Yeâu meán Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi
vôùi loøng can ñaûm vaø chaân thaønh
Yeâu meán Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi vôùi loøng can ñaûm vaø chaân thaønh.
Vatican (Vat. 24/11/2010) - Yeâu meán Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi vôùi loøng can ñaûm moät caùch saâu xa vaø chaân thaønh. Ñoù ñaõ laø ñieàu chuùng ta coù theå hoïc ñöôïc töø göông soáng cuûa thaùnh nöõ Caterina thaønh Siena.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ noùi nhö treân vôùi 8,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông tham döï buoåi tieáp kieán chung trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI saùng thöù Tö 24 thaùng 11 naêm 2010.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giôùi thieäu göông maët thaùnh nöõ Caterina thaønh Siena, moät phuï nöõ noåi baät cuûa theá kyû XIV, ñaëc bieät trong boái caûnh nhieàu chao ñaûo cuûa Giaùo Hoäi vaø xaõ hoäi Italia cuõng nhö toaøn AÂu chaâu thôøi ñoù. Nhöng trong nhöõng luùc khoù khaên nhaát Chuùa khoâng ngöøng chuùc laønh cho Daân Ngöôøi, baèng caùch khôi daäy caùc vò Thaùnh Nam Nöõ lay ñoäng taâm trí, khieán cho con ngöôøi hoaùn caûi vaø canh taân. Thaùnh nöõ Caterina ñaõ laø moät trong caùc vò aáy. Caû ngaøy nay nöõa ngöôøi noùi vôùi chuùng ta vaø thuùc ñaåy chuùng ta can ñaûm tieán böôùc treân con ñöôøng neân thaùnh ñeå luoân laø caùc moân ñeä trung thaønh cuûa Chuùa. Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà tieåu söû thaùnh Caterina thaønh Siena nhö sau:
Sinh taïi Siena naêm 1347 trong moät gia ñình raát ñoâng con thaùnh nöõ qua ñôøi naêm 1380. Naêm leân 16 tuoåi, ñöôïc thuùc ñaåy bôûi moät thò kieán cuûa thaùnh Ña Minh, Caterina gia nhaäp Doøng Ba Ña Minh, trong nhaùnh nöõ goïi laø caùc chò "Maëc AÙo Choaøng". Chò ôû trong gia ñình, vaø khi coøn laø thanh nöõ ñaõ khaán soáng ñoàng trinh moät caùch rieâng tö, taän hieán cho ñôøi caàu nguyeän, haõm mình vaø laøm vieäc baùc aùi, ñaëc bieät laø trôï giuùp caùc ngöôøi beänh taät.
Khi höông thôm thaùnh thieän cuûa chò toûa lan, chò ñaõ trôû thaønh ngöôøi raát hoaït ñoäng trong vieäc coá vaán thieâng lieâng cho moïi haïng ngöôøi: quyeàn quùy cuõng nhö caùc chính trò gia, thöôøng daân cuõng nhö caùc ngöôøi soáng ñôøi thaùnh hieán, haøng giaùo só vaø caû Ñöùc Giaùo Hoaøng Gregorio XI nöõa, hoài ñoù ñang soáng beân Avignon; vaø chò Caterina ñaõ khích leä ngaøi trôû veà Roma moät caùch maïnh meõ vaø höõu hieäu. Chò du haønh nhieàu nôi ñeå khuyeán khích canh taân beân trong Giaùo Hoäi vaø giaûng hoøa giöõa caùc quoác gia. Chính vì theá Vò Ñaùng Kính Gioan Phaolo II ñaõ muoán tuyeân boá ngöôøi laø Ñoàng Boån Maïng AÂu chaâu: Öôùc gì ñaïi luïc giaø nua naøy ñöøng bao giôø queân ñi goác reã kitoâ, laø neàn taûng loä trình cuûa mình, vaø tieáp tuïc kín muùc töø Tin Möøng caùc giaù trò neàn taûng baûo ñaûm cho coâng lyù vaø söï hoøa hôïp.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi thaùnh nöõ Caterina cuõng ñaõ phaûi ñau khoå nhieàu gioáng nhö nhieàu vò Thaùnh khaùc. Coù ngöôøi khoâng tin töôûng chò ñeán ñoä naêm 1374, töùc saùu naêm tröôùc khi qua ñôøi, Toång tu nghò doøng Ña Minh buoäc chò phaûi ñeán trình dieän taïi Firenze ñeå tra hoûi chò. Chò ñöôïc ñeå beân canh moät tu só thoâng thaùi nhöng khieâm toán laø Raimondo thaønh Capua, sau naøy laø Beà treân toång quyeàn doøng Ña Minh. Tu só trôû thaønh cha giaûi toäi cuûa chò vaø cuõng laø "con thieâng lieäng" cuûa chò nöõa, vaø laø ngöôøi ñaõ vieát cuoán tieåu söû ñaàu tieân ñaày ñuû veà thaùnh nöõ. Caterina thaønh Siena ñöôïc phong thaùnh naêm 1461.
