Nhöõng thaùch ñoá cuûa
Giaùo hoäi taïi Trung ñoâng
Nhöõng thaùch ñoá cuûa Giaùo hoäi taïi Trung ñoâng.
Roma [La Croix 17/10/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung ñoâng ñaõ böôùc sang tuaàn leã thöù hai. Thöôïng hoäi ñoàng seõ keá thuùc vaøo ngaøy Chuùa Nhöït 24 thaùng 10 naêm 2010.
Theo ghi nhaän cuûa kyù giaû Frederic Mounier cuûa nhöït baùo Coâng giaùo Phaùp "La Croix", Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ dieãn ra vôùi moät tuaàn leã laøm vieäc trong baàu khí "soâi noåi", ñöôïm maàu saéc "ñoâng phöông". Hoâm thöù Baûy 16 thaùng 10 naêm 2010, ñaõ coù treân 40 vò nghò phuï phaùt bieåu moät caùch soâi noåi vaø haêng say ñeán ñoä 40 vò khaùc khoâng coù cô hoäi leân tieáng. Ñoái töôïng cuûa caùc cuoäc thaûo luaän laø söù ñieäp chung keát goàm 12 ñieåm seõ ñöôïc cho coâng boá vaøo luùc beá maïc Thöôïng hoäi ñoàng. Maëc duø coù tính caùch thuaàn muïc vuï, söù ñieäp chung keát chaéc chaén khoâng theå khoâng ñeà caäp ñeán boái caûnh chính trò xaõ hoäi taïi Trung ñoâng.
Tham döï Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi laàn naøy coù taát caû 173 nghò phuï. Cho ñeán nay, ñaõ coù treân 120 baøi phaùt bieåu. Trong tuaàn leã ñaàu tieân, moãi ngaøy töø 6 giôø ñeán 7 giôø chieàu, tröôùc maët Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI, caùc nghò phuï ñaõ töï do phaùt bieåu veà moïi vaán ñeà, khoù khaên, thaùch ñoá vaø lo sôï cuûa ngöôøi Coâng giaùo taïi Trung ñoâng.
Noåi côïm nhöùt trong caùc vaán ñeà laø töï do löông taâm vaø caûi ñaïo. Caâu hoûi ñöôïc ñaët ra laø: coù neân cöùng raén ñeå ñoøi hoûi töï do naøy khoâng? Ñöùc hoàng y Jean Louis Tauran, ngöôøi Phaùp, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân ñaõ traû lôøi: "Chuùng ta khoâng neân quaù nhuùt nhaùt ñeå khoâng nhöõng ñoøi hoûi töï do thôø phöôïng, maø caû töï do toân giaùo nöõa. Xaõ hoäi vaø Nhaø nöôùc khoâng ñöôïc pheùp cöôõng baùch baát cöù ai haønh ñoäng ngöôïc laïi vôùi löông taâm hay ngay ngaên caûn hoï haønh ñoäng theo löông taâm cuûa mình".
Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân khoâng ñaët vaán ñeà veà Hoài giaùo, maø chæ nhaém ñeán nhöõng cheá ñoä ñaøn aùp töï xöng laø Hoài giaùo.
Nhieàu nghò phuï cuõng phaân bieät moái quan heä vôùi Nhaø nöôùc Israel vaø cuoäc ñoái thoaïi Do thaùi vaø Kitoâ giaùo.
Moät soá khaùc nhaán maïnh ñeán söï hieäp thoâng cuûa Giaùo hoäi taïi Trung ñoâng. Caùc vò coù tuoåi thì ñeà cao nhöõng khaùc bieät phong phuù trong phuïng vuï, leã nghi vaø ngay caû vieäc daïy giaùo lyù. Caùc vò treû hôn thì laïi keâu goïi bieân soaïn moät quyeån giaùo lyù chung, ngay caû thaønh laäp nhöõng chuûng vieän chung. Nhieàu vò nhìn nhaän raèng trong nhöõng boái caûnh khaùc nhau caàn phaûi noùi leân cuøng moät tieáng noùi chung. Chaúng haïn Ñöùc cha Guy Paul Noujaim, Giaùm muïc phuï taù Maronit taïi Sarba, Liban, ghi nhaän raèng trong Giaùo phaän nhoû beù cuûa ngaøi ôû mieàn Baéc thuû ñoâ Beirut coù ñeán 5 vò Giaùm muïc Coâng giaùo.
