Töôûng nieäm
Ñöùc OÂng Philippheâ Traàn Vaên Hoaøi
(1929- 2010)
Töôûng nieäm Ñöùc OÂng Philippheâ Traàn Vaên Hoaøi (1929- 2010).
(Nguyeãn Ñaêng Truùc, Strasbourg, Phaùp, ngaøy 05 thaùng 02 naêm 2010)
Ñoâi doøng veà cuoäc ñôøi Ñöùc OÂng Philippheâ Traàn Vaên Hoaøi
- Sinh naêm 1929 taïi laøng Di-Loan, giaùo xöù An-Ninh, phuû Vónh Linh, tænh Quaûng Trò, giaùo phaän Hueá.
- Naêm 1943, nhaäp tieåu chuûng vieän An Ninh, Cöûa Tuøng, giaùo phaän Hueá.
- Naêm 1951, chuyeån leân ñaïi chuûng vieän Phuù Xuaân, Kim-Long, Hueá. Vì hoaøn caûnh ñaát nöôùc chia ñoâi, laïi chuyeån vaøo ñaïi chuûng vieän Thaùnh Giuse, ñöôøng Cöôøng Ñeå, Saøi goøn. Tröôùc ngaøy thuï phong linh muïc, bò bònh phaûi tónh döôõng taïi thaùnh ñòa Thaùnh Maãu La-Vang taïi Quaûng Trò.
- Naêm 1959, thuï phong linh muïc. Tieáp ñoù ñöôïc trao phoù phaän vuï laøm cha phoù taïi giaùo xöù Baùc Voïng, Thöøa Thieân.
- Naêm 1961, giaùo sö taïi tieåu chuûng vieän Phuù Xuaân, Hueá.
- Naêm 1962 -1968: giaùo sö taïi tieåu chuûng vieän Hoan-Thieän, Hueá. Toát ngieäp baèng cöû nhaân vaên chöông Phaùp taïi Ñaïi Hoïc Hueá. Cuøng vôùi linh muïc Phanxicoâ Xavie Nguyeãn Vaên Thuaän, tieân phong ñöa Phong Traøo Höôùng Ñaïo vaøo sinh hoaït trong chuûng vieän.
- Naêm 1968, du hoïc taïi Roâma, YÙ.
- Sau thôøi gian tu hoïc, ñöôïc cöû laøm Phoù Vieän Tröôûng Vieän Ñaïi Hoïc Urbaniana cuûa Vatican.
- Sau naêm 1975, tieân phong toå chöùc coâng cuoäc cöùu trôï ngöôøi Vieät tò naïn, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi tò naïn baèng thuyeàn treân vuøng Nam Thaùi Bình Döông.
- Tieân phong trong noã löïc thaønh laäp hieäp hoäi USU vaø tôø Nguyeät San Daân Chuùa AÂu Chaâu, lieân keát caùc linh muïc tu só Vieät-Nam tò naïn taïi AÂu Chaâu ñeå phoái trí caùc sinh hoaït toâng ñoà phuïc vuï coäng ñoàng Vieät Nam tò naïn.
- Naêm 1987, ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha Gioan-Phaoloâ II boå nhieäm laøm Giaùm Ñoác Vaên Phoøng Phoái Keát Toâng Ñoà Muïc Vuï Vieät Nam Haûi Ngoaïi.
- Naêm 1988, ñöôïc Toaø Thaùnh cöû laøm Tröôûng Ban Toå Chöùc Leã Phong Hieån Thaùnh (19/6/1988) cho 117 vò töû ñaïo treân ñaát Vieät-Nam.
- Naêm 1988, thaønh laäp Vaên phoøng toâng ñoà giaùo daân Vieät Nam Haûi Ngoaïi.
- Naêm 1992, chuû trì vieäc thaønh laäp Phong traøo giaùo daân Vieät Nam haûi ngoaïi.
- Toå chöùc Cuoäc Gaëp Gôõ qui tuï caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo, laàn ñaàu tieân trong lòch söû Vieät-Nam, nhaân Ngaøy Caàu Nguyeän Hoøa Bình cho Vieät-Nam taïi Vatican, vôùi söï hieän dieän cuûa caùc vò laõnh ñaïo cuûa naêm toân giaùo lôùn cuûa Vieät Nam (Phaät giaùo, Coâng giaùo, Tin laønh, Phaät giaùo Hoøa haûo, Cao ñaøi) vaø caùc chöùc saéc cao caáp (caùc hoàng y) cuûa nhieàu Thaùnh Boä cuûa Vatican.
- Ñöôïc caùc vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo trong coâng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi uûy thaùc phaän vuï laøm Tröôûng ban vaän ñoäng coâng cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi toân giaùo.
