Vieäc muïc vuï trong giaùo phaän Roma
Vieäc muïc vuï trong giaùo phaän Roma.
Moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Agostino Vallini veà vieäc muïc vuï trong giaùo phaän Roma.
Vatican (Vat. 1/03/2010) - Caùch ñaây gaàn 2 naêm ngaøy 27 thaùng 6 naêm 2008 Ñöùc Hoàng Y Agostino Vallini ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI chæ ñònh thay theá Ñöùc Hoàng Y Camillo Ruini laøm Giaùm Quaûn giaùo phaän Roma.
Ñöùc Hoàng Y Vallini sinh naêm 1940 taïi Poli thuoäc giaùo phaän Tivoli, gaàn Roma. Ngaøi ñaõ töøng laøm giaùo sö taïi Ñaïi Hoïc Giaùo Hoaøng Laterano vaø taïi Phaân khoa thaàn hoïc cuûa ñaïi hoïc Napoli nam Italia vaø cuõng töøng laø phaân khoa tröôûng taïi ñaây. Tieáp ñeán cha Vallini ñaõ ñöôïc Toøa Thaùnh chæ ñònh laøm Giaùm Muïc phuï taù giaùo phaän Napoli trong 10 naêm trôøi, roài laøm Giaùm Muïc chính toøa giaùo Phaän Albano 5 naêm. Sau ñoù Ñöùc Cha Vallini ñaõ giöõ chöùc Chuû tòch Toái Cao Phaùp Vieän Toøa thaùnh 5 naêm, tröôùc khi ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm Quaûn giaùo phaän Roma.
Ñöùc Thaùnh Cha laø Giaùm Muïc cuûa giaùo phaän Roma, nhöng vì phaûi lo cho caùc hoaït ñoäng ña dieän cuûa Giaùo Hoäi hoaøn vuõ vaø caùc cô quan trung öông cuûa Toøa Thaùnh, neân ngaøi chæ ñònh moät Hoàng Y thay ngaøi cai quaûn giaùo phaän. Cuøng coäng taùc vôùi Ñöùc Hoàng Y Giaùm Quaûn Vallini hieän coù moät Giaùm Muïc Toång Phuï Taù laø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Luigi Moretti vaø 6 Giaùm Muïc Phuï Taù laø: Ñöùc Cha Armando Brambilla ñaëc traùch muïc vuï y teá; Ñöùc Cha Paolino Shiavon, ñaëc traùch vuøng Nam Roma; Ñöùc Cha Ernesto Mandara, ñaëc traùch vuøng Trung Roma; Ñöùc Cha Benedetto Tuzia, ñaëc traùch vuøng Ñoâng Roma; Ñöùc Cha Guerino di Torra, ñaëc traùch vuøng Baéc Roma; Ñöùc Cha Giuseppe Marciante ñaëc traùch vuøng Ñoâng Roma. Toång coäng caû 5 vuøng giaùo phaän Roma coù 337 giaùo xöù. Theo thoáng keâ naêm 2004 giaùo phaän Roma coù 5,390 linh muïc trong ñoù coù 1,740 linh muïc giaùo phaän vaø 3,650 linh muïc doøng, 5,630 tu huynh vaø 21,900 nöõ tu.
Sau ñaây chuùng toâi xin göûi tôùi quùy vò vaø caùc baïn moät soá nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Agostino Vallini veà coâng taùc muïc vuï trong giaùo phaän Roma.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y töø khi laøm Giaùm Quaûn giaùo phaän Roma ñeán nay Ñöùc Hoàng Y ñaõ quyeát ñònh daønh moät ngaøy trong tuaàn ñeå gaëp gôõ caùc Linh Muïc giaùo phaän Roma, baét ñaàu töø 8 giôø saùng trôû ñi. Linh Muïc naøo cuõng coù theå tôùi gaëp maø khoâng caàn phaûi laáy heïn tröôùc. Taïi sao vaây?
