Caùc linh muïc vaø vieäc
xöû duïng kyõ thuaät soá
Caùc linh muïc vaø vieäc xöû duïng kyõ thuaät soá.
Phoûng vaán Cha Luca Bressan, giaùo sö thaàn hoïc muïc vuï taïi Phaân Khoa thaàn hoïc mieàn Baéc Italia.
Roma (Avvenire 28-4-2010) - Trong caùc ngaøy töø 22 tôùi 24 thaùng 4 naêm 2010 ñaïi hoäi toaøn quoác Italia laàn thöù II veà truyeàn thoâng ñaõ dieãn ra taïi Roma, vôùi söï tham döï cuûa 1,300 ngöôøi trong ñoù coù 20 Hoàng Y, Giaùm Muïc, haøng traêm linh muïc, tu só nam nöõ ñaëc traùch truyeàn thoâng vaø 250 kyù giaû cuûa hôn 180 tôø baùo giaùo phaän. Ñaïi hoäi do Vaên phoøng vaên hoùa vaø truyeàn thoâng cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc toå chöùc coù ñeà taøi laø "Caùc chöùng nhaân kyõ thuaät soá. Nhöõng khuoân maët vaø ngoân ngöõ trong thôøi ñaïi caùc phöông tieän truyeàn thoâng giao thoa nhau". Ñaïi hoäi truyeàn thoâng toaøn quoác Italia laàn thöù I ñaõ ñöôïc trieäu taäp hoài naêm 2002 veà ñeà taøi "Parabole truyeàn thoâng". Muïc ñích cuûa ñaïi hoäi laø cuûng coá daán thaân cuûa Giaùo Hoäi taïi Italia trong laõnh vöïc truyeàn thoâng.
Traû lôøi cuoäc phoûng vaán cuûa chöông trình YÙ ngöõ ñaøi Vaticaêng, Ñöùc OÂng Domenico Pompili, Phoù chuû tòch UÛy ban truyeàn thoâng cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia noùi: Chuùng ta taát caû ñeàu yù thöùc veà söï kieän heä thoáng lieân maïng ñaõ thay ñoåi kieåu soáng vaø suy nghó cuûa chuùng ta, vaø chaéc haún laø caû söï va chaïm vaø aûnh höôûng cuûa noù trong naêng ñoäng cuûa caùc töông quan haèng ngaøy nöõa. Khôûi ñaàu töø yù thöùc naøy, chuùng toâi nghó raèng ñaõ ñeán luùc caàn phaûi kieåm ñieåm hieäu quûa cuûa heä thoáng lieân maïng treân bình dieän vaên hoùa. Söï kieän 67% ngöôøi treû vaøo ñòa chæ lieân maïng "Facebook" caàn ñöôïc giaûi thích. Theá roài phaûi duyeät xeùt töông quan giöõa heä thoáng lieân maïng vaø vieäc loan baùo Tin Möøng, bôûi vì Giaùo Hoäi khoâng theå naøo taùch rôøi khoûi ngoân ngöõ cuûa con ngöôøi maø mình muoán loan baùo Chuùa Gieâsu Kitoâ cho hoï. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng toâi ñaõ choïn ñeà taøi cho ñaïi hoäi laø "Caùc chöùng nhaân kyõ thuaät soá". Vieãn töôïng khoâng chæ laø thuaàn tuùy kyõ thuaät hay kinh teá, nhöng lieân quan tôùi con ngöôøi caàn ñöôïc loan baùo Tin Möøng. Thaùi ñoä caàn coù ñoái vôùi tình traïng kyõ thuaät soá hieän nay laø khoâng ñöôïc kheùp kín, cuõng khoâng roäng môû moät caùch ngaây ngoâ, nhöng phaûi coù oùc pheâ bình vaø phaân ñònh beùn nhaäy.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn baøi phoûng vaán Linh Muïc Luca Bressan, giaùo sö thaàn hoïc muïc vuï taïi Phaân khoa thaàn hoïc Baéc Italia vaø taïi Ñaïi chuûng vieän toång giaùo phaän Milano. Töø nhieàu naêm nay cha Bressan nghieân cöùu caùc vaán ñeà gaén lieàn vôùi laõnh vöïc muïc vuï vaø giaùo xöù. Môùi ñaây cha baét ñaàu nghieân cöùu töông quan giöõa kyû nguyeân kyõ thuaät soá vaø ñôøi soáng giaùo hoäi.
Hoûi: Thöa cha Bressan, cha nghó gì veà töông quan giöõa linh muïc vaø kyõ thuaät soá trong cuoäc soáng xaõ hoäi hieän nay?