- Naêm 1995, chuû trì vieäc thaønh laäp Trung taâm vaên hoùa Nguyeãn-Tröôøng-Toä vaø taäp san Ñònh Höôùng.
- Thaùng 8 naêm 1996, chuû trì ngaøy gaëp gôõ vaø thaûo luaän (laàn ñaàu tieân trong lòch söû) veà thaàn hoïc Vieät nam taïi Ñan vieän Xitoâ Vieät Nam, Orsonnens, Thuïy Só.
- Naêm 1996, trong khuoân khoå sinh hoaït cuûa Trung taâm vaên hoùa Nguyeãn-Tröôøng-Toä, chuû trì Tuaàn Leã Ñaïi Hoïc Heø, nôi gaëp gôõ cuûa caùc giaùo sö, caùc chuyeân gia vaø sinh vieân, laàn ñaàu tieân toå chöùc trong coâng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi.
- Naêm 1997, Chuû trì Tuaàn Leã Xaõ Hoäi, laàn ñaàu tieân ñöôïc toå chöùc trong coäng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi vôùi chuû ñeà: Ñaïo Lyù, neàn taûng canh taân vaø phuïc hoaït ñaát nöôùc.
- Khai sinh Tôø lieân laïc Hieäp Thoâng, phöông tieän truyeàn thoâng chính thöùc cuûa Vaên Phoøng Phoái Keát Toâng Ñoà Muïc Vuï Vieät Nam Haûi Ngoaïi
- Naêm 2000, höu döôõng taïi Roâma, YÙ
- Taï theá vaøo ngaøy 02 thaùng 02 naêm 2010.
Loäi doøng ngöôïc doøng ñeå canh taân
"Ñaùng lyù trong giaây phuùt naày, con phaûi ôû beân caïnh cha ñeå noùi vôùi cha lôøi vónh bieät. Nhöng cuõng nhö nhöõng ngaøy thaùng khoù khaên cha ñaõ soáng qua sau côn bò truïy tim naêm 1991 trong dòp coâng taùc taïi Ñan vieän Xitoâ VN, Orsonnens, Thuïy Só, tình traïng söùc khoûe cuûa con hoâm nay ñaõ caàm chaân khoâng cho con ñeán Roâma tieån ñöa cha ñöôïc. Kính xin daâng nhöõng lôøi noùi chaân tình naày ñeán cha thay lôøi töø taï." (Nguyeãn Ñaêng Truùc, Strasbourg, Phaùp, ngaøy 05 thaùng 02 naêm 2010)
Nhöõng ngaøy thaùng ñöôïc ôû gaàn cha, luùc cha coøn laø moät thaày phoù teá ñang döôõng bònh taïi Thaùnh Ñòa La-Vang, trong nhöõng naêm thaùng cha laøm giaùo sö taïi tieåu chuûng vieän Phuù Xuaân, roài Hoan Thieän, Hueá, ñaëc bieät suoát thôøi gian töø ngaøy cha nhaän coâng taùc toâng ñoà muïc vuï cho coäng ñoàng ngöôøi Vieät haûi ngoaïi, cha thöôøng taâm söï vôùi con:
"Cuoäc ñôùi cuûa cha laø nhöõng chuoåi baát ngôø ñaày may maén, nhöng cuõng laø chuoåi nhöõng thaùch ñoá quaù khoù khaên phaûi ñöông ñaàu tröôùc nhöõng hoaøn caûnh nhö chöa bao giôø xaûy ñeán trong lòch söû".
Phaûi, Ñöùc OÂng Philippheâ Traàn-Vaên-Hoaøi, teân goïi aáy gôïi leân trong taâm töôûng cuûa con hình aûnh moät con ngöôøi maø laém vò ñoàng lieâu cuûa cha, - khoâng bieát laø ñeå taùn döông hay vì e ngaïi -, noùi ñuøa raèng: ngaøi laø keû beân leà.
