Nhaän ñònh cuûa Ñöùc cha
phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Vieät nam
veà vieäc cöû haønh Naêm Thaùnh taïi Vieät nam
Nhaän ñònh cuûa Ñöùc cha phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Vieät nam veà vieäc cöû haønh Naêm Thaùnh taïi Vieät nam.
Vieät Nam [Zenit 6/7/2010, Eglises d' Asie] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Môùi ñaây, Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Chí Linh, Giaùm muïc Thanh Hoùa, phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam, ñaõ daønh cho haõng thoâng taán "Eglises d' Asie" [caùc Giaùo hoäi AÙ Chaâu] cuûa Hoäi Thöøa Sai Paris moät cuoäc phoûng vaán, qua ñoù ngaøi nhìn laïi taùc ñoäng cuûa Naêm Thaùnh ñoái vôùi ñôøi soáng caùc tín höõu Coâng giaùo taïi Vieät nam, caùch rieâng trong Giaùo phaän Thanh Hoùa cuûa ngaøi.
Ñöùc giaùm muïc Thanh hoùa cho bieát: trong 6 haït cuûa giaùo phaän ñeàu coù nhöõng cuoäc cöû haønh chung. Ngoaøi ra, giaùo daân cuûa giaùo phaän cuõng ñöôïc môøi goïi ñeán nhöõng trung taâm cuûa caùc giaùo phaän khaùc. Nhö vaäy, theo Ñöùc cha Linh, Naêm Thaùnh laø thôøi gian ñeå caùc tín höõu Thanh hoùa soáng maàu nhieäm hieäp thoâng trong Giaùo hoäi moät caùch cuï theå.
Theo chöông trình, cao ñieåm cuûa Naêm Thaùnh seõ laø Ñaïi hoäi Daân Chuùa dieãn ra taïi Saøi goøn vaøo ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2010. Ñöùc giaùm muïc Thanh Hoùa noùi raèng cuøng tham döï ñaïi hoäi vôùi ngaøi seõ coù linh muïc toång ñaïi dieän vaø hai ñaïi dieän giaùo daân. Vai troø cuûa hai ñaïi dieän giaùo daân naøy laø thu thaäp tieáng noùi cuûa giaùo daân trong giaùo phaän vaø trình baøy taïi Ñaïi hoäi. Theo Ñöùc cha Linh, giaùo daân trong giaùo phaän ngaøi ñang chôø ñôïi söù ñieäp maø Ñaïi hoäi seõ gôûi ñeán cho hoï.
Ñöôïc hoûi veà vieäc Ñöùc cha Ngoâ Quang Kieät töø chöùc Toång giaùm muïc Haø noäi, Ñöùc cha Linh traû lôøi nhö sau: "Nhieàu ngöôøi ñaõ ñaët caâu hoûi: "Taïi sao Ñöùc Cha Kieät ra ñi?" Ñaây coù phaûi laø yù rieâng cuûa Ñöùc toång giaùm muïc khoâng? Ngaøi coù chòu söùc eùp naøo cuûa Toøa thaùnh, cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc hay cuûa nhaø nöôùc Vieät nam khoâng?
Nhieàu ngöôøi nghó raèng vieäc ra ñi cuûa Ñöùc cha Kieät laø moät bieán coá phaûi laøm cho Giaùo hoäi taïi Vieät nam ñau buoàn. Ñöùc Cha Kieät laø nieàm hy voïng, laø bieåu töôïng cuûa can ñaûm ñoái laïi vôùi cheá ñoä coäng saûn. Theo toâi, trong nhöõng yù kieán phaûn aùnh caùc khuynh höôùng khaùc nhau naøy, coù phaàn ñuùng maø cuõng coù sai laàm. Toâi khoâng phaûi laø phaùt ngoân vieân cuûa Ñöùc cha Kieät, cuõng khoâng phaûi laø ñaïi dieän cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc. Toâi chæ noùi vôùi tö caùch caù nhaân vaø döïa treân nhöõng gì toâi nghe noùi töø chính mieäng Ñöùc cha Kieät. Ngaøi noùi vôùi toâi raèng luùc coøn ôû Laïng Sôn, caùch ñaây vaøi naêm, ngaøi bò chöùng maát nguû vaø khoâng theå chöõa trò ñöôïc. Sau khi ñeán Haø noäi, chöùng maát nguû vaãn tieáp tuïc. Luùc ñoù, ngaøi môùi nhaän thaáy raèng söùc khoûe cuûa ngaøi khoâng nhöõng khoâng toát hôn maø coøn suy suïp. Ngaøi môùi laøm ñôn xin töø chöùc. Ñaây laø laù ñôn maø ngaøi ñaõ vieát ra theo löông taâm cuûa ngaøi."
