Moïi söï ñeàu qua ñi
chæ coù Thieân Chuùa laø vónh cöûu
Moïi söï ñeàu qua ñi, chæ coù Thieân Chuùa laø vónh cöûu.
Vatican (Vat. 2/02/2011) - Taát caû moïi söï thuoäc veà ñôøi naøy ñeàu qua ñi, chæ coù Thieân Chuùa laø vónh cöûu. Trong moät theá giôùi thöôøng thieáu vaéng caùc gía trò tinh thaàn thaùnh nöõ Teâreâxa thaønh Avila daäy cho chuùng ta bieát khoâng meät moûi laøm chöùng cho Thieân Chuùa, cho söï hieän dieän vaø hoaït ñoäng cuûa Chuùa.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ noùi nhö treân tröôùc 5,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi gaëp gôõ chung trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI saùng thöù Tö 2 thaùng 2 naêm 2011.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu moät loaït baøi giaùo lyù môùi giôùi thieäu caùc Thaùnh Tieán Só cuûa Giaùo Hoäi, tröôùc heát laø thaùnh nöõ Teâreâsa thaønh Avila, laø vò thaùnh dieãn taû moät trong caùc ñænh cao nhaát cuûa neàn tu ñöùc kitoâ thuoäc moïi thôøi ñaïi. Ñeà caäp tôùi tieåu söû cuûa thaùnh nöõ Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Ngöôøi sinh taïi Avila, beân Taây Ban Nha, naêm 1515 vôùi teân goïi laø Teâreâxa de Ahumada. Trong cuoán töï thuaät, chính thaùnh nöõ ñaõ cung caáp cho chuùng ta vaøi chi tieát veà thôøi thô aáu cuûa mình: sinh ra töø "cha meï nhaân ñöùc vaø kính sôï Thieân Chuùa", trong moät gia ñình ñoâng con coù 9 anh em trai vaø 3 chò em gaùi. Khi coøn nhoû chöa ñaày 9 tuoåi, Teâreâxa ñaõ ñoïc cuoäc ñôøi cuûa vaøi vò töû ñaïo vaø ao öôùc ñöôïc cheát vì ñaïo, ñeán noãi ñaõ boû nhaø troán ñi ñeå cheát vì ñaïo vaø leân Trôøi, vì chò muoán troâng thaáy Thieân Chuùa (x.Vita 1,4).
Vaøi naêm sau, khi noùi veà caùc saùch ñoïc thôøi thô aáu Teâreâxa khaúng ñònh laø ñaõ khaùm phaù ra söï thaät bao goàm hai nguyeân taéc: moät ñaøng laø "söï kieän taát caû nhöõng gì thuoäc veà ñôøi naøy ñeàu qua ñi, ñaøng khaùc chæ coù Thieân Chuùa laø vónh cöûu, vónh cöõu, vónh cöûu".
Caùc saùch ñôøi ñoïc thôøi thanh xuaân ñaõ khieán cho Teâreâxa coù cuoäc soáng theá tuïc, nhöng kinh nghieäm laø nöõ sinh tröôøng caùc nöõ tu thaùnh Agostino "Ñöùc Maria ban ôn" ôû Avila ñaõ khieán cho naøng ñoïc caùc saùch thieâng lieâng, ñaëc bieät laø caùc taùc gæa coå ñieån cuûa neàn tu ñöùc phan sinh, vaø chuùng daäy naøng söï thinh laëng vaø caàu nguyeän. Naêm 20 tuoåi Teâreâxa gia nhaäp ñan vieän caùt minh Nhaäp Theå. taïi Avila vaø laáy teân laø Teâreâxa cuûa Chuùa Gieâsu. Ba naêm sau, chò laâm troïng beänh vaø hoân meâ 4 ngaøy, xem nhö ñaõ cheát (Vita 5,9). Caû cuoäc chieán ñaáu choáng laïi caùc beänh taät vaø yeáu ñuoái cuõng ñöôïc chi coi nhö laø traän chieán choáng laïi caùc khaùng cöï laïi ôn Chuùa goïi.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Naêm 1543 chò maát daàn caùc ngöôøi thaân: tröôùc heát thaân phuï qua ñôøi, roài caùc anh em trai cuõng laàn löôït di cö sang Myõ heát. Muøa Chay naêm 1554 khi 39 tuoåi, chò ñaït toät ñænh cuoäc chieán ñaáu choáng laïi caùc yeáu ñuoái cuûa mình. Vieäc khaùm phaù ra moät böùc töôïng "Chuùa Gieâsu mang nhieàu thöông tích" ñaõ gaây aán töôïng raát maïnh meõ nôi chò, vaø chò ñöôïc soáng kinh nghieäm thaàn bí: baát thình lình chò caûm nhaän ñöôïc söï hieän dieän saâu xa cuûa Thieân Chuùa nôi chò vaø vaø hoaøn toaøn bò Ngaøi thuù huùt (Vita 10,1).
