Baïo ñoäng choáng Kitoâ giaùo taïi Ai caäp
Baïo ñoäng choáng Kitoâ giaùo taïi Ai caäp.
Ai caäp [La Croix 2/1/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Cuoäc taán coâng taïi moät nhaø thôø Copte ôû Alexandria, Ai caäp, trong ñeâm thöù Saùu 31 thaùng 12 naêm 2010 raïng ngaøy thöù Baûy 1 thaùng 1 naêm 2011 laø cuoäc baïo ñoäng choáng kito giaùo ñaãm maùu nhöùt taïi nöôùc naøy.
Cuoäc baïo ñoäng dieãn ra taïi nhaø thôø caùc thaùnh "Al Qiddissine" ôû Alexandria trong Ñeâm Giao Thöøa toái thöù Saùu 31 thaùng 12 naêm 2011 vaøo giöõa luùc caùc tín höõu vöøa ra khoûi nhaø thôø, khieán cho 21 ngöôøi cheát vaø 79 ngöôøi bò thöông.
Tình hình taïi Ai caäp raát caêng thaúng vaø caùc tín höõu Kitoâ ñoâng phöông coù caûm giaùc ñang trôû thaønh nhöõng ñieåm nhaém cuûa moät chuû nghóa khuûng boá ngaøy caøng taøn baïo.
Sau cuoäc khuûng boá, haøng traêm tín höõu Copte ñaõ baøy toû söï phaån noä vaø noãi ñau cuûa mình: nhieàu cuoäc ñuïng ñoä vôùi caùc löïc löôïng an ninh buøng noå ngay tröôùc nhaø thôø Al Qiddissine. Chieàu thöù Baûy 1 thaùng gieâng naêm 2011, ít nhöùt 5 ngaøn ngöôøi ñaõ tham döï leã an taùng cuûa caùc naïn nhaân. Ñaùm ñoâng ñaõ töø choái nhöõng lôøi chia buoàn cuûa toång thoáng Moubarak. Hoï la lôùn ba laàn "khoâng" khi Ñöùc giaùm muïc Youanes, thö kyù cuûa ñöùc Thöôïng phuï Chính thoáng Chenouda III, muoán chuyeån ñeán hoï nhöõng lôøi chia buoàn cuûa vò nguyeân thuû quoác gia.
Caùc tín höõu Kitoâ Copte cho raèng chính quyeàn ñaõ khoâng chòu ñöa ra nhöõng bieän phaùp an ninh thích ñaùng ñeå baûo veä coäng ñoàng cuûa hoï, voán ñaõ trôû thaønh ñieåm nhaém cuûa nhöõng ñe doïa coâng khai. Thöôïng hoäi ñoàng caùc Ñöùc giaùm muïc Copte Alexandria ñaõ chæ trích thaùi ñoä lô laø cuûa chính phuû Ai caäp tröôùc nhöõng lôøi ñe doïa choáng caùc tín höõu Copte.
Saùng Chuùa nhöït 2 thaùng gieâng naêm 2011, haøng traêm tín höõu Copte tham döï thaùnh leã taïi nhaø thôø caùc thaùnh. Hoï khoùc thöông caùc vò töû ñaïo cuûa mình vaø baøy toû söï giaän döõ ñoái vôùi nhöõng keû cuoàng tín taán coâng vaøo coäng ñoàng. Trong thaùnh leã, vò linh muïc ñaõ boû baøi giaûng; ngaøi choïn thaùi ñoä thinh laëng.
Caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo taïi Ai caäp ñaõ leân aùn cuoäc taán coâng.
Ñöùc thöôïng phuï Chenouda III, coøn ñöôïc meänh danh laø "giaùo hoaøng Copte", ñaõ goïi ñaây laø moät haønh ñoäng khuûng boá heøn nhaùt, nhaèm gaây baát oån cho xöù sôû.
Ñaïi giaùo tröôûng Hoài giaùo Ahmed Al Tayyeb, ñaïi dieän Hoài giaùo Sunni taïi Ai caäp, nhaán maïnh raèng "luaät Hoài giaùo vaø nghóa vuï aùi quoác ngaên caám moät toäi aùc nhö theá". OÂng noùi raèng taát caû moïi ngöôøi Hoài giaùo ñeàu leân aùn haønh ñoäng naøy. OÂng keâu goïi bình tónh nhöng laïi pheâ bình lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI maø oâng goïi laø moät haønh ñoäng "xen laán" khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc.
Toå chöùc hoài giaùo coù teân laø "Huynh ñeä hoài giaùo", löïc löôïng ñoái laäp chính taïi Ai caäp, noùi ñeán nhöõng aâm möu nhaèm gaây chia reõ giöõa caùc tín höõu Kitoâ vaø ngöôøi Hoài giaùo taïi nöôùc naøy.
Leân tieáng treân Ñaøi truyeàn hình, toång thoáng Hosni Moubarak toá caùo haønh ñoäng khuûng boá muø quaùng vaø höùa seõ truy luøng caùc toäi phaïm. OÂng cuõng keâu goïi ñoaøn keát quoác gia nhö sau: "Taát caû con caùi Ai caäp, Hoài giaùo cuõng nhö Kitoâ giaùo, caàn phaûi ñoaøn keát vôùi nhau ñeå choáng laïi nhöõng haønh vi khuûng boá ñaõ taán coâng vaøo chính quoác gia".
Cho tôùi nay, chöa coù toå chöùc naøo ñöùng ra nhaän traùch nhieäm veà cuoäc taán coâng. Chính quyeàn Ai caäp cho raèng chæ coù toå chöùc Al Qaeda môùi coù theå thöïc hieän moät haønh vi baïo taøn nhö theá. Boä noäi vuï vaø toång thoáng Ai caäp ñeàu aùm chæ ñeán "nhöõng baøn tay cuûa nöôùc ngoaøi".
