"AÙnh saùng theá gian"
moät cuoán saùch ñaày lieàu lónh
cuûa moät vò Giaùo hoaøng
"AÙnh saùng theá gian", moät cuoán saùch ñaày lieàu lónh cuûa moät vò Giaùo hoaøng.
Roma [Chiesa 25/11/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Treân trang maïng "Chiesa" [Giaùo hoäi] ra ngaøy 25 thaùng 11 naêm 2010, taùc giaû Sandro Magister, vieát raèng cuoán saùch "AÙnh saùng theá gian" cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI laø moät saùng kieán "lieàu lónh" maø chöa töøng coù ngöôøi keá vò thaùnh Phero naøo daùm ñeà ra.
Cuoán saùch laø moät thu thaäp cuoäc trao ñoåi giöõa Ñöùc thaùnh cha vaø kyù giaû Peter Seewald, ngöôøi Ñöùc, taïi dinh thöï muøa heø cuûa caùc Ñöùc giaùo hoaøng ôû Castel Gandolfo daïo thaùng 7 naêm 2010.
Vaøo cuoái cuoán saùch, Ñöùc thaùnh cha nhaéc ñeán moät cuoán saùch khaùc cuûa ngaøi veà Chuùa Giesu. Ñöùc thaùnh cha noùi raèng "moät caùch höõu yù", ngaøi muoán raèng cuoán saùch naøy khoâng phaûi laø moät vaên kieän cuûa Huaán quyeàn, maø chæ laø nhöõng giaûi thích rieâng cuûa ngaøi. Vaø ngaøi noùi theâm: "Dó nhieân ñaây laø moät lieàu lónh to lôùn".
Chieàu ngaøy thöù Hai 22 thaùng 11 naêm 2010, khi noùi chuyeän rieâng vôùi ngaøi, cha Federico Lombardi, phaùt ngoân vieân cuûa Toøa thaùnh, ñaõ hoûi lieäu ngaøi coù bieát raèng cuoán saùch ghi laïi cuoäc phoûng vaán naøy coøn laø moät lieàu lónh lôùn hôn khoâng.
Cha Lombardi keå laïi raèng khi ñöôïc hoûi nhö theá, Ñöùc thaùnh cha chæ mæm cöôøi.
Quaû ñuùng nhö theá, cuoán saùch "AÙnh saùng theá gian" laø moät söï lieàu lónh to lôùn ñoái vôùi moät vò Giaùo hoaøng.
Trong cuoán saùch, nhöõng caâu traû lôøi cuûa Ñöùc thaùnh cha raát ngaén vaø ñi thaúng vaøo vaán ñeà. Loái vaên noùi chuyeän raát chính xaùc, ñôn sô vaø khoâng coù nhöõng thuaät ngöõ chuyeân moân. Ñoâi khi cuõng coù nhöõng caâu noùi mæa mai, chaâm bieám.
Dó nhieân, vieäc giôùi thieäu cuoán saùch khoâng theå traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Chính cha Lombardi nhìn nhaän raèng vieäc ñieåm saùch cuûa baùo "Ngöôøi Quan Saùt Roma" trong soá ra ngaøy 20 thaùng 11 naêm 2010 cuõng coù nhieàu thieáu soùt.
Chính vì theá maø töùc khaéc cuoán saùch ñaõ gaây ra nhieàu tranh caõi soâi noåi. Cuoán saùch daøi 250 trang, nhöng baùo chí chæ chuù troïng ñeán hai trang vaø veà moät vaán ñeà voán cuõng ñaõ töøng taïo ra nhieàu phaûn öùng soâi noåi hoài muøa xuaân naêm 2009, nhaân dòp Ñöùc thaùnh cha vieáng thaêm hai nöôùc Cameroun vaø Angola taïi Phi Chaâu. Töôûng cuõng neân nhaéc laïi: vaán ñeà tranh caõi ñoù chính laø vieäc xöû duïng bao cao su ñeå phoøng choáng dòch beänh Sida. Treân chuyeán bay töø Roma sang Cameroun, Ñöùc thaùnh cha noùi vôùi caùc kyù giaû raèng vieäc phaân phaùt bao cao su ñeå phoøng choáng dòch beänh Sida taïi Phi chaâu chæ laøm cho vaán ñeà theâm traàm troïng hôn maø thoâi.
Neáu laàn ñoù, Ñöùc thaùnh cha ñaõ bò choáng ñoái döõ doäi, thì trong nhöõng ngaøy vöøa qua, phaûn öùng tröôùc lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc thaùnh cha xem ra tích cöïc hôn beân trong laãn beân ngoaøi Giaùo hoäi.
