Töông lai cuûa
moät mieàn Nam Sudan ñoäc laäp
Töông lai cuûa moät mieàn Nam Sudan ñoäc laäp.
Sudan [National Catholic Register, Los Angeles Times 11/1/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Ngöôøi daân Mieàn Nam Sudan, Phi Chaâu ñang tham gia boû phieáu trong cuoäc tröng caàu daân yù keùo daøi töø ngaøy Chuùa nhöït 9 ñeán ngaøy thöù Baûy 15 thaùng Gieâng naêm 2011. Taùch khoûi moät chính phuû ñang tìm caùch aùp ñaët luaät Hoài giaùo Sharia laø ñoäng löïc maïnh nhöùt khieán ngöôøi daân Mieàn Nam Sudan haêng haùi tham gia cuoäc tröng caàu daân yù naøy.
Nhöng mieàn Nam Sudan, maëc daàu coù moät daân soá Coâng giaùo ñaùng keå, raát coù theå phaûi ñöùng tröôùc moät töông lai ñaày khoù khaên sau khi trôû thaønh moät quoác gia ñoäc laäp. Theo caùc thoáng keâ, cöù 10 ngöôøi thì coù ñeán 9 ngöôøi coù thu nhaäp moãi ngaøy khoâng tôùi moät myõ kim. Phaàn lôùn ñaát ñai neáu khoâng khoâ caèn thì cuõng sình laày. Moät nöûa daân soá soáng nhôø trôï caáp quoác teá. Vaø ña soá daân chuùng laïi muø chöõ.
22 naêm noäi chieán vôùi mieàn Baéc vôùi ña soá daân theo Hoài giaùo khoâng chæ cöôùp ñi maïng soáng cuûa hai trieäu ngöôøi, maø coøn ñeå laïi khoâng bieát bao nhieâu thieät haïi vaät chaát khaùc. Caùch ñaây vaøi hoâm, vôùi gioïng ñieäu thoâ bæ, toång thoáng Sudan, oâng Omar Al Bashir leân gioïng cho raèng moät Mieàn Nam ñoäc laäp seõ laø moät "quoác gia thaát baïi". OÂng queân maát raèng chính söï cai trò ñoäc aùc vaø söï hieáu chieán cuûa oâng ñaõ gaây ra cho Mieàn Nam khoâng bieát bao nhieâu ñau thöông tang toùc vaø taøn phaù. Vaø ñaây chính laø lyù do khieán ngöôøi daân Mieàn Nam khoâng mong gì hôn laø ñöôïc ñoäc laäp.
Naêm 2005, moät trong nhöõng thaønh coâng lôùn nhöùt trong chính saùch ngoaïi giao cuûa toång thoáng Hoa kyø George Bush chính laø giuùp ñaït ñöôïc moät Hoøa öôùc chaám döùt cuoäc noäi chieán taïi Sudan vaø daønh Mieàn Nam vôùi ña soá daân theo Kitoâ giaùo ñöôïc töï trò. Cuõng chính nhôø hoøa öôùc naøy maø ngöôøi daân Mieàn Nam môùi ñöôïc tham gia cuoäc tröng caàu daân yù trong tuaàn naøy.
Cha Peter, cha sôû giaùo xöù nhaø thôø chính toøa thaùnh Terexa taïi Juba, thuû phuû cuûa Mieàn Nam, ñaõ giaûi thích: "Ngöôøi mieàn Baéc tìm caùch aùp ñaët "chuû nghóa AÙ raäp" vaø luaät Hoài giaùo Sharia leân toaøn theå Sudan. Baïn haõy thöû töôûng töôïng: noù cuõng gioáng nhö chuùng toâi tìm caùch aùp ñaët Giaùo luaät leân ngöôøi khaùc taïi Sudan. Baïn khoâng theå cai trò moät ñaát nöôùc vôùi nhieàu saéc toäc vaø baûn saéc vôùi moät heä thoáng nhö theá".
Theo cha Peter, Giaùo hoäi Coâng giaùo laø ñieåm nhaém cuûa chính phuû Khartoum trong suoát cuoäc noäi chieán keùo daøi töø naêm 1983 ñeán naêm 2005. Cha noùi: "Chuùng toâi bò xem nhö nhaân vieân ñöôïc caùc ñeá quoác hay Toøa thaùnh xöû duïng ñeå trieät haï Hoài giaùo".
Moät linh muïc khaùc laø cha Kasimiro Mogga Joseph, cha sôû taïi nhaø thôø caùc thaùnh ôû Mugoro noùi raèng ngöôøi AÙ raäp ôû mieàn Baéc xem ngöôøi Coâng giaùo nhö thuù vaät.
