Baøi giaûng cuûa Ñöùc Cha Giuse Vuõ Vaên Thieân
trong thaùnh leã nhaäm chöùc cuûa
Ñöùc Taân Giaùm Muïc Thaùi Bình
ngaøy 09/09/2009
taïi nhaø thôø chính toøa Thaùi Bình
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Cha Giuse Vuõ Vaên Thieân trong thaùnh leã nhaäm chöùc cuûa Ñöùc Taân Giaùm Muïc Thaùi Bình ngaøy 09/09/2009 taïi nhaø thôø chính toøa Thaùi Bình.
Thaùi Bình, Vieät Nam (9/09/2009) - Kính thöa coäng ñoaøn, Baøi Tin Möøng chuùng ta vöøa nghe laø ñoaïn keát cuûa Tin Möøng theo Thaùnh Matheâu (Mt 28, 16-20). Thoâng thöôøng, trong moät taùc phaåm, phaàn keát hay nhaèm toùm laïi nhöõng gì ñaõ ñöôïc dieãn taû trong suoát taùc phaåm aáy. Phaàn keát naøy, tuy chæ coù 5 caâu, nhöng ñaõ goùi goïn nhöõng gì maø Thaùnh Matheâu nhaèm trình baøy Ñöùc Gieâsu nhö laø moät Moâisen môùi, ngoân söù vó ñaïi, moät nhaø giaûng thuyeát taøi ba. Ngöôøi ñeán ñeå thöïc hieän nhöõng gì Cöïu Öôùc loan baùo. Bieán coá thaäp giaù vaø cuoäc phuïc sinh laø coäi nguoàn cuûa ôn cöùu ñoä cho toaøn theå nhaân loaïi. Tröôùc khi veà cuøng Chuùa Cha, Chuùa Gieâsu ñaõ sai caùc moân ñeä leân ñöôøng ñeå tieáp tuïc söù vuï cuûa Ngöôøi laø loan baùo Tin Möøng, moät Tin Möøng khoâng daønh rieâng cho moät daân toäc naøo, nhöng cho muoân daân. Ñeå xaùc ñònh Ñöùc Gieâsu laø Ñaáng ñang hieän dieän giöõa coäng ñoaøn nhöõng göôøi tin, taùc giaû coøn nhaán maïnh ñeá lôøi höùa cuûa Ngöôøi: "Naøy ñaây Thaày ôû vôùi caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá".
Thaùnh Matheâu keát thuùc taùc phaåm cuûa mình baèng vieäc keå laïi cuoäc gaëp gôõ Ñaáng Phuïc Sinh vôùi 11 moân ñeä. Caùc oâng vui möøng ñöôïc gaëp laïi Thaày mình, nhöng caùc oâng cuõng caûm thaáy xao xuyeán, vì töø nay Thaày khoâng coøn hieän dieän vôùi caùc oâng nhö tröôùc nöõa. Taùc giaû ñaõ duøng caùc khaùi nieäm ñoâi, coù veû nhö traùi ngöôïc, nhöng cuøng dieãn taû moät thöïc taïi.
Tröôùc heát laø moät khaùi nieäm veà moät keát thuùc vaø moät cuoäc khôûi ñaàu: cuoäc heïn hoø treân moät ngoïn nuùi cuûa xöù Galileâa nhö hoài keát cuûa söù maïng maø Döùc Gieâsu thöïc hieän nôøi traàn gian. Xem ra ñaây laø cuoäc gaëp gôõ cuoái cuøng giöõa Chuùa Gieâsu vaø caùc moân ñeä. Ngöôøi truyeàn leänh cho hoï haõy ra ñi. Ngöôøi nhaén nhuû hoï haõy leân ñöôøng. Ngöôøi caên daën hoï ñöøng phaân bieät hoaëc giôùi haïn ñoái töôïng nghe lôøi rao giaûng. Tuy vaäy, cuoäc gaëp gôõ naøy cuõng laø giaây phuùt khôûi ñaàu cuûa moät giai ñoaïn môùi. Bôûi leõ neáu tröôùc ñaây, chính Ñöùc Gieâsu tröïc tieáp rao giaûng Tin Möøng, thì nay laø khôûi ñaàu cuûa söù vuï do caùc moân ñeä thöïc hieän theo leänh truyeàn cuûa Thaày mình. Caùc moân ñeä laø nhöõng ngöôøi laøm cho aâm vang cuûa Tin Möøng do Ñöùc Gieâsu rao giaûng ñöôïc lan roäng ñeán vôùi muoân ngöôøi. Caùc oâng khoâng loan baùo moät giaùo lyù do caùc oâng saùng taùc, nhöng loan baùo nhöõng gì Ñöùc Gieâsu ñaõ truyeàn daïy. Söù ñieäp caùc moân ñeä loan baùo chính laø söù ñieäp cuûa chính Ñöùc Gieâsu, ñoàng thôøi cuõng laø cuûa chính con ngöôøi vaø cuoäc ñôøi cuûa Ñöùc Gieâsu, Ñaáng Cöùu Theá. Nhö vaäy, cuoäc gaëp gôõ treân vöøa laø thôøi ñieåm keát thuùc söù vuï cuûa Ñöùc Gieâsu ôû traàn gian, ñoàng thôøi cuõng laø ñieåm khôûi ñaàu cho söù vuï môùi cuûa caùc moân ñeä.
