Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø coâng taùc cöùu trôï
caùc naïn nhaân luõ luït taïi Pakistan
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø coâng taùc cöùu trôï caùc naïn nhaân luõ luït taïi Pakistan.
Pakistan (AsiaNews 5.16.18.19.25-8-2010; ASCA-AFP 25.26-8-2010) - Töø 4 tuaàn qua daân nöôùc Pakistan ñang phaûi vaát vaû chieán ñaáu vôùi naïn luõ luït teä haïi chöa töøng coù trong lòch söû cuûa mình. Coù tôùi moät phaàn naêm dieän tích toaøn Pakistan bò nöôùc choân vuøi. Cho tôùi nay luõ luït ñaõ khieán cho hôn 1,600 ngöôøi cheát, 800,000 ngöôøi hoaøn toaøn bò coâ laäp vaø 20 trieäu ngöôøi giaùn tieáp hay tröïc tieáp bò lieân luïy. Tuy chính quyeàn vaø quaân ñoäi cuõng nhö caùc toå chöùc nhaân ñaïo quoác teá ñaõ heát söùc daán thaân, nhöng coâng taùc cöùu trôï gaëp nhieàu khoù khaên vaø tieán haønh raát chaäm chaïp, vì moïi cô caáu haï taàng caàu coáng vaø ñöôøng loä ñaõ bò luõ luït cuoán troâi hay bò ñaát vuøi laáp caûn trôû. Theo moät soá döï ñoaùn coù ít nhaát 6 trieäu ngöôøi caàn ñöôïc cöùu trôï caáp thôøi, trong khi haøng traêm ngaøn ngöôøi khaùc ñaõ khoâng nhaän ñöôïc trôï giuùp naøo, vì giao thoâng khoù khaên. Luõ luït ñaõ taøn phaù haøng traêm ngaøn nhaø cöûa vaø cuoán troâi muøa maøng khieán cho haøng trieäu ngöôøi chæ coøn hai baøn tay traéng. Beân caïnh ñoù nguy cô ñoùi khaùt vaø beänh dòch raát lôùn, vì daân chuùng khoâng coù nöôùc trong laønh ñeå uoáng, vaø hoï phaûi soáng chung vôùi caùc thuù vaät coøn soáng soùt.
Tröôùc thaûm caûnh naøy cuûa ngöôøi daân Pakistan, vaøo cuoái buoåi tieáp kieán chung 2,000 tín höõu haønh höông vaø du khaùch saùng thöù Tö 18 thaùng 8 naêm 2010 trong saân nhaø nghæ maùt Castel Gandolfo, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ keâu goïi lieân ñôùi trôï giuùp caùc naïn nhaân luõ luït. Ngaøi noùi: "Toâi nghó tôùi caùc daân toäc thaân yeâu cuûa nöôùc Pakistan bò luõ luït traàm troïng. Luõ luït ñaõ khieán cho nhieàu ngöôøi cheát vaø nhieàu gia ñình maát heát nhaø cöûa. Trong khi phoù thaùc nhöõng ngöôøi ñaõ qua ñôøi cho loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, toâi xin baày toû söï gaàn guõi tinh thaàn cuûa toâi vôùi caùc anh chò em bò thöû thaùch naëng neà nhö vaäy, cuõng nhö tình lieân ñôùi cuûa chuùng ta vaø söï trôï giuùp cuï theå cuûa coäng ñoàng quoác teá".
