Quan heä giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo
vaø Giaùo hoäi Chính thoáng Nga
Quan heä giöõa Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø Giaùo hoäi Chính thoáng Nga.
Nga [La Croix 15/3/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Ngaøy thöù Naêm 17 thaùng 3 naêm 2011, Ñöùc hoàng y Kurt Koch, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà hieäp nhöùt Kitoâ giaùo, keát thuùc chuyeán vieáng thaêm chính thöùc taïi thuû ñoâ Mascova. Taïi ñaây, Ñöùc hoàng y ñaõ coù cuoäc gaëp gôõ vôùi Ñöùc toång giaùm muïc Hilarion, chuû tòch vaên phoøng ngoaïi giao cuûa toøa Thöôïng phuï Mascova, ngöôøi ñöôïc xem nhö "nhaân vaät soá hai" trong Giaùo hoäi Chính thoáng Nga.
Noùi ñeán moái quan heä ñaïi keát giöõa hai Giaùo hoäi, ngöôøi ta thöôøng nghó ñeán tröôùc tieân Toøa thaùnh hay Mascova laø nôi dieãn ra caùc cuoäc gaëp gôõ chính thöùc giöõa caùc vò ñaïi dieän cuûa hai Giaùo hoäi. Trong thöïc teá, theo ghi nhaän cuûa nhöït baùo Coâng giaùo Phaùp La Croix, chính thaønh phoá Saint Petersbourg môùi laø nôi dieãn ra moät caùch aâm thaàm söï xích laïi gaàn nhau giöõa hai Giaùo hoäi voán ñaõ xa caùch nhau töø gaàn moät ngaøn naêm nay.
Laø coá ñoâ Nga döôùi thôøi sa hoaøng vaø ñoàng thôøi cuõng laø nôi ñöùc tin ñaõ hoài sinh sau 70 naêm soáng döôùi aùch coäng saûn voâ thaàn, Saint Petersbourg laø nôi coù nhöõng saùng kieán taùo baïo veà ñaïi keát do moät theá heä linh muïc môùi ñeà ra.
Moät soá ngöôøi, nhö cha Hyacinthe Destivelle, moät linh muïc treû doøng Ña minh ñang phuï traùch giaùo xöù thaùnh Catarina Alexandria, coøn cho raèng thaønh phoá Saint Petersbourg laø "moät phoøng thí nghieäm veà hieäp nhöùt" Kitoâ giaùo.
Cha sôû nhaø thôø thaùnh Catarina Alexandria giaûi thích raèng "Saint Petersbourg voán coù moät truyeàn thoáng laâu ñôøi veà söï ña dieän. Ngay töø ñaàu theá kyû 19, nhieàu tieáp xuùc giöõa hai Giaùo hoäi ñöôïc noái laïi ñeán ñoä ngay töø naêm 1917, tröôùc caû Giaùo hoäi Coâng giaùo, Coâng ñoàng Mascova cuûa Chính thoáng Nga ñaõ cho thaønh laäp moät uûy ban veà hieäp nhöùt caùc Giaùo hoäi. Theo cha Destivelle, böôùc tieân phong trong phong traøo ñaïi keát cuûa thaønh phoá Saint Petersbourg ñaõ ñöôïc dieãn taû trong chính kieán truùc caùc nhaø thôø. Thaät vaäy, xung quanh nhaø thôø thaùnh Catarina, ngöôøi ta thaáy san saùt beân nhau ba nhaø thôø chính toøa ñaïi dieän cho ba truyeàn thoáng Kitoâ giaùo chính laø Chính thoáng, Armeni vaø Tin laønh Luther.
Ngöôøi Coâng giaùo taïi Nga chæ laø moät thieåu soá nhoû so vôùi ñaïi ña soá Chính thoáng: Giaùo hoäi Chính thoáng Nga coù ñeán 100 trieäu tín höõu, trong khi soá ngöôøi Coâng giaùo taïi ñaây chæ coù khoaûng vaøi traêm ngaøn ngöôøi. Duø vaäy, nhôø söï hieän dieän cuûa ngöôøi Balan trong ñeá quoác Nga vaø keá ñoù laø ngöôøi YÙ, ngöôøi Ñöùc vaø ngöôøi Phaùp, Giaùo hoäi Coâng giaùo vaãn coù moät truyeàn thoáng laâu ñôøi taïi Nga.
Theo cha sôû nhaø thôø thaùnh Catarina, cho daãu chæ laø moät thieåu soá nhoû, söï hieän dieän cuûa ngöôøi Coâng giaùo vaãn laø moät yeáu toá quan troïng cho söï hieäp nhöùt Kitoâ giaùo. Vai troø naøy laïi caøng ñöôïc ñaùng chuù yù hôn bôûi vì Coâng giaùo vaø Chính thoáng ñeàu chia seû cuøng moät soá phaän döôùi thôøi coäng saûn. Cha Destivelle noùi raèng "cuoäc töû ñaïo chung naøy ñaõ haøn gaén hai Giaùo hoäi". Ñaây laø ñieàu maø caùc söû gia goïi laø "Ñaïi keát cuûa quaàn ñaûo Gulag".
