Nhöõng ngaøy cuoái naêm cuøng vôùi

anh chò em Legio Mariae taïi Laøo

Nhöõng ngaøy cuoái naêm cuøng vôùi anh chò em Legio Mariae taïi Laøo.

Vieângchaên, Laøo (13/01/2010) - Nhaän leänh töø anh Tröôûng Senatus Vieät Nam taïi Saøi Goøn, chuùng toâi voäi vaõ leân ñöôøng thaêm anh chò em Legio Mariae taïi Laøo vaøo nhöõng ngaøy cuoái naêm, Tröa 12 giôø ngaøy 11/1/2010 sau böõa côm thaân maät, ñeå leân chöông trình cho chuyeán ñi, toâi vaø anh tröôûng Comitium Vinh ñaõ leân ñöôøng, moät ngöôøi baïn Thaùi Lan ñaõ chôû chuùng toâi khôûi haønh töø Haø Tónh, 6h30 chieàu chuùng toâi ñaõ coù maët taïi Thakhet.

Thaät laø xuùc ñoäng, khoâng phaûi nhö nhöõng laàn tröôùc chuùng toâi ngôõ ngaøng bô vô, vì ngoân ngöõ baát ñoàng, ñöôøng saù khoâng bieát..... nay chuùng toâi ñaõ ñöôïc ñem veà taän ñòa ñieåm cuûa 2 anh thoâng tín vieân Praesidium Thakhet, böõa côm chieàu ñaïm baïc ñaõ ñöôïc chuaån bò saün saøng, chuùng toâi chæ kòp hoûi thaêm nhau vaøi caâu vaø vaøo coâng vieäc xeáp ñaët cho chuyeán haønh trình toái nay. Sau böõa toái chuùng toâi ñi ñaïo phoá Thakhet uoáng ly caø pheâ beân doøng soâng Mekoâng, ñeå ñoåi ít tieàn Kip vaø ñeå thay Sim cho maùy ñieän thoaïi, 8 giôø toái chuùng toâi ñaõ leân xe tröïc chæ veà Thuû ñoâ Vieângchaên, ñoaøn chuùng theâm 2 ngöoøi thoâng tín vieân thaïo tieáng Laøo laø Chính vaø Anh Quynh, vaäy laø ñoaøn chuùng toâi goàm coù 4 ngöôøi, treân chuyeán xe giöôøng naèm, chuùng toâi ñaõ keå cho nhau nghe nhieàu chuyeän veà coâng vieäc Legio phaùt trieån taïi Laøo trong voøng 2 naêm qua, moät ñeâm treân xe buyùt, vöôït 600 km chuùng toâi ñaõ ñeán Vieângchaên khi trôøi môø saùng. Chò Tam vaø moät chò khaùc ngöôøi Laøo ôû Luang Prabang ñem chuùng toâi nhaø chò, trong böõa aên saùng chuùng toâi ñaõ tham khaûo yù kieán vaø leân chöông trình cho moät ngaøy sinh hoaït cuûa Curia Vieângchaên, tröôùc tieân laø vieäc gaêp gôõ Ñöùc Giaùm Muïc Jean Khamseù Vithavong ñeå caûm ôn, vì Ngaøi ñaõ quan taâm môøi goïi Legio ñeán giaùo phaän cuûa Ngaøi. 8 giôø saùng chuùng toâi ñaõ ñöôïc ngaøi tieáp kieán taïi phoøng khaùch Toaø Giaùm Muïc Vieângchaên, trong buoåi tieáp kieán coøn coù cha Bec (ngöôøi Laøo) phuï traùch nhaø thôø chính toaø. Vì thôøi gian ñeå chuaån bò cho cuoäc leã khaán cuûa doøng Ture taïi Pakse ngaøy mai neân buoåi tieáp kieán ñaõ ñöôïc kheùp laïi sau nhöõng lôøi chuùc vui möøng vaø caûm ôn. Cha Bec coi nhaø thôø Chính toaø Vieângchaên, ngöôøi goác Laøo, raát nhieät tình vôùi Hoäi ñoaøn Legio.

