoâ kính Ñöùc Meï, vöøa môùi baét ñaàu. Ngaøi xin ngöôøi treû moãi ngaøy noi göông vaø hoïc nôi tröôøng cuûa Meï Maria Raát Thaùnh ñeå bieát chu toaøn yù muoán cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha xin caùc anh chò em ñau yeáu bieát chieâm ngöôõng Meï vaø tieáp nhaän giaù trò cöùu roãi cuûa moïi khoå ñau keát hieäp vôùi khoå ñau cuûa Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh. Ngaøi xin Meï che chôû caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi ñeå baàu khí Thaùnh Gia Nagiareùt luoân ngöï trò trong gia ñình hoï.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laïy Cha vaø pheùp laønh toøa thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)