Tieáp ñoù, chuùng ta thaáy Matheâu nhaéc ñeán söï vaéng maët vaø söï hieän dieän: cuoäc gaëp gôõ Thaày troø hoâm ñoù nhö laø moät cuoäc chia tay. Caùc oâng bieát raèng Thaày seõ chaúng coøn hieän dieän vôùi mình nöõa, vì Ñöùc Gieâsu tröôùc ñoù ñaõ tieân baùo Ngöôøi seõ veà cuøng Chuùa Cha. Tình caûm ngöôøi ñi keû ôû laøm caùc oâng xao xuyeán. Tuy vaäy, caùc moân ñeä khoâng coøn ñöôïc thaáy Thaày mình nhö tröôùc, laø vì Ñöùc Gieâsu ñaõ hieän dieän giöõa hoï vôùi moät caùch theá khaùc. Neáu hoï khoâng thaáy Ngöôøi nhö moät nhaø giaûng thuyeát mieät maøi ñi khaép xöù Palestin ñeå loan baùo Tin Möøng, thì nay Ngöôøi vaãn soáng giöõa coäng ñoaøn, vaãn hieän dieän khi hoï caàu nguyeän vaø beû baùnh huynh ñeä. Chính vì theá, vöøa noùi ñeán cuoäc ra ñi, taùc giaû cuõng ñeà caäp tôùi söï ôû laïi: "Naøy ñaây, Thaày ôû cuøng caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá".
Kính thöa coäng ñoaøn, Cuøng vôùi gia ñình giaùo phaän Thaùi Bình, hoâm nay chuùng ta cuøng hieäp thoâng daâng lôøi taï ôn Chuùa nhaân dòp maõn nhieäm chöùc vuï giaùm muïc cuûa Ñöùc Cha Phanxicoâ vaø khôûi ñaàu söù maïng cuûa Ñöùc Cha Pheâroâ vôùi cöông vò Giaùm muïc giaùo phaän Thaùi Bình. Khi noùi ñeán chöõ "maõn nhieäm" vaø "khôûi ñaàu" laø chuùng ta muoán nhaéc ñeán moät giai ñoaïn hay moät trieàu ñaïi giaùm muïc. Thaät ra, ñoái vôùi vai troø vaø nhieäm vuï cuûa giaùm muïc, thì baát cöù giaùm muïc naøo cuõng ñöôïc hoaø mình vaøo moät truyeàn thoáng cuûa lòch söû giaùo phaän, moät truyeàn thoáng baét nguoàn töø chính söù maïng cuûa Ñöùc Gieâsu, vò Muïc töû nhaân laønh, nhö Coâng Ñoàng Vatican ñaõ xaùc ñònh: "Caùc giaùm muïc ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn ñaët leân keá vò caùc Toâng Ñoà nhö chuû chaên caùc linh hoàn, vaø ñöôïc uyû thaùc söù meänh duy trì maõi maõi coâng vieäc cuûa Chuùa Kitoâ, chuû chaên ñôøi ñôøi" (GM 2). Nhö vaäy, ñoái vôùi Ñöùc Cha Phanxicoâ, hoâm nay vöøa laø thôøi ñieåm keát thuùc traùch nhieäm chuû chaên, ñoàng thôøi cuõng laø khôûi ñaàu moät giai ñoaïn môùi trong haønh trình ôn goïi. Trong suoát 19 naêm vôùi cöông vò Giaùm muïc giaùo phaän Thaùi Bình, Ñöùc Cha ñaõ vaát vaû gian nan, ñaõ hy sinh coá gaéng ñeå vun ñaép cho giaùo phaän Thaùi Bình