Coøn moät chuùt thôøi gian, chi Tam ñaõ ñem chuùng toâi ñi tham quan moät vaøi ñòa ñieåm danh tieáng trong thu ñoâ. Wat Sisakut, moät ngoâi chuøa coå nhaát taïi Vieâng Chaên Röøng chieàu cuûa Laøo (That Luang, ngoâi chuøa noåi tieáng naøy laø bieåu töôïng quoác gia, ñöôïc in treân tieàn giaáy vaø quoác huy cuûa Laøo. Chuøa That Luang ñöôïc xaây döïng töø naêm 1566 döôùi trieàu vua Xeät-thaû-thi-laït theo moâ hình moät naäm röôïu, treân pheâ tích cuûa moät ngoâi ñeàn AÁn Ñoä theá kyû XIII, beân ngoaøi ñöôïc daùt vaøng. Theo truyeàn thuyeát, trong thaùp coù löu giöõ xaù lôïi cuûa Ñöùc Phaät laø moät sôïi toùc vaø raát nhieàu chaâu baùu. Kieán truùc chuøa thaùp mang ñaäm phong caùch vaên hoùa vaø baûn saéc Laøo. That Luang goàm thaùp chính cao 45m, bao quanh laø caùc thaùp phuï, sôn son theáp vaøng röïc rôõ, uy nghieâm.)

Cha Linh giaùm Comitium Vinh & chò Tröôûng Curia Vieângchaên. (Vieâng Chaên nghóa laø thaønh phoá Traêng, laø thuû ñoâ cuûa Laøo töø naêm 1563. Naèm ôû taû ngaïn soâng Mekong, phía taây baéc cuûa Coäng hoøa Daân chuû Nhaân daân Laøo. Thuû ñoâ Vieâng Chaên coù dieän tích 3,920 km2 vaø soá daân khoaûng moät trieäu ngöôøi. Laø trung taâm vaên hoùa, thöông maïi, haønh chính cuõng laø trung taâm kinh teá lôùn nhaát caû nöôùc. Vieâng Chaên coøn laø moät thaønh phoá du lòch noåi tieáng vaø ñoù laø moät theá maïnh kinh teá cuûa thaønh phoá. Nôi ñaây taäp trung raát nhieàu nhöõng danh lam thaéng caûnh, nhöõng ngoâi chuøa beà theá vaø coå kính. Vaø laø trung taâm cuûa nhöõng leã hoäi ñaëc saéc ñaëc tröng cuûa vaên hoùa Laøo.)

Theá laø xong moät buoåi saùng, chuùng toâi trôû veà nhaø chò Tröôûng Curia Vieângchaên, ñeå duøng böõa côm tröa vaø chuaån bò buoåi sinh hoaït chieàu nay, vì phaûi chôø moät soá chò em ôû coá ñoâ Luang Prabang naém ôû phía baéc, ñöôøng saù xa xoâi, maëc duø hoâm nay chæ laø buoåi sinh hoaït gaêp maët caùc tröôûng vaø phoù Praesidium ôû Vieâng chaên, Luang Prabang vaø caùc vuøng laân caän maø thoâi, cuoäc ñaïi hoäi phaûi chôø teát Laøo vaøo thaùng 7 leã hoäi Bun môùi toå chöùc gaêp maët ñöôïc taát caû thaønh vieân tai Thakhet nhö ñaõ döï truø.

2 giôø chieàu ngaøy 12 caùc tröôûng phoù caùc Praesidium ñaõ coù maët ñaày ñuû taïi nhaø thôø chính toaø, chuùng toâi ñöôïc öu tieân sinh hoaït trong moät caên phoøng khaù roäng vaø thoaùng maùt cuûa Toaø Giaùm Muïc beân caïnh nhaø chính toaø. Sau phuùt hoäi ngoä, tay baét maët möøng, chaøo thaêm söùc khoeû, (söï leã pheùp ngöôøi Laøo gaëp nhau, chaøo nhau chaép tay tröôùc ngöïc ñeå toû loøng toân kính, ngöôøi Laøo raát thaät thaø, chaát phaùt. khoâng bao giôø hoï lôùn tieáng caõi nhau, hoï coi troïng danh döï: ngöôøi Laøo raát ít khi gaây goã vôùi nhau, ngay caû trong chôï cuõng vaäy).

