Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Anh quoác
Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Anh quoác.
Anh quoác [Baùo The Economist 2/9/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Nhaân chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Benedicto XVI taïi Vöông Quoác Anh töø ngaøy 16 ñeán 19 thaùng 9 naêm 2010, baùo "The Economist" phaùt haønh taïi Anh coù ñaêng moät baøi nhaän ñònh veà Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi nöôùc naøy. Chuùng toâi xin trích ñoïc haàu quí vò vaø caùc baïn trong muïc thôøi söï hoâm nay.
Ñeå thaáy ñöôïc hai boä maët cuûa Coâng giaùo taïi Anh, baïn chæ caàn ñi moät ñoaïn ñöôøng ngaén töø Quoác hoäi. Caùc traïm xe löûa vaø xe buyùt taïi Victoria, nôi nhieàu ngöôøi di daân ñeán ñeå tìm moät vaän may, laïi caøng gaàn hôn.
Tröôùc heát laø Nhaø thôø Chính toøa Westminster baèng gaïch ñoû. Ñaây laø nôi cö nguï cuûa haøng giaùo phaåm Coâng giaùo Anh. Vôùi loái kieán truùc Byzantine, nhaø thôø naøy coù moät trong nhöõng ca ñoaøn hay nhöùt taïi Anh. Beân goác ñöôøng laø moät trung taâm daønh cho ngöôøi voâ gia cö ñeán ôû ban ngaøy. Ñöôïc xem laø trung taâm daønh cho ngöôøi voâ gia cö lôùn nhöùt taïi London, cô sôû naøy hieän do caùc nöõ töû baùc aùi Vinh Sôn ñieàu khieån. Caùc linh muïc vaø nöõ tu laøm vieäc taïi trung taâm taïm truù naøy coù nhieäm vuï phaûi lieân laïc vôùi caûnh saùt, caùc beänh vieän vaø nhöõng ngöôøi töï nguyeän chaêm soùc, ñeå cho bieát veà tình traïng raát thöôøng xaûy ra nôi nhöõng ngöôøi voâ gia cö laø rôi vaøo nghieän ngaäp hay thaát voïng.
Theo baùo "The Economist", trung taâm ñoùn tieáp nhöõng ngöôøi voâ gia cö coù nhöõng ngöôøi baïn hieän ñang phuïc vuï trong nhöõng cô sôû lôùn keå caû caùc ngaân haøng. Chaúng haïn nhaân vieân cuûa Ngaân haøng Goldman Sachs thöôøng ñeán phuïc vuï trong nhaø beáp cuûa trung taâm. Nhaân vieân laøm vieäc taïi Ngaân haøng Baclays cuõng giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi voâ gia cö ñeå môû moät tröông muïc.
Nhaø thôø Chính toøa Coâng giaùo Westminster laø moät cô sôû töông ñoái môùi taïi Anh Quoác. Maõi cho ñeán naêm 1850, nghóa laø hôn 300 naêm sau khi vöông quoác Anh ñoaïn tuyeät vôùi Toøa thaùnh vaø thaønh laäp giaùo hoäi Anh Giaùo, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi nöôùc naøy môùi coù haøng giaùo phaåm.
Moät söï kyø thò nhö theá coù leõ ñaõ phai môø trong kyù öùc, nhöng caùc Giaùo hoäi vaãn coù moät caùch khaùc nhau ñeå ño löôøng thôøi gian. Trong soá caùc kho taøng ñöôïc caát giöõ trong nhaø thôø chính toøa Westminster, ngöôøi ta thaáy coù di haøi cuûa caùc vò töû ñaïo ñaõ cheát vì ñöùc tin do baøn tay cuûa vöông quoác Anh giaùo naøy.
Ngaøy nay, trong khi chôø ñoùn Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI, ngöôøi Coâng giaùo Anh khoâng coù lyù do hieãn nhieân naøo ñeå töï xem mình ñang bò baùch haïi. Traùi laïi laø khaùc, nhieàu ngöôøi Coâng giaùo ñaõ ñöôïc boå nhieäm vaøo nhöõng chöùc vuï quan troïng trong chính phuû. OÂng Chris Patten, cöïu toaøn quyeàn Hongkong, moät chính trò gia thuoäc ñaûng Baûo Thuû hieän ñang laø chöôûng aán Vieän Ñaïi Hoïc Oxford, moät ñaïi hoïc maø ngöôøi Coâng giaùo ñaõ luoân traùnh ghi danh theo hoïc ngay caû khi ñöôïc cho pheùp ghi danh. Chuû tòch Quoác hoäi khoùa tröôùc laø oâng Michael Martin. Ngöôøi ñöùng ñaàu Ñaøi BBC hieän nay laø oâng Mark Thompson. Rieâng oâng Chris Patten ñöôïc boå nhieäm laøm Ñaëc uûy vieân toå chöùc chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Caû ba oâng naøy ñeàu laø nhöõng tín ñoà Coâng giaùo thuaàn thaønh. Theo luaät hieän haønh, chæ coù moät ñieàu duy nhöùt maø ngöôøi Coâng giaùo chöa ñöôïc cho pheùp ñaûm nhaän laø laøm quoác vöông hay nöõ hoaøng maø thoâi.
