Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu

vieáng thaêm Chypre

Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu vieáng thaêm Chypre.

Paphos (Vat. 4/06/2010) - Chieàu ngaøy 4 thaùng 6 naêm 2010, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ ñeán ñaûo Chypre ñeå vieáng thaêm trong voøng 3 ngaøy, cho ñeán chieàu Chuùa Nhaät muøng 6 thaùng 6 naêm 2010.

Ñaây laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû moät vò Giaùo Hoaøng ñeán vieáng thaêm ñaûo naøy. Ñoái vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc, ñaây laø chuyeán vieáng thaêm thöù 16 cuûa ngaøi taïi haûi ngoaïi vaø laø chuyeán thöù 3 trong naêm 2010 sau ñaûo Malta vaø Boà ñaøo nha.

Ngoaøi vieäc vieáng thaêm vaø cuûng coá coäng ñoaøn Coâng Giaùo ñòa phöông, chuyeán toâng du cuûa Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaém taêng cöôøng ñoái thoaïi ñaïi keát vôùi Chính Thoáng giaùo vaø trao taøi lieäu laøm vieäc cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Trung Ñoâng cho caùc vò ñaïi dieän Giaùo Hoäi taïi mieàn naøy. Coâng nghò Giaùm Muïc Trung Ñoâng seõ nhoùm taïi Vatican töø ngaøy 14 ñeán 24 thaùng 10 naêm 2010.

Giaùo hoäi taïi ñaûo Chypre

Ñaûo Chypre chæ roäng 5,896 caây soá vuoâng vôùi daân soá gaàn 800 ngaøn ngöôøi, trong ñoù 76% laø ngöôøi goác Hy laïp phaàn lôùn theo Chính Thoáng giaùo vaø chæ coù 25 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo, töông ñöông vôùi 3.15%. Coù 10% daân ñaûo Chypre laø ngöôøi goác Thoå nhó kyø theo Hoài giaùo. Ngoaøi ra coù 13% daân soá taïi ñaûo naøy laø ngöôøi nöôùc ngoaøi. Coäng ñoàng Coâng Giaùo taïi ñaûo Chypre thuoäc ba nghi leã chính laø Maronite, Armeùni vaø la tinh, vôùi toång coäng 2 GM, 30 LM trieàu vaø doøng, 42 nöõ tu vaø 18 tu huynh.

Töø 36 naêm nay, ñaûo Chypre bò chia ñoâi, 1 phaàn 3 ôû mieàn baéc thuoäc ngöôøi Thoå Nhó kyø vaø 2 phaàn 3 ôû mieàn nam thuoäc coäng hoøa Chypre. Caùc cuoäc thöông thuyeát cho ñeán nay chöa ñöa tôùi keát quaû naøo.

Treân chuyeán bay, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi chuyeän vôùi giôùi kyù giaû thaùp tuøng veà moät soá vaán ñeà ôû Trung Ñoâng, ñaëc bieät veà vuï Ñöùc Cha Luigi Padovese, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Thoå Nhó Kyø bò ngöôøi taøi xeá duøng dao saùt haïi tröa ngaøy 3 thaùng 6 naêm 2010 taïi tö gia.

Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Dó nhieân laø toâi raát ñau buoàn veà caùi cheát cuûa Ñöùc Cha Padovese, ngöôøi ñaõ ñoùng goùp raát nhieàu vaøo vieäc chuaån bò Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Trung Ñoâng, ngöôøi ñaõ coäng taùc vaø leõ ra laø moät thaønh phaàn quí giaù cuûa coâng nghò Giaùm Muïc saép tôùi. Chuùng ta haõy phoù thaùc linh hoàn Ngöôøi cho loøng nhaân töø Chuùa... Vuï saùt haïi nhö moät boùng ñen, nhöng khoâng lieân heä gì vôùi caùc ñeà taøi cuûa cuoäc vieáng thaêm taïi ñaûo Chypre, vaø chuùng ta khoâng ñöôïc qui gaùn vuï naøy cho Thoå Nhó Kyø hoaëc ngöôøi Thoå. Ñaây laø vuï maø chuùng toâi môùi chæ coù moät ít thoâng tin, Chaéc chaén ñaây khoâng phaûi laø moät vuï aùm saùt chính trò hoaëc toân giaùo. Ñaây laø moät vaán ñeà caù nhaân. Chuùng toâi coøn chôø ñôïi taát caû caùc giaûi thích. Nhöng giôø ñaây chuùng ta ñöøng laãn loän tình traïng ñau thöông naøy vôùi cuoäc ñoái vôùi vôùi Hoài giaùo vaø cac ñeà taøi cuoäc vieáng thaêm naøy... Ñaây laø moät vuï rieâng gaây ñau buoàn, nhöng khoâng ñöôïc laøm lu môø cuoäc ñoái thoaïi voán laø moät ñeà taøi vaø laø moät chuû ñích cuoäc vieáng thaêm hieän nay cuûa toâi".

