Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo taïi Indonesia
Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo taïi Indonesia.
Indonesia [La Croix 9/11/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Nhaân chuyeán vieáng thaêm Indonesia cuûa toång thoáng Hoa kyø Barack Obama, chuùng toâi xin ñöôïc ghi laïi vaøi neùt veà Hoài giaùo taïi Indonesia laø nôi maø Kitoâ giaùo chieám khoâng tôùi 10 phaàn traêm trong toång soá daân 250 trieäu ngöôøi.
Töø 10 naêm nay, maëc duø xaõ hoäi Indonesia ngaøy caøng bò "hoài giaùo hoùa", caùc moái quan heä giöõa ña soá Hoài giaùo vaø thieåu soá Kitoâ giaùo taïi nöôùc naøy vaãn töông ñoái toát ñeïp.
Baø Maria Sutarno, moät ngöôøi Coâng giaùo thuoäc theá heä thöù ba hieän ñang sinh hoaït trong giaùo xöù chính toøa Jakarta giaûi thích: "Maëc duø ngöôøi Coâng giaùo laø moät thieåu soá tröôùc ñaïi ña soá Hoài giaùo, chuùng toâi vaãn luoân höôûng ñöôïc töï do thôø phöôïng, thöïc haønh ñaïo vaø huaán luyeän".
Thaät vaäy, töï do toân giaùo ñöôïc baûo ñaûm nhôø neàn trieát lyù neàn taûng cuûa Coäng Hoøa ñöôïc thaønh laäp naêm 1945 laø: "thoáng nhöùt trong dò bieät". Vieäc soáng chung vôùi ngöôøi Hoài giaùo luoân ñöôïc toân troïng. So saùnh nhaø thôø chính toøa vôùi ñeàn thôø Hoài giaùo lôùn nhöùt nöôùc ñoái dieän vôùi nhaø thôø chính toøa, baø Sutarno noùi: "Hai nôi thôø phöôïng ñoái dieän nhau naøy laø bieåu töôïng cuûa yù muoán ñoái thoaïi vaø haøi hoøa giöõa hai toân giaùo cuûa chuùng toâi".
Caùch ñoù khoâng xa, trong moät quaùn giaûi khaùt naèm giöõa moät tieäm Pizza vaø moät tieäm McDonald ôû taàng boán cuûa Trung Taâm thöông maïi "Indonesia Mall", Ayu Utami, moät nöõ vaên só Hoài giaùo raát tích cöïc trong caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, xaùc nhaän raèng Indonesia "luoân soáng trong khoan nhöôïng vaø ña nguyeân toân giaùo".
Maëc chieác quaàn Jeans vaø moät chieác aùo thun, baø Ayu nhìn veà khaùch haøng ñang ñi vaøo caùc tieäm buoân beân caïnh vaø noùi vôùi phoùng vieân cuûa nhöït baùo Coâng giaùo Phaùp La Croix: "OÂng haõy nhìn caùch caùc phuï nöõ aên maëc. OÂng thaáy caû ñaáy, töø khaên truøm ñaàu ñeán vaùy ngaén, cho ñeán khaên choaøng ñaàu. Ñaây laø ñieàu maø oâng seõ khoâng thaáy taïi nöôùc laùng gieàng Malaysia cuûa chuùng toâi. Taïi ñaây, phaàn ñoâng caùc phuï nöõ ñeàu truøm ñaàu. Trong nöôùc chuùng toâi, chuùng toâi thaáy deã thôû hôn". Theo baø Ayu Utami, söï kieän moät ngöôøi phuï nöõ truøm ñaàu khoâng coù nghóa laø ngöôøi ñoù khoâng töï do. Döôùi maét hoï, ñaây laø moät caùch khaúng ñònh baûn saéc Hoài giaùo ngaøy caøng ñöôïc toû hieän. Baø noùi: "Chuùng toâi theo moät thöù Hoài giaùo "Java" raát ñaëc thuø". Baø nhaán maïnh: "Hoài giaùo naøy hoaøn toaøn khoâng gioáng nhö Hoài giaùo AÙ raäp."
Trong quoác gia coù soá ngöôøi theo Hoài giaùo ñoâng nhöùt theá giôùi naøy, caùc vaán ñeà toân giaùo do bò caùc theá löïc chính trò leøo laùi, thöôøng taïo ra nhöõng cuoäc xung ñoät ñaãm maùu giöõa ngöôøi Hoài giaùo vaø caùc tín höõu Kitoâ nhö ñaõ xaûy ra taïi Celebe töø naêm 1998 ñeán naêm 2001 vaø taïi Moluques töø naêm 1999 ñeán naêm 2002. Nhöõng söï kieän naøy khieán cho ngöôøi ta nghó ñeán Indonesia nhö moät nöôùc baát khoan nhöôïng vaø ñaøy nhöõng caêng thaúng veà toân giaùo. Nhöõng cuoäc taán coâng nhaém vaøo caùc nhaø thôø naêm 2000, taïi Bali naêm 2002, taïi khaùch saïn Marriott , Jakarta naêm 2003 do nhoùm hoài giaùo cöïc ñoan coù teân laø "Jamaa Islamiya" chuû möu, laïi caøng cuûng coá hình aûnh noùi treân.