Noùi nhö theá khoâng coù nghóa laø hieän nay ngöôøi Coâng giaùo vaø Anh giaùo ñeàu bình ñaúng hoaøn toaøn nhö nhau trong xaõ hoäi Anh quoác. OÂng Charles Moore, moät kyù giaû trôû laïi Coâng giaùo, noùi raèng vì traøo löu phoùng khoaùng vaø tuïc hoùa ñang thaéng theá taïi Anh, moät ngöôøi Coâng giaùo thuaàn thaønh, nghóa laø tuaân thuû Giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi veà nhöõng vaán ñeà nhö phaù thai, ñoàng tính luyeán aùi vaø coâng cuoäc nghieân cöùu teá baøo goác töø phoâi thai ngöôøi, haàu nhö khoâng theå trôû thaønh thuû töôùng Anh. OÂng Moore nhaän ñònh: "thaønh kieán choáng Coâng giaùo tröôùc kia cuûa Anh Giaùo nay ñöôïc thay theá baèng traøo löu tuïc hoùa".
Caùc chính trò gia Coâng giaùo ñang phaûi ñöông ñaàu vôùi baûn saéc Coâng giaùo cuûa mình. Baø Ruth Kelly, nguyeân boä tröôûng giaùo duïc, ñaõ töøng bò chæ trích vì trung thaønh vôùi Giaùo huaán Coâng giaùo. Cöïu thuû töôùng Tony Blair chæ trôû laïi Coâng giaùo sau khi töø chöùc. OÂng John Battle, moät chính trò gia Coâng giaùo thuoäc Ñaûng Lao Ñoäng, noùi raèng haønh ñoäng lôùn nhöùt cuûa oâng khi döïa vaøo nieàm tin toân giaùo khoâng phaûi laø leân tieáng trong vaán ñeà ñaïo ñöùc sinh hoïc maø laø choáng laïi cuoäc chieán Iraq. Nhöng oâng tin raèng chính ngöôøi Coâng giaùo ñaõ ñöôïc kính troïng khi cuøng vôùi nhöõng ngöôøi thuoäc caùc toân giaùo khaùc giuùp giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi, trong ñoù coù soá phaän ngöôøi di daân.
Döôùi laøn soùng di daân Coâng giaùo ñeán töø Ñoâng AÂu, AÙ chaâu, Chaâu Myõ Latinh vaø Phi Chaâu, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Anh ñöôïc gia taêng veà daân soá.
Tuy nhieân, di daân Coâng giaùo khoâng phaûi laø yeáu toá duy nhöùt mang laïi boä maët ña daïng cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Anh. Theo baùo "The Economist", moät thaønh phaàn ñaùng keå khaùc goùp phaàn khoâng ít vaøo vieäc cuûng coá Giaùo hoäi Coâng giaùo laø lôùp trí thöùc treû vaø thaønh coâng xuaát thaân töø caùc tröôøng tö do Giaùo hoäi Coâng giaùo ñieàu khieån hoaëc ñeán töø AÙi Nhó Lan vaø Ñoâng AÂu. Ñaây laø nhoùm ngöôøi maø baùo "The economist" cho laø gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi thöôøng ñi leã, uûng hoä phong traøo beânh vöïc moâi sinh vaø caùc vaán ñeà cuûa theá giôùi thöù ba.
Theo oâng Francis Davis, moät hoïc giaû Coâng giaùo, nhoùm naøy vaãn trung thaønh vôùi Giaùo hoäi, nhöng khoâng ñoàng yù vôùi laäp tröôøng cuûa Toøa thaùnh veà vaán ñeà ngöøa thai.
Beân caïnh nhoùm naøy laø nhöõng ngöôøi di daân Phi luaät taân vaø Balan raát moä ñaïo.
Baùo "The economist" ñaët caâu hoûi: "Lieäu nhöõng ngöôøi baûo thuû ñòa phöông coù theå hoøa hôïp vôùi nhöõng thaønh phaàn di daân ña daïng ñeå taïo thaønh moät thöù Coâng giaùo môùi haàu choáng laïi chuû nghóa tuïc hoùa vaø ñaûo loän Cuoäc Caûi Caùch cuûa Tin Laønh khoâng?"
CV.