Ñöùc Cha Luigi Padovese ngöôøi Italia, naêm nay 63 tuoåi (1947) sinh taïi Milano baéc Italia vaø gia nhaäp doøng Capuchino, vaø laøm giaùo sö moân giaùo phuï hoïc taïi Hoïc vieän Giaùo Hoaøng Antonianum cuûa doøng Phanxicoâ ôû Roma. Töø 6 naêm nay ngaøi laøm Ñaïi dieän Toâng Toøa mieàn Anatolie beân Thoå Nhó Kyø.

Theo oâng Mehmet Celalettin, Thò tröôûng thaønh phoá Iskenderun nôi coù Toøa Giaùm Muïc cuûa Ñöùc Cha Padovese, thì Ñöùc Cha ñaõ bò ngöôøi taøi xeá kieâm caän veä teân laø Murat duøng dao ñaâm cheát trong vöôøn nhaø ngaøi. Ñöùc Cha ñöôïc chôû vaøo nhaø thöông cöùu caáp nhöng quaù treã. Thuû phaïm bò baét vôùi tang vaät. OÂng Murat laø moät tín höõu Coâng Giaùo laøm taøi xeá cho Ñöùc Cha Padovese töø 4 naêm röôõi nay. Thaân phuï vaø caùc anh chò em cuõng phuïc vuï Giaùo Hoäi töø nhieàu thaäp nieân. Töø ít laâu nay oâng bò beänh taâm lyù vaø ñang ñöôïc chöõa trò.

Ñoùn tieáp

Sau 3 tieáng röôõi ñoàng hoà bay, maùy bay chôû Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñaùp xuoáng phi tröôøng Paphos ôû mieàn taây nam ñaûo Chypre luùc 2 giôø chieàu, giôø ñòa phöông. Ñaây laø moät thaønh phoá caûng thô moäng vaø coå kính vôùi 40 ngaøn daân cö, thu huùt nhieàu du khaùch vaø coù nhieàu di tích khaûo coå neân ñöôïc toå chöùc Unesco cuûa Lieân Hieäp Quoác lieät keâ vaøo danh saùch caùc gia saûn cuûa nhaân loaïi.

Toång thoáng Demetris Christofias, phu nhaân, ñaõ ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh Cha taïi chaân thang maùy bay tröôùc söï hieän dieän cuûa ñoaøn quaân danh döï. Quoác thieàu Vatican vaø Chypre ñöôïc ban quaân nhaïc troåi leân trong khi Ñöùc Thaùnh Cha vaø Toång thoáng tieán vaøo Hoäi tröôøng cuûa phi tröôøng, tröôùc söï hieän dieän cuûa ñoâng ñaûo quan khaùch ñaïo ñôøi.

Trong dieãn vaên chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha, Toång thoáng Christofias nhaän ñònh raèng: "Söï hieän dieän cuûa ngaøi hoâm nay ôû ñaây mang theo moät söù ñieäp hoøa bình maïnh meõ vöôït leân treân oaùn thuø vaø chieán tranh. Chuùng toâi cuøng chia seû vôùi ngaøi quan ñieåm veà hoøa bình vaø coâng baèng xaõ hoäi. Cuoäc chieán ñaáu cuûa chuùng ta choáng ngheøo ñoùi, loaïi tröø, baát coâng vaø ngheøo ñoùi treân theá giôùi laø moät cuoäc chieán chung. Ñaûo Chypre ñang caàn nhöõng lôøi hoøa bình cuûa ngaøi, xeùt vì tình traïng khoù khaên cuûa ñaûo naøy trong vuøng bò chieám ñoùng. Xin cho pheùp toâi ñöôïc noùi raèng nöôùc Chypre ñang caàn lôøi caàu nguyeän vaø söï giuùp ñôõ cuûa ngaøi ñeå mau leï tìm laïi ñöôïc söï thoáng nhaát vaø töï do. Chuùng toâi bieát ôn vì nhöõng ngaøy maø ngaøi traûi qua ôû ñaây vôùi chuùng toâi. Söï hieän dieän cuûa ngaøi taïi ñaát nöôùc chuùng toâi thöïc laø moät cô hoäi lòch söû".