Ñaùp: Lyù do laø vì toâi yù thöùc raèng laøm cha sôû ngaøy nay khoâng phaûi laø ñieàu deã daøng: vò linh muïc phaûi tìm thaáy nôi Giaùm Muïc cuûa mình ñieåm quy chieáu, moät ngöôøi anh, moät ngöôøi cha. Ñaây laø moät kieåu soáng gaàn guõi vôùi nhau, döïa treân tö töôûng Chuùa ñaõ choïn caùc linh muïc vaø toâi chæ coù theå gaàn guõi caùc vò treân con ñöôøng cuoäc soáng. Caøng coù töông quan vôùi nhau bao nhieâu, laïi caøng coù söï hieäp thoâng vaø ñoàng yù vôùi nhau baáy nhieâu. Vaø ñieàu naøy taïo thuaän tieän cho vieäc cai quaûn giaùo phaän.
Hoûi: Coâng taùc muïc vuï trong giaùo phaän Roma tieán haønh theo caùc ñöôøng höôùng naøo thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Chuùng toâi ñang laøm moät cuoäc kieåm thöïc muïc vuï naûy sinh töø moät ñoøi hoûi caáp thieát: vì caùch ñaây 10 naêm giaùo phaän Roma ñaõ soáng moät thôøi ñieåm maïnh meõ lieân quan tôùi caên tính vaø tính caùch höõu hình cuûa mình, qua chieán dòch truyeàn giaùo vôùi söï tham gia cuûa 10,000 thöøa sai trong taát caû moïi laõnh vöïc cuoäc soáng. Trong caùc naêm sau ñoù muïc vuï giaùo phaän ñaõ taäp trung vaøo caùc ñeà taøi quan troïng nhö: gia ñình, giôùi treû, vieäc giaùo duïc. Khi ñöôïc chæ ñònh laøm Giaùm Quaûn toâi ñaõ töï hoûi laøm sao ñeå hoøa mình vaøo loä trình aân suûng vaø söï thaùnh thieän naøy cuûa giaùo phaän ñeå coù theå höôùng daãn noù. Vaø toâi ñaõ hieåu raèng ñòa baøn laø Coâng Nghò giaùo phaän ñaõ soáng. Vì theá vôùi söï khích leä cuûa Ñöùc Thaùnh Cha chuùng toâi ñaõ quyeát ñònh laøm moät cuoäc kieåm thöïc: thöïc taïi cuûa thaønh phoá Roma ñaõ thay ñoåi, vaø khoâng coøn coù theå coi ñöùc tin nhö laø moät giaû thieát nöõa. Chuùng toâi khôûi haønh töø caâu hoûi naøy: "Tín höõu giaùo phaän Roma yù thöùc mình laø Giaùo Hoäi nhö theá naøo, vaø hoï coù caûm thaáy traùch nhieäm loan baùo Chuùa Kitoâ hay khoâng?" Coù 5 ñeà taøi caàn ñöôïc kieåm thöïc: vieäc tham döï caùc buoåi cöû haønh Thaùnh Theå ngaøy Chuùa Nhaät; vieäc laøm chöùng cho tình baùc aùi; vieäc khai taâm cuoäc soáng Kitoâ; muïc vuï giôùi treû; vaø muïc vuï gia ñình. Hai laõnh vöïc ñaàu ñang ñöôïc kieåm chöùng trong naêm nay, khoâng phaûi chæ taïi caùc giaùo xöù maø trong moïi thöïc taïi cuûa cuoäc soáng giaùo phaän.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, giaùo phaän Roma coù göông maët nhö theá naøo?