Tuy nhieân oâng Hasin Machasin, giaùm ñoác phaân boä giaùo duïc Hoài giaùo thuoäc boä ngoaïi giao Indonesia, giaûi thích nhö sau: "Chuû nghóa hoài giaùo cöïc ñoan vôùi hình thöùc baïo ñoäng taïi Indonesia xuaát phaùt töø nhöõng ngöôøi ñaõ hoïc hoûi Hoài giaùo taïi ngoaïi quoác vaø muoán Hoài giaùo hoùa toaøn boä cuoäc soáng coâng coäng. Hoï khoâng coù moät caùi nhìn taâm lyù vaø xaõ hoäi naøo veà Indonesia laø nôi maø ña soá daân chuùng khoâng chaáp nhaän chuû nghóa naøy".
Veà phaàn mình, oâng Remy Madinier, moät chuyeân gia ngöôøi Phaùp veà caùc moái quan heä lieân toân taïi Indonesia nhìn nhaän raèng trong 10 naêm qua, caùc baïo ñoäng toân giaùo ñaõ giaûm ñi raát nhieàu.
Theo nhaän ñònh cuûa nhöït baùo La Croix, söï chuyeån giao töø cheá ñoä ñoäc taøi cuûa oâng Suharto sang neàn daân chuû hieän nay ñaõ taïo ra moät giai ñoaïn ñaøy xaùo troän vaøo cuoái thaäp nieân 90, nhöõng baïo ñoäng taïi Moluques vaø phong traøo ly khai taïi Aceh. Ngoaøi ra vieäc Ñoâng Timor tuyeân boá ñoäc laäp cuõng khieán cho nhieàu ngöôøi lo sôï tröôùc vieãn aûnh cuûa moät söï phaân maõnh taïi Indonesia.
Cha Setyo Wibono, moät trieát gia Doøng Teân noùi raèng nhöõng cuoäc xung ñoät noùi treân ñaõ ñöôïc giaûi quyeát. Tuy nhieân, khuynh höôùng Hoài giaùo hoùa ñang lôùn maïnh laø ñieàu khoâng theå choái caõi ñöôïc. Maëc duø ngöôøi Coâng giaùo khoâng bò ñaøn aùp, nhöng ñöùng tröôùc xu theá toaøn caàu hoùa vaø nhöõng cheânh leäch xaõ hoäi qua ñoù 40 phaàn traêm daân soá laø ngöôøi ngheøo, cuõng nhö khi gaëp khuûng hoaûng veà baûn saéc, nhieàu ngöôøi tìm ñeán vôùi Hoài giaùo. Ngöôøi ta deã queân raèng trieát lyù neàn taûng cuûa daân toäc laø "thoáng nhöùt trong dò bieät".
Nhöng cuõng may laø taïi Indonesia cuoäc ñoái thoaïi lieân toân luoân ñöôïc ñaåy maïnh. Cha Benny Soesetyo, thuoäc hoïc vieän daân chuû vaø hoøa bình Indonesia, noùi raèng "moïi ngöôøi ñeàu chung söùc laøm vieäc vôùi nhau. Moät trong nhöõng vaán ñeà ñöôïc quan taâm nhieàu nhöùt laø vieäc caùc tín höõu Kitoâ khoù xin ñöôïc pheùp ñeå xaây caát caùc nhaø thôø môùi". "Maët Traän baûo veä Hoài giaùo", moät nhoùm Hoài giaùo cöïc ñoan vaø baïo ñoäng, luoân tìm caùch choáng laïi vieäc xaây caát nhaø. Nhieàu ngöôøi cuõng toá caùo thaùi ñoä döûng döng cuûa chính phuû tröôùc vaán ñeà naøy.
Ngoaøi ra, cha Soesetyo cuõng cho raèng thaùi ñoä khieâu khích cuûa moät soá tín höõu Tin laønh cuõng ñe doïa söï haøi hoøa toân giaùo taïi Indonesia. Duø vaäy, theo oâng Remy Madinier, Indonesia laø moät xaõ hoäi chæ tìm caùch "Hoài giaùo hoùa" ôû beân ngoaøi maø thoâi. Trong thöïc chaát, xaõ hoäi naøy vaãn luoân daønh moät choã cho caùc toân giaùo khaùc.
CV.