ñöôïc thaêng tieán moïi maët. Hoâm nay ngaøi baét ñaàu ñöôïc thaáy nhöõng lao nhoïc cuûa mình ñöôïc sinh hoa keát traùi. Ñoái vôùi Ñöùc Cha Pheâroâ, hoâm nay ngaøi khôûi ñaàu söù maïng môùi, nhöng khoâng phaûi laø moät söù maïng do saùng kieán rieâng cuûa ngaøi, maø ñoù laø söï tieáp noái cuûa nhöõng theá heä tieán boái, cuøng chung moät ñích ñieåm laø xaây döïng ñôøi soáng ñöùc tin cho Daân Chuùa taïi giaùo phaän naøy. Ñöùc Cha Pheâroâ cuõng tieáp noái coâng vieäc cuûa Ñöùc Cha Phanxicoâ, vaø chính Chuùa laøm cho coâng vieäc cuûa caùc ngaøi sinh hoa keát traùi nhö Thaùnh Phaoloâ vieát cho coäng ñoaøn Coârintoâ: "Toâi troàng, anh Apoâloâ töôùi, nhöng Thieân Chuùa môùi laøm cho lôùn leân" (1 Cr 3,6). Neáu suoát ñôøi linh muïc vaø giaùm muïc cuûa mình, Ñöùc Cha Phanxicoâ Xavie ñaõ daán thaân ñeå thöïc hieän "Chaân lyù trong tình thöông", thì nay ÑÖÙc Cha Pheâroâ keá tieáp söï nghieäp cuûa ngaøi vôùi taâm nieäm "Xin cho toâi caùc linh hoàn". Caû hai vò Giaùm Muïc cuøng gaëp nhau ôû moät ñieåm chung laø daán thaân phuïc vuï.
Trong suoát cuoäc ñôøi daán thaân phuïc vuï aáy. Ñöùc Cha Phanxicoâ ñaõ khieâm toán ví mình nhö moät caây "Baïch laïp" (neán traéng), tuy moûng manh bình dò maø luoân toaû saùng cho ñôøi. Moät thi só ñaõ ca ngôïi veû ñeïp tinh khieát vaø söï hy sinh cuûa caây baïch laïp:
"Thaân traéng trong maø loøng traéng trong,
Ñeâm ñeâm gioït leä nhoû roøng roøng,
Muoán vì nhaân theá ñem nguoàn saùng
Ruùt ruoät kheâu leân ngoïn löûa hoâng."
Phaûi chaêng nhöõng gì ñöôïc nhaéc ñeán ñeå ca ngôïi caây baïch laïp cuõng ñöôïc duøng ñeå noùi veà cuoäc ñôøi vaø con ngöôøi cuûa Ñöùc Cha Phanxicoâ ? Vaâng, trong haønh trình daâng hieán, ngaøi ñaõ noi göông thaùnh Phanxicoâ - Boån maïng cuûa ngaøi, luoân nhieät thaønh loan baùo Tin Möøng cho moïi ngöôøi, yeâu thöông ngöôøi ngheøo, naâng ñôõ ngöôøi ñau khoå vaø baát haïnh. Ngaøi luoân coá gaéng ñeå toaû saùng qua nhöõng coâng vieäc muïc vuï, tuy khieâm toán nhöng hieäu quaû, tuy aâm thaàm maø saâu laéng, nhö vai troø cuûa chieác ñeøn chaàu ñöôïc chính ngaøi dieãn taû:
"Linh hoàn con nhö chieác ñeøn chaàu
AÂm thaàm toaû saùng trong ñeâm thaâu
Tình nhö ngoïn löûa khoâng luïn taét
Lôøi kinh thôm ngaùt lai laùng daàu."