OÂng Ban Ki Moon, Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác ñaõ baày toû ñau buoàn saâu xa trong chuyeán vieáng thaêm nhieàu vuøng taïi Pakistan bò choân vuøi döôùi laøn nöôùc luït. Trong cuoäc hoïp baùo ngaøy 16 thaùng 8 naêm 2010, oâng cho bieát oâng vaø phaùi ñoaøn ñaõ quaën thaét trong tim, khi troâng thaáy thaûm caûnh cuûa caùc naïn nhaân luõ luït. OÂng ñaõ töøng vieáng thaêm nhieàu nôi bò tai öông thieân nhieân, nhöng chöa bao giôø troâng thaáy thaûm caûnh traàm troïng nhö taïi Pakistan. OÂng cuõng ñaõ duøng tröïc thaêng ñeå quan saùt 4 quaän vuøng Punjab, bò luït naëng nhaát. Ñaây laø vöïa luùa cuûa Pakistan, nhöng caùc caùnh ñoàng luùa ñeàu ngaäp nöôùc vaø chaéc chaén laø caùc noâng daân seõ khoâng thu hoaïch ñöôïc gì. Noâng nghieäp ñem laïi 20% lôïi töùc quoác gia bò ñaùnh guïc, vì caùc caùch ñoàng troàng boâng, mía, baép vaø rau ñeàu bò nöôùc cuoán troâi. Toång thoáng Pakistan Asif Ali Zardari, cuøng hieän dieän trong buoåi hoïp baùo, cho bieát khoaûng 20 trieäu ngöôøi bò aûnh höôûng cuûa luõ luït, vaø hoï caàn ñöôïc trôï giuùp ít nhaát trong voøng 2 naêm tôùi. Hieän nay quaân ñoäi vaø caùc toaùn caáp cöùu vaãn chöa tôùi ñöôïc vôùi daân chuùng nhieàu vuøng taïi Pakistan. OÂng Ban Ki Moon ñaõ keâu goïi caùc nöôùc thaønh vieân Lieân Hieäp Quoác ñoùng goùp 500 trieäu myõ kim cho coâng taùc cöùu trôï. Toå chöùc tieàn teä quoác teá cho bieát caùc haäu quûa cuûa luõ luït seõ keùo daøi vaø aûnh höôûng maïnh treân neàn kinh teá Pakistan.
Xem ra coäng ñoàng quoác teá cuõng raát chaäm chaïp trong vieäc ñoùng goùp ngaân quõy, vaø vieäc phaân chia ñoà cöùu trôï ñaõ khoâng ñöôïc ñoàng ñeàu khaép nôi. Punjab laø vuøng bò luït naëng nhaát, vì ñaõ coù ít nhaát 900,000 caên nhaø bò taøn phaù vaø vaø nöôùc luõ ñaõ cuoán troái moïi söï: nhaø cöûa, thöïc phaåm, haït gioáng, muøa maøng, khieán cho ngöôøi daân chæ coøn laïi hai baøn tay traéng, ñoùi khaùt vaø khoâng coù nöôùc uoáng.
Tuy Lieân Hieäp Quoác keâu goïi caùc nöôùc thaønh vieân ñoùng goùp 500 trieäu myõ kim ñeå baûo ñaûm ñoà cöùu trôï cho caùc naïn nhaân trong 3 thaùng tôùi ñaây. Nhöng cho tôùi nay ñaõ chæ ñöôïc 54.4% soá tieàn höùa trôï giuùp. Ngaøy 19 thaùng 8 naêm 2010 ngaân haøng phaùt trieån AÙ chaâu saün saøng cho Pakistan vay 2 tyû myõ kim, trong khi ngaân haøng phaùt trieån hoài giaùo taëng Pakistan 11.2 trieäu myõ kim. Ngoaøi ra cuõng coù moät soá quoác gia taëng ngaân khoaûn giuùp Pakistan ñöông ñaàu vôùi tình traïng hieän nay: Hoa Kyø 90 trieäu myõ kim, Anh quoác 48.5 trieäu, Australia 21.6 trieäu, A Raäp Sauñi 20 trieäu, Nhaät Baûn 10 trieäu, Thoå Nhó Kyø 10 trieäu, Phaùp 1 trieäu, Afghanistan 1 trieäu, Italia 1 trieäu Euros. Theo oâng Zamir Akam, ñaïi söù Pakistan caïnh Lieân Hieäp Quoác, caàn phaûi coù ít nhaát 2.5 tyû myõ kim môùi coù theå taùi thieát caùc thieät haïi do traän luït gaây ra cho Pakistan.