Ñaùp: Taïi trung taâm Roma nôi coù caùc dinh thöï cuûa caùc cô caáu chính quyeàn ngöôøi daân soáng nhöng khoâng ôû trong caùc vuøng naøy vaø caùc giaùo xöù thöôøng nhoû. Nhöng khi ñi ra caùc vuøng chung quanh xa loä voøng ñai thì caùc coäng ñoaøn lôùn hôn, coù khi tôùi 45.000 ngöôøi, vaø coâng taùc muïc vuï cuõng phong phuù hôn. Sau cuøng coù nhöõng vuøng Giaùo Hoäi ñaõ laøm vieäc töø nhieàu naêm qua nhöng vaãn chöa xaây ñöôïc caùc nhaø thôø. Hieän coù 8 vuøng coøn ñang ñöôïc xaây döïng vaø caàn phaûi môû theâm 10 vuøng khaùc. Trong moät naêm röôõi vöøa qua toâi ñaõ vieáng thaêm ñöôïc 90 giaùo xöù, vaø toâi thaáy caùc giaùo xöù naøy sinh ñoäng vaø coù yù nghóa ñoái vôùi khu vöïc daân cö chung quanh. Ñöôïc nhö theá laø nhôø söï daán thaán cuûa coâng taùc muïc vuï trung taâm caàu nguyeän. Taïi nhieàu vuøng ngoaïi oâ giaùo xöù laø ñieåm quy tuï vaø coù caùc ñeà nghò sinh hoaït duy nhaát.
Hoûi: Töông quan giöõa giaùo phaän, Toøa Giaùm Quaûn vôùi Ñöùc Thaùnh Cha nhö theá naøo thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Roma, trung taâm cuûa Kitoâ giaùo vôùi Toøa cuûa Ngöôøi Keá Vò Thaùnh Pheâroâ coù moät tinh thaàn ñaïi ñoàng, maø caùc giaùo phaän khaùc coù theå ít caûm thaáy hôn. Thaät laø moät vinh döï ñoàng thôøi cuõng laø moät traùch nhieäm lôùn khi nhaân danh Ñöùc Thaùnh Cha cai quaûn vaø ñieàu hôïp coâng vieäc cuûa giaùo phaän naøy.
Toâi ñöôïc ñaëc aân thöôøng ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha tieáp rieâng ñeå baùo caùo cho Ngöôøi bieát caùc vaán ñeà quan troïng nhaát trong laõnh vöïc muïc vuï vaø nhaän caùc chæ thò cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Haøng naêm Ñöùc Thaùnh Cha thöôøng vieáng thaêm moät soá giaùo xöù vaø ngöôøi coù buoåi gaëp gôõ caùc linh muïc vaøo dòp baét ñaàu Muøa Chay vaø khai maïc ñaïi hoäi giaùo phaän vôùi dieãn vaên ñeà ra ñöôøng höôùng muïc vuï cho caû naêm.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y Giaùm Quaûn, taïi Romna coù nhieàu Ñaïi Hoïc Giaùo Hoaøng. Sinh hoaït cuûa caùc ñaïi hoïc naøy coù gaây caûn trôû cho vieäc nhìn thaáy caùc vieãn töông khaùc hay khoâng?
Ñaùp: YÙ thöùc cuûa giaùo phaän ñaõ ñöôïc cuûng coá ñaëc bieät trong 50 naêm qua, töùc töø thôøi Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan XXIII trôû ñi. Ñeå ñaït muïc ñích naøy chính Ñöùc Gioan XXIII ñaõ öôùc muoán di chuyeån toøa Giaùm Quaûn veà beân caïnh Ñeàn thôø thaùnh Gioan Laterano, laø Nhaø Thôø Chính Toøa cuûa giaùo phaän Roma. Chieàu kích roäng raõi vaø to lôùn cuûa giaùo phaän khieán cho vieäc cai quaûn coâng taùc muïc vuï phöùc taïp hôn. Nhöng caùc cô caáu toå chöùc theo giaùo luaät buø ñaép cho vaán ñeà naøy.
Cuoäc soáng muïc vuï ñöôïc suy tö trong caùc giaùo xöù vaø giaùo haït, roài leân cao hôn laø trong töøng vuøng coù moät Giaùm Muïc Phuï Taù ñaëc traùch. Caùc löïa choïn quan troïng cuûa vieäc cai quaûn giaùo phaän ñeàu ñöôïc thaûo luaän trong hoäi ñoàng giaùo haït. Ñaây laø caùc cô caáu cuûa vieäc tham döï sinh ñoäng thöïc söï.
