Vaøi neùt veà Döï AÙn Varela
cuûa Phong Traøo Giaûi Phoùng Kito taïi Cuba
Vaøi neùt veà "Döï AÙn Varela" cuûa Phong Traøo Giaûi Phoùng Kito taïi Cuba.
Cuba [National Catholic Register on line 13/7/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Ngaøy 7 thaùng 7 naêm 2010, Ñöùc hoàng y Jaime Ortega, Toång giaùm muïc Havana, Cuba, loan baùo raèng chính phuû coäng saûn nöôùc naøy seõ traû töï do cho 52 tuø nhaân chính trò.
52 tuø nhaân chính trò naøy thuoäc nhoùm 75 ngöôøi ñaõ bò chính quyeàn coäng saûn Cuba giam giöõ daïo thaùng 3 naêm 2003 vì ñaõ tham gia vaøo hoaït ñoäng coù teân laø "Döï AÙn Varela". Ñaây laø hoaït ñoäng tranh ñaáu cho daân chuû maïnh nhöùt taïi Cuba ñöôïc gôïi höùng töø cuoäc ñôøi vaø göông saùng cuûa moät vò linh muïc Cuba soáng vaøo theá kyû 19 laø cha Felix Varela.
Ngöôøi ñöùng ra toå chöùc "Döï AÙn Varela" laø oâng Oswaldo Paya Sardinas, hieän nay 58 tuoåi. Laø moät ngöôøi Coâng giaùo nhieät thaønh, oâng Sardinas cuõng laø ngöôøi ñaõ thaønh laäp Phong Traøo Giaûi Phoùng Kito naêm 1987. Keå töø naêm 2003, oâng ñaõ ñeo ñuoåi chuû tröông tranh ñaáu baát baïo ñoäng ñeå choáng laïi cheá ñoä coäng saûn, maëc duø haàu heát nhöõng ngöôøi laõnh ñaïo cuûa Phong traøo ñeàu bò giam tuø. Maëc duø bò coâng an theo doõi 24 treân 24, nhaø cuûa oâng vaãn laø truï sôû ñeå lieân laïc giöõa caùc tuø nhaân vaø gia ñình cuûa hoï.
Sau khi cheá ñoä coäng saûn trieät haï "Döï AÙn Varela", oâng Sardinas lieàn phaùt ñoäng moät cuoäc ñoái thoaïi toaøn quoác lieân keát khoaûng 13 ngaøn ngöôøi Cuba, phaàn lôùn xuyeân qua caùc nhoùm thaûo luaän veà töông lai ñaát nöôùc. Caùc ñeà nghò do caùc nhoùm naøy ñöa ra ñöôïc ñuùc keát thaønh "Chöông Trình cho moïi ngöôøi Cuba" vôùi noäi dung chính laø ñoøi hoûi phaûi tieán tôùi daân chuû.
Caùch ñaây hai naêm, oâng Sardinas taùi laäp "Döï AÙn Varela", keâu goïi ngöôøi daân Cuba kyù teân vaøo moät thænh nguyeän thö yeâu caàu toå chöùc moät cuoäc tröng caàu daân yù veà caûi toå daân chuû.
Hoâm 11 thaùng 7 naêm 2010, trong moät cuoäc phoûng vaán baèng ñieän thoaïi daønh cho Baùo "The National Catholic Register" phaùt haønh taïi Hoa kyø, oâng Sardinas ñaõ noùi veà nguoàn goác cuûa Phong Traøo Giaûi Phoùng Kito, baûn chaát ñaøn aùp cuûa cheá ñoä coäng saûn Cuba cuõng nhö töông lai cuûa ñaát nöôùc.
Nhaän ñònh veà vieäc Ñöùc hoàng y Toång giaùm muïc Havana loan baùo raèng chính phuû Cuba seõ traû töï do cho 52 tuø nhaân chính trò, oâng Sardinas caùm ôn Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi nöôùc naøy. OÂng noùi raèng khoâng nhöõng Giaùo hoäi ñöùng ra laøm trung gian ñeå chính phuû Cuba traû töï do cho caùc tuø nhaân chính trò, maø chính ngöôøi cuûa Giaùo hoäi nhö Giaùm muïc, linh muïc, tu só vaø giaùo daân cuõng ñaõ töøng an uûi, naâng ñôõ caùc tuø nhaân chính trò trong suoát thôøi gian qua.
OÂng hy voïng raèng cöû chæ thieän chí naøy cuûa chính phuû Cuba seõ taïo ñöôïc moät baàu khi ñoái thoaïi môùi giöõa ngöôøi Cuba vôùi nhau. OÂng cuõng tin raèng ñaây laø böôùc ñaàu tieân ñeå tieán tôùi nhöõng thay ñoåi lôùn hôn, vôùi nhieàu töï do hôn.
