Thaùnh Giaù Chuùa laøm chöùng
cho phaåm giaù lôùn lao cuûa con ngöôøi
Thaùnh Giaù Chuùa laøm chöùng cho phaåm giaù lôùn lao cuûa con ngöôøi.
Vatican (Vat. 10/02/2010) - Chính khi ngaém nhìn Thaùnh Giaù, chuùng ta thaáy phaåm giaù vaø giaù trò cuûa con ngöôøi cao caû bieát bao. Khoâng coù ñieåm naøo khaùc coù theå giuùp hieåu con ngöôøi gía trò döôøng naøo, chính bôûi vì Thieân Chuùa khieán cho chuùng ta trôû neân quan troïng ñeán theá, Ngaøi coi chuùng ta quan troïng ñoái vôùi Ngaøi ñeán ñoä ñaùng cho Ngaøi phaûi ñau khoå. Nhö theá phaåm giaù con ngöôøi xuaát hieän nôi taám göông cuûa Thaùnh Giaù vaø höôùng nhìn veà Thaùnh Giaù luoân laø suoái nguoàn vieäc thöøa nhaän phaåm giaù con ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khaúng ñònh nhö treân tröôùc 8,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu tham döï buoåi gaëp gôõ vò cha chung trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI saùng thöù Tö 10-2-2010.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giôùi thieäu göông maët thaùnh Anton thaønh Padova, laø moät trong nhöõng vò thaùnh noåi tieáng ñöôïc toân kính khaép nôi treân theá giôùi, vôùi böùc töôïng tay caàm boâng hueä töôïng tröng cho söï trong traéng vaø tay boàng Chuùa Haøi Nhi nhaéc nhôù bieán coá Chuùa Haøi Nhi hieän ra vôùi thaùnh nhaân. Laø ngöôøi raát thoâng minh, quaân bình, coù loøng haêng say laøm vieäc toâng ñoà vaø loøng soát meán thaàn bí, thaùnh nhaân ñaõ goùp phaàn yù nghóa vaøo söï phaùt trieån tinh thaàn tu ñöùc phan sinh. Ñeà caäp tôùi tieåu söû cuûa ngöôøi Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Sinh ra taïi Lisboa trong moät gia ñình quyeàn quùy khoaûng naêm 1195, ngöôøi ñöôc röûa toäi vôùi teân thaùnh laø Fernando. Ngöôøi gia nhaäp coäng ñoaøn caùc Kinh Só soáng theo luaät doøng thaùnh Agostino, ban ñaàu taïi ñan vieän thaùnh Vincenzo trong thuû ñoâ Lisboa, sau ñoù taïi ñan vieän Thaùnh Giaù tænh Coimbra, laø trung taâm vaên hoùa noåi tieáng nöôùc Boà Ñaøo Nha thôøi ñoù. Thaùnh nhaân chuyeân caàn hoïc Kinh Thaùnh vaø caùc Giaùo Phuï vaø chieám höõu ñöôïc söï hieåu bieát thaàn hoïc duøng cho vieäc giaûng daäy sau naøy. Taïi Coimbra vaøo naêm 1220 bieán coá haøi coát cuûa 5 tu só Phanxicoâ töû ñaïo beân Maroác ñöôïc tröng baày cho tín höõu kính vieáng, laøm naûy sinh nôi tu só Fernando öôùc muoán baét chöôùc caùc vò treân con ñöôøng troïn laønh. Fernando xin ñoåi sang doøng Anh Em Heøn Moïn Phanxicoâ, laáy teân laø Anton roài sang Maroác truyeàn giaùo. Nhöng Chuùa Quan Phoøng ñònh lieäu caùch khaùc.