Toå chöùc coù teân laø "Coäng hoøa hoài giaùo Iraq" laø toå chöùc ñaõ nhaän traùch nhieäm cuoäc thaûm saùt taïi nhaø thôø chính toøa thuoäc nghi leã Syri ôû Bagdad hoâm 31 thaùng 10 naêm 2010. Ngaøy 1 thaùng 11 naêm 2010, toå chöùc naøy ñaõ ñe doïa taán coâng caùc tín höõu Kitoâ Copte taïi Ai caäp, neáu Giaùo hoäi Chính thoáng Copte khoâng chòu traû töï do cho hai ngöôøi phuï nöõ. Toå chöùc naøy noùi raèng hai ngöôøi phuï nöõ naøy, voán laø vôï cuûa hai linh muïc Chính thoáng, ñaõ bò Giaùo hoäi Copte giam giöõ trong caùc tu vieän vì hoï trôû laïi Hoài giaùo.
Nhaân vaät soá hai cuûa toå chöùc Al Qaeda, oâng Ayman Al Zawahiri voán laø moät ngöôøi Ai caäp. OÂng mang moät moái haän thuø ñaëc bieät ñoái vôùi xöù sôû cuûa mình.
Nhöng ngoaøi caùc toå chöùc treân ñaây, ñaùng nghi ngôø khoâng keùm laø nhöõng thaønh phaàn hoài giaùo cöïc ñoan taïi Ai caäp. Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc Copte taïi Alexandria khaúng ñònh raèng cuoäc taán coâng vaøo nhaø thôø caùc thaùnh trong ñeâm giao thöøa cuoái naêm 2010 "xuaát phaùt töø cuoäc vaän ñoäng choáng Kitoâ Copte vaø töø nhöõng doái traù choáng Giaùo hoäi ñöôïc quaûng baù trong thôøi gian vöøa qua".
Caùc Ñöùc giaùm muïc Copte aùm chæ ñeán nhieàu cuoäc bieåu tình maø môùi nhöùt laø cuoäc bieåu tình dieãn ra hoâm 31 thaùng 12 naêm 2010, ñöôïc toå chöùc tröôùc moät ñeàn thôø lôùn giöõa thaønh phoá Alexandria, vôùi nhöõng lôøi hoâ haøo tröøng phaït caùc tín höõu Copte neáu hoï khoâng chòu traû töï do cho hai ngöôøi phuï nöõ noùi treân. Cuoäc bieåu tình ñaøy haän thuø naøy ñaõ dieãn ra ngay tröôùc söï chöùng kieán döûng döng cuûa caûnh saùt.
Giaùo hoäi Chính thoáng Copte chieám töø 6 ñeán 10 phaàn traêm trong toång soá 80 trieäu daân taïi Ai caäp. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Giaùo hoäi naøy ñaõ trôû thaønh ñieåm nhaém cuûa caùc cuoäc khuûng boá baïo ñoäng. Naêm 2006, moät ngöôøi ñaøn oâng ñaõ taán coâng caùc tín höõu taïi ba nhaø thôø ôû Alexandria, gieát haïi moät ngöôøi vaø gaây thöông tích cho moät soá khaùc.
Ngaøy 6 thaùng gieâng naêm 2010, 6 tín höõu Copte ñaõ bò moät soá ngöôøi coù voõ trang saùt haïi khi vöøa ra khoûi thaùnh leã Voïng Giaùng Sinh taïi Nagaa Hamadi, Thöôïng Ai caäp.
OÂng Sherif Azer, thuoäc toå chöùc beânh vöïc nhaân quyeàn taïi Ai caäp, nhaän ñònh raèng tröôùc ñaây chæ coù moät soá ngöôøi hoài giaùo cöïc ñoan coù voõ trang taán coâng. Nay baûn chaát cuûa cuoäc taán coâng hoaøn toaøn khaùc: cuoäc khuûng boá baèng bom cho thaáy coù theå ñaây laø haønh ñoäng cuûa moät toå chöùc lieân quoác gia.
Caùc tín höõu Copte lo sôï raèng nhieàu cuoäc taán coâng seõ dieãn ra vaøo ngaøy 6 thaùng gieâng naêm 2011 khi hoï cöû haønh leã Giaùng sinh theo lòch Chính thoáng.
Cuoäc taán coâng taïi nhaø thôø caùc thaùnh ôû Alexandria ñaõ taïo ra nhieàu coâng phaån treân khaép theá giôùi. Caùc chính phuû AÙ raäp Saudi, Syria, Liban, Iran, Irak, Israel ñaõ leân aùn cuoäc taán coâng. Quoác vöông Mohammad VI cuûa Maroc goïi ñaây laø moät toäi aùc choáng laïi toaøn theå nhaân loaïi.
Chính quyeàn Palestine cuõng leân aùn moät haønh ñoäng "nhaèm gieo raéc baát hoøa giöõa ngöôøi hoài giaùo vaø caùc tín höõu Kitoâ". Toå chöùc Hamas cuûa Palestine cuõng baøy toû söï lo ngaïi. Caû toå chöùc Hezbollah taïi Liban cuõng leân aùn "aâm möu nhaèm gaây chia reõ" giöõa Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo taïi moät quoác gia AÙ raäp.
Caùc nöôùc AÂu chaâu cuõng nhö caùc toå chöùc toân giaùo taïi luïc ñòa naøy ñaõ cöïc löïc leân aùn cuoäc taán coâng. Rieâng Hoa kyø tuyeân boá saün saøng giuùp Ai caäp choáng laïi khuûng boá.
CV.