Nhìn laïi chuyeán vieáng thaêm
Chypre cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Nhìn laïi chuyeán vieáng thaêm Chypre cuûa Ñöùc Thaùnh Cha.
Chypre [La Croix 6/6/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Chuyeán vieáng thaêm Chypre vöøa qua cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI coù nhieàu ñieåm ñaùng chuù yù: ngaøi laø vò Giaùo hoaøng ñaàu tieân ñaët chaân ñeán moät quoác gia coù tuyeät ñaïi ña soá daân theo Chính thoáng giaùo; trong chuyeán vieáng thaêm, ñöùc Benedicto XVI khoâng di chuyeån baèng xe boïc kính; khoâng coù nhöõng cuoäc taäp trung ñoâng ñaûo cuõng nhö khoâng coù ñaùm ñoâng chôø ñoùn hai beân ñöôøng.
Quaû thaät, chuyeán vieáng thaêm Chypre chæ coù tính caùch töôïng tröng. Ñaây laø laàn ñaàu tieân, ñöùc Benedicto XVI ñi gaëp gôõ vôùi Chính thoáng giaùo. Nhöng qua trung gian Chypre, vò Giaùo hoaøng naøy ñaõ ñi vaøo troïng taâm cuûa Trung Ñoâng ñeå trao cho caùc vò ñaïi dieän cuûa caùc Giaùo hoäi taïi ñaây "Taøi Lieäu Laøm Vieäc" cuûa Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung ñoâng seõ khai dieãn taïi Roma töø ngaøy 10 ñeán 24 thaùng 10 naêm 2010.
Vaøo giöõa luùc caùch ñoù vaøi traêm caây soá, caêng thaúng ngaøy caøng gia taêng taïi Gaza cuõng nhö ngöôøi daân Chypre bò xaâu xeù vì cuoäc xaâm chieám cuûa Thoå Nhó Kyø, moät caùch khieâm toán nhöng khoâng thieáu cöông quyeát, Ñöùc thaùnh cha muoán mang laïi moät giaûi phaùp cho baïo ñoäng.
Ñeå thöïc hieän söù meänh ñaïi keát vaø hoøa bình cuûa ngaøi, Ñöùc thaùnh cha ñaõ choïn löïa Paphos laøm ñieåm döøng chaân ñaàu tieân trong chuyeán vieáng thaêm. Paphos naèm ôû maïn Taây nam cuûa Ñaûo Chypre. Ñaây laø nôi maø thaùnh Phaoloâ vaø ngöôøi baïn ñoàng haønh cuûa ngaøi laø thaùnh Barnabe ñaõ ñoái ñaàu vôùi nhaø caàm quyeàn cuûa ñeá quoác La maõ. Ngaøy nay, ngoâi nhaø thôø ñöôïc xaây caát theo loái kieán truùc Byzantin vaøo theá kyû thöù 12, thuoäc veà Giaùo hoäi Chính thoáng, nhöng cuõng ñöôïc ngöôøi Coâng giaùo, Anh giaùo vaø caû Tin laønh Luther xöû duïng.
Cuõng chính taïi ñaây maø daïo thaùng 10 naêm 2009, UÛy ban ñoái thoaïi thaàn hoïc Coâng giaùo vaø Chính thoáng ñaõ nhoùm hoïp ñeå thaûo luaän veà chuû ñeà "tính toái thöôïng cuûa thaùnh Pheâroâ trong thieân nieân kyû thöù nhöùt".
Chieàu thöù Saùu muøng 4 thaùng 6 naêm 2010, ñaõ coù 2,500 ngöôøi ñeán laéng nghe Ñöùc thaùnh cha ñoïc baèng tieáng Hy laïp ñoaïn 13, töø caâu 1 ñeán caâu 12 trong Saùch Coâng Vuï Toâng Ñoà. Ngaøi ñaõ ñi laïi nhöõng daáu chaân cuûa vò toâng ñoà daân ngoaïi.
Veà phaàn mình, Ñöùc toång giaùm muïc Chrysostomos II, thuû laõnh cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng taïi Chypre, laïi keâu goïi chuù yù ñeán soá phaän ñau thöông cuûa ñaát nöôùc ñang bò Thoå Nhó Kyø chieám ñoùng. Vò Toång giaùm muïc Chính thoáng naøy nhaéc laïi: "Thoå Nhó Kyø ñaõ xaâm chieám vaø chieám ñoaït moät caùch daõ man 37 phaàn traêm laõnh thoå cuûa chuùng toâi. Caùc löïc löôïng Thoå Nhó Kyø ñang coù keá hoaïch huûy dieät ñaát nöôùc chuùng toâi. Gia saûn vaên hoùa cuûa chuùng toâi ñaõ bò taøn phaù vaø caùc taùc phaåm ngheä thuaät cuûa chuùng toâi bò baùn cho caùc con buoân". Do ñoù, Ñöùc toång giaùm muïc Chrysostomos noùi vôùi Ñöùc thaùnh cha: "Daân toäc chuùng toâi ñau khoå vaø ñang chieán ñaáu beân caïnh chính phuû chuùng toâi. Chuùng toâi keâu goïi söï hôïp taùc tích cöïc cuûa ngaøi".