Theo Ñöùc giaùm muïc Thanh Hoùa, Ñöùc cha Kieät noùi raèng neáu ngaøi tieáp tuïc laøm vieäc thì seõ gaây baát tieän hôn laø mang laïi lôïi ích cho Giaùo phaän. Do ñoù, ngaøi keát luaän raèng vì lôïi ích cuûa giaùo phaän, ngaøi neân ra ñi.
Ñöùc cha Linh noùi raèng nhöõng yù nghó naøy ñeán vôùi Ñöùc cha Kieät vaøo chính luùc xaûy ra nhöõng cuoäc xung ñoät veà Toøa khaâm söù cuõ vaø Giaùo xöù Thaùi Haø. Chính vì söï truøng hôïp naøy maø daân chuùng ñaõ lieân keát caùc cuoäc xung ñoät veà ñaát ñai vôùi quyeát ñònh töø chöùc cuûa Ñöùc cha Kieät.
Nhöng Ñöùc cha phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam giaûi thích: "Theo nhöõng gì Ñöùc cha Kieät noùi vôùi toâi, ngaøi khoâng bao giôø boû cuoäc tröôùc baát cöù aùp löïc naøo, duø ñeán töø ñaâu. Sôû dó ngaøi xin töø chöùc laø vì nghó raèng söùc khoûe khoâng cho pheùp ngaøi tieáp tuïc thi haønh taùc vuï moät caùch bình thöôøng. Vaø ngaøi ñaõ noäp ñôn vaø naøi næ cho ñeán khi Toøa thaùnh chaáp thuaän ñôn xin töø chöùc cuûa ngaøi. Luùc ñaàu ngaøi lieân laïc vôùi boä truyeàn giaùo, vôùi Ñöùc hoàng y Ivan Dias. Khoâng ñöôïc boä naøy traû lôøi, ngaøi ñaõ tröïc tieáp ñeä ñôn leân Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI vaø ngaøy 13 thaùng 5 naêm 2010, Ñöùc thaùnh cha ñaõ chaáp thuaän ñôn cuûa ngaøi trong moät thoâng caùo".
Trong ngaøy nhaäm chöùc cuûa Ñöùc cha Nguyeãn vaên Nhôn, taân Toång giaùm muïc phoù Haø noäi, Ñöùc cha Linh coù noùi raèng ngaøi vui möøng vì caùc Ñöùc giaùm muïc ñaõ coù theå nghe ñöôïc tieáng noùi cuûa daân Chuùa.
Ñöôïc hoûi: lieäu ngaøi coù tieáp tuïc nghó nhö theá khoâng, Ñöùc cha phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam traû lôøi raèng ngaøi vaãn duy trì suy nghó aáy vì hai lyù do. Tröôùc heát, "chuùng ta ñaõ böôùc vaøo thôøi ñaïi môùi, trong ñoù truyeàn thoâng vaø Internet ñoùng moät vai troø ngaøy caøng quan troïng. Tieáng noùi cuûa giaùo daân vaø caùc lôøi tuyeân boá cuûa hoï coù theå ñöôïc nghe thaáy trong nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi nhöùt ñoái vôùi caùc vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi cuõng nhö coâng luaän. Hieän töôïng naøy buoäc caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa baát cöù toå chöùc naøo, xaõ hoäi cuõng nhö Giaùo hoäi, phaûi laéng nghe vaø laéng nghe moät caùch chaêm chuù hôn.
Lyù do thöù hai laø trình ñoä vaên hoùa cuûa giaùo daân ngaøy nay cao hôn. Nhôø caùc phöông tieän truyeàn thoâng, hoï coù theå theo doõi thôøi söï, bieát nhieàu tin töùc veà Giaùo hoäi. Cuõng theá, hoï cuõng coù theå baøy toû yù kieán moät caùch deã daøng hôn.