Veà phaàn Ñöùc Thaùnh Cha, trong dieãn töø ñaàu tieân treân ñaát Chypre, sau khi chaøo thaêm toång thoáng, chính quyeàn vaø caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo, ngaøi noùi: "Trong tö caùch laø ngöôøi keá vò thaùnh Pheâroâ, toâi ñaëc bieät ñeán chaøo thaêm caùc tín höõu Coâng Giaùo taïi Chypre, ñeå cuûng coá hoï trong ñöùc tin vaø khích leä hoï trôû thaønh nhöõng tín höõu Kitoâ göông maãu, nhöõng coâng daân göông maãu, vaø giöõ vai troø troïn veïn cuûa mình trong xaõ hoäi, ñeå möu ích cho Giaùo Hoäi cuõng nhö quoác gia.

Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaän xeùt raèng "Nöôùc Chypre laø moät vò trí thích hôïp ñeå khôûi ñaàu vieäc suy tö cuûa Giaùo Hoäi chuùng toâi veà choã ñöùng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coå kính taïi Trung Ñoâng, tình lieân ñôùi cuûa chuùng toâi vôùi taát caû caùc tín höõu Kitoâ trong vuøng vaø xaùc tín cuûa chuùng toâi, theo ñoù hoï coù moät vai troø khoâng theå thay ñeå ñöôïc trong hoøa bình vaø hoøa giaûi giöõa caùc daân toäc.

Sau baøi dieãn vaên, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ laøm pheùp caây Oliu ñaët tröôùc Hoäi tröôøng cuûa saân bay, töôïng töông cho mong öôùc hoøa bình cuûa laõnh thoå naøy.

Caàu nguyeän ñaïi keát

Rôøi phi tröôøng Paphos, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ tieán veà nhaø thôø Thaùnh nöõ Ciciaca Chrisopolitissa, cuûa Chính Thoáng giaùo, caùch ñoù 25 caây soá. Thaùnh ñöôøng naøy cuõng ñöôïc môû cöûa cho caùc tín höõu Coâng Giaùo vaø Anh giaùo söû duïng keå töø naêm 1987 theo quyeát ñònh cuûa Ñöùc Giaùm Muïc Chính Thoáng ôû ñòa phöông baáy giôø, nay laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Chrysostomos cuûa Giaùo Hoäi Chính Thoáng taïi ñaây. Nhaø thôø höôùng veà khu vöïc khaûo coå, nôi coù veát tích cuûa moät Vöông cung thaùnh ñöôøng coå kính cuûa Kitoâ giaùo hoài theá thöù 4.

Caïnh thaùnh ñöôøng coù moät di tích goïi laø "Coät Thaùnh Phaoloâ" raát ñöôïc caùc tín höõu toân kính, nhaéc nhôù moät löu truyeàn theo ñoù thaùnh Phaoloâ toâng ñoà ñaõ cö nguï taïi ñaûo naøy. Nhieàu tín höõu Coâng giaùo thuoäc phong traøo Con ñöôøng Taân döï toøng cuõng hieän dieän, cuøng vôùi nhieàu ngöôøi khaùc, hoï ñöùng trong khu vöïc khaûo coå, caàm côø quoác gia nguyeân quaùn vaø bieåu ngöõ xuaát xöù cuûa hoï.