Laø ngöôøi khoâng bieát chöõ, Caterina ñaõ hoïc vieát caùch khoù khaên khi ñaõ lôùn tuoåi. Giaùo lyù cuûa chò ñöôïc chöùa ñöïng trong cuoán "Ñoái thoaïi cuûa Chuùa Quan Phoøng" hay "Saùch giaùo lyù thieân linh", moät tuyeät taùc cuûa neàn vaên chöông thieâng lieâng, cuõng nhö trong "Caùc Thö" vaø trong caùc "Lôøi Caàu". Giaùo huaán cuûa thaùnh nöõ phong phuù ñeán ñoä naêm 1970 Vò Toâi Tôù Chuùa Phaoloâ VI ñaõ tuyeân boá chò laø Tieán Só Giaùo Hoäi, theâm vaøo töôùc hieäu Ñoàng Boån Maïng Roma, do yù muoán cuûa Chaân phöôùc Giaùo Hoaøng Pio IX, vaø Boån Maïng Italia theo quyeát ñònh cuûa Ñaáng Ñaùng Kính Pio XII.
Trong moät thò kieán khoâng phai nhoøa Caterina troâng thaáy Ñöùc Meï giôûi thieäu chò vôùi Chuùa Gieâsu. Chuùa cho chò moät chieác nhaãn tuyeät ñeïp vaø noùi:" Ta laø Ñaáng Taïo Hoùa vaø Cöùu Theá, Ta thaønh hoân vôùi con trong ñöùc tin, maø con seõ luoân luoân gìn giöõ tinh tuyeàn cho tôùi khi con seõ cöû haønh leã cöôùi vónh cöûu vôùi Ta ôû treân trôøi" (Raimondo da Capua, S. Caterina da Siena, Legenda maior, n. 115, siena 1998). Chæ coù mình Caterina troâng thaùy chieác nhaãn aáy. Giai thoaïi naøy cho chuùng ta thaáy kitoâ hoïc laø troïng taâm neàn tu ñöùc cuûa thaùnh nöõ vaø cuûa moïi neàn tu ñöùc ñích thaät. Ñoái vôùi chò Chuùa Kitoâ laø Phu Quaân, vôùi Ngöôøi chò coù moät töông quan thaân tình, hieäp thoâng vaø trung thaønh. Ngaøi laø söï thieän ñöôïc yeâu meán treân moïi söï thieän khaùc.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: Söï hieäp nhaát saâu xa aáy vôùi Chuùa ñöôïc minh hoïa baèng moät giai thoaïi khaùc trong cuoäc ñôøi cuûa vò thaùnh thaàn bí naøy: ñoù laø vieäc trao ñoåi traùi tim vôùi Chuùa. Chuùa Gieâsu hieän ra vôùi chò, treân tay caàm moät traùi tim ngöôøi maàu ñoû raïng rôõ, Ngaøi môû loàng ngöïc cuûa chò vaø ñaët traùi tim vaøo ñoù roài noùi: "Caterina con gaùi beù boûng ôi, nhö hoâm tröôùc Cha ñaõ laáy traùi tim con daâng cho Cha, giôø ñaây Cha ban cho con traùi tim cuûa Cha, vaø töø nay trôû ñi noù seõ thay theá traùi tim cuûa con" (ibid.). Caterina ñaõ thaät söï soáng caùc lôøi thaùnh Phaolo noùi:"... khoâng coøn laø toâi soáng nöõa, nhöng laø Chuùa Kitoâ soáng trong toâi" (Gl 2,20).