Nhöng rieâng ñoái vôùi chuùng con, nhöõng ngöôøi ñaõ ñoàng haønh vôùi cha ñeå soáng ñaïo giöõ ñôøi, thì ñuùng cha laø ngöôøi beân leà khi cha vöôït ra beân ngoaøi loái suy nghó coá höõu vaø cung caùch soáng "baày ñaøn, kheùp kín" cuûa "thieân haï", ñeå can ñaûm chaáp nhaän nhöõng nguy cô cuûa thaát baïi, nhöõng thaùch ñoá cuûa nhöõng ngaøy thaùng bò hieåu laàm vaø coâ ñôn maø baát cöù ai daán thaán cho canh taân ñeàu gaëp phaûi:
- Canh taân vì ñoù laø sinh löïc cuûa Phuùc AÂm maø cha laø keû laøm chöùng,
- Canh taân do ñoøi hoûi cuûa giaùo huaán Giaùo hoäi maø cha laø moät tín höõu,
- Canh taân moät coäng ñoaøn toân giaùo maø cha laø moät trong nhöõng chuû chaên, moät coäng ñoaøn khaån thieát phaûi ñoåi thay ñeå coù theå tieáp nhaän söù ñieäp cuûa Ñaáng Cöùu Chuoäc vaø ñuû söùc chuyeån söù ñieäp cuûa Ngaøi cho ngöôøi chung quanh,
- Canh taân xaõ hoäi, ñaát nöôùc maø cha laø moät ngöôøi coâng daân: moät xaõ hoäi khaån thieát phaûi ñoåi thay khi phaåm giaù con ngöôøi ñöôïc taïo döïng theo hình aûnh Thieân Chuùa maø cha toân thôø, ñang bò chaø ñaïp.
Laø moät linh muïc treû trong nhöõng naêm Giaùo hoäi hoaøn vuõ ñang chuaån bò vaø ñang tieán haønh Coâng Ñoàng Vaticanoâ II, cha laø moät trong nhöõng chuû chaên ñaõ canh taân cung caùch giao tieáp vôùi ngöôøi tín höõu anh em ôû giaùo xöù Baùc Voïng, cuõng nhö ñoái vôùi nhöõng ngöôøi em chuûng sinh maø Giaùo phaän Hueá giao phoù cho cha daãn daét vaø ñaøo taïo. Cha laø moät ngöôøi anh em trong gia ñình Daân Chuùa, chöù khoâng phaûi laø moät oâng quan ñòa phöông thôøi phong kieán, khoâng phaûi moät chuû chaên ñaõ queân söù ñieäp röûa chaân cho anh em mình ñeå ñoàng hoùa moät caùch sai laïc quyeàn phaùt xuaát töø sinh löïc Yeâu Thöông trong Phuùc AÂm vôùi quyeàn uy traàn theá.
Hình aûnh cha Hoaøi gaàn guõi, thaân thuoäc vôùi anh chò em tín höõu ôû giaùo xöù Baùc Voïng; hình aûnh cha Hoaøi ñaù banh, chôi domino, chia seõ nhöõng tin töùc thôøi söï sau böûa côm chieàu, ñi du ngoaïn, ca haùt sinh hoaït vôùi anh em chuûng sinh; hình aûnh cha Hoaøi trong boä ñoàng phuïc höôùng ñaïo, moät huynh tröôûng, moät tuyeân uùy giöõa nhöõng 'chuûng sinh-höôùng ñaïo'..., nhöõng hình aûnh aáy vöøa noùi leân moái lieân heä thaân tình phaùt xuaát töø xaùc tín saâu xa cuûa nguoàn sinh löïc Yeâu Thöông ñeán töø Thieân Chuùa laø cha chung cuûa moïi ngöôøi, vöøa phaûn aûnh yù chí can cöôøng cuûa moät cha Hoaøi daùm tieân phong canh taân neáp sinh hoaït coá höõu.
Cha khoâng nhöõng tieân phong trong neáp sinh hoaït lieân quan tröïc tieáp ñeán phaän vuï muïc töû giôùi haïn cuûa mình, nhöng cha coøn tieân phong trong noã löïc xoùa boû hình aûnh moät loái giöõ ñaïo chæ lo cho phaàn roãi caù nhaân mình, chæ bieát ñeán ngöôøi cuøng toân giaùo vôùi mình, chæ baûo veä cho moät giaùo hoäi töôûng chöøng nhö giôùi haïn vaøo moät coäng ñoaøn daønh cho ngöôøi cuøng phe vôùi mình..., ñeå vöôït qua bieân giôùi cuûa ngaõ-chaáp vaø coå suùy loái soáng ñaïo loan truyeàn Tin Möøng Yeâu Thöông maø Thieân Chuùa höùa ban cho moïi ngöôøi. Ngoaøi vieäc ñöa Phong Traøo Höôùng Ñaïo vaøo chuûng vieän ñeå giuùp chuûng sinh coù moâi tröôøng tieáp caän vôùi ngöôøi ngoaøi nhaø tu, keå caû ngöôøi khoâng coâng giaùo, cha ñaõ ghi danh hoïc ôû Ñaïi Hoïc Hueá, khoâng phaûi chæ ñeå coù theâm nhöõng kieán thöùc thuoäc laõnh vöïc traàn tuïc, hoaëc ñeå coù moät caáp baèng ñaïi hoïc maø thoâi, nhöng muïc ñích chính laø tieáp caän vôùi nhöõng con ngöôøi ña bieät, hieän dieän ôû giöõa nhöõng sinh hoaït xaõ hoäi khaùc laï so vôùi neáp soáng cuûa moät giaùo xöù. Cha khoâng nhöõng khoâng xa laï vôùi caùc sinh hoaït ñoaøn theå xaõ hoäi, tham gia caùc sinh hoaït sinh vieân, nhöng raát nhaïy beùn vôùi nhöõng laõnh vöïc maø Hieán Cheá Vui Möøng vaø Hy Voïng cuûa Coâng Ñoàng Vaticanoâ II ñeà caäp khi noùi ñeán nhöõng vui möøng vaø hy voïng, nhöõng khoå ñau vaø khaéc khoaûi cuûa xaõ hoäi con ngöôøi.