Sau maøn giôùi thieäu, chuùng toâi ñaõ khai maïc cuøng nhau quyø laàn haït 50, moät chuïc kinh baèng tieáng Laøo moät chuïc kinh tieáng Vieät, trong suoát buoåi sinh hoaït ñeàu duøng 2 thöù tieáng vì trong soá thaønh vieân 2/3 laø ngöôøi Laøo, 1/3 laø ngöôøi Laøo goác Vieät., Sau khi ñieåm danh hieän dieän ñaày ñuû, chuùng toâi ñaõ nghe qua phuùc trình cuûa moät soâ Praesidium, sau cuøng laø lôøi toång keát cuûa chò tröôûng vaø huaán töø cuûa cha linh giaùm Comitium.

Löông thöïc nuoâi soáng Legio chính laø bí tích Thaùnh Theå vaø lôøi caàu nguyeän laø söùc maïnh truyeàn giaùo cuûa Legio Mariae. Ñeå keát thuùc buoåi gaëp gôõ anh chò em Legio cuøng cha linh giaùm hieäp daâng Thaùnh Leã caàu nguyeän cho Giaùo Hoäi Laøo vaø cho taát caå thaønh vieân Legio ñang hoaït ñoäng taïi Laøo.

Thaùnh leã thaät soát saéng ñöôïc ñoïc baèng 2 thöù tieáng, sau khi ban bình an, chuïp hình löu nieäm vaø chia tay ñaày caûm xuùc trong tình yeâu thöong hieâp nhaát vaø mong ngaøy taùi ngoä.

Sau böõa côm buffet chieàu taïi nhaø haøng, chuùng toâi chia tay nhau, thaät caûm ñoäng, chính toâi cuõng khoâng ngôø söï tröôûng thaønh mau choùng cuûa moät Curia xa xoâi khoâng ñöôïc gaàn guõi ñeå chaêm soùc, vun töôùi nhö caùc Curia taïi Viet Nam, nhöng hoï ñaõ mau choùng tröôûng thaønh, chò tröôûng laø moät con ngöôøi haêng say nhöng khieâm toán, luoân luoân nhieät tình vaø vui veû. "Chuùa ñaõ laøm cho hoï nhöng ñieàu kyø vì Danh Ngaøi laø thaùnh..."

Chuùng toâi laïi leân xe giöôøng naèm luùc 7 giôø toái chuaån bò cho chuyeán haønh trình daøi hôn ngaøn caây soá, töø Vieâng chaên tôùii Pakse. Chuùng toâi ñaõ choïn 4 giöôøng gaàn nhau, xe khaùch ôû Laøo raát lòch söï vaø saïch seõ, mua veù hay khoâng mua veù giaù caû ñeàu baèng nhau, hoï khoâng laáy hôn giaù veù hoaëc ñoâi co vôùi khaùch ñeå kieám theâm ñoâi haøo nöõa. Xe chuyeán baùnh chuùng toâi cuøng nhau laàn haït taï ôn Ñöùc Meï ñaõ giuùp chuùng toâi traûi qua moät ngaøy toát ñeïp.

