Ñoái thoaïi lieân toân vaø
naïn baùch haïi caùc Kitoâ höõu treân theá giôùi
Ñoái thoaïi lieân toân vaø naïn baùch haïi caùc Kitoâ höõu treân theá giôùi.
Roma (Avvenire 5-12-2010) - Phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Jean Louis Tauran, Chuû tòch Hoài Ñoàng Toaø Thaùnh Ñoái Thoaïi Lieân Toân, veà naïn baùch haïi caùc Kitoâ höõu treân theá giôùi
Ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2010 Hieäp hoäi giaùo hoaøng "Trôï giuùp caùc Giaùo Hoäi ñau khoå" ñaõ coâng boá baûn töôøng trình haèng naêm lieân quan tôùi tình hình töï do toân giaùo treân theá giôùi. Baûn töôøng trình neâu baät söï kieän hieän nay ñoù ñaây treân theá giôùi coù 200 trieäu tín höõu Kitoâ haèng ngaøy bò baùch haïi vaø kyø thò, ñaëc bieät taïi caùc nöôùc coù cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn ñoäc taøi cai trò nhö Trung Quoác, Baéc Haøn, Cuba vaø Vieät Nam; nhöng tình traïng baùch haïi kyø thò cuõng nghieâm troïng taïi nhieàu nöôùc hoài giaùo. Ñieån hình nhö Pakistan laø quoác gia coù ña soá daân theo Hoài giaùo vaø trong Hieán Phaùp coù luaät choáng phaïm thöôïng, thöôøng bò caùc ngöôøi hoài cuoàng tín laïm duïng ñeå vu khoáng caùc tín höõu Kitoâ. Thí duï nhö vuï baø Asia Bibi moät tín höõu coâng giaùo bò caùc ñoàng nghieäp vu khoáng phaïm thöôïng vaø bò toøa aùn tænh Nankana bang Punjab keát aùn töû hình hoài thöôïng tuaàn thaùng 11 vöøa qua.
Trong caùc tuaàn vöøa qua giôùi laõnh ñaïo Hoài giaùo quùa khích Pakistan theo kieåu ngöôøi Taliban vaø toå chöùc Al Qaeda, ñaõ phaùt ñoäng phong traøo baøi Kitoâ giaùo, nhaân vuï dö luaän quoác teá beânh vöïc baø Asia Bibi vaø yeâu caàu toång thoáng Pakistan kyù saéc leänh aân xaù cho baø khoûi aùn töû hình.
Töø ngaøy muøng 4 thaùng 12 naêm 2010 caùc giôùi chöùc toân giaùo quùa khích noùi treân baét ñaàu taán coâng oâng Shahbaz Bhatti, Boä tröôûng ñaëc traùch caùc nhoùm thieåu soá vaø cuõng laø tín höõu coâng giaùo vaø ñe doïa gieát oâng. Hoï thuoäc nhoùm "Lashkar e Toiba", laø moät trong caùc nhoùm hoài cuoàng tín nhaát Pakistan, coù caùc hoaït ñoäng khuûng boá vaø bò caûnh saùt quoác teá theo doõi ñieàu tra töø laâu nay.
Ñaây khoâng phaûi laø laàn ñaàu tieân oâng Bhatti bò taán coâng vaø ñe doïa gieát, vì môùi ñaây toå chöùc hoài quùa khích "Majlis Ahrar-e-Islam" cuõng ñaõ ñe doïa gieát oâng. Vaø caùch ñaây maáy thaùng laõnh tuï Hoài giaùo Ahmed Mian Hammad ñaõ toá caùo oâng laø phaïm thöôïng vaø doïa chaët ñaàu oâng. Boä tröôøng Bhatti trôû thaønh caùi gai tröôùc maét giôùi laõnh ñaïo vaø caùc nhoùm hoài cuoàng tín noùi treân khoâng phaûi chæ vì oàng beânh vöïc baø Asia Bibi vaø caùc tín höõu Kitoâ vaø khoâng Kitoâ khaùc bò baùch haïi, maø cuõng vì yù chí cuûa oâng muoán ñem luaät choáng phaïm thöôïng ra tröôùc quoác hoäi vaø tu chính luaät baát coâng aáy, maëc duø coù caùc vuï bieåu tình haàu nhö moãi ngaøy cuûa caùc nhoùm hoài cuoàng tín.