Phaûi chaêng chính vì muoán vöôït ra ranh giôùi nhöõng ngöôøi cuûa mình, nhöõng caùi cuûa mình ñeå gaëp gôõ keû khaùc, phaûi chaêng vì ngoaøi vieäc lo muïc vuï giôùi haïn trong nhaø xöù cuûa mình, cha laïi coøn nhaïy caûm veà tình caûnh xaõ hoäi quaù ñau thöông maø anh chò em ñoàng baøo luùc baáy giôø ñang gaùnh chòu, maø thieân haï e ngaïi goïi cha laø keû beân leà?
Nhöng, chính vì nhu caàu canh taân Giaùo Hoäi vaø thaêng tieán con ngöôøi, nhöõng ngöôøi cuøng ñoàng haønh vôùi cha laïi goïi keû beân leà aáy laø vò tieân phong coå suyù ñöa ñaïo vaøo ñôøi.
Tieân phong coå suyù ñöa ñaïo vaøo ñôøi
Sau naêm 1975, tình hình nghieät ngaõ cuûa daân toäc Vieät-nam ñaõ buoäc lòch söû khai sinh ra moät coäng ñoàng cuûa nhöõng ngöôøi tha phöông tò naïn. Vaøo nhöõng ngaøy thaùng ñaàu tieân cuûa bieán coá ñau thöông naày, cha ñaõ ra khoûi Roâma ñeå hieän dieän taïi caùc ñòa ñieåm tieáp cö ngöôøi Vieät tò naïn taïi moät soá nöôùc Ñoâng Nam AÙ, löu laïi töøng thaùng treân nhöõng chieác taøu tìm vôùt nhöõng thuyeàn nhaân 'lieàu maïng tìm töï do'. Chia seû caûnh bô vô cuûa keû ly höông, cha tìm moïi caùch ñeå lieân laïc gaëp gôõ ñoàng baøo tò naïn ñaây ñoù taïi khaép caùc nöôùc, caùc chaâu treân theá giôùi. Cuøng vôùi caùc linh muïc tu só Vieät Nam soáng taïi AÂu Chaâu, cha tham gia coâng vieäc thaønh hình USU, moät hieäp hoäi noái keát caùc linh muïc tu só ñeå phoái trí noã löïc toâng ñoà muïc vuï cho caùc coäng ñoàng ngöôøi Vieät tò naïn. Vaø cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa hoäi USU naày, taäp san Daân Chuùa AÂu Chaâu, cô quan truyeàn thoâng cuûa ngöôøi tò naïn coâng giaùo Vieät-nam taïi AÂu Chaâu ñöôïc khai sinh.
Naêm 1987, trong luùc ñang giöõ chöùc vuï phoù vieän tröôûng Vieän Ñaïi Hoïc Urbaniana cuûa Vatican, Toaø thaùnh ñaõ trao phoù cho cha hai traùch vuï töôûng chöøng nhö quaù söùc con ngöôøi: Giaùm Ñoác Vaên Phoøng Phoái Keát Toâng Ñoà Muïc Vuï Vieät Nam Haûi Ngoaïi vaø Tröôûng Ban Toå Chöùc Leã Phong Hieån Thaùnh cho 117 vò töû ñaïo treân ñaát Vieät-Nam.
Phoái keát toâng ñoà muïc vuï cho moät coäng ñoàng ngöôøi tò naïn hôn 300,000 kitoâ höõu soáng raûi raùc treân gaàn moät traêm quoác gia treân theá giôùi! Moät traùch vuï bao la vôùi ñaày gian nguy vì Giaùo luaät töôûng chöøng nhö chöa minh ñònh moät qui cheá gì roõ raøng cho ngöôøi chuû chaên cuõng nhö coäng ñoaøn lieân heä. Moät chöùc vuï coù moät khoâng hai, moät coäng ñoaøn tò naïn "khoâng ñaát, khoâng nhaø" cuûa nhöõng kitoâ höõu tha höông!