Sau moät traän ñau naëng Anton phaûi trôû veà Italia vaø naêm 1221 tham döï tu nghò cuûa doøng vaø gaëp thaùnh Phanxicoâ taïi Assisi. Tieáp theo ñoù Anton soáng trong thaàm laëng moät thôøi gian taïi Forlì baéc Italia, cho tôùi moät hoâm tình côø ñöôïc môøi giaûng trong moät thaùnh leã truyeàn chöùc linh muïc, ngöôøi môùi toû ra laø ngöôøi hoïc cao bieát roäng vaø coù taøi giaûng thuyeát. Caùc beà treân chæ ñònh ngöôøi cho coâng taùc rao giaûng, vaø theá laø thaùnh nhaân baét ñaàu coâng vieäc rao giaûng taïi Italia vaø Phaùp vaø gaët haùi nhieàu thaønh quûa khieán cho nhieàu ngöôøi ñaõ xa rôøi Giaùo Hoäi quay trôû veà vôùi ñöùc tin. Thaùnh Anton cuõng laø thaày daäy thaàn hoïc ñaàu tieân cho caùc tu só cuûa doøng taïi Bologna vôùi pheùp laønh cuûa thaùnh Phanxicoâ qua laù thö ngaén trong ñoù thaùnh Phanxico vieát: "Cha thích con daäy thaàn hoïc cho caùc anh em tu só". Theá laø thaùnh Antoân ñaët neàn taûng cho thaàn hoïc phan sinh, vôùi caùc tö töôûng gôïi höùng cuûa caùc vò noåi tieáng nhö Bonaventura thaùnh Bagnoreggio vaø chaân phöôùc Duns Scoto.
Trôû thaønh Beà treân giaùm tænh cuûa doøng taïi mieàn baéc Italia thaùnh nhaân tieáp tuïc thöøa taùc giaûng daäy vaø cai quaûn doøng. Sau khi maõn nhieäm giaùm tænh ngöôøi lui veà Padova vaø qua ñôøi taïi ñaây ngaøy 13 thaùng 6 naêm 1231 raát ñöôïc daân chuùng ngöôõng moä vaø suøng kính. Chính Ñöùc Giaùo Hoaøng Gregorio IX coù laàn nghe ngöôøi giaûng ñaõ ñònh nghóa ngöôøi laø "Hoøm Bia Di Chuùc" vaø ñaõ toân phong ngöôøi leân haøng hieån thaùnh naêm 1232, töùc moät naêm sau khi ngöôøi qua ñôøi.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi: trong giai ñoaïn cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi thaùnh Anton vieát hai loaït baøi giaûng: "Baøi giaûng Chuùa Nhaät" vaø "Baøi giaûng veà caùc Thaùnh" daønh cho caùc vò coù nhieäm vuï thuyeát giaûng vaø daäy thaàn hoïc trong doøng. Trong hai taùc phaåm naøy thaùnh nhaân chuù giaûi caùc vaên baûn Kinh Thaùnh phuïng vuï vaø duøng kieåu giaûi thích cuûa caùc giaùo phuï thôøi trung coå theo 4 yù nghóa: nghóa chöõ hay nghóa lòch söû, nghóa bieåu töôïng hay nghóa kitoâ hoïc, nghóa luaân lyù vaø nghóa loaïi suy höôùng tôùi cuoäc soáng vónh cöûu. Chuùng laø 4 chieàu kích cuûa Lôøi Chuùa trong Kinh Thaùnh. Caùc baøi giaûng naøy laø caùc vaên baûn thaàn hoïc giaûng thuyeát. Chuùng vang voïng lôøi giaûng soáng ñoäng trong ñoù thaùnh Anton ñeà nghò moät loä trình cuoäc soáng kitoâ vaø cho thaáy caùc giaùo huaán tinh thaàn phong phuù, ñeán ñoä naêm 1946 Ñöùc Pio XII ñaõ tuyeân boá thaùnh Anton laø "Tieán Só Giaùo Hoäi" vaø goïi ngöôøi laø "Tieán só tin möøng", vì caùc taùc phaåm cuûa thaùnh nhaân toûa thoaùt ra söï töôi maùt vaø xinh ñeïp cuûa Tin Möøng ñem laïi raát nhieàu lôïi ích cho caû con ngöôøi thôøi nay. Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån theâm ñieåm naøy nhö sau:
Trong caùc Baøi giaûng naøy thaùnh Anton noùi veà lôøi caàu nguyeän nhö laø moät töông quan tình yeâu, thuùc ñaåy con ngöôøi chuyeän vaõn vôùi Chuùa moät caùch ngoït ngaøo, taïo ra moät nieàm vui khoâng theå naøo dieãn taû noåi, bao truøm linh hoàn cuûa ngöôøi caàu nguyeän. Thaùnh nhaân nhaéc cho chuùng ta bieát raèng lôøi caàu nguyeän caàn coù moät baàu khí thinh laëng, khoâng taùch rôøi khoûi tieáng oàn aøo beân ngoaøi nhöng laø kinh ngheäm noäi taâm, taïo ra söï thinh laëng trong chính taâm hoàn. Theo giaùo huaán cuûa thaùnh nhaân lôøi caàu nguyeän bao goàm 4 thaùi ñoä khoâng theå thieáu. Thöù nhaát laø "obsecratio" tin töôûng roäng môû con tim cho Chuùa; ñaây laø böôùc ñaàu tieân cuûa vieäc caàu nguyeän môû roäng traùi tim cho söï hieän dieän cuûa Chuùa chöù khoâng phaûi chæ laø ñôn sô tieáp nhaän moät lôøi noùi. Thöù hai laø "oratio" noùi chuyeän vôùi Chuùa moät caùch yeâu thöông trìu meán, thaáy Ngaøi hieän dieän vôùi toâi. Thöù ba laø "postulatio" trình baày vôùi Chuùa caùc nhu caàu cuûa chuùng ta. Vaø thöù boán laø "gratiarum actio" chuùc tuïng vaø caûm taï Chuùa.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi huaán duï: giaùo huaán naøy cuûa thaùnh Anton cho thaáy moät trong caùc neùt ñaëc thuø cuûa linh ñaïo phan sinh: ñoù laø vai troø cuûa tình yeâu Chuùa, thaám nhaäp laõnh vöïc taâm tình, yù chí, con tim vaø cuõng laø suoái nguoàn laøm naûy sinh ra söï hieåu bieát tinh thaàn vöôït cao hôn moïi söï hieåu bieát. Thaät theá, khi yeâu meán chuùng ta hieåu bieát. Thaùnh Anton vieát: "Ñöùc aùi laø linh hoàn cuûa ñöùc tin khieán cho ñöùc tin ñöôïc soáng ñoäng. Khoâng coù tình yeâu ñöùc tin seõ cheát" (Sermones dominicales et Festivi II. Messaggero, Padova 1979, tr.37). Chæ khi moät linh hoàn caàu nguyeän môùi coù theå tieán tôùi trong cuoäc ñôøi thieâng lieâng. Ñoù laø noøng coát lôøi rao giaûng cuûa thaùnh Anton. Ngöôøi bieát caùc thieáu soùt cuûa baûn tính nhaân loaïi vaø khuynh höôùng hay sa ngaõ phaïm toäi cuûa chuùng ta neân thaùnh nhaân lieân tuïc thuùc ñaåy chuùng ta choáng traû laïi söï höôùng chieàu veà tham lam, kieâu ngaïo, khoâng trong saïch, vaø thöïc thi caùc nhaân ñöùc khoù ngheøo, quaûng ñaïi khieâm toán vaø vaâng lôøi, khieát tònh vaø trong saïch.
Vaøo ñaàu theá kyû XIII trong boái caûnh cuûa caùc thaønh phoá naûy sinh vaø söï phoàn thònh cuûa cuoäc soáng thöông maïi, ngöôøi ta ngaøy caøng ít chuù yù tôùi caùc nhu caàu cuûa daân ngheøo. Vì theá thaùnh Antoân nhieàu laàn môøi goïi caùc tín höõu trôï giuùp tieáp ñoùn caùc ngöôøi ngheøo naøn tuùng thieáu, nghó tôùi söï giaàu coù ñích thöïc laø söï phong phuù cuûa con tim khieán cho hoï trôû neân toát laønh nhaân haäu vaø tích tröõ caùc kho taøng treân trôøi. Ñaây laïi chaèng laø giaùo huaán raát thôøi söï trong cuoäc khuûng hoaûng kinh teá taøi chaùnh hieän nay khieán cho nhieàu ngöôøi laâm caûnh baàn cuøng tuùng thieáu hay sao?