OÂng Mehdi Hasan, chuû tòch UÛy ban baûo veä nhaân quyeàn taïi Pakistan ñaõ toû tình lieân ñôùi vôùi boä tröôûng Bahttti vaø maïnh meõ leân aùn caùc lôøi tuyeân boá voâ traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc hoài cuoàng tín noùi treân. OÂng cho bieát söï baát khoan nhöôïng ngaøy caøng gia taêng taïi Pakistan, vaø moät vaøi ñaûng phaùi chính trò tìm caùch khai thaùc söï uûng hoä cuûa caùc binh só hoài. Chính quyeàn Pakistan phaûi tìm caùch ngaên chaën tình traïng naøy, nhöng chính quyeàn cuõng bò aùp löïc.
Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng tin Fides cuûa Boä Truyeàn Giaùo, boä tröôûng Shabhaz Bhatti taùi khaúng ñònh daán thaân quyeát taâm baûo veä caùc nhoùm thieåu soá. OÂng cho bieát caùc ñe doïa gia taêng khieán cho oâng cuõng aâu lo. Nhöng söù meänh cuûa oâng laø che chôû quyeàn töï do toân giaùo, cuõng nhö quyeàn cuûa caùc nhoùm thieåu soá, thaêng tieán coâng baèng vaø bình ñaúng. Vaø oâng seõ tieáp tuïc nhieäm vuï cuûa mình, maëc duø caùc nhoùm quùa khích noùi treân vaãn tieáp tuïc ñe doïa oâng. Caùc nhoùm naøy soáng ngoaøi voøng phaùp luaät vaø gaây thieät haïi cho hình aûnh cuûa daân nöôùc Pakistan.
Ñaõ coù raát nhieàu ngöôøi phaûi traû giaù baèng sinh maïng cuûa hoï. OÂng tin caäy nôi söï che chôû cuûa Chuùa hôn laø söï che chôû cuûa caùc caän veä. OÂng troâng caäy vaø tín thaùc nôi Ngöôøi. Söï kieän khuynh höôùng quùa khích vaø caùc hoaït ñoäng khuûng boá phaù hoaïi quûa laø moät nguy cô ñoái vôùi toaøn nöôùc Pakistan chöù khoâng phaûi chæ ñoái vôùi caùc giai taàng yeáu ñuoái nhaát trong xaõ hoäi. Boä tröôûng Bhatti cuõng cho bieát toång thoáng Zardari ñaõ toû ra raát chuù yù vaø nhaäy caûm ñoái vôùi caùc vaán ñeà cuûa caùc nhoùm thieåu soá, vaø cho duø coù caùc aùp löïc oâng ñaõ baày toû yù muoán roõ raøng duyeät xeùt luaät choáng phaïm thöôïng. Tröôøng hôïp cuûa baø Asia Bibi ñaõ trôû thaønh moät thaùch ñoá ñoái vôùi heä thoáng tö phaùp. Nhöng boä tröôûng Bhatti vaãn tin töôûng nôi coâng lyù vaø söï voâ toäi cuûa baø, maø oâng ñaõ kieåm thöïc vaø trình baày trong baûn baùo caùo trao cho toång thoáng Zardari. Trong khi chôø ñôïi, oâng quyeát ñònh laøm taát caû nhöõng gì coù theå ñeå che chôû baø vaø gia ñình baø.
Hoâm 4 thaùng 12 naêm 2010 boä tröôûng Bhatti ñaõ coâng khai beânh vöïc baø Asia Bibi choáng laïi möu toan saùt haïi baø do imam Yousuf Qureshhi ñeá xöôùng.
Trong moät buoåi höôùng daãn caàu nguyeän taïi ñeàn thôø Mohabat Khan tænh Peshawar, oâng Qureshi ñaõ höùa thöôûng 4,000 Euros cho ai gieát baø Bibi trong tröôøng hôïp caùc thaåm phaùn thu hoài aùn töû cuûa baø. Boä tröôûng Bhatti ñaõ maïnh meõ leân aùn haønh ñoäng noùi treân cuûa oâng Qureshi vaø ñònh nghóa noù laø moät ñieàu "voâ luaân, baát coâng vaø voâ traùch nhieäm". Ñoàng thôøi oâng cuõng thænh caàu chính quyeàn baûo ñaûm an ninh cho baø Bibi vaø gia ñình baø.