Thay maët cho haøng giaùo phaåm vaø nhaân danh giaùo hoäi coâng giaùo Vieät-nam, toå chöùc moät Leã phong hieån thaùnh cho 117 vò töû ñaïo! - Beân trong, coäng ñoàng kitoâ höõu Vieät nam haûi ngoaïi vôùi töøng traêm yù kieán veà phöông caùch toå chöùc ñöôïc ñeà xuaát, tình theá ñoøi hoûi phaûi phoái hôïp ñeå ñi ñeán moät quyeát ñònh chung. - Beân ngoaøi nhöõng choáng phaù töø phía nhaø nöôùc coäng saûn, nhöõng hieåu laàm ñaây ñoù trong coäng ñoàng ngöôøi Vieät khi nhìn nhöõng vò töû ñaïo, chöùng nhaân cho Tình Yeâu ñeán töø Trôøi Cao, nhö laø nhöõng con roái trong möu ñoà cuûa nhöõng cheá ñoä chính trò thöïc daân ngoaïi bang...
Khoâng phaûi khoâng yù thöùc veà söùc löïc vaø taøi naêng raát giôùi haïn cuûa mình, nhöng cha ñaõ khoâng ngaïi noùi tieáng xin vaâng vôùi Toøa Thaùnh.
Haún nhieân tieáng xin vaâng aáy daùm noùi leân, vì haún cha xaùc tín coù moät Ñöùc Kitoâ hieän dieän ôû giöõa daân toäc vaø Giaùo hoäi Vieät-nam trong nhöõng luùc gioâng toá. Nhöng qua nhöõng ngaøy thaùng ñoàng haønh vôùi cha, con thoaùng nhaän ra lyù do taïi sao cha can ñaûm ñeán nhö theá. Naêm 1993, naêm naêm sau ngaøy Leã Phong Thaùnh cho 117 vò töû ñaïo treân ñaát Vieät-Nam, cha töøng coâ ñoäng taâm tö cuûa mình nhö theá naày trong trang ñaàu taäp san Ñònh Höôùng soá ra maét do chính cha chuû tröông vaø coá vaán:
"Cho ñeán ngaøy hoâm nay, coäng saûn vaø tö baûn ñaõ ñònh höôùng cho coäng ñoàng nhaân loaïi. Nhöng tröôùc ngöôõng cöûa cuûa naêm 2000, tö baûn khuûng hoaûng, coäng saûn suïp ñoå. Caùc vò laõnh ñaïo coäng ñoàng nhaân loaïi ñang loay hoay tìm moät traät töï theá giôùi môùi, nghóa laø ñang tìm moät ñònh höôùng môùi cho nhaân loaïi. Trong boái caûnh naày, quoác gia daân toäc chuùng ta cuõng ñang hoát hoaûng, maát caû höôùng ñi, nhö con thuyeàn gaõy laùi treân bieån caû moät gioâng toá.
Trong thôøi ñieåm nguy ngaäp naày, chuùng ta baøng hoaøng ngoài nhìn voâ tö hay sao? (...)
Khoâng bao giôø nöõa.
Chuùng ta ñöøng ñeå chuùng ta moät laàn nöõa hoã theïn vôùi ngöôøi thieáu phuï Mieàn Baéc! Trong moät ñeâm möa gioù baõo taùp tôi bôøi, ngoïn haûi ñaêng laø hy voïng soáng coøn ñoäc nhaát cuûa choàng baø bò gioù ñaùnh gaõy taét. Ngöôøi thieáu phuï ôû nhaø aúm con mong ñôïi. Ngoïn haûi ñang taét. Baø thaát voïng ?
Khoâng. Baø ñaõ khoâng thaát voïng. Baø cam ñaûm. Moät tia saùng loeù leân (...): Baø chaâm löûa ñoát chaùy caên nhaø laø taøi saûn ñoäc nhaát cuûa baø! Baø thaép leân moät aùnh saùng ñònh höôùng cho choàng baø thaáy ñöôøng veà! (...)."
Laï thay, pheùp laï ñaõ ñeán cho cha, cho coäng ñoàng ngöôøi Vieät coâng giaùo tò naïn vaø cho giaùo hoäi Vieät nam: Leã toå chöùc phong thaùnh naêm 1988 thaønh coâng.