Vaøo beân trong thaùnh ñöôøng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo thaêm moät soá ñaïi dieän giaùo daân vaø caùc nöõ tu chieâm nieäm tröôùc khi tieán ra leã ñaøi ñôn sô ñöôïc döïng beân ngoaøi Nhaø thôø thaùnh Chrysopolitissa chieàu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuû söï buoåi caàu nguyeän ñaïi keát vaøo luùc 3 giôø röôõi vôùi söï hieän dieän cuûa caùc vò ñaïi dieän vaø tín höõu Chính Thoáng cuõng nhö Coâng Giaùo vaø moät soá nöõ tu chieâm nieäm.. Ngoaøi ra coù caùc ñaïi dieän cuûa Giaùo Hoäi Anh giaùo vaø Tin Laønh Luther.

Trong lôøi chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha ñaàu buoåi caàu nguyeän, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Chính Thoáng Chrysostomos cho bieát chính taïi thaùnh ñöôøng naøy xöa laø moät Hoäi ñöôøng Do thaùi vaø töø ñaây thaùnh Barnabeâ vaø Phaoloâ ñaõ rao giaûng Lôøi Chuùa cho ngöôøi Do thaùi. Nhöng Lôøi Chuùa khoâng bò xieàng xích, Thaùnh Thaàn Tình Thöông cuûa Ñaáng Nhaäp Theå, chòu ñoùng ñanh vaø soáng laïi khoâng theå bò thu heïp nôi ngöôøi Do thaùi. Chuùa Kitoâ ñeán traàn theá ñeå baát cöù ai tin vaøo Ngaøi seõ khoâng bò hö maát nhöng ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi (Ga 3,6). Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuõng maïnh meõ toá giaùc söï chieám ñoùng cuûa ngöôøi Thoå nhó kyø ôû mieàn baéc Chypre, bao nhieâu thaùnh ñöôøng Kitoâ bò phaù huûy, bieán thaønh nôi traàn tuïc vaø 30 aûnh ñaïo bò laáy maát.

Veà phaàn Ñöùc Thaùnh Cha, trong baøi giaûng, ngaøi nhaän ñònh raèng:

"Giaùo Hoäi taïi ñaûo Chypre coù lyù maø haõnh dieän veà moái lieân heä tröïc tieáp cuûa mình vôùi lôøi giaûng cuûa thaùnh Phaoloâ, Barnabeâ vaø Marco, vaø söï hieäp thoâng cuûa mình trong ñöùc tin toâng truyeàn, moät söï hieäp thoâng lieân keát Giaùo Hoäi taïi ñaây vôùi taát caû caùc Giaùo Hoäi vaãn duy trì cuøng qui luaät ñöùc tin. Ñaây laø moät tình hieäp thoâng, tuy baát toaøn, nhöng ñaõ lieân keát chuùng ta vôùi nhau, vaø thuùc ñaåy chuùng ta vöôït thaéng nhöõng chia reõ, coá gaéng taùi laäp söï hieäp nhaát troïn veïn höõu haøinh maø Chuùa muoán cho caùc moân ñeä cuûa Ngaøi. Vì, nhö thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "Coù moät thaân theå vaø moät tinh thaàn, cuõng nhö anh chò em ñöôïc keâu goïi trôû thaønh moät nieàm hy voïng cuûa ôn goïi, moät Chuùa, moät ñöùc tin vaø moät pheùp röûa" (Ep 4,,4-5).