Hoài thaùng 11 naêm 2010 Ñöùc Hoàng Y Jean Louis Tauran, ñaõ vieáng thaêm Iran vaø Pakistan. Taïi thuû ñoâ Teheran Ñöùc Hoàng Y ñaõ vieáng thaêm toång thoáng Mahmoud Ahmadinejad, vaø trao taän tay oâng böùc thö Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI göûi toång thoáng. Taïi Pakistan ngaøy 25 thaùng 11 naêm 2010 Ñöùc Hoàng Y Tauran ñaõ hoäi kieán vôùi toång thoáng Asif Ali Zardari vaø trình baày laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh veà quyeàn töï do toân giaùo. Ñöùc Hoàng Y cuõng ñaõ yeâu caàu toång thoáng aân xaù cho baø Asia Bibi bò vu khoáng vaø keát aùn töû hình baát coâng. Ngaøy 28 thaùng 11 naêm 2010 ngaøi ñaõ tham döï leã nghi khaùnh thaønh Trung taâm Hoøa Bình cuûa doøng Ña Minh, tröôùc khi trôû veà Roma. Phaùt bieåu trong dòp naøy Ñöùc Hoàng Y ñaõ neâu baät ba thaùch ñoá maø tín höõu kitoâ phaûi ñöông ñaàu: Thöù nhaát laø boån phaän töï yù thöùc veà caên tính cuûa mình, bieát mình laø ai, tin vaøo ñieàu gì vaø bieát töï chaáp nhaän mình. Thöù hai laø caên tính rieâng laø tín höõu Kitoâ chæ hieän höõu trong caùc töông quan vôùi tha nhaân. Phaûi hieåu bieát caùc khaùc bieät ñaëc thuø ñeå laøm giaàu cho nhau vaø xaùc tín raèng tha nhaân laø anh chò em cuûa toâi. Vaø thöù ba laø yù höôùng coù theå töï do loan baùo ñöùc tin, khoâng aùp ñaët nhöng ñeà nghò noù vôùi ngöôøi khaùc.
Cuøng hieän dieän trong leã nghi naøy coù Imam tröôûng Maulana Abdul Khabir Azad. Phaùt bieåu trong dòp naøy, imam Khabir Azad ñaõ ca ngôïi caùc Giaùm Muïc, linh muïc tu só nam nöõ Pakistan veà caùc noã löïc thaêng tieán hoøa bình hoøa hôïp vaø noùi: "Toâi coù theå caûm thaáy hoøa bình vaø tình yeâu thöông giöõa moïi ngöôøi hieän dieän nôi ñaây. Giaùo huaán cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø cuûa ngoân söù Mahomed daäy chuùng ta phoå bieán hoøa bình vaø hoøa hôïp giöõa taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta haõy hoaït ñoäng cho muïc ñích cao quùy ñoù".
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Jean Louis Tauran, Chuû tòch Hoài Ñoàng Toaø Thaùnh Ñoái Thoaïi Lieân Toân, veà taàm quan trong cuûa cuoäc ñoái thoaïi lieân toân trong vieäc baøi tröø naïn baïo löïc choáng caùc Kitoâ höõu treân theá giôùi.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, Ñöùc Hoàng Y môùi vieáng thaêm hai nöôùc Iran vaø Pakistan hoài thaùng 11 vöøa qua. Ñöùc Hoàng Y ñaõ ñem gì ñeán cho anh chò em Kitoâ ñang bò baùch haïi vì ñöùc tin cuûa caùc vuøng ñaát naøy?
Ñaùp: Giaùo Hoäi laø moät gia ñình. Vì theá thaät laø ñieàu quan troïng khi caùc ngöôøi chòu ñau khoå caûm thaáy ñaøng sau hoï coù toaøn daân Chuùa muoán trôï giuùp hoï. Toâi ñaõ ñem ñeán cho hoï tình lieân ñôùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI, laøm cho hoï caûm thaáy söï gaàn guõi cuûa Toøa Thaùnh vaø cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi ñoái vôùi hoï. Ñaây laø ñieàu quan troïng. Trong caùch theá ñoù caùc chính quyeàn chính trò hieåu raèng ñaøng sau thöïc taïi cho duø beù nhoû maáy ñi nöõa, moät laøng queâ, moät coäng ñoaøn nhoû, luoân luoân coù Giaùo Hoäi hoaøn vuõ. Taïi nhieàu nöôùc tình hình cuûa caùc Kitoâ höõu raát khoù khaên, maëc duø giôùi öu vieät cuûa nöôùc ñoù raát traân quùy vai troø cuûa Giaùo Hoäi vaø caùc coâng vieäc maø caùc linh muïc tu só nam nöõ ñang laøm cho ngöôøi daân cuûa caùc nöôùc naøy.