Vaø vò Giaùm muïc ñaùng kính 80 tuoåi, khi maõn nhieäm, vaãn laïc quan yeâu ñôøi nhö lôøi taâm söï cuûa ngaøi:
"Taùm möôi cao nieân, nay töø nhieäm
Cuoäc soáng laïc quan ngaång cao ñaàu" Trích baøi thô "Töø nhieäm")
Veà phaàn Ñöùc Cha Pheâroâ, öu tieân haøng ñaàu trong söù vuï muïc töû laø phuïc vuï con ngöôøi, hieåu theo nghóa thieâng lieâng cuõng nhö vaät chaát. Traû lôøi phoûng vaán cuûa trang thoâng tin ñieän töû cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, Ñöùc Cha ñaõ giaûi thích: "Khi choïn caâu chaâm ngoân cuûa Thaùnh Gioan Bosco laøm ñònh höôùng muïc vuï cuûa ñôøi giaùm muïc, toâi coù yù nhaéc nhôû mình nhôù ñeán ñoái töôïng öu tieân cuûa söù meänh Don Bosco laø phuïc vuï con ngöôøi, caùch rieâng nhöõng ngöôøi ngheøo ñoùi, khuyeát taät, moà coâi, bò boû rôi beân leà xaõ hoäi". Taâm nguyeän phuïc vuï cuûa Ñöùc Cha Pheâroâ phaùc hoïa cho chuùng ta thaáy hình aûnh cuûa moät ngöôøi ñöôïc sai ñi ñeán vôùi moïi ngöôøi, nhö ngoân söù Isaia ñaõ quaûng dieãn: "Thaàn Khí Chuùa ngöï treân toâi. Vì Chuùa ñaõ xöùc daàu taán phong toâi. Sai toâi ñi loan baùo Tin Möøng cho ngöôøi ngheøo khoù, baêng boù nhöõng taâm hoàn tan naùt..." Vaâng, ñoù cuõng chính laø leänh truyeàn cuûa Ñöùc Gieâsu cho caùc moân ñeä tröôùc khi Ngaøi veà cuøng Chuùa Cha.
Kính thöa quyù Ñöùc OÂng, quyù Cha, quyù Tu só vaø anh chò em tín höõu giaùo phaän Thaùi Bình,
Hoâm nay chuùng ta vui möøng ñoùn tieáp vò chuû chaên ñeán nhaän nhieäm sôû. Chuùng ta caàu nguyeän vaø coäng taùc ñeå nhöõng öu tö muïc vuï cuûa Ñöùc Taân Giaùm Muïc ñöôïc thöïc hieän. Töø hoâm nay, Ñöùc Cha Pheâroâ trôû neân moät con ngöôøi cuûa queâ höông naêm taán, queâ höông cuûa ñoàng lua baùt ngaùt xanh töôi vaø nhöõng ñieäu cheøo tröõ tình, duyeân daùng. Trong ngaøy troïng ñaïi nhaäm giaùo phaän Thaùi Bình, 01/09/2009 vöøa qua, Ñöùc Cha Pheâroâ ñaõ möôïn lôøi Thaùnh Phaoloâ ñeå taâm söï: "Töø nay khoâng coøn laø toâi soáng nöõa, maø laø giaùo phaän Thaùi Bình, laø anh chò em soáng trong toâi. Töø nay, söï soáng toâi, traùi tim toâi, hôi thôû toâi, vui buoàn söôùng khoå, thaønh coâng thaát baïi cuûa ñôøi toâi xin ñöôïc hoaøn toaøn gaén lieàn vôùi cuoäc soáng cuûa anh chò em, vôùi coäng ñoaøn Daân Chuùa taïi giaùo phaän Thaùi Bình".
Vaâng, nhöõng lôøi taâm huyeát naøy cuõng laø chöông trình haønh ñoäng, laø höôùng ñi muïc vuï cuûa Ñöùc Cha Pheâroâ. Hoâm nay, ngaøi ñöôïc môøi goïi leân ñöôøng, khôûi ñaàu söù vuï môùi, tieáp noái söï nghieäp cuûa Ñöùc Cha Phanxicoâ, vôùi söï coäng taùc cuûa moïi thaønh phaàn Daân Chuùa giaùo phaän Thaùi Bình. Chuùng ta cuøng daâng lôøi caûm taï Thieân Chuùa, xin Ngaøi traû coâng cho Ñöùc Cha Phanxicoâ vaø cuõng xin Ngaøi höôùng daãn Ñöùc Cha Pheâroâ ngay töø khi ngaøi khôûi ñaàu söù vuï ñeå cuoäc ñôøi ngaøi phaûn aùnh Ñöùc Gieâsu, Vò Muïc Töû nhaân laønh ñaõ ñem söï soáng cho ñoaøn chieân cuûa mình. Amen.
+ GM Giuse Vuõ Vaên Thieân