Song song vôùi vieäc tröôûng thaønh noäi taâm, chò thaùnh baét ñaàu phaùt trieån moät caùch cuï theå lyù töôûng caûi caùch Doøng Caùt Minh. Naêm 1562 chò thaønh laäp ñan vieän Caùt Minh caûi caùch ñaàu tieân taïi Avila, vôùi söï uûng hoä cuûa Ñöùc Cha Alvaro de Mendoza, Giaùm Muïc sôû taïi. It laâu sau ñoù, chò ñöôïc söï pheâ chuaån cuûa Cha Giovanni Battista Rossi, Beã Treân Toång quyeàn doøng Caùt Minh. Trong caùc naêm tieáp theo, chò thaønh laäp 17 ñan vieän caûi caùch khaùc.
Cuoäc gaêp gôõ vôùi thaùnh Gioan Thaùnh Giaù ñaõ khieán cho chò cuøng vôùi thaùnh nhaân thaønh laäp ñan vieän Caùt Minh Ngaët Pheùp ñaàu tieân taïi Duruelo gaàn Avila. Naêm 1580 chò nhaän ñöôïc pheùp cuûa Toøa Thaùnh naâng caùc ñan vieän thaønh Tænh Doøng Caùt Minh Caûi Caùch, laø ñieåm khôûi haønh cuûa doøng Caùt Minh Ngaët Pheùp. Chò keát thuùc cuoäc ñôøi döông theá trong khi daán thaân thaønh laäp caùc ñan vieän caûi caùch. Naêm 1582 sau khi thaønh laäp ñan vieän Burgos, ñang treân ñöôøng trôû veà Avila thì chò qua ñôøi taïi Alba de Tormes, mieäng laäp ñi laäp laïi hai caâu noùi sau ñaây: " Cuoái cuøng, toäi cheát nhö nöõ töû cuûa Giaùo Hoäi", "Ñaõ ñeán giôø chuùng ta gaëp nhau roài, hôõi Phu Quaân cuûa Em". Suoát cuoäc ñôøi, chò ñaõ chæ ôû trong nöôùc Taây Ban Nha, nhöng chò ñaõ soáng cho toaøn theå Giaùo Hoäi. Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ V ñaõ toân phong chaân phöôùc cho chò naêm 1614; Ñöùc Giaùo Hoaøng Gregorio XV phong Hieån Thaùnh cho chò naêm 1622 vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI phong chò laøm "tieán Só Giaùo Hoäi" naêm 1970.