Ñaùp: Ñoái vôùi moät linh muïc, hieän dieän trong Lieân Maïng khoâng theå coù yù nghóa laø xaây döïng moät caên cöôùc beân ngoaøi vaø giaûi thích heä thoáng lieân maïng nhö laø moät baûng quaûng caùo caùi toâi cuûa mình. Lieân maïng chæ laø moät trong caùc chieàu kích cuoäc soáng hieän nay cuûa linh muïc. Vì theá thaät laø ñieàu ñuùng ñaén, khi vò linh muïc soáng chieàu kích aáy vaø hieåu bieát noù ñeå hieåu bieát caùc meät nhoïc cuõng nhö caùc cô may noù coáng hieán cho. Hôn laø hieän dieän trong khoâng gian kyõ thuaät soá, linh muïc ñöôïc môøi goïi vaø phaûi ôû trong khoâng gian kyõ thuaät soá aáy, nhöng khoâng söû duïng noù theo caùi luaän lyù chieám höõu khoâng gian.
Hoûi: Trong söù ñieäp göûi Ngaøy Theá Giôùi Truyeàn Thoâng 2010, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI vieát raèng vôùi bieán coá kyõ thuaät soá linh muïc soáng trong moät lòch söû môùi. Theá giôùi "aûo" ñaõ thay ñoåi kieåu laø linh muïc hay sao thöa cha?
Ñaùp: Toâi thích noùi raèng linh muïc ñang thay ñoåi kinh nghieäm soáng cuûa mình. Coù 3 neùt dieãn taû söï thay ñoåi ñoù. Thöù nhaát laø linh muïc maát ñi söï xa caùch cuûa tính chaát thaùnh thieâng ñaõ töøng coù tröôùc ñaây, vaø vì theá ôû treân cuøng möùc ñoä vôùi ngöôøi khaùc. Thöù hai linh muïc böôùc vaøo trong moät kyû nguyeân, trong ñoù khoù maø coù theå soáng moät mình: haäu quûa laø vieäc vaøo trôû laïi trong chính mình ñeå laéng nghe tieáng Chuùa coù theå trôû thaønh vaán ñeà, trong nghóa linh muïc lieân tuïc bò kích thích quùa möùc. Vaø thöù ba, kyõ thuaät soá ñöôïc ñònh nghóa laø "coâng giaùo" trong nghóa noù chöùa ñöïng taát caû, vaø cho pheùp tieáp xuùc vôùi caùc khaùc bieät moät caùch maø trong quùa khöù ñaõ khoâng theå naøo töôûng töôïng noåi.
Hoûi: Cha coù sôï raèng caên tính linh muïc bò tieâm nhieãm bôûi moät vaøi yeáu toá haøm hoà cuûa theá giôùi "aûo" hay khoâng?
Ñaùp: Toâi nghó laø coù. Vaø toâi ñaëc bieät troâng thaáy hai nguy cô. Thöù nhaát laø nguy cô cuûa söï taïm bôï. Treân heä thoáng lieân maïng, toâi coù theå taùi nhaøo naën mình theo moâi tröôøng, trong ñoù toâi vaøo vaø tieáp xuùc. Boái caûnh xaùc ñònh caên tính cuûa toâi. Nguy cô thöù hai laø söï toaøn naêng: vì coù theå bieán ñoåi lieân tuïc, toâi ñöôïc pheùp veõ trôû laïi chính mình moät caùch hoaøn toaøn.
Hoûi: Thöa cha, laøm theá naøo ñeå cho thaáy con tim cuûa ngöôøi ñöôïc thaùnh hieán trong luïc ñòa kyõ thuaät soá?
Ñaùp: Dìm mình trong chieàu kích naøy laø ñieàu vaát vaû vaø chaäm chaïp: ngaøy nay theá giôùi kyõ thuaät soá coù nguy cô laø moät theá giôùi voâ ngoä, hay ít chuù yù tôùi vaán ñeà Thieân Chuùa, ñaëc bieät trong göông maët Kitoâ cuûa noù. Nhöng toâi thích giaûi thích söï chaäm treã naøy nhö moät söï kieän vaät lyù: caàn phaûi böôùc vaøo ñoù vôùi söï ñieàm tónh, vaø raûo qua caùc ngaõ ñöôøng cho pheùp kinh nghieäm cuûa chuùng ta khoâng bò ngheøo naøn ñi.
Hoûi: Moät linh muïc coù theå trao ban moät linh hoàn cho heä thoáng lieân maïng khoâng thöa cha?
Ñaùp: Coù theå laém chöù! Ñieàu quan troïng ñoù laø ôû trong heä thoáng aáy moät caùch nhöng khoâng, chuù yù tôùi noäi dung maø mình muoán trao ban cho noù, baét ñaàu vôùi söù ñieäp cöùu roãi baét nguoàn töø Chuùa Kitoâ, vaø chöùng minh cho thaáy coù theå xaây döïng caùc töông quan maø khoâng coù lôïi theá caù nhaân naøo.
Hoûi: Thöa cha, vaäy thì laøm theá naøo ñeå giuùp caùc chuûng sinh trong caùc ñaïi chuûng vieän ñöông ñaàu vôùi caùc thaùch ñoá cuûa kyõ thuaät soá?