Hoûi: Ngaøy xöa ngöôøi ta noùi Roma laø thuû ñoâ cuûa Kitoâ giaùo. Ngaøy nay noù coù coøn thaät nhö vaäy nöõa khoâng, thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Ngaøy nay Roma vaãn coøn coù yù thöùc laø Giaùo Hoäi meï, vôùi taát caû caùc khoù khaên gaén lieàn vôùi thôøi ñaïi chuùng ta ñang soáng. Soá tín höõu tham döï thaùnh leã Chuùa Nhaät ñöôïc khoaûng 20%, caùc ôn goïi ít so vôùi nhu caàu muïc vuï, nhöng buø laïi coù caùc linh muïc sinh vieân theo hoïc taïi caùc Ñaïi Hoïc Giaùo Hoaøng ôû Roma, giuùp moät tay. Tuoåi trung bình cuûa caùc linh muïc giaùo phaän Roma khoâng cao, vaøo khoaûng 50. Cuoäc soáng chung cuûa haøng giaùo só trong caùc giaùo xöù laø moät söï phong phuù. Vaø toâi phaûi haøi loøng nhaán maïnh raèng beân caïnh caùc trung taâm quoác gia vaø quoác teá cuûa caùc hieäp hoäi vaø phong traøo khaùc nhau, söï hieän dieän cuûa haøng nguõ giaùo daân ñöôïc chuaån bò vaø coù phaåm chaát cao gia taêng vaø lôùn maïnh trong caùc giaùo xöù. Caùc giaùo xöù Roma soaïn thaûo caùc ñeà nghò rao truyeàn Tin Möøng chung quanh nhaân toá neàn taûng cuûa chöông trình muïc vuï.
Ngoaøi ra trong giaùo phaän Roma coøn coù yù thöùc baùc aùi raát cao. Cha Luigi Di Liego, Giaùm Ñoác Caritas Roma, ñaõ ñeå laïi daáu veát caùc hoaït ñoäng cuûa ngaøi. Toå chöùc Caritas Roma coù khoaûng 400 nhaân vieân vaø maáy ngaøn thieän nguyeän vieân laøm vieäc trong caùc hôïp taùc xaõ do Caritas gôïi höùng trong moïi laõnh vöïc.
Hoûi: Thöa Ñöùc Hoàng Y, môùi ñaây Ñöùc Hoàng Y ñaõ keâu goïi oâng Alemano thò tröôûng Roma tìm ra caùc phöông theá giuùp giaûi quyeát teä naïn nhöõng ngöôøi thaát nghieäp ñöùng ôû caùc ngaõ tö ñöôøng chuøi xe. Trong moät thaønh phoá coù ña chuûng toäc sinh soáng nhö Roma, ñaâu laø kieåu chung soáng coù theá coù thöa Ñöùc Hoàng Y?
Ñaùp: Giöõa oâng thò tröôûng Roma vaø Toøa Giaùm Quaûn coù söï coäng taùc thaân tình. Dó nhieân caàn phaûi laøm vieäc nhieàu ñeå roäng môû cho söï ñaïi ñoàng vaø tieáp ñoùn ngöôøi thuoäc moïi chuûng toäc. Taïi Roma khoâng coù naïn kyø thò chuûng toäc, nhöng ñaây ñoù cuõng coù vaøi daáu chæ cuûa söï baát khoan nhöôïng. Vì theá caàn phaûi tænh thöùc ñeå taïo thuaän tieän cho tính caùch hôïp phaùp cuûa nhöõng ngöôøi sinh soáng taïi ñaây, vaø cuøng nhau yù thöùc veà caùc boån phaän nhaân baûn vaø Kitoâ trong vieäc tieáp ñoùn ngöôøi nöôùc ngoaøi.
Trong moät thoâng caùo môùi ñaây toâi coù than phieàn veà caùc thaùi ñoä khai thaùc boùc loät, laïm duïng vaø taêng giaù caû coù haïi cho ngöôøi di cö tò naïn vaø caùc giai taàng yeáu keùm trong xaõ hoäi. Chaúng haïn nhö vieäc baét ngöôøi ta traû 500 Euros cho moät choã nguû laø moät haønh ñoäng khoâng coù tinh thaàn Kitoâ.
(Jesus, Febbraio 2010, trang 7476)
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)