Nhaän ñònh veà cuoán saùch
cuûa caùo thænh vieân vuï aùn
phong chaân phöôùc cho ñöùc Gioan Phaolo II
Nhaän ñònh veà cuoán saùch cuûa caùo thænh vieân vuï aùn phong chaân phöôùc cho ñöùc Gioan Phaolo II.
Roma [Zenit 16/2/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Môùi ñaây, cha Slawomir Oder, ngöôøi Bal an, caùo thænh vieân vuï aùn phong chaân phöôùc cho ñöùc Gioan Phaolo II, ñaõ cho aán haønh moät cuoán saùch coù töïa ñeà "taïi sao ngaøi laø thaùnh?" Cuoán saùch gaây ra nhieàu phaûn öùng soâi noåi vì noùi ñeán vieäc vò giaùo hoaøng naøy duøng roi da ñaùnh toäi.
Cuoán saùch "Taïi sao ngaøi laø thaùnh", moät taùc phaåm chung cuûa cha Oder vaø kyù giaû YÙ Saverio Gaeta, giaùm ñoác nguyeät san "Gia ñình Kitoâ" goàm coù ba chöông: chöông moät trình baøy chaân dung cuûa con ngöôøi ñöùc Gioan Phaolo II, chöông hai noùi ñeán vò giaùo hoaøng vôùi nhöõng bieán coá chính trong trieàu ñaïi cuûa ngaøi vaø chöông ba ñöôïc daønh cho ñôøi soáng thieâng lieâng, loøng yeâu meán Thaùnh Theå vaø toân kính cuûa Ñöùc Gioan Phaolo II ñoái vôùi Ñöùc Trinh nöõ Maria.
Ba ñeà taøi trong cuoán saùch ñaõ taïo ra nhöõng phaûn öùng soâi noåi cuûa caùc cô quan truyeàn thoâng laø: vieäc ñöùc Gioan Phaolo II duøng roi da ñaùnh toäi, hai laø laù thö ñöôïc vieát naêm 1994 trong ñoù vò giaùo hoaøng naøy khaúng ñònh seõ töø chöùc neáu maéc moät chöùng beänh baát trò hay bò ngaên trôû khoâng theå thi haønh chöùc vuï cuûa ngöôøi keá vò thaùnh Pheâroâ vaø ba laø laù thö ngoû gôûi cho Ali Agca, ngöôøi ñaõ möu saùt ngaøi taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981.
Ñöùc hoàng y Jose Saraiva Martins, cöïu boä tröôûng boä phong thaùnh, ñaõ ñöa ra vaøi nhaän ñònh veà cuoán saùch noùi treân.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng thoâng taán Coâng giaùo Zenit, Ñöùc hoàng y Martins cuõng ñeà caäp ñeán 3 ñieåm treân ñaây.
Veà vieäc ñöùc Gioan Phaolo II duøng roi da ñeå ñaùnh toäi, Ñöùc hoàng y cöïu boä tröôûng boä phong thaùnh noùi raèng ñaây chæ laø moät giaû thuyeát, bôûi vì cho tôùi nay chöa coù ai coù theå noùi ñích xaùc mình ñaõ chöùng kieán ñieàu ñoù. Nôi trang 192, taùc giaû cuûa cuoán saùch "taïi sao ngaøi laø thaùnh" vieát raèng trong tuû aùo cuûa ngaøi, giöõa caùc chieác aùo chuøng, coù treo moät chieác nòt da, maø ngaøi xöû duïng nhö roi vaø luoân mang theo moãi khi ñeán Castel Gandolfo". Theo Ñöùc hoàng y Martins, taùc giaû khoâng cho bieát theâm chi tieát.
Moät soá kyù giaû cho raèng vieäc ñöùc Gioan Phaolo II ñaùnh toäi coù theå ngöng laïi hoà sô phong chaân phöôùc. Moät soá khaùc thì laïi tuyeân boá raèng vieäc haõm xaùc ñeàn toäi cuûa ñöùc Gioan Phaolo II laø bieåu hieän cuûa moät taâm lyù khoâng quaân bình.
Tröôùc nhöõng khaúng ñònh treân ñaây, Ñöùc hoàng y cöïu boä tröôûng boä phong thaùnh giaûi thích raèng ñaùnh toäi laø moät theå hieän toát ñeïp nhöùt cuûa tinh thaàn Kitoâ, cuûa ñöùc tin nôi moät ngöôøi muoán neân gioáng Chuùa Kitoâ laø Ñaáng ñaõ bò ñoùng ñinh. Lieäu moät thöïc haønh nhö theá coù caàn thieát ñeå neân thaùnh khoâng? Ñöùc hoàng y Martins traû lôøi raèng thaùnh laø ngöôøi phaûi "ñaùnh toäi moät caùch thieâng lieâng", nghóa laø phaûi luoân luoân coù tinh thaàn saùm hoái vaø hy sinh, bieát daâng hieán söï ñau ñôùn trong theå xaùc vaø tinh thaàn.