Ñöôïc hoûi: lieäu cheá ñoä coäng saûn coù tieáp tuïc giam tuø nhöõng ai daùm noùi hay haønh ñoäng choáng laïi mình khoâng, oâng Sardinas traû lôøi raèng ñieàu ñoù vaãn tieáp tuïc xaûy ra. OÂng cho bieát: hoài thaùng 10 naêm 2009, laõnh tuï cuûa "Döï AÙn Varela" taïi Santiago de Cuba laø oâng Augustin Cervantes ñaõ bò keát aùn tuø 2 naêm vì moät toäi maø oâng Sardinas goïi laø "kyø cuïc". Thaät vaäy, oâng Cervantes bò keát aùn vì choáng laïi moät ngöôøi ñaõ ñoät nhaäp vaøo nhaø oâng vaø duøng dao taán coâng oâng. Nhöng khi oâng Cervantes bò keát aùn thì ngöôøi ta laïi nhaéc ñeán "Döï AÙn Varela". OÂng Sardinas noùi: "Phieân xöû laø moät troø heà".
Nhö vaäy, theo oâng Sardinas, hieän coù nhieàu tuø nhaân chính trò khoâng ñöôïc ñöa vaøo danh saùch cuûa Toå Chöùc AÂn Xaù Quoác teá.
OÂng Sardinas noùi raèng ñeå cho vieäc traû töï do cho 52 tuø nhaân chính trò thöïc söï laø moät thay ñoåi taïi Cuba thì taát caû moïi tuø nhaân chính trò ñeàu phaûi ñöôïc traû töï do. Thöù ñeán, vieäc phoùng thích naøy caàn phaûi ñi ñoâi vôùi cam keát raèng moïi ngöôøi daân ñeàu ñöôïc töï do ngoân luaän, töï do ñi laïi, töï do laäp hoäi. OÂng Sardinas khaúng ñònh: "Bao laâu nhöõng quyeàn naøy khoâng ñöôïc luaät phaùp baûo ñaûm thì seõ khoâng coù thay ñoåi thaät söï taïi Cuba. Chuùng toâi ñaõ chôø ñôïi trong 51 naêm qua vaø chuùng toâi khoâng muoán chôø ñôïi theâm nöõa".
Veà "Döï AÙn Varela", oâng Sardinas giaûi thích raèng thoaït tieân ñaây chæ laø moät döï aùn luaät baét ñaàu vaøo naêm 1998. Ñieàu 88 cuûa Hieán Phaùp Cuba qui ñònh raèng neáu coù ít nhöùt 10 ngaøn ngöôøi kyù teân vaøo moät thænh nguyeän uûng hoä cho moät döï thaûo luaät, thì Quoác hoäi phaûi cöùu xeùt thænh nguyeän naøy.
Thænh nguyeän maø Döï AÙn Varela ñöa ra yeâu caàu toå chöùc moät cuoäc tröng caàu daân yù veà 5 ñieåm chính nhö: töï do phaùt bieåu vaø laäp hoäi, aân xaù cho taát caû moïi tuø nhaân chính trò, quyeàn ñöôïc coù tö doanh, moät luaät môùi veà baàu cöû vaø baàu cöû töï do.
Töïu trung, Döï AÙn Varela ñoøi hoûi phaûi toân troïng phaåm giaù con ngöôøi.
OÂng Sardinas cho bieát "Döï AÙn Varela" ñaõ thu thaäp ñöôïc raát nhieàu chöõ kyù. Chuû tòch Fidel Castro nghó raèng ngöôøi ta khoâng theå naøo thu thaäp ñöôïc 1,000 chöõ kyù. Vaäy maø ngaøy 10 thaùng 5 naêm 2002, oâng Sardinas ñaõ trình leân Quoác hoäi 11,020 chöõ kyù cuûa moïi thaønh phaàn trong xaõ hoäi töø coâng nhaân, noâng daân, ñeán baùc só, trí thöùc, sinh vieân vaø ngay caû kyù giaû.
OÂng Sardinas noùi raèng chính caùc thaønh vieân cuûa Phong Traøo Giaûi Phoùng Kito ñaõ thöïc hieän "Döï AÙn Varela".
Ñöôïc hoûi veà söï lieân keát giöõa Döï AÙn vaø cha Varela, oâng Sardinas giaûi thích raèng vò linh muïc naøy ñaõ ñöôïc truyeàn chöùc taïi nhaø thôø chính toøa Havana naêm 1811. Ngaøi gaëp khoù khaên vôùi chính quyeàn khi ñöùng leân yeâu caàu Taây Ban Nha cho Chaâu Myõ Latinh ñöôïc ñoäc laäp. Ngaøi cuõng tích cöïc choáng laïi chính saùch buoân baùn noâ leä taïi Cuba. Vì nhöõng hoaït ñoäng naøy, cha Varela ñaõ bò keát aùn töû hình cho neân phaûi boû troán khoûi Cuba vaø tî naïn taïi Hoa kyø. Taïi ñaây, cha ñaõ thaønh laäp tôø baùo ñaàu tieân baèng tieáng Taây Ban Nha, qua ñoù cha ñaõ cho phoå bieán nhieàu baøi vieát veà nhaân quyeàn vaø töï do toân giaùo.
Vò linh muïc naøy ñaõ daùm xöû duïng thænh nguyeän thö ñeå thaùch thöùc nhaø nöôùc. Do ñoù, ngaøi laø nguoàn caûm höùng ñeå thaønh laäp "Döï AÙn Varela" choáng laïi cheá ñoä coäng saûn Cuba.
CV.