Toå chöùc Caritas Pakistan ñaõ huy ñoäng coâng taùc cöùu trôï ngay khi luõ luït vöøa xaûy ra. Nhieàu taán thöïc phaåm, leàu vaûi, chaên meàn vaø quaàn aùo ñaõ ñöôïc phaân phaùt cho daân chuùng. Caùc nhaân vieân thieän nguyeän cho bieát hoï gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc giuùp ñôõ daân chuùng soáng taïi laøng queâ. Lyù do laø vì ñöôøng saù caàu coáng ñeàu bò nöôùc phuû laáp, do ñoù hoï thöôøng phaûi ñi boä. Heä thoáng ñieän vaø ñieän thoaïi ñeàu bò hö haïi. Trong nhieàu vuøng nhö Shangla vaø Khyber Pakhtungkhwa, daân chuùng cuõng khoâng coù nöôùc ñeå uoáng, vaø coù nguy cô bò beänh dòch. Caritas Pakistan ñaõ cuõng caáp cho 1,500 gia ñình vuøng Peshawar nöôùc uoáng, thöïc phaåm duïng cuï naáu beáp vaø caùc thuøng phaåm vaät y teá bao goàm caû thuoác loïc nöôùc vaø khöû truøng. 1,350 gia ñình tai Karkhan vaø Kohlu cuõng ñaõ ñöôïc Caritas trôï giuùp. Ngaøy muøng 5 thaùng 8 naêm 2010 chöông trình Thöïc Phaåm Theá Giôùi cuõng ñaõ phaùt ñoäng chieán dòch cöùu trôï vaø duøng tröïc thaêng chuyeân chôû thöïc phaåm tôùi caùc naïn nhaân. Tuy nhieân 3 chuyeán chuyeân chôû ñaàu tieân cuõng chæ vaän chuyeån ñöôïc 7 taán thöïc phaåm, ñuû nuoâi soáng 2,500 ngöôøi trong voøng moät tuaàn.
Hoâm 25 thaùng 8 naêm 2010 tín höõu Coâng giaùo toaøn nöôùc Pakistan ñaõ cuøng nhau tham gia ngaøy caàu nguyeän do Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc phaùt ñoäng, ñeå toû tình lieân ñôùi vôùi caùc nan nhaän luõ luït. Ñöùc Cha Joseph Coutts, Giaùm Muïc Faisalabad, kieâm Giaùm ñoác Caritas Pakistan, cho bieát caùc tín höõu Kitoâ vaø Hoài giaùo trong giaùo phaän cuûa ngaøi cuøng nhau ñöùng ra quyeân goùp tieàn baïc vaø phaåm vaät cöùu trôï. Caùc Giaùm Muïc Pakistan cuõng ñaõ coâng boá thö muïc vuï keâu goïi toaøn daân lieân ñôùi vôùi caùc naïn nhaân luõ luït. Laù thö mang chöõ kyù cuûa Ñöùc Cha Lawrence Saldanha, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc coù ñoaïn vieát: "Ñaát nöôùc chuùng ta ñang ñöùng tröôùc tai öông thieân nhieân to lôùn nhaát lòch söû cuûa mình. Traän luït lôùn cuûa soâng Indo ñaõ gieo cheát choùc vaø taøn phaù, khieán cho hôn 15 trieäu ngöôøi bò lieân luïy vaø haøng traêm ngaøn nhaø cöûa bò nöôùc luõ cuoán troâi. Chuùng ta lieân ñôùi vôùi caùc anh chò em ñang phaûi ñau khoå vì thaûm caûnh quoác gia naøy. Trong giai ñoaïn theâ thaûm naøy boån phaän kitoâ cuûa chuùng ta laø phaûi saùt caùnh vôùi caùc tín höõu hoài giaùo vaø aán giaùo ñeå can ñaûm vaø cöông quyeát ñöông ñaàu vôùi tai öông to lôùn naøy. Laø haøng laõnh ñaïo cuûa anh chò em, chuùng toâi muoán ñoäng vieân moïi khaû naêng tuy haïn heïp cuûa chuùng ta, vaø laøm taát caû nhöõng gì coù theå ñeå thoa dòu khoå ñau cuûa caùc naïn nhaân. Chuùng toâi xin taát caû moïi ngöôøi trôï giuùp caùc anh chò em naïn nhaân luõ luït vôùi caùc thöïc phaåm ñaõ naáu saün vaø caùc phaàn aên doïn saün, trôï giuùp leàu baït vaø thuoác men giuùp choáng dòch taû vaø caùc thöù taät beänh khaùc. Chuùng toâi xin giôùi treû hoaït ñoäng thieän nguyeän trong caùc traïi taïm truù... ".