Tuy nhieân, ngay töø luùc vöøa ñaët chaân xuoáng phi tröôøng Nicosie, Ñöùc thaùnh cha ñaõ khaúng ñònh raèng ngaøi ñeán quoác gia bò chia ñoâi naøy vôùi "tö caùch moät ngöôøi haønh höông vaø nhö ñaày tôù cuûa caùc ñaày tôù Chuùa". Ngaøi vaãn giöõ vò trí aáy khi tuyeân boá taïi Paphos raèng vai troø cuûa ngaøi laø "laøm chieác caàu noái giöõa Ñoâng vaø Taây". Ngaøi nhaán maïnh ñeán söï hieäp thoâng, tuy khoâng troïn veïn, nhöng cuõng ñaõ lieân keát caùc tín höõu Kitoâ vaø thuùc ñaåy hoï vöôït qua nhöõng haøng raøo ngaên caùch ñeå taùi laäp söï thoáng nhöùt troïn veïn vaø höõu hình nhö Chuùa haèng mong muoán.
Maëc duø luùc töø giaõ Chypre, ñöùc Benedicto XVI noùi raèng ngaøi raát "xuùc ñoäng" khi bieát raèng moät phaàn lôùn gia saûn vaên hoùa cuûa Chypre voán cuõng thuoäc veà toaøn theå nhaân loaïi ñaõ bò maát vaø ngöôøi daân Chypre ñang phaûi ñau khoå vì xa queâ höông vaø nôi thôø phöôïng cuûa hoï, nhöng xem ra caùc tín höõu Chính thoáng Chypre khoâng maáy haøi loøng veà "giaûi phaùp thieâng lieâng" cuûa Ñöùc thaùnh cha.
Trong cuoäc gaëp gôõ vôùi toång thoáng Chypre hoâm thöù Baûy muøng 5 thaùng 6 naêm 2010 cuõng theá, Ñöùc thaùnh cha cuõng khaúng ñònh raèng ngaøi ñeán ñaây laø ñeå ñeà nghò moät giaûi phaùp coù tính thieâng lieâng.
Cuøng ngaøy, khi Ñöùc cha Joseph Soueif, Toång giaùm muïc coâng giaùo Maronit Liban taïi Chypre noùi ñeán nhöõng maát maùt maø caùc tín höõu Coâng giaùo phaûi gaùnh chòu keå töø khi Thoå Nhó Kyø xaâm chieám Chypre, Ñöùc thaùnh cha cuõng chæ keâu goïi tieáp tuïc ñoái thoaïi ñeå taïo söï tin töôûng laãn nhau vaø vöôït qua nhöõng khaùc bieät chính trò vaø vaên hoùa.
Tính ñaïi keát noåi baät nhöùt trong chuyeán toâng du coù leõ laø chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc thaùnh cha taïi Toøa toång giaùm muïc Chính thoáng ôû Nicosie. Ñöùc thaùnh cha khaúng ñònh: "Caùc coäng ñoàng Kitoâ taïi Chypre coù theå trôû thaønh moät khoâng gian thuaän lôïi cho söï hôïp taùc ñaïi keát". Ngaøi caàu mong raèng "taát caû moïi cö daân Chypre coù ñuû söï khoân ngoan vaø söùc maïnh caàn thieát ñeå hôïp taùc vôùi nhau haàu ñaït ñöôïc moät giaûi phaùp ñuùng ñaén cho nhöõng vaán ñeà chöa ñöôïc giaûi quyeát".
Cuoäc gaëp gôõ trong buoåi saùng Chuùa Nhöït muøng 6 thaùng 6 naêm 2010 ñöôïc Ñöùc thaùnh cha xem nhö moät giai ñoaïn caàn thieát cho Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung Ñoâng vaøo thaùng 10 naêm 2010. Tröôùc söï hieän dieän cuûa 10 ngaøn tín höõu, Ñöùc thaùnh cha ñaõ trao Taøi lieäu laøm vieäc cuûa Thöôïng hoäi ñoàng cho caùc vò ñaïi dieän Giaùo hoäi trong toaøn vuøng Trung Ñoâng. Ngaøi khuyeán khích caùc tín höõu nhö sau: "Anh chò em ñang coäng taùc baèng voâ soá caùch theá vaøo coâng ích, nhö giaùo duïc, chaêm soùc beänh nhaân vaø cöùu trôï. Anh chò em cuõng cuõng goùp phaàn xaây döïng xaõ hoäi. Anh chò em muoán soáng hoøa bình vaø haøi hoøa vôùi nhöõng ngöôøi laùng gieàng Do thaùi vaø Hoài giaùo. Anh chò em thöôøng ñöùng ra laøm trung gian hoøa bình trong tieán trình hoøa giaûi ñaøy khoù khaên. Anh chò em xöùng ñaùng ñöôïc ñeà cao trong vai troø cao quyù cuûa anh chò em. Toâi hy voïng raèng taát caû moïi quyeàn cuûa anh chò em , trong ñoù coù quyeàn töï do thôø phöôïng vaø töï do toân giaùo, ngaøy caøng ñöôïc toân troïng vaø anh chò em seõ khoâng bao giôø phaûi ñau khoå vì baát cöù moät söï kyø thò naøo".
Ñaëc bieät, Ñöùc thaùnh cha keâu goïi coäng ñoàng theá giôùi haõy gia taêng noã löïc ñeå giaûi quyeát caùc caêng thaúng hieän nay taïi Trung Ñoâng, nhöùt laø taïi Thaùnh Ñòa, ñeå nhöõng cuoäc xung ñoät naøy khoâng daãn ñeán nhöõng thaûm kòch lôùn hôn.
Theo nhaän ñònh cuûa giaùo sö Andrea Riccardi, saùng laäp vieân cuûa coäng ñoàng thaùnh Egidio, söï hieän dieän cuûa Ñöùc thaùnh cha taïi Chypre laø moät "haønh ñoäng ngoaïi giao maïnh", bôûi vì khoâng coù moät nguyeân thuû quoác gia hay moät yeáu nhaân chính trò naøo muoán gaëp raéc roái vôùi Thoå Nhó Kyø.
CV.