Ñuùng 7 giôø saùng ngaøy 13/1/2010 chuùng toâi ñaõ ñeán Pakse, sau khi traû khaùch heát, chuû xe hoûi chuùng toâi muoán veà ñaâu? Vaø hoï ñaõ ñem xe 4 choã chôû chuùng toâi ñeán nhaø anh Thaønh tröôûng Praesidium Pakse, anh thaät ngôõ ngaøng vaø vui söôùng, khoâng ngôø chuùng toâi ñeán ñöôïc sôùm nhö vaäy. Sau böõa côm saùng chuùng toâi laïi oáng ly caø pheâ beân gioøng soâng Mekoâng ñeå baøn chuyeän sinh hoaït trong moät ngaøy . Cuõng nhö ô Vieânchaên vì buoåi saùng Ñöùc Giaùm Muïc Louis-Marie Ling Mangkhanekhoun ñi daâng thaùnh leã khaán doøng Tureù taïi Thaøkhet chieàu môùi veà. Chuùng voäi vaõ ñi thaêm moät Praesidium treân mieàn nuùi caùch Pakse khoaûng 40 km, ñöôøng saù goà geà vaø buïi baëm, vì chuùng toâi phaûi ñi baèng xe maùy, caûnh ñoài nuùi hoang vu nguùt ngaøn vaïn daëm, anh Thaønh ngöôøi Lao goác Vieät, anh coøn noùi ñöôïc tieáng Vieät nhöng khoâng thaïo laém, cuøng ñi vôùi ñoaøn chuùng toâi coù em Tuyeát con gaùi cuûa anh Thaønh, ñang hoïc ñaïi hoïc naêm thöù 3 taïi Pakse, Tuyeát laø moät thaønh vieân Legio tích cöïc, ñang cuøng cha Thö dòch thuû baûn Legio tieáng Vieät sang tieáng Laøo, treân ñöôøng ñi anh Thaønh chæ nhöõng quaû ñoài troïc, keå cho toâi nghe: ñaây laø chieán tích cuûa chieán dòch Lam Sôn 719, cuoäc taán coâng vaøo heä thoáng ñöôøng moøn vaø cuoäc thöû nghieäm chính saùch Vieät Nam hoaù chieán tranh, traän ñaùnh Haï Laøo vaøo ñaàu thaùng 2 naêm 1971, noù hoang taøn ñeán noãi gaàn 40 naêm caáy chöa phuû xanh ñöôïc maët ñaát...

Maõi meâ noùi chuyeän chuùng toâi ñeán moät xöù ñaïo heo huùt gioù luùc 9 giôø, anh Thaønh cho bieát ñaây coù 9 ñeán 10 buoân laøng coù ñaïo neân sinh hoaït toân giaùo vaãn saàm uaát, ngaët moät noãi laø khoâng coù linh muïc coi soùc, moãi thaùng cha Thö môùi leân daâng leã moät laàn, nhöng töø khi coù Legio thi vieäc giöõ ñaïo coù söùc soáng hôn. Nhaø phoøng cuûa giaùo xöù coù moät Xô doøng Tureâ 55 tuoåi coi soùc vaø moät soá em coù hoaøn caûnh khoù khaên ñeán ñaây ñeå ñi hoïc. hoï ngheøo neân khoâng ai coù ñieän thoaïi, khoâng coù xe maùy, chuùng toâi ñeán nôi môùi cho ngöôøi ñi goïi caùc anh chò tröôøng phoù. Khu vöïc nhaø thôø roäng theânh thang, nhung cuõng ñeå thaû boø, hoaëc chaên deâ maø thoâi, Xô Khan tieáp ñoùn chung toâi raát noàng haäu, Xô caûm ôn raát nhieàu vì töø khi coù Hoäi Ñoaøn Legio vôùi tinh thaøn toâng ñoà giaùo daân ñaõ laøm cho xöù ñaïo hoài sinh daàn. Xô noùi raèng: "Toâi laøm taát caû thay cho moät linh muïc, chæ tröø caùc bí tích khoâng ñöôïc laøm maø thoâi, giuùp ngöôøi ngheøo, khuyeát taät, daïy giaùo lyù, ñem Mình Thaùnh cho beänh nhaân..."

Sau nöûa giôø chôø ñôïi anh chi tröôøng phoù ñaõ teà töïu ñaày ñuû, co moät soá nhoùm ôû xa khoâng lieân laïc ñöôïc, chuùng toâi gaêp nhau chaøo hoûi xong, khai maïc kinh Chaùa Thaùnh thaàn vaø quyø xuoáng laàn haït baèng tieáng Lao, sau ñoù anh tröôûng baùo caùo qua tình hình sinh hoaït, khoù khaên va thuaän lôïi, chaéc chaén khoù khaên nhieàu hôn thuaän lôïi, vì ñieän thoai khoâng, xe maùy khoâng#.. chæ coù sinh hoaït theo cuïm maø thoâi. Duø sao thì caûm ôn Chuùa vaø Meï Maria, chuùng toâi ñang thaép leân moät que dieâm ñeå roài chính Meï Maria seõ laøm buøng leân ngoïn löûa, chuùng toâi töø bieät ra veà trong ngaäm nguøi thöông yeâu.