Vôùi thaùnh nöõ thaønh Siena moïi tín höõu caûm thaáy nhu caàu trôû thaønh ñoàng hinh daïng vôùi caùc taâm tình cuûa traùi tim Chuùa Kitoâ ñeå yeâu meán Thieân Chuùa vaø tha nhaân nhö Chuùa Kitoâ yeâu thöông hoï. Vaø chuùng ta taát caû ñeàu coù theå ñeå cho con tim cuûa mình ñöôïc bieán ñoåi, vaø hoïc yeâu thöông nhö Chuùa Kitoâ, trong söï thaân tình vôùi Chuùa, ñöôïc nuoâi döôõng bôûi lôøi caàu nguyeän, vieäc suy nieäm Lôøi Chuùa vaø caùc Bí Tích, nhaát laø baèng caùch naêng röôùc Chuùa vôùi loøng toân suøng...
Nhieàu ngöôøi bò loâi cuoán bôûi uy tín luaân lyù cuûa ngöôøi phuï nöõ coù möùc soáng cao caû naøy vaø bôûi caùc hieän töôïng thaàn bí maø hoï chöùng kieán cuõng nhö caùc laàn xuaát thaàn cuûa chò, ñeán ñoä hoï laøm thaønh moät gia ñình thieâng lieâng bao quanh Caterina. Vaø hoï goïi chò laø "meï", vì hoï gioáng nhö caùc ngöôøi con kín muùc töø chò cuûa nuoâi tinh thaàn.
Caû ngaøy nay nöõa, giaùo Hoäi cuõng ñöôïc höôûng nhôø vieäc thi haønh chöùc laøm meï thieâng lieâng cuûa bieát bao nhieâu phuï nöõ, caùc phuï nöõ soáng ñôøi thaùnh hieán cuõng nhö caùc nöõ giaùo daân. Hoï nuoâi döôõng tö töông veà Thieân Chuùa trong caùc linh hoàn, cuûng coá ñöùc tin vaø höôùng daãn cuoäc soáng kitoâ tôùi caùc ñænh cao ngaøy caøng cao hôn...
Coøn moät neùt ñaëc bieät khaùc nöõa trong neàn tu ñöùc cuûa thaùnh nöõ Caterina thaønh Siena: ñoù laø ôn nöôùc maét. Chuùng dieãn taû moät söï nhaäy caûm tinh tuyeàn saâu xa, moät khaû naêng caûm ñoäng vaø hieàn dòu. Khoâng ít caùc thaùnh ñaõ coù ñöôïc ôn naøy, baèng caùch canh taân söï caûm ñoäng cuûa chính Chuùa Gieâsu, laø Ñaáng ñaõ khoâng caàm ñöôïc nöôùc maét tröôùc moà cuûa baïn mình laø Ladaroâ, vaø tröôùc noãi ñau ñôùn cuûa Maria vaø Marta, vaø khi nhìn thaønh Gieârusalem trong nhöõng ngaøy cuoái cuøng cuûa cuoäc soáng döông theá. Theo thaùnh Caterina nöôùc maét cuûa caùc thaùnh troän laãn vôùi Maùu cuûa Chuùa Kitoâ, vaø thaùnh nöõ khuyeân moïi ngöôøi nhôù tôùi Chuùa Kitoâ chiu ñoùng ñanh, chaïy ñeán aån naùu nôi caùc veát thöông aáy vaø cheát chìm trong maùu cuûa Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh (Epistulario, Letttera n. 16: Ad uno il cui nome si tace).