Vaán ñeà coøn laïi laø laøm sao chöùng taù Yeâu thöông cuûa 117 vò töû ñaïo phaûi ñöôïc thaép saùng leân ñeå ñònh höôùng cho töông lai, moät söù vuï maø, vôùi tö caùch laõnh ñaïo coäng ñoàng kitoâ höõu Vieät-nam haûi ngoaïi, cha khoâng theå khoâng yù thöùc vaø traùnh neù khoâng daùm thöïc hieän.
Thaät theá. Cha ñaõ muùc laáy höùng khôûi cho taùc vuï cuûa mình nôi nguoàn Tình Yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ maø caùc vò töû ñaïo Vieät-nam laø chöùng nhaân.
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao cha ñaõ cam ñaûm öu tieân canh taân neáp soáng ñaïo cuûa kitoâ höõu Vieät-nam khi ñöa giaùo huaán cuûa coâng ñoàng Vaticanoâ II veà toâng ñoà giaùo daân aùp duïng ngay trong böôùc ñaàu cuûa muïc vuï cuûa mình. Moät Vaên Phoøng Toâng Ñoà Giaùo Daân ñöôïc thaønh laäp, chæ moät vaøi thaùng sau ngaøy Phong Thaùnh. Ñöùc Kitoâ, Ñaáng Yeâu Thöông ñaõ cheát mình ñi ñeå cöùu ñoä. Kitoâ höõu Vieät nam khoâng chæ lo phaàn roãi caù nhaân mình trong khuoân vieân nhaø xöù cuûa mình, nhöng moïi thaønh phaàn daân Chuùa, giaùo daân, giaùo só phaûi laøm chöùng Tình Yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ khi daùm böôùc ra cöûa, ngoaøi khu ñaát quaù an toaøn coá höõu, ñeå nhaäp cuoäc vaøo khoå ñau vaø hy voïng cuûa nhaân theá. Giaùo daân caàn ñöôïc trang bò kieán thöùc ñaïo ñôøi, coù cô hoäi hoïc hoûi trao ñoåi, coù cô hoäi cuøng chung nhau böôùc ra tuyeán ñaàu, nôi moâi tröôøng traàn theá, laøm chöùng cho Tình Yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ, nhö giaùo huaán Giaùo hoäi truyeàn daïy. Thao thöùc muïc vuï caên cô ñoù ñaõ thuùc ñaåy cha keâu goïi caùc nhoùm toâng ñoà giaùo daân trong caùc nöôùc neân cuøng nhau gaëp gôõ vaø cuøng nhau thaønh laäp Phong Traøo Giaùo Daân Vieät Nam Haûi Ngoaïi (thaùng 10 naêm 1992).
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao cha ñaõ cam ñaûm keâu goïi caùc vò laõnh ñaïo cuûa naêm toân giaùo lôùn cuûa Vieät-Nam gaëp gôõ nhau ngay taïi Vatican ñeå cuøng vôùi Toøa Thaùnh Vatican (qua caùc vò hoàng y boä tröôûng caùc thaùnh boä) 'caàu nguyeän hoaø bình'. Ngaøy gaëp gôõ aáy phaûi xoùa tan nhöõng vöôùng maéc nghi kî daáy leân thuø haän qua lòch söû khi nhöõng vò töû ñaïo bò hieåu laàm laø con roái caùc theá löïc ma quaùi cuûa ñeá quoác. Ngaøy gaëp gôõ aáy phaûi toân vinh Thaàn Löïc yeâu thöông vaø hoøa bình ñang taùc ñoäng trong caùc toân giaùo vaø trong taâm hoàn caùc tín ñoà. Ngaøy gaëp gôõ aáy phaûi khaúng ñònh vôùi ñoàng baøo Vieät-Nam raèng chuû tröông chính trò saét maùu, nghi khò, thuø haän laø ñi ngöôïc vôùi ñaïo lyù laøm ngöôøi. Ngaøy gaëp gôõ naêm aáy, ñaàu tieân dieãn ra trong lòch söû daân toäc, ñeà nghò moät cung caùch soáng ñaïo môùi cuûa kitoâ höõu Vieät-nam trong coäng ñoàng daân toäc. Cuõng trong ngaøy gaëp gôõ naêm aáy, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II ñaõ coù dòp gaëp gôõ tröïc dieän caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo cuûa Vieät-nam, vui cöôøi naém tay troø chuyeän vôùi ñoàng baøo Vieät-nam, löông giaùo, nam nöõ, ñieàu kieän xaõ hoäi cuõng nhö chính kieán ña bieät.