"Tình hieäp thoâng cuûa Giaùo Hoäi trong ñöùc tin toâng truyeàn laø moät hoàng aân vaø cuõng laø moät lôøi môøi goïi thi haønh söù maïng. Trong ñoaïn trích töø saùch Toâng ñoà coâng vuï chuùng ta vöøa nghe, chuùng ta thaáy moät hình aûnh söï hieäp nhaát cuûa Giaùo Hoäi trong kinh nguyeän, vaø söï côûi môû cuûa Giaùo Hoäi ñoái vôùi söï thuùc ñaåy cuûa Thaùnh Linh ñeå thi haønh söù maïng truyeàn giaùo, Nhö thaùnh Phaoloâ vaø Barnabeâ, moãi tín höõu Kitoâ, nhôø pheùp röûa, ñöôïc ñaët rieâng ñeå laøm chöùng taù ngoân söù veà Chuùa Phuïc Sinh vaø tin möøng hoøa giaûi cuûa Chuùa, loøng töø bi vaø an bình cuûa Ngaøi. Trong boái caûnh ñoù, Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc ñaëc bieät veà Trung Ñoâng, seõ nhoùm taïi Roma vaøo thaùng 10 naêm nay, seõ suy tö veà vai troø sinh töû cuûa caùc tín höõu Kitoâ trong vuøng, khuyeán khích hôïp trong vieäc laøm chöùng taù Tin Möøng, giuùp ñaåy maïnh vieäc ñoái thoaïi vaø coäng taùc giöõa caùc tín höõu Kitoâ trong toaøn vuøng. Thaät laø moät ñieàu yù nghóa vì coâng vieäc cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc seõ ñöôïc phong phuù theâm nhôø söï hieän dieän cuûa caùc ñaïi bieåu anh em töø caùc Giaùo Hoäi vaø coäng ñoàng Kitoâ khaùc trong vuøng Trung Ñoâng, nhö moät daáu chæ quyeát taâm chung cuûa chuùng ta phuïc vuï Lôøi Chuùa vaø côûi môû ñoái vôùi söùc maïnh ôn thaùnh hoøa giaûi cuûa Ngaøi.

"Söï hieäp nhaát cuûa taát caû caùc moân ñeä Chuùa Kitoâ laø moät hoàng aân caàn phaûi caàu xin Chuùa Cha ban cho trong nieàm hy voïng söï hieäp nhaát naøy seõ cuûng coá vieäc laøm chöùng taù cho Tin Möøng trong theá giôùi ngaøy nay. Chuùa caàu nguyeän cho caùc moân ñeä ñöôïc neân thaùnh vaø hieäp nhaát ñeå theá gian tin (Ga 17,21). Caùch ñaây ñuùng 100 naêm, taïi Hoäi nghò taïi Edinburgh veà truyeàn giaùo, söï yù thöùc maïnh meõ: söï chia reõ giöõa caùc tín höõu Kitoâ laø moät chöôùng ngaïi caûn trôû vieäc loan baùo Tin Möøng, ñaõ laøm naûy sinh phong traøo ñaïi keát hieän ñaïi. Ngaøy nay chuùng ta coù theå caûm taï Chuùa, Ñaáng höôùng daãn chuùng ta qua Thaùnh Linh cuûa ngaøi, ñaëc bieät trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, taùi khaùm phaù gia saûn phong phuù cuûa caùc toâng ñoà chung cho Ñoâng vaø Taây phöông, vaø qua cuoäc ñoái thoaïi kieân nhaãn vaø kieân trì, chuùng ta tìm kieán nhöõng con ñöôøng ñeå xích laïi gaàn nhau hôn, khaéc phuïc nhöõng tranh luaän quaù khöù, vaø tìm kieám moät töông lai toát ñeïp hôn."

Buoåi caàu nguyeän ñaïi keát keát thuùc vôùi kinh Laïy Cha. Sau ñoù Ñöùc Thaùnh Cha coøn vaøo nhaø thaùnh ñeå laøm pheùp taám bia khaùnh thaùnh Nhaø Döôõng Laõo môùi do coäng ñoàng Coâng Giaùo la tinh ôû Paphos thöïc hieän.

Lieàn ñoù, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ leân xe tieán veà thuû ñoâ Nicosie cuûa Coäng hoøa Chypre caùch ñoù 170 caây soá.. Thaønh phoá naøy coù 309 ngaøn daân cö, cuõng bò chia ñoâi, ñoàng ñeàu veà laõnh thoå nhöng daân soá khaùc nhau: 224 ngaøn daân thuoäc coäng hoøa Chypre Hy Laïp, vaø 85 ngaøn thuoäc phaàn Chypre Thoå Nhó Kyø. Giöõa hai mieàn laø khu vöïc traùi ñoän do Quaân ñoäi Lieân Hieäp Quoác traán ñoùng, vaø tu vieän doøng Phanxicoâ nôi ñöôïc duøng laøm Toøa Söù thaàn Toøa Thaùnh toïa laïc trong khu vöïc traùi ñoän aáy.

Ñeán Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh vaøo luùc quaù 6 giôø chieàu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ duøng böõa toái vaø qua ñeâm taïi ñaây.

G. Traàn Ñöùc Anh, OP

(Radio Vatican)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page