Ñöùc Cha Coutts cuõng cho bieát caùc giaùo phaän bò thieät haïi nhaát vì luõ luït laø Hyderabad, Multan, Rawalpindi vaø Quetta. Nhöng möa luõ cuõng ñaõ gaây ra raát nhieàu thieät haïi trong caùc giaùo phaän khaùc nöõa. Ngaøy 24 thaùng 8 naêm 2010 Ñöùc Cha ñaõ chuû söï moät buoåi chaàu Thaùnh Theå vaø moät thaùnh leã trong nhaø thôø chính toøa thaùnh Pheâroâ Phaoloâ Faisalabad ñeå caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân. Ñöùc Cha cuõng cho bieát thaønh phoá Goija, nôi naêm ngoaùi ñaõ xaûy ra caùc vuï taøn saùt tín höõu kitoâ, cuõng naèm trong giaùo phaän cuûa ngaøi.
Baø Jasmine Joseph, giaùm ñoác Caritas giaùo phaän Faisalabad, cho bieát Caritas ñang ñöùng tröôùc moät nhieäm vuï meânh moâng trong vieäc cöùu giuùp ngöôøi daân Pakistan. Maëc duø giaùo phaän naøy ñaõ khoâng tröïc tieáp bò taøn phaù vì luõ luït, nhöng caùc thieät haïi do luõ luït gaây ra cuõng nghieâm troïng. Hoa maàu bò maát maùt, vaø nhaø cöûa cuûa daân ngheøo bò saäp. Caritas ñang tìm caùch trôï giuùp ñöôïc bao nhieâu naïn nhaân coù theå. Cho tôùi nay ña soá caùc naïn nhaân ñöôïc trôï giuùp laø tín höõu hoài, nhöng toân giaùo khoâng quan troïng, ñieàu quan troïng laø caùc naïn nhaân.
Linh Muïc Khalid Rashid, Cha Chính giaùo phaän Faisalabad, chuû tòch UÛy ban giôùi treû ñaõ huy ñoäng ngöôøi treû toaøn giaùo phaän tham gia chieán dòch quyeân goùp tieàn baïc phaåm vaät vaø daán thaân trong coâng taùc cöùu trôï. Hoï phaân phaùt phaåm vaät vaø ghi nhaän caùc tröôøng hôïp nghieâm troïng nhaát. Hieän nay ngöôøi treû ñang trôï giuùp caùc coâng nhaân laøm gaïch. Luõ luït ñaõ taøn phaù caùc leàu ôû cuûa hoï vaø bieán hoï trôû thaønh ngöôøi thaát nghieäp.
Tuy môùi ñöôïc Ñöùc Cha Nichols Chia, Toång Giaùm Muïc Singapore thaønh laäp ngaøy 20 thaùng 8 naêm 2010, Toå chöùc baùc aùi Coâng giaùo Singapore vieát taét laø CHARIS cuõng ñaõ höôûng öùng chieán dòch cöùu trôï naïn nhaân luõ luït Pakistan. Ñöùc Cha tuyeân boá raèng Giaùo Hoäi Singapore coù theå laøm nhieàu hôn nöõa ñeå trôï giuùp tín höõu vaø ngöôøi daân caùc nöôùc khaùc, baèng caùch quyeân goùp tieàn baïc, göûi thuoác men vaø duïng cuï y teá cuõng nhö caùc nhaân vieân thieän nguyeän cho caùc chöông trình cöùu trôï ngaén haïn vaø daøi haïn. OÂng Stephan Phoon cho bieát toå chöùc Charis seõ gôûi 50,000 Euros, 800 duïng cuï loïc nöôùc vaø 10,000 chaên meàn cho caùc naïn nhaân luõ luït Pakistan. Charis laø thaønh vieân vaø laø caùnh tay quoác teá cuûa Caritas Singapore.