Trong phaàn hai cuûa baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà caùc taùc phaåm vaø neàn tu ñöùc cuûa thaùnh nöõ Teâreâxa thaønh Avila. Tuy khoâng coù moät neàn giaùo duïc ñaøo taïo ñaïi hoïc, nhöng chò ñaõ luoân luoân thu thaäp caùc giaùo huaán cuûa caùc thaàn hoïc gia, caùc vaên só vaø caùc baïc thaày tinh thaàn. Nhöõng gì chò vieát ra luoân luoân ñeán töø caùc kinh nghieäm soáng. Chò cuõng noái keát tình baïn thieâng lieâng vôùi raát nhieàu vò thaùnh, trong ñoù coù thaùnh Gioan Thaùnh Giaù. Ñoàng thôøi chò döôõng nuoâi mình baèng vieäc ñoïc buùt tích cuûa caùc thaùnh Giaùo Phuï Girolamo, Gregorio Caû vaø Agostino. Trong soá caùc taùc phaåm do chò bieân soaïn coù "Cuoán Tieåu Söû" goïi laø "Saùch ñôøi soáng" hay "Saùch caùc xoùt thöông cuûa Chuùa" vieát taïi Avila naêm 1565. Muïc ñích laø ñeå minh nhieân söï hieän dieän vaø haønh ñoäng cuûa Thieân Chuùa töø bi trong cuoäc soáng cuûa chò, vaø keå laïi cuoäc ñoái thoaïi caàu nguyeän vôùi Chuùa. Naêm 1566 chò vieát cuoán "Con ñöôøng Hoaøn Thieän" bao goàm caùc lôøi caûnh caùo vaø khuyeân nhuû ñoái vôùi caùc nöõ tu, töùc cho 12 taäp sinh tu vieän Thaùnh Giuse taïi Avila. Chò ñeà nghò caû moät chöông trình ñôøi soáng chieâm nieäm phuïc vuï Giaùo Hoäi, coù neàn taûng laø caùc nhaân ñöùc tin möøng vaø lôøi caàu nguyeän. Trong soá caùc phaàn quùy baùu nhaát coù phaàn chuù giaûi Kinh Laäy Cha nhö maãu möïc cuûa lôøi caàu nguyeän.
Taùc phaåm thaàn bí noåi tieáng nhaát laø cuoán "Laâu ñaøi noäi taâm" bieân soaïn naêm 1577, trong tuoåi tröôøng thaønh. Noù vöøa ñoïc laïi con ñöôøng cuoäc soáng thieâng lieâng cuûa chò, vöøa coâ ñoïng cuoäc soáng kitoâ höôùng tôùi söï toaøn veïn, söï thaùnh thieän, döôùi hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Laâu ñaøi noäi taâm laø vieäc xaây döïng 7 phoøng, gioáng nhö tieán trình con nhoäng trôû thaønh con böôùm. Phoøng cuoái cuøng laø toät ñænh cuûa cuoäc soáng kitoâ, vôùi 4 chieàu kích cuûa noù laø ba ngoâi, kitoâ, nhaân chuûng vaø giaùo hoäi. Cuoán "Saùch caùc vuï thaønh laäp", vieát giöõa caùc naêm 1573 vaø 1582, trình baày caùc sinh hoaït thaønh laäp vaø cuoäc soáng taïi caùc ñan vieän caùt minh caûi caùch.
Roài Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà neàn tu ñöùc cuûa thaùnh nöõ Teâreâxa thaønh Avila nhö sau: Tröôùc heát thaùnh nöõ Teâreâxa ñeà nghò caùc nhaân ñöùc tin möøng nhö neàn taûng cuûa toaøn cuoäc soáng kitoâ vaø nhaân baûn: ñaëc bieät laø söï khoâng dính beùn vôùi cuûa caûi hay ñöùc khoù ngheøo theo tinh thaàn tin möøng, vaø ñieàu naøy lieân quan tôùi taát caû chuùng ta; tình yeâu thöông nhau nhö yeáu toá noøng coát cuûa cuoäc soáng coäng ñoaøn vaø xaõ hoäi; loøng khieâm nhöôøng nhö tình yeâu ñoái vôùi söï thaät; söï cöông quyeát nhö hoa traùi cuûa tính taùo baïo kitoâ; ñöùc hy voïng nhö vieäc khaùt khao nöôùc haèng soáng. Cuõng khoâng ñöôïc queân caùc nhaân ñöùc nhaân baûn nhö söï deã thöông, tính chaân thaät, loøng khieâm toán, söï nhaõ nhaën, töôi vui, vaø hieåu bieát vaên hoùa.