Legio Mariae hoaït ñoäng coù hieäu quaû laø nhôø lôøi caàu nguyeän, nhôø ôn Ñöùc Meï & Chuùa Thaùnh Thaàn soi saùng, nhôø cuoán thuû baûn höôùng daãn hoï laøm ñöôïc taát caû, ngaët moät ñieàu laø chuùng ta chöa in ñöôïc baûn tieáng Laøo cho ho duøng, vì chöa coù nguoàn voán ñeå in, ñang chôø nhaø haûo taâm vaø nhôø Senatus Sai goøn giuùp ñôõ.

Buoåi chieàu chuùng toâi ñi thaêm moät Praesidium khaùc gaàn thaønh phoá hôn, neân chuyeän ñi laïi cuõng ñôõ meät nhoïc, caùch 15 km beân kia taû ngaïn soâng Mekoâng, vuøng naøy coù ñieän thoaïi vaø xe maùy neân luùc 2 giôø chieàu chuùng toâi ñeán hoï ñaõ taäp trung ñaày ñuû caû roài, ñaøy thuoäc moät giaùo xöù khaù saàm uaát, coù moät sôû doøng 10 Xô giuùp daïy giaùo lyù vaø sinh hoaït trong giaùo xöù thöôøng xuyeân, coù caùc em döï tu. Sau khi chaøo hoûi thaân tình chuùng toâi sinh hoaït bình thöôøng, ôû ñaây hoï tröôûng thaønh hôn vì nhôø caùc Xô taän tình giuùp ñôõ, coù 2 Xô bieát noùi tieáng Vieät, neân quy tu ñöôïc moät soá thaønh vieân vieân Vieät Kieàu sinh hoaït thöôøng xuyeân vôùi hoäi. Thuaän lôïi hôn nöõa laø ñöôïc cha Thö chaêm soùc, neân hoï phaùt trieån khaù nhanh, vì aûnh höôûng thaønh phoá vaø ñôøi soáng kinh teá neân hoï laøm vieäc cuõng toác ñoä cao. Sau buoåi sinh hoaït chuùng toâi cuøng hieäp daâng Thaùnh Leã caàu nguyeän cho coâng cuoäc phaùt trieån Legio taïi Laøo.

Hoaït ñoäng cuûa Legio Mariae coù hieäu quaû khoâng döïa vaøo cuûa caûi vaät chaát nhöng nhôø noã löïc laøm vieäc cuûa caùc hoâi vieân, ñaëc bieät trong coâng taùc thaêm vieáng thöôøng xuyeân vöøa duy trì ñôøi soáng cuûa Hoäi, vöøa nuoâi döôõng loøng baùc aùi laø phöông theá phaùt sinh hieäu quaû truyeàn giaùo raát cao, ñoù laø coâng vieäc maø caùc Sr. Khan ñang laøm cho Giaùo Hoäi treân ñaát nöôùc Laøo.

Sau thaùnh leã, luùc 5 giôø chieàu, chuùng toâi ñöôïc tieáp kieán Ñöùc Giaùm Muïc Louis-Marie Ling Mangkhanekhoun, Giaùm Quaûn Toâng Toøa Pakseù, ngaøi vöøa veà ñeán nhaø sau chuyeán ñi leã khaán doøng cho caùc Sr. Doøng Ture ôû Thakhet, maëc daàu môùi traûi qua moät chaêng ñöôøng daøi meät nhoïc, nhöng ngaøi ñoùn tieáp chuùng toâi caùch nieàm nôû ñuùng phong caùch Laøo, tröôùc tieân chuùng toâi caûm ôn Ngaøi ñaõ cho Legio hieän dieän trong giaùo phaän cuûa Ngaøi, ngaøi noùi tieáng Anh vaø tieáng Phaùp, Ngaøi caûm ôn Meï Maria vaø caûm ôn chuùng toâi vì Uy Danh cuûa Meï maø thöïc hieän ñöôïc moät ñieàu kyø dieäu, ñoù laø vieäc phoå bieán hoäi ñoaøn Legio trong giaùo phaän cuûa Ngaøi noùi rieâng vaø trong caû ñaát nöôùc Laøo noùi chung.