Trong thöïc teá, Giaùo hoäi Coâng giaùo vaø caùc toå chöùc cöùu trôï vaø baùc aùi cuûa Giaùo hoäi ñaõ giuùp ñôõ taát caû nhöõng ai phaûi ñau khoå vì chieán tranh, beänh taát vaø ñoùi khoå, maø khoâng sôï haõi hay thieân vò. Theo cha sôû nhaø thôø chính toøa thaùnh Terexa, nhieàu ngöôøi ñaõ nhaän ra göông maët ñích thöïc cuûa ngöôøi Coâng giaùo. Cha noùi: "Chuùng toâi ñaõ giuùp ñôõ caùc tín höõu Kitoâ thuoäc caùc Giaùo hoäi khaùc cuõng nhö ngöôøi Hoài giaùo vaø nhöõng ngöôøi theo caùc toân giaùo coå truyeàn, khi hoï ñoùi khaùt, laâm caûnh khoâng nhaø khoâng cöûa hay ñau khoå. Chuùng toâi khoâng yeâu caàu hoï phaûi caûi ñaïo hay baát cöù ñieàu gì ñeå ñaùp traû laïi".
Giôø ñaây, nhö vò linh muïc ñaõ keâu goïi moïi ngöôøi trong thaùnh leã, ngaøi hy voïng daân chuùng seõ ñi boû phieáu moät caùch oân hoøa, "trong traät töï vaø khoâng gaây roái loaïn".
Hoâm Chuùa nhöït 9 thaùng Gieâng naêm 2011, trong ngaøy ñaàu tieân cuûa cuoäc tröng caàu daân yù, moät soá chính trò gia teân tuoåi nhö thöôïng nghó só Myõ John Kerry vaø toång thoáng Mieàn Nam Sudan, oâng Salva Kiir, ñaõ ñeán thaêm nhaø thôø chính toøa Juba.
Thöôïng nghò só John Kerry hieän ñang laø chuû tòch UÛy Ban ngoaïi giao cuûa Thöôïng Vieän. Trong nhöõng thaùng vöøa qua, oâng ñaõ nhaân danh chính phuû cuûa toång thoáng Barack Obama vieáng thaêm Sudan 3 laàn. Trong moät baøi dieãn vaên ñoïc tröôùc coäng ñoàng giaùo xöù chính toøa thaùnh Terexa, thöôïng nghò só John Kerry ñaõ vinh danh nhaân daân Mieàn Nam.
Maëc duø ñaõ traûi qua khoâng bieát bao nhieâu thaûm caûnh, töø chieán tranh, ñoùi keùm, beänh taät ñeán tình caûnh bò giaèng co giöõa Hoa kyø vaø Trung quoác laø nöôùc ñang ñaàu tö vaø mua daàu cuûa Sudan, Mieàn Nam Sudan ít ñöôïc caùc phöông tieän truyeàn thoâng theá giôùi chuù yù tôùi. Theá nhöng, cuoäc tröng caàu daân yù hieän ñang thu huùt raát nhieàu kyù giaû ngoaïi quoác.
Trong thaùnh leã ñöôïc cöû haønh baèng tieáng Bari, moät trong nhöõng ngoân ngöõ chính cuûa mieàn Nam Sudan, nhieàu kyù giaû Taây phöông ñaõ nöôøm nöôïp ra vaøo nhaø thôø chính toøa Juba, khieán caùc nöõ tu giöõ traät töï ñaõ phaûi leân tieáng yeâu caàu toân troïng nôi toân nghieâm. Sôû dó caùc kyù giaû ñoå xoâ veà nhaø thôø chính toøa laø vò toång thoáng Salva Kiir khoâng boû soùt thaùnh leã chuùa nhöït naøo taïi ñaây.
Theo cha Peter öôùc tính, coù ñeán hai phaàn ba tín höõu Kitoâ taïi Mieàn Nam Sudan laø ngöôøi Coâng giaùo, phaàn lôùn ñeàu ngheøo khoå nhö gaàn 4 trieäu daân trong vuøng. Beân ngoaøi thuû phuû Juba, haàu heát ñöôøng saù ñeàu chöa ñöôïc traùng nhöïa, haï taàng cô sôû coøn raát thoâ sô.
Vôùi ña soá daân theo Kitoâ giaùo, nhöõng ngöôøi mong moõi ñoäc laäp ñeàu chôø ñôïi quoác gia môùi naøy seõ ñöôïc ñaët theo moät teân goïi trong Kinh Thaùnh nhö Azania hay Cushitia. Cushitia baét nguoàn töø moät vuøng ñaát trong Kinh Thaùnh coù teân laø "Cush" maø ngöôøi ta cho laø chính mieàn Nam Sudan.
Ñöôïc hoûi: lieäu cha cho mong muoán ñöôïc thaáy moät Mieàn Nam ñöôïc ñoäc laäp khoâng, cha Peter traû lôøi: "Ñaây laø cô hoäi ñeå chuùng toâi baøy toû yù muoán cuûa chuùng toâi theo moät caùch theá maø tröôùc ñaây chuùng toâi chöa töøng coù". Cha khaúng ñònh: "Chuùng toâi coù neàn vaên hoùa vaø lòch söû rieâng cuûa mình taïi Mieàn Nam naøy. Toát hôn chuùng toâi neân coù moät ñaát nöôùc rieâng".
CV.