Neùt ñaëc thuø thöù hai: thaùnh nöõ ñeà nghò kieåu soáng phuø hôïp vôùi caùc nhaân vaät lôùn trong Thaùnh Kinh vaø thaùi ñoä soáng ñoäng laéng nghe Lôøi Chuùa. Ñaëc bieät thaùnh nöõ caûm thaáy mình ñoàng ñieäu vôùi Hieàn Theâ trong saùch Dieãm Ca, vôùi Toâng Ñoà Phaoloâ vaø nhaát laø vôùi Chuùa Kitoâ khoå naïn vaø Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå. Chò Teâreâxa ñaëc bieät nhaán maïnh lôøi caàu nguyeän: caàu nguyeän coù nghóa laø "töông giao vôùi tình baïn, bôûi vì chuùng ta lieân heä maët ñoái maët vôùi Ñaáng, maø chuùng ta bieát Ngöôøi yeâu thöông chuùng ta" (Vita 8,5). Noù laø söï soáng vaø noù phaùt trieån cuøng vôùi cuoäc soáng kitoâ, baét ñaàu vôùi lôøi caàu nguyeän thaønh tieáng, roài böôùc vaøo vieäc noäi taâm hoùa vôùi vieäc suy gaãm vaø thinh laëng cho tôùi choã keát hieäp yeâu thöông vôùi Chuùa Kitoâ vaø Thieân Chuùa Ba Ngoâi Raát Thaùnh. Ñaây khoâng phaûi laø vieäc leo thang, böôùc leân baäc treân vaø boû kieåu caàu nguyeän coù tröôùc, nhöng laø moät vieäc ñaøo saâu töø töø töông quan cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa keùo daøi suoát cuoäc soáng. Thaùnh nöõ Teâreâxa khoâng chæ daäy caàu nguyeän, maø chò cuøng caàu nguyeän vôùi ngöôøi ñoïc: chò thöôøng ngöng ñieàu ñang trình baày ñeå môøi ngöôøi ñoïc caàu nguyeän vôùi chò.
Coøn moät ñieåm khaùc nöõa trong neàn tu ñöùc cuûa chò thaùnh Teâreâxa Avila ñoù laø vieäc taäp trung nôi nhaân tính cuûa Chuùa Kitoâ. Ñoái vôùi chò soáng ñôøi kitoâ laø böôùc vaøo töông quan vôùi Chuùa Gieâsu, ñeå keát hieäp vôùi Ngöôøi qua ôn thaùnh, tình yeäu thöông vaø vieäc noi göông Chuùa. Vì theá suy nieäm veà cuoäc Khoå Naïn vaø Bí tích Thaùnh Theå laø ñieàu raát quan troïng. Vì ñoù laø söï hieän dieän cuûa Chuùa Kitoâ trong Giaùo Hoäi, ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa moãi tín höõu vaø nhö laø troïng taâm cuûa phuïng vuï. Sau cuøng laø söï hoaøn thieän nhö khaùt voïng cuûa toaøn cuoäc soáng kitoâ vaø laø ñích ñieåm cuoái cuøng cuûa noù.
Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi huaán duï nhö sau: Anh chò em thaân meán, trong xaõ hoäi thöôøng thieáu vaéng caùc gía trò tinh thaàn cuûa chuùng ta, thaùnh nöõ Teâreâxa daäy cho chuùng ta bieát khoâng meät moûi laøm chöùng cho Thieân Chuùa, cho söï hieän dieän vaø hoaït ñoäng cuûa Ngaøi. Chò thaùnh daäy cho chuùng ta caûm nhaän ñöôïc noãi khaùt khao Thieân Chuùa hieän dieän trong taän cuøng thaúm con tim chuùng ta, söï öôùc mong troâng thaáy Thieân Chuùa, tìm kieám Ngaøi, noùi chuyeän vôùi Ngaøi vaø trôû thaønh baïn höõu cuûa Ngaøi. Ñoù laø tình baïn caàn thieát cho taát caû chuùng ta, maø chuùng ta phaûi tìm kieám töøng ngaøy.
Moïi ngöôøi trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ñaõ vui veû voã tay hoan hoâ, khi coù moät chuù beù maáy tuoåi töø döôùi chaïy leân ñöùng tröôùc maët Ñöùc Thaùnh Cha luùc ngaøi vöøa keát thuùc lôùi chaøo caùc tín höõu baèng tieáng Anh. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ vuoát ve, noùi chuyeän vaø chuùc laønh cho chuù beù. Sau cuøng ngaøi ñaõ caát kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)