Chaúng haïn nhö beân Pakistan, toång thoáng Asif Ali Zardari vaø nhieàu boä tröôûng cuûa chính quyeàn hieän nay ñaõ töøng theo hoïc vaø ñöôïc ñaøo taïo taïi caùc tröôøng Kitoâ. Ñoái vôùi hoï ñoù ñaõ laø moät kinh nghieäm quan troïng. Chính toång thoáng Zardari ñaõ xin toâi hoã trôï caùc tröôøng trung hoïc vaø caùc ñaïi hoïc coâng giaùo vaø giaûi thích lyù do, vì theo toång thoáng, caùc cô sôû giaùo duïc Kitoâ coù heä thoáng giaùo duïc tuyeät vôøi. Toång thoáng öôùc mong Giaùo Hoäi göûi theâm nhieàu linh muïc vaø tu só nam nöõ tôùi Pakistan ñeå ñieàu khieån caùc cô sôû giaùo duïc, hieän nay ñang do giaùo daân ñieàu haønh.
Hoûi: Ñaây cuõng laø moät caùch theá ñoái thoaïi lieân toân coù phaûi theá khoâng thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Khoâng phaûi "cuõng" maø "nhaát laø" caùc cô caáu giaùo duïc laø phöông theá ñoái thoaïi lieân toân höõu hieäu. Vieäc giaùo duïc naém giöõ moät vai troø ñònh ñoaït. Toâi luoân noùi raèng Giaùo Hoäi, Ñaïi hoïc, vaø Giaùo duïc laø ba coät truï giuùp söù meänh ñoái thoaïi lieân toân tieán tôùi.
Hoûi: Nhöng maø giaùo duïc coù theå ngaên chaën ñöôïc laøn soùng baïo löïc choáng laïi caùc Kitoâ höõu khoâng thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Beà ngoaøi xem ra thì khoâng. Moãi khi xaûy ra caùc haønh ñoäng daõ man choáng laïi caùc Kitoâ höõu - chuùng ta haõy nghó tôùi tröôøng hôïp cuûa baø Asia Bibi - thì ngöôøi ta laïi noùi vôùi toâi: "Haõy xem ñoù, cuoäc ñoái thoaïi lieân toân ñaõ daãn ñöa tôùi ñaâu!" Thöïc ra ñöùng tröôùc caùc vuï nhö vaäy cuoäc ñoái thoaïi lieân toân laïi caøng trôû thaønh caàn thieát hôn nöõa. Vaø khoâng ai coù theå nghi ngôø ñieàu naøy.
Hoûi: Nghóa laø duøng lôøi noùi ñeå choáng laïi baïo löïc hay sao thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Vaâng, ñuùng theá, bôûi vì vaán ñeà ñích thaät ñoái vôùi Hoài giaùo ñoù laø tieán töøng böôùc nhoû moät vaø göûi tôùi hoï caùc tín hieäu cuûa söï hoøa dòu côûi môû, töø giôùi öu vieät cho tôùi caùc thöôøng daân. Vaø ñaây laø khoù khaên lôùn.
Hoûi: Lieân quan tôùi ñieàu naøy, hieän nay taïi Pakistan chính ñaùm ñoâng daân chuùng yeâu caàu aùp duïng luaät choáng phaïm thöôïng vaø thi haønh aùn xöû töû baø Asia Bibi. Ñöùc Hoàng Y coù nhaän thaáy daáu chæ hy voïng naøo töø phía toång thoáng Zardari hay khoâng?
Ñaùp: Toâi ñaõ tìm thaáy moät söï côûi môû naøo ñoù. Toång thoáng Zardari ñaõ cho thaønh laäp moät uûy ban do boä tröôûng Shabhaz Bhatti, ngöôøi coâng giaùo ñaëc traùch caùc nhoùm thieåu soá, laøm chuû tòch vôùi muïc ñích duyeät xeùt luaät choáng phaïm thöôïng vaø tu chính luaät naøy.
(Avvenire 5-12-2010)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)