Thö muïc vuï cuûa ñöùc cha Ngoâ Quang Kieät
gôûi coäng ñoàng Daân Chuùa trong giaùo phaän
nhaân dòp Naêm Hoïc Môùi vaø Naêm Linh muïc
Thö muïc vuï cuûa ñöùc cha Ngoâ Quang Kieät, Toång giaùm muïc Haø Noäi, gôûi coäng ñoàng Daân Chuùa trong giaùo phaän nhaân dòp Naêm Hoïc Môùi vaø Naêm Linh muïc.
Kính thöa quí vò, caùc baïn thaân meán,
Nhaân Naêm Hoïc Môùi vaø Naêm Linh Muïc, ñöùc cha Ngoâ Quang Kieät, toång giaùm muïc Haø noäi ñaõ gôûi thö chung ñeán toaøn theå Daân Chuùa trong giaùo phaän. Môøi quí vò vaø caùc baïn laéng nghe toaøn vaên laù thö ñeà ngaøy 10 thaùng 8 naêm 2009 cuûa vò chuû chaên giaùo phaän Haø noäi:
"Thöa Anh Chò Em,
Moãi naêm ñeán ngaøy khai tröôøng caû xaõ hoäi roän leân nieàm hi voïng. Hi voïng, vì hoïc haønh laø tieàn ñeà cho söï phaùt trieån laâu daøi vaø beàn vöõng cuûa gia ñình vaø ñaát nöôùc. Theá heä treû ngaøy nay khoâng phaûi phuïc vuï chieán tranh, coù ñieàu kieän hôn ñeå ñöôïc aên ñöôïc hoïc, seõ thaêng tieán vaø giuùp ñaát nöôùc thaêng tieán. Moãi muøa khai tröôøng laø moät muøa hi voïng. Hi voïng moãi naêm hoïc laø moät caùnh cöûa môû ra töông lai töôi saùng.
Nhöng nhöõng hi voïng aáy khoâng laøm giaûm bôùt nhöõng lo aâu ngaøy caøng nhieàu vaø caøng naëng gaùnh. Lo vì cöù moãi naêm chi phí cho vieäc nhaäp hoïc laïi taêng leân. Lo vì naïn chaïy tröôøng ngaøy caøng phoå bieán khieán cho ngaøy nhaäp hoïc trôû thaønh ngaøy buoàn tuûi cho nhöõng treû em vaø nhöõng gia ñình khoâng coù ñieàu kieän. Nhöng lo nhaát laø chaát löôïng giaùo duïc. Chaát löôïng tri thöùc khoâng chaéc coù vôùi nhöõng chöông trình lieân tuïc caûi caùch nhöng vaãn lieân tuïc sai soùt, vôùi naïn hoïc veït, vôùi naïn daïy cho heát giôø, vôùi naïn daïy theâm hoïc theâm naëng neà caû veà tinh thaàn laãn kinh teá. Ñaùng quan ngaïi nhaát laø chaát löôïng ñaïo ñöùc. Laøm sao khoâng lo aâu khi tröôøng hoïc ñaùng leõ phaûi laø nôi göông maãu veà ñaïo ñöùc laïi laø nôi maø söï gian doái trôû thaønh bình thöôøng trong thi cöû, laøm baøi vaø caû trong öùng xöû. Laøm sao khoâng lo aâu khi tröôøng hoïc khoâng daïy moân leã pheùp lòch söï, thieáu moân hoïc ñaïo ñöùc, khoâng quan taâm ñeán moân hoïc laøm ngöôøi.