Ngoaøi ra, coøn moät vaán ñeà vaãn coøn boû ngoû: ñoù laø quyeàn toái thöôïng cuûa ngöôøi keá vò thaùnh Phero vaø nhöõng ñieàu kieän ñeå thöïc thi quyeàn naøy. Trong tuaàn leã vöøa qua, nhieàu nghò phuï cuõng ñaõ leân tieáng khaúng ñònh ñòa vò "troåi vöôït" cuûa caùc vò Thöôïng phuï Ñoâng phöông ñoái vôùi caùc Hoàng y. Caùc vò cho raèng "Hoàng y" chæ laø moät töôùc vò cuûa rieâng Giaùo hoäi Coâng giaùo La maõ maø thoâi.
Theo moät soá nghò phuï, caùc vò Thöôïng phuï ñoâng phöông phaûi ñöông nhieân ñöôïc xem laø laø thaønh vieân cuûa Hoàng y ñoaøn vaø coù quyeàn ñöôïc vaøo maät nghò baàu Giaùo hoaøng. Nhöng hieän nay, khoâng coù vò Thöôïng phuï naøo naèm trong Hoàng y ñoaøn caû. Moät caùch saâu xa hôn, Ñöùc hoàng y William Levada, boä tröôûng boä giaùo lyù ñöùc tin, ñaõ môû ñöôøng cho moät cuoäc duyeät xeùt laïi veà taùc vuï cuûa ngöôøi keá vò thaùnh Phero. Ñaây laø vaán ñeà maø caùc ñaïi dieän cuûa Chính thoáng giaùo taïi Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung ñoâng raát chuù taâm theo doõi. Töôûng cuõng neân nhaéc laïi: taïi phieân hoïp thöôøng nieân dieãn ra taïi Vienna, AÙo quoác hoài thaùng tröôùc, UÛy ban thaàn hoïc hoån hôïp quoác teá Coâng giaùo - Chính thoáng ñaõ ñaït ñöôïc moät thoûa thuaän veà vai troø lòch söû cuûa Giaùm muïc Roma trong thieân nieân kyû thöù nhöùt. Tuy nhieân, ñaïi dieän cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Nga laïi phuû nhaän tính toái thöôïng cuûa Giaùm muïc Roma vaø cho raèng trong thieân nieân kyû thöù nhöùt, Giaùm muïc Roma khoâng heà coù baát cöù quyeàn taøi phaùn naøo treân caùc Toøa thöôïng phuï ñoâng phöông. Theo vò ñaïi dieän cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Nga, Giaùm muïc Roma chæ ñöôïc môøi laøm "troïng taøi" moãi khi coù nhöõng tranh luaän veà thaàn hoïc maø thoâi.
Ngoaøi caùc vaán ñeà treân ñaây, trong suoát tuaàn leã vöøa qua, caùc nghò phuï taïi Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung ñoâng cuõng ñeà caäp ñeán moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán söï hieän höõu cuûa coäng ñoàng Chính thoáng haûi ngoaïi nhö Taây aâu vaø Hoa kyø. Caùc Thöôïng phuï yeâu caàu Toøa thaùnh nhìn nhaän quyeàn taøi phaùn cuûa mình treân coäng ñoàng Chính thoáng thuoäc nhieàu nghi leã naøy. Moät caùch cuï theå, caùc vò Thöôïng phuï yeâu caàu Toøa thaùnh nhìn nhaän quyeàn ñöôïc laøm muïc vuï cuûa haøng giaùo só coù gia ñình taïi caùc nöôùc coù truyeàn thoáng Latinh.
Cuoái cuøng, song song vôùi hieän töôïng boû nöôùc ra ñi cuûa ngöôøi Coâng giaùo taïi Trung ñoâng, caùc vò nghò phuï cuõng noùi ñeán con soá tín höõu ñeán töø caùc nöôùc AÙ chaâu ngaøy caøng gia taêng. Phaàn lôùn caùc tín höõu Coâng giaùo naøy laø nhöõng di daân lao ñoäng ñeán töø Phi luaät taân vaø AÁn ñoä. Ña soá thuoäc nghi leã Latinh. Hieän töôïng naøy cuõng ñaët ra nhieàu thaùch ñoá muïc vuï môùi cho caùc Giaùo hoäi Coâng giaùo ñoâng phöông taïi Trung ñoâng.
CV.