Trong cuoäc ñaøm thoaïi coù söï dieän cuûa cha Thö, raát thuaän lôïi cho chuùng toâi vì Ngaøi noùi ñöôïc caû tieáng Anh, tieáng Phaùp, Tieáng Vieât, Ngaøi dòch raát nhanh vaø thoâng ngoân chính xaùc, (hieän nay Ngaøi giuùp dich thuû baûn Legio töø tieáng Vieät qua tieáng Laøo). 1 tieáng röôõi ñoàng hoà chuùng toâi chöa chaùn nghe ngaøi noùi chuyeän vaø trao ñoåi veà giaùo hoäi Laøo. Ñeán böõa aên chieàu cuûa Ñöùc Cha neân chuùng toâi xin pheùp ra veà.

Sau böõa côm toái thaân maät aám cuùng vôùi gia ñình anh Thaønh, chuùng toâi laïi voäi vaõ leân ñöôøng. Chia tay nhau thaät caûm xuùc, ai cuõng thaáy quyeán luyeán döôøng nhö thôøi cuõng muoán ngöøng laïi, nhöng ngöôøi toâng ñoà vôùi söù meänh, phaûi döùt khoaùt leân ñöôøng. Anh thaønh ñaõ ñem chuùng toâi leân beán xe, chuyeán xe cuoái cuøng ñaõ ñöa chuùng toâi veà Thakhet trong ñeâm nay, ñuùng 2 giôø saùng ngaøy 14/1 chíeác xe ñaõ gheù beán, maëc daàu trôøi khuya söông laïnh nhöng anh em Legio Thakhet cuõng ñaõ ra ñoùn chuùng toâi taïi beán xe, veà nhaø taém röûa nghæ ngôi cho ñeán saùng, 8 giôø chuùng toâi lai haønh trình thaêm vieáng moät vaøi Praesidium Thakhet trong xöôûng moäc, cuoâng vieäc cuoái naêm cuûa nhöõng ngöôøi thôï moäc vaát vaû, voäi vaøng ñeå chuaån bò ñoùn teát, daàu vaäy hoï cuõng ñaõ daønh thôøi gian cho cuoäc gaëp gôõ thaät chu ñaùo, buoåi chieàu taïi nha thôø chính toaø giaùo phaän Savannakhet, cha Phongsavan quaûn xöù chính toaø ñaõ chuaån bò saün cho toâi phoøng sinh hoaït vaø boá trí cho chuùng toâi daâng thaùnh leã buoåi chieàu .

Sau buoåi gaêp gôõ caùc hoäi vieân Legio taïi Thakhet chuùng toâi hieäp daâng Thaùnh Leã vôùi gaàn 100 coâng nhaân Vieät Nam ñang lao ñoäng taïi ñaây. Nhöng theo nhö anh Chính thoâng tín vieân cuûa Praesidium Thakhet noùi laø soá coâng nhaân tham döï Thaùnh Leã hoâm nay chöa ñöôïc 1/3 soá coâng nhaân coâng giaùo ñang thöïc thuï laøm vieäc ôû thaønh phoá naøy.

Öôùc mong vieäc Legio Mariae hoài sinh taïi Laøo seõ trôû thaønh moät cuoäc phuïc sinh, ñem ñeán moät söùc soáng môùi traøn ñaày nieàm haân hoan, haêng haùi cho hoaït ñoäng Toâng ñoà Giaùo daân, ñaëc bieät trong lónh vöïc truyeàn giaùo.treân ñaát nöôùc Laøo.

Xin Chuùa ban traøn ñaày phuùc laønh cho anh chò em Legio Mariae treân toaøn theá giôùi, laø nhöõng chieán binh ñang phuïng söï döôùi laø côø uy linh, ñang vieát leân trang söû ngaøn ñôøi cuûa Meï. Söï döõ, taø thaàn vaø boùng toái khoâng bao giôø thaéng ñöôïc, vì moät lôøi höùa beàn vöõng cuûa Thieân Chuùa, " doøng gioáng ngöôøi nöõ ñoù seõ ñaïp naùt ñaàu mi". (STK 3,15). Nôi ñaâu coù Legio Mariae hieän dieän nôi ñoù quyeùt saïch ñöôïc boùng quaân thuø.

Linh Muïc Raphael Traàn Xuaân Nhaøn

Linh Giaùm LegioMariae Comitium Vinh

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page