Trong cuï theå, hieän nay caùc linh muïc doøng Ña minh taïi Saint Petersbourg ñang bieán taàng haàm cuûa tu vieän roäng khoaûng moät ngaøn thöôùc vuoâng thaønh moät trung taâm vôùi phoøng hoïp, baûo taøng vieän, thö vieän, quaùn caø pheâ ñeå giuùp caùc tín höõu Kitoâ ñoâng vaø taây gaëp gôõ vaø hieåu bieát nhau. Maëc duø phaàn ñoâng caùc tín höõu chính thoáng Nga vaãn coøn "thôø ô" vaø ngay caû thuø nghòch vôùi cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát, moät soá linh muïc Chính thoáng Nga ñaõ toû ra raát tích cöïc trong hoaït ñoäng ñaïi keát. Ñöôïc nhaéc ñeán nhieàu nhöùt laø cha Alexandre Men, vò linh muïc Chính thoáng ñaõ bò saùt haïi caùch ñaây 20 naêm hay Ñöùc toång giaùm muïc Nicodeme, ngöôøi ñaõ khai sinh phong traøo ñaïi keát Nga töø thaäp nieân 50 ñeán thaäp nieân 70.
Taïi hoïc vieän thaàn hoïc Saint Petersbourg, cha Vladimir Khulap ñang coá gaéng chuyeån "löûa ñaïi keát" ñeán 450 sinh vieân vaø chuûng sinh maø ngaøi ñang phuï traùch.
Linh muïc Alexandre Sorokin, cha sôû giaùo xöù "caùc thaùnh töû ñaïo môùi" cho bieát moät soá giaùo xöù Chính thoáng cuõng raát tích cöïc trong caùc sinh hoaït ñaïi keát. Vò linh muïc naøy nhaán maïnh ñeán nhöõng giaù trò chung maø coâng giaùo vaø Chính thoáng cuøng chia seû vôùi nhau.
Alexey Volchkov, moät phoù teá 29 tuoåi, ñaõ nhaän ra ñieàu ñoù khi ñeán Taize vaø Paray le Monial, Phaùp quoác. Vò phoù teá Chính thoáng treû naøy ghi nhaän söï sinh ñoäng vaø töôi treû cuûa Giaùo hoäi Phaùp.
Macha, moät ngöôøi meï gia ñình 32 tuoåi, cuõng cho bieát: trong thôøi gian theo hoïc taïi Phaùp, chò ñaõ bò ñaùnh ñoäng bôûi ñöùc tin soáng ñoäng cuûa gia ñình Coâng giaùo ñaõ ñoùn tieáp chò. Trong khi ñoù, taïi Nga, nhieàu ngöôøi töï xöng laø Chính thoáng, nhöng khoâng thöïc haønh ñaïo.
Maëc duø ngöôøi Coâng giaùo Nga ñang tích cöïc goùp phaàn vaøo coâng cuoäc ñaïi keát, söï hieän dieän cuûa hoï thöôøng khoâng ñöôïc Giaùo hoäi Chính thoáng Nga nhìn nhaän. Taïi Mascova, moät linh muïc Coâng giaùo Nga noùi raèng "Giaùo hoäi Chính thoáng Nga ñaõ toû ra raát tích cöïc trong cuoäc ñoái thoaïi vôùi Toøa thaùnh, nhöng laïi khoâng maøng ñeán Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Nga". Vò linh muïc naøy cho bieát: Ñöùc giaùm muïc cuûa ngaøi, maëc duø ñaõ nhaäm chöùc töø 4 naêm nay, vaãn chöa moät laàn ñöôïc ñöùc Kyrill, Thöôïng phuï Chính thoáng Mascova vaø toaøn nöôùc Nga tieáp kieán. Trong khi ñoù, Söù thaàn Toøa thaùnh taïi Nga laïi ñöôïc nhaø laõnh ñaïo Giaùo hoäi Chính thoáng Nga tieáp kieán nhieàu laàn.
Vò linh muïc naøy cuõng toû ra baát bình vì vieäc nhaø thôø Thaùnh Gia cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Kaliningrad ñöôïc trao traû laïi cho Giaùo hoäi Chính thoáng. Caùc moái quan heä giöõa hai Giaùo hoäi "noùng laïnh" moät caùch baát thöôøng.
Theo cha Destiville, ñeå haâm noùng caùc quan heä giöõa hai Giaùo hoäi, caàn phaûi thaêng tieán "caùc quan heä thaân höõu caù nhaân" giöõa caùc giaùo xöù , caùc tu vieän, caùc ca ñoaøn, caùc ñoaøn haønh höông cuûa hai Giaùo hoäi. Cha nhaéc laïi raèng chính xuyeân qua nhöõng moái quan heä thaân höõu nhö theá maø hai nöôùc Phaùp vaø Ñöùc ñaõ giao hoøa vôùi nhau.
Vò linh muïc doøng Ña minh naøy noùi: "Ñoái thoaïi thaàn hoïc thoâi chöa ñuû. Rieâng veà cuoäc gaëp gôõ giöõa ñöùc Thöôïng phuï Kyrill vaø Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI, ñaây chaéc chaén vöøa laø moät khôûi ñieåm vöøa laø moät ñieåm ñeán".
CV.