Tröôùc nhöõng ñoàn ñaõi coù chia reõ trong haøng nguõ giaùo só cuõng nhö giaùo daân taïi Vieät nam, nhöùt laø sau vuï töø chöùc cuûa Ñöùc cha Kieät, Ñöùc cha Linh traû lôøi raèng caàn phaûi hieåu theá naøo laø "chia reõ". Theo ngaøi, neáu hieåu chia reõ laø moät söï baøy toû laäp tröôøng cuûa phe naøy choáng laïi phe noï trong noäi boä Giaùo hoäi, thì ñaây khoâng phaûi laø ñieàu ñang xaûy ra taïi Vieät nam.
Ñöùc giaùm muïc Thanh Hoùa noùi raèng "beân ngoaøi Giaùo hoäi, coù nhöõng ngöôøi khoâng yeâu meán Giaùo hoäi; hoï muoán chia reõ Giaùo hoäi vaø phaù vôõ söï hieäp nhöùt Giaùo hoäi. Nhöng ñaây khoâng phaûi laø tröôøng hôïp Vieät nam. Trong suoát doøng lòch söû, luoân coù nhöõng keû thuø cuûa Giaùo hoäi muoán thaáy Giaùo hoäi bò chia reõ. Ñaây laø moät hieän töôïng thöôøng xaûy ra trong lòch söû Giaùo hoäi.
Thaät ra, theo Ñöùc cha Linh, ñieàu ñang xaûy ra hieän nay taïi Vieät nam chính laø söï thay ñoåi trong caùch phaùt bieåu: ñaây laø moät söï thay ñoåi cuûa thôøi ñaïi chuùng ta. Ai cuõng muoán khaúng ñònh söï khaùc bieät cuûa mình, ai cuõng muoán baøy toû tö töôûng cuûa mình maø khoâng sôï haõi.
Ngaøi khaúng ñònh: "Trong Giaùo hoäi Vieät nam, coù leõ ai cuõng muoán noùi leân nhöõng khaùc bieät cuûa mình, nhöng khoâng coù ai noùi ñeán chia reõ hay taùch bieät caû."
Nhaän ñònh veà moái quan heä giöõa chính quyeàn coäng saûn vaø haøng giaùo phaåm, giaùo só cuõng nhö giaùo daân, Ñöùc cha phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam noùi raèng vì nhöõng lyù do yù thöùc heä vaø hoaøn caûnh lòch söû, trong giai ñoaïn ñaàu, ñaõ coù nhöõng hieåu laàm giöõa ngöôøi Coâng giaùo vaø ngöôøi coäng saûn. Nhöng daàn daàn ñaõ coù söï hieåu bieát vaø caûm thoâng giöõa hai beân. Moät soá ngöôøi coäng saûn ñaõ vieáng thaêm Vatican vaø Thaùnh Ñòa; hoï tieáp xuùc vôùi coäng ñoàng theá giôùi trong ñoù coù ñoâng ñaûo tín höõu Kitoâ. Hoï coù moät phaùn ñoaùn khaùch quan hôn veà Kitoâ giaùo noùi chung vaø ngöôøi Coâng giaùo noùi rieâng.
Theo ngaøi, giöõa ngöôøi Vieät nam vôùi nhau, vaãn coøn nhieàu khaùc bieät veà yù thöùc heä vaø chính kieán. Tuy nhieân, moïi ngöôøi vaãn coù theå hieåu nhau. Ai cuõng muoán ñöôïc soáng trong hoøa hôïp, ñoaøn keát, lieân ñôùi baèng caùch loaïi boû nhöõng coäi reã cuûa chia reõ vaø baát hoøa.
Ñöùc cha Linh noùi raèng söï soáng chung hoøa bình laø moät giaù trò cuûa Tin Möøng.
Keát luaän, ngaøi keâu goïi: "Toâi chæ coù theå keâu goïi taát caû moïi ngöôøi thieän chí haõy xaây döïng caùch soáng chung trong hoøa bình naøy, voán phuø hôïp vôùi tinh thaàn Tin Möøng".
CV.