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao naêm 1993 cha khai sinh Taäp San Ñònh Höôùng, moät duïng cuï truyeàn thoâng maø baát cöù ngöôøi thieän chí naøo muoán quaûng baù nhöõng nghieân cöùu, nhöõng ñeà xuaát thaêng tieán phaåm giaù con ngöôøi, lôïi ích coäng ñoàng xaõ hoäi, ñeàu coù theå xem ñoù laø vuøng ñaát cuûa mình, beân treân nhöõng khaùc bieät veà tö töôûng, toân giaùo, chính kieán...
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao cha ñaõ toå chöùc cuoäc 'Gaëp Gôõ vaø Thaûo Luaän veà Thaàn Hoïc Vieät nam vaøo thaùng 08 naêm 1996 taïi Ñan vieän Xitoâ, Orsonnens, Thuïy Só. Trong baøi thuyeát trình vôùi ñeà taøi Tìm moät höôùng ñi cho neàn thaàn hoïc Vieät Nam, cha noùi roõ raèng: "Lyù do thuùc ñaåy chuùng ta baát chaáp moïi hy sinh, chính laø lôïi ích cuûa Giaùo hoäi vaø daân toäc thaân yeâu Vieät nam cuûa chuùng ta". Ñaïo coâng giaùo khoâng coøn coù theå ñöôïc xem laø duïng cuï truyeàn baù moät heä thoáng tö töôûng, moät ñöôøng loái chính trò, moät taäp tuïc xaõ hoäi naøo ñoù baát kyø, duø noã löïc lieân ñôùi vaên hoùa raát cao caû, nhöng tröôùc heát vaø treân heát laø chöùng nhaân cuûa Tình Yeâu töø Trôøi Cao ñeán cho töøng ngöôøi, töøng daân toäc ñeå moãi ngöôøi moãi daân toäc phaùt huy vaø thaêng tieán phaåm giaù cuûa mình, hoaøn thaønh nhaân tính "linh öu vaïn vaät" trong hoaøn caûnh lòch söû caù bieät vaø ngoân ngöõ rieâng cuûa mình.
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao cha keâu goïi caùc coäng ñoàng toân giaùo, caùc hoäi ñoaøn vaên hoùa trong coäng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi cuøng nhau tìm moät phöông thöùc phoái trí khaû dó giuùp thöïc hieän nhöõng sinh hoaït coù taàm voùc qui moâ: moät maët nhaèm baûo toàn vaø phaùt huy vaên hoùa Vieät nam trong coäng ñoàng, ñöa giôùi treû tieáp caän ñöôïc vôùi lôùp ngöôøi ñi tröôùc, maët khaùc cuøng nhau ñeà xuaát nhöõng phöông caùch hoäi nhaäp vaên hoùa laønh maïnh döïa treân nhöõng caên baûn ñaïo lyù laøm ngöôøi. Lôøi keâu goïi cuûa cha ñöôïc nhieàu ngöôøi ñaùp öùng; vaø thaùng 10 naêm 1995, Trung taâm vaên hoùa Nguyeãn-Tröôøng-Toä ra ñôøi. Moät naêm sau, Ñaïi Hoïc Heø ñaàu tieân cuûa Coäng Ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi ñöôïc Trung taâm vaên hoùa Nguyeãn-Tröôøng-Toä toå chöùc do vieân tröôûng, Ñöùc OÂng Traàn Vaên Hoaøi khai maïc. Tieâu bieåu cho sinh löïc vaên hoùa cuûa coäng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi, Ñaïi Hoïc Heø naày tieáp tuïc sinh hoaït haøng naêm ôû nhöõng ñòa ñieåm khaùc nhau taïi AÂu Chaâu, qui tuï caùc sinh vieân, chuyeân vieân treû ñoàng haønh vôùi caùc vò giaùo sö ñaïi hoïc, caùc vò laõnh ñaïo coäng ñoàng, caùc nhaân só...
- Ngoïn ñuoác Tình Yeâu ñoù giaûi thích taïi sao thaùng 8 naêm 1997 cha chuû trì Tuaàn Leã Xaõ Hoäi, laàn ñaàu tieân ñöôïc toå chöùc trong coäng ñoàng Vieät Nam Haûi Ngoaïi vôùi chuû ñeà: Ñaïo Lyù, neàn taûng canh taân vaø phuïc hoaït ñaát nöôùc. Cuoäc gaëp gôõ qui tuï nhöõng vò laõnh ñaïo caùc toân giaùo, caùc coäng ñoàng, caùc ñaûng phaùi chính trò, caùc hoäi ñoaøn, caùc nhaø thaàn hoc, caùc giaùo sö caùc ñaïi hoïc, caùc nhaân só... ñeán töø nhieàu quoác gia. Muùc laáy höùng khôûi nôi giaùo huaán cuûa thoâng ñieäp Haøo quang Chaân Lyù cuûa Giaùo Hoaøng Gioan-Phaoloâ II, cha ñaõ tìm ra ñöôïc aùnh saùng maø ñoàng baøo chuùng ta, duø laø kitoâ höõu hay tín ñoà cuûa baát cöù toân giaùo naøo, duø thuoäc phe phaùi chính trò naøo, cuõng moät loøng muoán thaép leân ñeå canh taân ñaát nöôùc vaø mang laïi phuùc lôïi cho daân toäc. AÙnh saùng ñoù laø aùnh saùng cuûa chaân lyù, aùnh saùng cuûa ñaïo lyù laøm ngöôøi ñuùng vôùi phaåm giaù töï do vaø cao caû maø Trôøi Cao phuù ban cho moãi ngöôøi.
