Lôøi keâu goïi cuûa caùc vò ñaïi dieän

caùc toân giaùo lôùn taïi Auschwitz

Caùc ñoaøn ñaïi bieåu ñeàu ñaët moät voøng hoa töôûng nieäm

taïi ñaøi töôûng nieäm, beân caïnh boán loø saùt sinh ñoå naùt.

Lôøi keâu goïi cuûa caùc vò ñaïi dieän caùc toân giaùo lôùn taïi Auschwitz.

Balan [La Croix 8/09/2009] - Kính thöa quí vò, caùc baïn thaân meán. Taïi Birkenau, Balan, caùc toân giaùo lôùn treân theá giôùi ñaõ ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuøng nhau xaây döïng hoøa bình cuûa coäng ñoàng thaùnh Egidio.

Taïi ñaây, chæ coù söï thinh laëng môùi coù theå laø lôøi caàu nguyeän. Döôùi aùnh naéng choùi chan, haøng traêm ñaïi dieän caùc toân giaùo ñeán töø khaép theá giôùi ñaõ ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa Coäng ñoàng thaùnh Egidio ñeå tieán veà traïi taäp trung Auschwitz, caùch thaønh phoá Krakow khoaûng 60 caây soá.

Taïi ñaây, moät soá vò ñaïi dieän toân giaùo ñaõ caûm nghieäm ñöôïc tính caùch daõ man vaø khuûng khieáp cuûa cuoäc saùt teá ngöôøi Do thaùi do Ñöùc quoác xaõ chuû tröông.

Moät ñaïi dieän ñeán töø Malaysia laø oâng Gerald Pereira, ngöôøi saùng laäp Lieân Hieäp caùc luaät sö Kitoâ. Bao nhieâu caâu hoûi khoâng ngöøng ñöôïc gôïi leân trong ñaàu oâng khi oâng ñi qua giöõa caùc daûy nhaø giam. Töïu trung, chæ coù moät caâu hoûi ñaùng ñöôïc ñaët ra laø: "Laøm sao ñieàu ñoù ñaõ coù theå xaûy ra?"

Moät ñaïi dieän AÁn giaùo ñeán töø AÁn Ñoä thì laïi neâu ra caâu hoûi: "Laøm sao Thieân Chuùa cuûa caùc baïn coù theå ñeå cho ñieàu ñoù xaûy ra?"

Ñöùng tröôùc "böùc töôøng xöû baén", laø nôi haèng chuïc ngaøn ngöôøi ñaõ bò saùt haïi, Ñöùc hoàng y Stanislaw Dziwisz, Toång giaùm muïc Krakow, ñaõ cuøng vôùi moät ngöôøi soáng soùt töø traïi taäp trung ñeán quì vaø caàu nguyeän trong thinh laëng.

Phía sau ngaøi, oâng Michael Schudrich, ñaïi Giaùo tröôûng Do thaùi taïi Balan, vôùi gioïng noùi uaát ngheïn thoát leân: "Toâi chæ coù moät lôøi caàu nguyeän: öôùc gì cuoäc gaëp gôõ cuûa chuùng ta ôû ñaây, taïi chính nôi dieãn ra cuoäc dieät chuûng khuûng khieáp nhöùt trong lòch söû nhaân loaïi maø naïn nhaân khoâng chæ laø ngöôøi Do thaùi, maø coøn caû nhöõng ngöôøi Tsiganes, ngöôøi Balan vaø bao nhieâu daân toäc khaùc, cho pheùp chuùng ta cuøng nhau böôùc tôùi moät böôùc ñeå ñieàu ñoù khoâng bao giôø laäp laïi nöõa. Neáu caùch ñaây 70 naêm chuùng ta ñaõ coù theå gaëp nhau ôû ñaây thì coù leõ tính voâ nhaân ñaïo ñaõ luøi böôùc".

Caùch ñoù vaøi böôùc, Ñöùc hoàng y Franciszek Marcharski, cöïu Toång giaùm muïc Krakow, ñi vaøo phoøng bieät giam cuûa thaùnh Maximiliano Kolbe.

Beân caïnh nhöõng haøng raøo keõm gai laø phoøng hôi ngaït ñaàu tieân. Ñöùc Cha Vincenzo Paglia, Giaùm muïc Terni, YÙ, vaø linh höôùng cuûa coäng ñoàng thaùnh Egidio, thoát leân: "Ñaây quaû laø moät cuoäc ñi xuoáng hoûa nguïc. Trong thinh laëng chuùng ta töôûng nieäm cuoäc töû naïn cuûa Chuùa Kitoâ, cuûa con ngöôøi, cuûa moïi ngöôøi khoâng phaân bieät toân giaùo, vaên hoùa. Ñi xuoáng taän ñaùy coù leõ laø caùch theá duy nhöùt ñeå muùc laáy söùc maïnh ngoõ haàu hy voïng xaây döïng ñöôïc moät theá giôùi khoâng baïo ñoäng, khoâng man rôï. ÔÛ ñaây chuùng ta nghe ñöôïc tieáng keâu khoùc cuûa haèng trieäu ngöôøi treân khaép theá giôùi ñang tieáp tuïc ñau khoå".