Ñaùp: Khoâng caàn chæ phaûi lo laéng cho vieäc söû duïng ñieän thoaïi di ñoäng hay heä thoáng lieân maïng khi naøo vaø ra sao. Ñieàu caàn thieát ñoù laø caùc linh muïc töông lai bieát ñoïc hieåu thaùch ñoá nhaân chuûng hoïc, maø caùc phöông tieän truyeàn thoâng taân tieán chöùa ñöïng. Vì theá giôùi kyõ thuaät soá ñang thay ñoåi kieåu suy tö vaø nhìn xem con ngöôøi, neân caàn giuùp caùc chuûng sinh bieåu raèng, ñeå xaây döïng caên tính rieâng cuûa mình khoâng theå chæ tuøy thuoäc nôi caùc caûm xuùc vaø tö töôûng, maø theá giôùi kyõ thuaät soá thoâng truyeàn cho chuùng ta. Traùi laïi, phaûi caáp thieát hieåu raèng theá giôùi kyõ thuaät khoâng phaûi laø taát caû cuûa cuoäc soáng soáng con ngöôøi. Heä thoáng lieân maïng coù theå laø luùc khôûi ñaàu, nhöng khoâng bao goàm heát thöïc taïi cuoäc soáng con ngöôøi. Toâi nghó tôùi hình aûnh nhöõng ngöôøi treû hhoâng theå taùch rôøi khoûi ñieän thoaïi di ñoäng. Hoï soáng nhö laø caùc nhaân vaät cuûa phim "Avatar" vaø hoï sôï haõi giao mình cho ngöôøi khaùc. Traùi laïi, ñöùc tin daäy cho chuùng ta bieát söï thaät cuûa töông quan: Thieân Chuùa ñaõ laøm ngöôøi ñeå cho chuùng ta troâng thaáy "moät caùch tröïc tieáp" göông maët cuûa Ngaøi, caùc phaûn öùng, caùc xuùc ñoäng, caùc ñau ñôùn vaø caùc hy voïng cuûa Ngaøi.
Giaùo duïc töông quan coù nghóa laø nhaán maïnh raèng toâi phaûi trôû thaønh con tin cuûa ngöôøi khaùc, neáu toâi muoán coù moät töông quan ñích thaät vôùi hoï.
Hoûi: Caùc hình thöùc töông quan thöôøng laø ôû haøng ngang, vaø ñieàu naøy ñöôïc dieãn taû ra baèng söï kieän thieáu caùc ngöôøi cha. Laøm sao moät linh muïc coù theå trôû thaønh moät ngöôøi höôùng ñaïo thöa cha?
Ñaùp: Chính theá giôùi kyõ thuaät soá cho chuùng ta thaáy noù laø moät theá giôùi khoâng coù caùc ngöôøi cha, nhöng laïi ñi raát saùt vôùi giôùi treû. Do ñoù, taïi sao duï ngoân ngöôøi con hoang ñaøng coù theå laø moät ñieåm tham chieáu ngaøy nay. Ban ñaàu ñöùa con khoâng troâng thaáy ngöôøi cha cuûa mình, nhöng roài anh ta thöøa nhaän cha nhö oâng thaät söï laø cha. Theo maãu göông ñoù, toâi nghó raèng nhieäm vuï cuûa caùc linh muïc laø ôû trong caùc phöông tieän truyeàn thoâng môùi meû ngaøy nay, caû khi ban ñaàu söï hieän dieän cuûa chuùng coù bò khöôùc töø ñi nöõa.
Hoûi: Thöa cha, ñaâu laø caùc con ñöôøng maø linh muïc coù theå theo ñeå tieáp nhaän caùc vieãn töôïng "muïc vuï voâ bieân giôùi" cuûa boái caûnh môùi naøy?
Ñaùp: Tröôùc heát baèng caùch loan baùo cho bieát chuùng ta laø ai. Nhöng ñoàng thôøi cuõng minh nhieân cho bieát raèng caùc kho taøng cuûa chuùng ta caàn phaûi ñöôïc kieám tìm vaø duy trì. Thaät laø ñieàu khoâng ñuùng ñaén khi mang caùc kho taøng cuûa chuùng ta tôùi caùc nôi khoâng theå tieáp nhaän con ngöôøi trong söï toaøn veïn cuûa noù.
Hoûi: Thöa cha, trong neàn vaên hoùa kyõ thuaät soá Kitoâ giaùo coù theå laø nhaân vaät chính chuû ñoäng hay khoâng?
Ñaùp: Chaéc chaén laø coù theå roài! Caùc daáu chæ laø trung taâm cuûa heä thoáng lieân maïng vaø truyeàn thoáng Kitoâ thoâng truyeàn cho chuùng ta moät khaû naêng trieät ñeå tieáp nhaän caùc daáu chæ ñeå loan baùo Thieân Chuùa vaø yù nghóa saâu xa cuûa cuoäc soáng. Chaéc haún thaùnh Phaoloâ seõ caûm thaáy raát thoaûi maùi tröôùc thaùch ñoá naøy, bôûi vì thaùnh nhaân bieát roõ caùc luaät leä cuûa ngoân ngöõ, vaø cuõng coù can ñaûm khôûi haønh trôû laïi khi coù caùc chuyeän khoâng ñöôïc troâi chaûy nhö mong muoán.
(Avvenire 28-4-2010)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)