Vì laø söù giaû cuûa Tình Yeâu Thöông luoân ñoåi môùi khuoân maët buoàn thaûm cuûa thöïc taïi traán theá, cha noùng loøng muoán laø ngöôøi tieân phong cuûa canh taân ñeå keát deät nhöõng moái gaëp gôõ laøm neân hoøa bình vaø an laïc.
Nhöng coù moät ñieåm khoâng heà ñoåi maø cha laø moät bieåu töôïng saùng choùi, ñoù laø laäp tröôøng trung kieân vôùi chuû tröông coå voõ cho töï do ñeå thaêng tieán phaåm gía con ngöôøi, laäp tröông töø choái thoûa hieäp vôùi taùc nhaân gaây thuø haän vaø aùp böùc laøm khoå ñoàng baøo. Laäp tröôøng aáy trong saùng phaûn aûnh khaùt khao cuûa nhöõng con ngöôøi ñaõ töøng daùm lieàu caû maïng soáng mình ñi tìm töï do; laäp tröôøng aáy trung thaønh vôùi taâm tö cuûa nhöõng con ngöôøi keát deät neân yù nghóa cuûa chöõ haûi ngoaïi trong thaønh ngöõ Coäng Ñoàng Ngöôøi Coâng Giaùo Vieät Haûi Ngoaïi maø linh muïc Traàn Vaên Hoaøi ñöôïc chæ ñònh laøm ngöôøi laõnh ñaïo.
Nhöõng ngöôøi Vieät khao khaùt töï do khoâng theå khoâng ghi coâng vaø haõnh dieän veà Ñöùc OÂng Traàn Vaên Hoaøi, moät vò laõnh ñaïo tinh thaàn bieåu hieän ñöôïc taâm tö vaø nguyeän voïng saâu xa cuûa chính hoï.
Moät kitoâ höõu luoân phoù thaùc cuoäc ñôøi mình cho Thaùnh Maãu Maria, Meï Ñöùc Gieâsu
Moät cuoäc chieán loäi doøng nöôùc ngöôïc cho töï do cuûa moät con ngöôøi khoâng ngaïi nhöõng ruûi ro baát ngôø, nhöõng giôùi haïn raát 'con ngöôøi' maø caù nhaân mình khoù traùnh khoûi, nhöõng e deø hay hieåu laàm cuûa "thieân haï"..., moät cuoäc chieán nhö theá haún khoù coù theå thöïc hieän neáu cha ñaõ khoâng ñoàng haønh vôùi ngöôøi Meï ñaày quyeàn naêng maø cha haèng nöông töïa.
Thaät theá, ñieåm saùnh choùi cuûa ngöôøi kitoâ höõu nôi cha maø con caûm phuïc luùc cuøng cha sinh hoaït, ñoù chính laø söï phoù thaùc khoâng ddieàu kieän cuûa cha vaøo söï naâng ñôõ cuûa Meï Maria, Ñaáng ñaõ ñöùng vöõng döôùi chaân Thaùnh Giaù ñeå cuøng Chuùa Kitoâ theå hieän Tình Yeâu Thieân Chuùa ñôùi vôùi con ngöôøi, ñeà noái keát con ngöôøi laïi trong Tình Yeâu Thieân Chuùa.
Ngöôøi tín höõu Philippheâ, ngöôøi ñaõ níu laáy Meï trong baát cöù hoaøn caûnh naøo cuûa cuoäc soáng cuûa mình, hoâm nay ñaõ taï theá. Xin Meï ñöa ngöôøi thaân yeâu naày cuûa Meï ñeán vôùi vinh quang Thieân Ñaøng nôi con Meï ñang hieån trò.
Vónh bieät vaø caùm ôn Cha, Ñöùc OÂng Philippheâ Traàn-Vaên Hoaøi.
Strasbourg, Phaùp, ngaøy 05 thaùng 02 naêm 2010
Nguyeãn Ñaêng Truùc