Taïi nôi taäp hoïp cuûa traïi, oâng David Brodman, Giaùo tröôûng Do thaùi taïi Israel, voán cuõng laø moät ngöôøi soáng soùt töø traïi taäp trung trôû veà, nhö muoán keâu goïi: "Söï soáng phaûi maïnh hôn caùi cheát".

Ngaøy hoâm tröôùc, trong moät cuoäc hoäi thaûo veà chuû ñeà "Ñöøng queân Auschwitz, Giaùo tröôûng Brodman ñaõ noùi: "Chuùng toâi khoâng ñoøi hoûi baùo thuø: chæ coù Thieân Chuùa môùi coù theå xeùt xöû. Nhöng chuùng ta phaûi nhôù raèng cuoäc saùt teá aáy ñaõ ñöôïc qui hoaïch bôûi moät trong nhöõng nöôùc vaên minh nhöùt thôøi ñoù".

OÂng Martin Salm, chuû tòch cuûa Saùng hoäi "Kyù öùc, traùch nhieäm vaø töông lai" coù truï sôû taïi Ñöùc, chia seû: "Cha meï toâi coøn quaù treû ñeå trôû thaønh thaønh vieân cuûa Ñöùc Quoác Xaõ, nhöng hai vò luoân tranh luaän nhau: cha toâi noùi raèng chuùng toâi caàn phaûi bieát, coøn meï toâi thì cho raèng chuùng toâi khoâng neân bieát".

Tröa thöù Ba 8 thaùng 9 naêm 2009, taïi Auschwitz - Birkenau, traïi "saùt teá coù tính caùch kyû ngheä", cuoäc tuaàn haønh daøi ñaõ dieãn ra. Treân ñoaïn ñöôøng saét daøi moät caây soá maø Ñöùc quoác xaõ ñaõ duøng ñeå chuyeån caùc tuø nhaân vaøo traïi töû thaàn, coäng ñoàng thaùnh Egidio ñaõ qui tuï haèng traêm baïn treû Balan, Ñöùc vaø YÙ. Theo lôøi môøi goïi cuûa giaùo sö Andrea Riccardi, saùng laäp vieân Coäng Ñoàng Thaùnh Egidio, caùc baïn treû ñaõ "ñaët chaân hoï vaøo daáu chaân cuûa caùc naïn nhaân".

Daãn ñaàu cuoäc tuaàn haønh laø ñaïi dieän caùc toân giaùo, caùc Giaùo hoäi thuoäc moïi luïc ñòa. Ngöôøi saùng laäp coäng ñoàng thaùnh Egidio saùnh vai vôùi Ñöùc hoàng y ngöôøi Phaùp Roger Etchegaray. Beân caïnh hoï laø Ñöùc hoàng y Paul Poupard, nguyeân chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà vaên hoùa, oâng Mohamed Esslimani, nhaø thaàn hoïc cuûa Hoài giaùo taïi AÙ raäp Saudi, moät thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng Hoài giaùo Cote d'Ivoire vaø oâng Meir Lau, ñaïi Giaùo tröôûng Do thaùi taïi Israel. Taát caû ñeàu lieân keát trong thinh laëng taïi ñòa ñieåm coù tính caùch tröôïng tröng cao ñoä naøy. Nhieàu chöùc saéc AÙ Chaâu ñi beân caïnh moät ñaïi dieän cuûa Toång thoáng Hoa kyø Barack Obama.

Khi ñeán tröôùc ñaøi töôûng nieäm, beân caïnh boán loø saùt sinh ñoå naùt, taát caû caùc ñoaøn ñaïi bieåu ñeàu ñaët moät voøng hoa töôûng nieäm.

Tính caùch ña dieän cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ gaây aán töôïng ñaõ ñaønh, nhöng cuõng ñaùng chuù yù khoâng keùm ñoù laø söï hieän dieän cuûa caùc vò ñaïi dieän Hoài giaùo ñeán töø AÁn ñoä, Ai caäp, Indonesia, Maroc, AÙ raäp Saudi... Taát caû ñeàu quì goái, naém tay nhau.

Ñaïi Giaùo tröôûng Meir Lau hoâ lôùn: "Ñöøng bao giôø ñeå taùi dieãn". Vaø taát caû moïi ngöôøi hieän dieän ñeàu ñoàng thanh laäp laïi.

Vò ñaïi Giaùo tröôûng noùi theâm: "Ñöøng bao giôø ñeå cho baát cöù nhaø maùy cheát choùc naøo ñöôïc xaây döïng. Haõy soáng chung vôùi nhau, trong tình thaân höõu, baèng tình yeâu. Ñaây seõ laø cuoäc traû ñuûa toát ñeïp nhöùt cuûa chuùng ta".

Chu Vaên

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page