Vaãn lieân quan tôùi naïn luõ luït taïi Pakistan, oâng John Holmes, Phoù toång thö kyù Vaên phoøng phoái hôïp cöùu trôï nhaân ñaïo caáp thôøi cuûa Lieân Hieäp Quoác, cho bieát ñoà cöùu trôï ñaõ chæ coù theå ñöôïc chuyeân chôû baèng maùy bay, vaø naïn luõ luït ñaõ ñaët ra cho coäng ñoàng quoác teá caùc vaán ñeà lieân quan tôùi vieäc thaønh laäp caùc cô caáu thieát bò chöa töøng coù cho tôùi nay. OÂng Hadi Bakhsch Haldoro, nhaân vieân quaän Thatta, cho bieát chính quyeàn Islamabad ñaõ ra leänh di taûn gaàn 1 trieäu ngöôøi khoûi caùc thaønh phoá Sujawat, Mirpur, Balhoro vaø Daro, ñeå tôùi caùc vuøng an toaøn hôn, haàu traùnh luõ luït coù theå lan tôùi vuøng naøy.
Trong khi ñoù boä tröôûng daãn thuûy nhaäp ñieàn Sindh baùo ñoäng möïc nöôùc daâng cao ñang ñe doïa bôø ñeâ baûo veä laøng Garhi Khuda Bakhsh, nôi coù moä cuûa baø cöïu thuû töôùng Benazir Bhutto, thaân phuï baø vaø hai ngöôøi em cuûa baø. Giôùi chöùc chính quyeàn ñòa phöông cuõng cho bieát ñaõ ñaép ñeâ cao hôn, vì khoâng muoán cho nöôùc ngaäp laêng taåm cuûa caùc anh huøng lieät só Pakistan. Hieän nay chính phuû phaûi duøng caùc maùy bay tröïc thaêng vaø caùc thuyeàn cuûa quaân ñoäi ñeå di taûn daân chuùng. Trong khi ñoù moät nhaân vieân cuûa Toøa Baïch OÁc baùo ñoäng raèng caùc löïc löôïng Taliban ñang aâm möu taán coâng caùc nhaân vieân cöùu trôï nhaân ñaïo nöôùc ngoaøi tham gia coâng taùc cöùu trôï caùc naïn nhaân luõ luït. Giôùi chöùc chính trò Washington cho raèng quaân khuûng boá Taliban coù theå taán coâng caùc boä tröôûng lieân bang vaø tænh lî.
Ngaøy 23 thaùng 8 naêm 2010 oâng Gianni Pittella, Phoù chuû tòch Quoác hoäi AÂu chaâu ñaõ ra thoâng caùo keâu goïi caùc coäng ñoàng quoác gia vaø caùc toå chöùc nhaân ñaïo quaûng ñaïi trôï giuùp caùc naïn nhaân luõ luït. Thoâng caùo coù ñoaïn vieát: "Tình traïng khaån caáp do luõ luït gaây ra trong caùc tuaàn qua ngaøy caøng traàm troïng: ngoaøi söï kieän coù nhieàu thaønh phoá vaø laøng maïc bò taøn phaù vaø soá ngöôøi chaïy luït leân tôùi haøng trieäu, coøn coù naïn dòch ñang lan traøn ñaëc bieät tai haïi cho treû em. Maëc duø coù lôøi keâu goïi cuûa oâng Ban Ki Moon, Toång thö kyù Lieân Hieäp Quoác, caùc phaåm vaät cöùu trôï do coäng ñoàng quoác teá loan baùo vaø höùa heïn ôû döôùi möùc nhu caàu caáp thieát nhaát. Thaûm caûnh nhaân ñaïo môùi naøy ñang ñaùnh quïy moät quoác gia voán ñaõ trôû thaønh trung taâm cuûa caùc xung khaéc vaø caêng thaúng, khieán cho cuoäc soáng cuûa ñaïi ña soá daân chuùng trôû thaønh theâ thaûm hôn. Theá giôùi khoâng theå khoâng bieát tôùi ñieàu ñoù. Caàn phaûi huy ñoäng caùc cô caáu vaø coäng ñoaøn quoác gia toaøn AÂu chaâu ñeå phuïc hoài söï chaäm treã trong vieäc cöùu trôï caùc naïn nhaân. Moïi ngöôøi ñeàu coù theå laøm ñöôïc moät caùi gì ñoù qua trung gian caùc toå chöùc cöùu trôï nhaân ñaïo quoác teá.
(AsiaNews 5.16.18.19.25-8-2010; ASCA-AFP 25.26-8-2010)
Linh Tieán khaûi
(Radio Vatican)