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc ñeán moät neùt ñaëc thuø khaùc nöõa trong cuoäc soáng cuûa thaùnh Antoân vaø neàn thaàn hoïc phan sinh: ñoù laø luoân laáy Chuùa Kitoâ laøm trung taâm cuoäc soáng vaø tö töôûng, haønh ñoäng vaø vieäc giaûng daäy. Thaàn hoïc phan sinh chieâm ngöôõng vaø môøi goïi chieâm ngöôõng caùc maàu nhieäm nhaân tính cuûa Ñöùc Kitoâ Con Ngöôøi, ñaëc bieät laø maàu nhieäm Giaùng Sinh, moät ñieåm chính cuûa tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ ñoái vôùi nhaân loaïi. Ngoaøi ra vieäc ngaém nhìn thaäp giaù gôïi höùng cho caùc tö töôûng cuûa thaùnh Antoân bieát ôn Thieân Chuùa vaø quùy troïng phaåm giaù con ngöôøi. Vì theá moïi ngöôøi tin cuõng nhö khoâng tin ñeàu tìm thaáy nôi Thaäp Giaù vaø trong hình aûnh cuûa Chuùa moät yù nghóa khieán cho cuoäc soáng ñöôïc phong phuù.
Thaùnh Anton vieát: "Chuùa Kitoâ laø söï soáng cuûa baïn, bò treo tröôùc maét baïn ñeå baïn nhìn vaøo thaäp giaù nhö nhìn vaøo moät taám göông. Nôi ñoù baïn coù theå nhaän bieát caùc veát thöông cuûa baïn coù theå gaây cheát choùc nhö theá naøo, caùc veát thöông khoâng coù thuoác naøo chöõa ñöôïc, neáu khoâng phaûi laø thuoác Maùu cuûa Con Thieân Chuùa. Neáu baïn nhìn kyõ baïn coù theå yù thöùc ñöôïc baûn tính nhaân loaïi cuûa baïn vaø giaù trò cuûa noù lôùn lao ñeán möùc naøo... Khoâng ôû nôi naøo khaùc con ngöôøi coù theå yù thöùc ñöôïc giaù trò cuûa mình cho baèng khi nhìn vaøo taám göông cuûa thaäp giaù" (Sermones Dominicales et Festivi III, tr.213-214).
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän baøi huaán du nhö sau: Khi suy ngaém caùc lôøi naøy chuùng ta coù theå hieåu roõ raøng taàm quan troïng cuûa hình aûnh cuûa Thaäp Giaù ñoái vôùi neàn vaên hoùa cuûa chuùng ta ñoái vôùi thuyeát nhaän baûn cuûa chuùng ta naûy sinh töø ñöùc tin kitoâ. Chính khi ngaém nhìn Thaùnh Giaù chuùng ta thaáy phaåm giaù vaø giaù trò cuûa con ngöôøi cao caû bieát bao. Khoâng coù ñieåm naøo khaùc coù theå giuùp hieåu con ngöôøi gía trò döôøng naøo, chính bôûi vì Thieân Chuùa khieán cho chuùng ta trôû neân quan troïng ñeán theá, Ngaøi coi chuùng ta quan troïng ñoái vôùi Ngaøi ñeán ñoä ñaùng cho Ngaøi phaûi ñau khoå. Nhö theá phaåm gia con ngöôøi xuaát hieän nôi taám göông cuûa Thaùnh Giaù vaø höôùng nhìn veà Thaùnh Giaù luoân laø suoái nguoàn vieäc thöøa nhaän phaäm giaù con ngöôøi.
Trong Naêm Linh Muïc naøy chuùng ta haõy xin thaùnh Anton baàu cöû cho toaøn theå
Giaùo Hoäi, ñaëc bieät laø caùc vò giaûng thuyeát, caùc linh muïc vaø caùc phoù teá trong söù meänh loan baùo vaø thôøi söï hoùa Lôøi Chuùa, ñeå caùc vò bieát keát hieäp giaùo lyù vöõng chaéc laønh maïnh vôùi loøng ñaïo ñöùc chaân thaønh soát meán vaø khaû naêng truyeàn thoâng beùn nhoïn.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)