Töø ñoù chuùng ta coù theå hieåu ñöôïc taïi sao, maëc duø yù thöùc ñöôïc caùc thieáu soùt nhaân loaïi cuûa caùc linh muïc, thaùnh Caterina vaãn luoân luoân coù loøng kính troïng raát lôùn ñoái vôùi caùc vò: vì qua caùc Bí Tích caùc linh muïc phaân phaùt Lôøi Chuùa vaø söùc maïnh cöùu ñoä cuûa Maùu Chuùa Kitoâ. Thaùnh nöõ cuõng luoân môøi goïi caùc linh muïc vaø caû Ñöùc Giaùo Hoaøng, maø chò goïi laø "Chuùa Kitoâ hieàn dòu döôùi theá", trung thaønh vôùi caùc traùch nhieäm cuûa caùc vò, chæ vì chò ñöôïc thuùc ñaåy bôûi tình yeâu meán saâu xa vaø lieân læ ñoái vôùi Giaùo Hoäi. Töø cuoäc soáng cuûa thaùnh nöõ Caterina thaønh Siena Ñöùc Thaùnh Cha ruùt tæa ra baøi hoïc nhö sau:
Nhö theá, töø thaùnh Caterina chuùng ta hoïc ñöôïc khoa hoïc cao sieäu nhaát: hieåu bieát vaø yeâu meán Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø Giaùo Hoäi Ngaøi. Trong cuoán "Cuoäc ñoái thoaïi cuûa Chuùa Quan Phoøng", vôùi moät hình aûnh ñaëc bieät chò mieâu taû Chuùa Kitoâ nhö laø moät chieác caàu baéc giöõa trôøi vaø ñaát. Caàu ñöôïc laøm thaønh bôûi ba chieác thang baùc töø chaân, töø caïnh söôøn vaø töø mieäng cuûa Chuùa Gieâsu. Khi böôùc leân treân ba chieác thang ñoù, linh hoàn böôùc qua ba chaëng cuûa moïi cuoäc soáng neân thaùnh: xa rôøi khoûi toäi loãi, thöïc haønh nhaân ñöùc vaø tình yeâu thöông, keát hieäp dòu ngoït vaø trìu meán vôùi Thieân Chuùa. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän baøi huaán duï nhö sau: Anh chò em thaân meán, chuùng ta haõy hoïc nôi thaùnh nöõ Caterina yeâu meán Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi vôùi loøng can ñaûm, moät caùch saâu xa vaø chaân thaønh. Vaø chuùng haõy laáy laïi laøm cuûa mình caùc lôøi thaùnh nöõ vieát trong phaàn keát luaän cuoán "Ñoái thoaïi cuûa Chuùa Quan Phoøng" nhö sau: "Vì loùng thöông xoùt, Chuùa ñaõ cöùu vôût chuùng con trong Maùu, vì loøng thöông xoùt, Chuùa ñaõ muoán chuyeän vaõn vôùi caùc thuï taïo. OÂi, Ñaáng Dieân Daïi vì tình yeâu! Nhaäp theå cuõng chöa ñuû, Chuùa laïi coøn muoán cheát... OÂi loøng thöông xoùt! Tim con ngheït thôû khi nghó ñeán Chuùa: bôûi vì con coù quay höôùng naøo ñeå suy nghó ñi nöõa, cuõng chæ tìm thaáy loøng xoùt thöông" (cap 30, tr.79-80).
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo nhieàu nhoùm khaùc nhau. Ngaøi nhaéc tôùi leã thaùnh Anreâ Duõng Laïc vaø caùc baïn tö ñaïo Vieät Nam vaø môøi goïi ngöôøi treû hieân ngang laøm chöùng cho caùc giaù trò kitoâ, luoân luoân trung thaønh vôùi Chuùa. Ngaøi xin caùc beänh nhaân tín thaùc nôi Chuùa trong moi hoaøn caûnh cuoäc soáng, vaø caàu chuùc caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi taïo döïng moät gia ñình kitoâ ñích thöïc, baèng caùch kín muùc söùc maïnh caàn thieát töø Lôøi Chuùa vaø Bí Tích Thaùnh Theå, ñeå thöïc hieän chöông trình tình yeâu trong ñôøi hoân nhaân.
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ caát Kinh Laäy Cha vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)