Ñöùc hoàng y nhaán maïnh raèng trong tröôøng hôïp caùc vò thaùnh töï gheùp mình vaøo vieäc saùm hoái, nhöõng thöïc haønh nhö theá khoâng heà laø moät theå hieän cuûa moät taâm lyù thieáu quaân bình. Ngaøi khaúng ñònh: "caùc thaùnh tröôùc heát laø nhöõng con ngöôøi raát bình thöôøng, neáu khoâng caùc ngaøi khoâng theå trôû thaønh thaùnh".
Nhaän ñònh veà vieäc ñöùc Gioan Phaolo II coù yù ñònh töø chöùc, Ñöùc hoàng y Martins nhaéc ñeán moät ñoaïn trong ñoù cha Oder, taùc giaû cuûa cuoán saùch "taïi sao ngaøi laø thaùnh", vieát raèng "Trong Giaùo hoäi khoâng heà coù choã cho moät cöïu giaùo hoaøng". Cuoán saùch cho in laïi laù thö maø ñöùc Gioan Phaolo II ñaõ vieát hoài naêm 1994, khi ngaøi saép ñöôïc 75 tuoåi, tuoåi maø caùc Ñöùc giaùm muïc phaûi laøm ñôn töø chöùc. Trong laù thö, ñöùc Gioan Phaolo II noùi ñeán vieäc ngaøi coù theå töø chöùc neáu bò ngaên trôû naëng veà theå lyù hay tinh thaàn, nhöng luùc naøo cuõng muoán vaâng theo thaùnh yù Chuùa.
Veà vaán ñeà naøy, Ñöùc hoàng y Martins khaúng ñònh raèng cuoán saùch cuûa cha Oder khoâng coù gì môùi meõ caû. Ñöùc Gioan Phaolo II chæ laøm theo nhöõng döï lieäu ñöôïc chính Ñöùc Phaolo VI ñöa ra. Vò giaùo hoaøng naøy cho bieát ngaøi seõ xin töø chöùc neáu maéc phaûi moät chöùng beänh nan y hay bò ngaên trôû naëng veà taâm lyù khieán ngaøi khoâng theå thi haønh chöùc vuï cuûa ngöôøi keá vò thaùnh Pheâroâ.
Rieâng veà laù thö ngoû gôûi cho Ali Agca, ngöôøi möu saùt ñöùc Gioan Phaolo II, Ñöùc hoàng y cöïu boä tröôûng boä phong thaùnh noùi raèng chaúng coù gì phaûi ngaïc nhieân veà noäi dung laù thö, bôûi vì ai cuõng bieát raèng ngaøi ñaõ tha thöù cho keû saùt nhaân, ngay caû khi anh ta khoâng heà môû mieäng xin tha thöù.
Nhaän ñònh veà thôøi ñieåm cuûa cuoán saùch, Ñöùc hoàng y Martins noùi raèng vieäc aán haønh cuoán saùch khoâng heà aûnh höôûng ñeán ñeán tieán trình toân phong chaân phöôùc cho ñöùc Gioan Phaolo II. Cuoán saùch chaúng heà laøm cho hoà sô bò trì hoaõn hay nhanh hôn, bôûi vì ngaøy 19 thaùng 12 naêm 2009, Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI ñaõ cho coâng boá saéc leänh nhìn nhaän nhöõng nhaân ñöùc anh huøng cuûa Ñöùc Gioan Phaolo II. Keå töø nay ngaøi ñöôïc goïi laø "baäc ñaùng kính".
Trong hoà sô xin phong chaân phöôùc, caùo thænh vieân laø ngöôøi thu thaäp caùc chöùng töø vaø thoâng tin chöùng minh söï thaùnh thieän cuûa ngöôøi ñöôïc ñeà nghò toân phong chaân phöôùc. Phaùn quyeát cuoái cuøng thuoäc veà boä phong thaùnh. Phaûi chaêng cha Oder ñaõ thieáu khoân ngoan khi cho aán haønh cuoán saùch "taïi sao ngaøi laø thaùnh?" Traû lôøi caâu hoûi naøy, Ñöùc hoàng y Martins noùi raèng caùo thænh vieân laø ngöôøi coù theå noùi nhöõng gì mình muoán noùi vaø cuoán saùch khoâng aên nhaäp gì ñeán vuï aùn, nghóa laø khoâng ngaên caûn cuõng khoâng ñaåy maïnh hoà sô.
Theo Ñöùc hoàng y cöïu boä tröôûng boä phong thaùnh, cuoán saùch chæ nhaèm muïc ñích ñaùp laïi nhöõng tieáng tung hoâ cuûa daân chuùng trong tang leã ñöùc Gioan Phaolo II khi hoï hoâ lôùn: "haõy phong thaùnh cho ngaøi töùc khaéc".
Chu Vaên