Beân ngoaøi Giaùo hoäi, nhöõng tieáng noùi voán ñaõ töøng toû ra thuø nghòch vôùi Ñöùc thaùnh cha, nay laïi cho raèng ngaøi "côûi môû" hôn vaø môû ra moät trang söû môùi trong lòch söû Giaùo hoäi.
Beân trong Giaùo hoäi, thì lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc thaùnh cha lieân quan ñeán vieäc xöû duïng bao cao su trong moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät ñaõ giuùp ñaøo saâu giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà luaân lyù tính duïc.
Nhöng ñieàu ñaùng chuù yù hôn coù leõ khoâng phaûi laø lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc thaùnh cha lieân quan ñeán vieäc xöû duïng bao cao su, maø laø cuoäc thaûo luaän maø lôøi tuyeân boá naøy ñaõ khai môû. Nhö Ñöùc thaùnh cha ñaõ vieát trong lôøi töïa cho cuoán saùch "Chuùa Giesu Nazareth", "ai cuõng ñöôïc töï do ñeå phaûn baùc toâi". Ñieàu naøy dó nhieân cuõng coù giaù trò ñoái vôùi lôøi tuyeân boá cuûa ngaøi veà vieäc xöû duïng bao cao su.
Dó nhieân, cuoán saùch "AÙnh saùng theá gian" khoâng chæ coù theá. Ngöôøi ta coù theå nhaän ra trong ñoù chaân dung vaø caû trieàu ñaïi cuûa ñöùc Benedicto XVI. Ngay caû nhöõng vaán ñeà caù bieät cuõng phaûn aùnh daáu aán cuûa toaøn trieàu ñaïi vaø con ngöôøi cuûa vò Giaùo hoaøng naøy.
Trôû laïi vôùi lôøi tuyeân boá cuûa Ñöùc thaùnh cha veà vieäc xöû duïng bao cao su. Trong chuyeán vieáng thaêm Phi Chaâu daïo thaùng 3 naêm 2009, Ñöùc thaùnh cha bò toá caùo ñaõ muø quaùng khi leân aùn vieäc xöû duïng bao cao su vaø ñaåy maïnh haøng trieäu ngöôøi Phi Chaâu vaøo choã cheát. Trong thöïc teá, Ñöùc thaùnh cha chæ keâu goïi chuù yù ñeán moái nguy hieåm maø Phi Chaâu ñang phaûi ñoái ñaàu: ñoù laø vieäc quaûng baù roäng raõi bao cao su ñaõ khoâng ngaên chaän ñöôïc dòch beänh Sida maø coøn khieán gia taêng loái soáng phoùng ñaûng daãn ñeán vieäc laây lan.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho kyù giaû Peter Seewald, Ñöùc thaùnh cha cuõng trôû laïi laäp luaän naøy vaø ghi nhaän raèng beân ngoaøi Giaùo hoäi cuõng coù nhieàu chuyeân gia trong cuoäc chieán choáng laïi Sida ngaøy caøng tin raèng söï tieát duïc vaø chung thuûy trong ñôøi soáng hoân nhaân höõu hieäu hôn laø vieäc quaûng baù bao cao su.
Ñöùc thaùnh cha noùi vôùi kyù giaû Peter Seewald raèng chæ chuù troïng ñeán bao cao su laø "dung tuïc tính duïc, khoâng coøn xem tính duïc nhö bieåu hieän cuûa tình yeâu, maø chæ nhö moät thöù ma tuùy" maø thoâi.
Khi Ñöùc thaùnh cha noùi nhö theá, ngöôøi ta töôûng ngaøi seõ tuyeät ñoái leân aùn vieäc xöû duïng bao cao su. Nhöng khoâng, ngaøi noùi raèng trong moät soá tröôøng hôïp, vieäc xöû duïng bao cao su coù theå ñöôïc bieän minh, keå caû khoâng phaûi laø ñeå ngöøa thai. Vaø ngaøi ñöa ra thí duï moät ngöôøi "laøm ñieám" bieát xöû duïng bao cao su ñeå ngaên ngöøa laây lan. Ñöùc thaùnh cha xem cöû chæ naøy nhö moät böôùc khôûi ñaàu tieán tôùi tinh thaàn traùch nhieäm, töùc bieát soáng tính duïc moät caùch nhaân baûn hôn.
Thaät ra, ñaây cuõng laø laäp tröôøng maø moät soá vò Hoàng y nhö Carlo Maria Martini, Dionigi Tettamanzi, Javier Lozano Barragan, Georges Cottier... ñaõ töøng beânh vöïc, nhöùt laø taïi Phi Chaâu laø nôi maø moät trong hai ngöôøi phoái ngaãu neân mang bao cao su ñeå traùnh vieäc lay lan cho ngöôøi khaùc.
CV.