Giaùo duïc hoâm nay, Giaùo hoäi vaø xaõ hoäi ngaøy mai. Phaûi coù neàn giaùo duïc toaøn dieän ñaøo taïo neân nhöõng con ngöôøi coù hoïc thöùc vaø coù ñaïo ñöùc môùi mong xaây döïng ñaát nöôùc phaùt trieån beàn vöõng, xaây döïng xaõ hoäi chaân thaät, coâng baèng, töï do vaø baùc aùi. Vì theá toâi tha thieát keâu goïi anh chò em, caùc giaùo xöù vaø caùc gia ñình, ñöøng khoaùn traéng vieäc giaùo duïc con em cho nhaø tröôøng, nhöng haõy lo lieäu cung caáp cho con em mình neàn giaùo duïc Kitoâ giaùo cô baûn. Ñoù laø neàn giaùo duïc giuùp phaùt trieån con ngöôøi toaøn dieän, khoâng chæ coù thaân xaùc khoûe maïnh, trí tueä thoâng minh maø quan troïng treân heát phaûi coù taâm hoàn ñöùc haïnh. Ñaëc bieät haõy daïy cho con em mình toân troïng söï thaät, soáng löông thieän theo löông taâm vaø bieát toân troïng lôïi ích chung laø nhöõng ñieàu raát caàn thieát maø xaõ hoäi hoâm nay ñang thieáu thoán traàm troïng. Ñöùc Thaùnh Cha thaáu hieåu xaõ hoäi Vieät nam, neân trong baøi huaán töø nhaân dòp Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam vieáng moä hai thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ Toâng ñoà vöøa qua, ñaõ nhaén nhuû chuùng ta: "Caùc gia ñình haõy daïy cho con caùi bieát soáng theo löông taâm ngay thaúng, trong söï lieâm chính vaø söï thaät, nhö theá caùc gia ñình coâng giaùo seõ trôû neân trung taâm caùc giaù trò vaø ñöùc tính nhaân baûn... Vaø khi xaây döïng ñôøi soáng treân neàn ñöùc aùi, söï lieâm chính vaø quyù troïng coâng ích, ngöôøi giaùo daân ñích thöïc chính laø nhöõng ngöôøi coâng daân toát".
Vieäc giaùo duïc khoâng phaûi laø truyeàn ñaït moät kieán thöùc nhöng laø trao ban moät söï soáng vì theá caàn phaûi coù göông saùng. Khoâng theå daäy treû em soáng löông thieän neáu ngöôøi lôùn cöù soáng gian doái. Caùc baäc phuï huynh nhaát laø caùc vò laõnh ñaïo tinh thaàn haõy neâu göông ñôøi soáng ñöùc tin soáng ñoäng theå hieän trong ñôøi soáng coâng baèng, baùc aùi, quaûng ñaïi, vò tha. Coù ñöùc tin, con ngöôøi seõ coù löông taâm trong saùng vaø seõ bieát laøm nhöõng ñieàu toát ñeïp. Ñoù chính laø khôûi ñieåm quan troïng trong nhieäm vuï giaùo duïc theá heä töông lai, giaùo duïc ñeå treû em neân ngöôøi vaø bieát laøm ngöôøi tröôùc khi laøm ngöôøi trí thöùc. "Tieân hoïc leã haäu hoïc vaên" laø theá.
Trong chieàu höôùng ñoù Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ choïn thaùnh Gioan Maria Vianney laøm maãu göông cuûa caùc linh muïc khi môû Naêm Linh Muïc. Coù nhieàu ngöôøi thaéc maéc taïi sao Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñíchtoâ 16, moät hoïc giaû loãi laïc, moät trí thöùc sieâu vieät laïi choïn thaùnh Gioan Maria Vianney, moät linh muïc keùm hoïc thöùc laøm maãu göông caùc linh muïc.Ñoù laø vì Ñöùc Thaùnh Cha muoán giaûi quyeát taän caên cuoäc khuûng hoaûng linh muïc hieän nay. Cuoäc khuûng hoaûng linh muïc hieän nay khoâng phaûi veà trí thöùc nhöng veà tu ñöùc. Coát loõi cuûa ñôøi soáng linh muïc khoâng phaûi laø hoïat ñoäng beân ngoaøi nhöng laø soáng vôùi Chuùa vaø cöùu ñoä caùc linh hoàn. Linh muïc laø nhaø ñaøo taïo caùc vò thaùnh vaø laø ngöôøi daäy con ñöôøng thaùnh thieän. Vì theá chính linh muïc phaûi neân thaùnh tröôùc. Thaùnh Gioan Maria Vianney laø taám göông saùng choùi veà ñôøi soáng linh muïc thaùnh thieän, ñaëc bieät ôû ba ñieåm sau:
Ñôøi soáng caàu nguyeän lieân læ. Thaùnh nhaân laø vò linh muïc say meâ caàu nguyeän. Töø saùng sôùm khi nhaø thôø chöa coù boùng ngöôøi, ngaøi ñaõ xaùch ñeøn ra nhaø thôø caàu nguyeän. Ñaëc bieät yeâu meán Thaùnh Theå neân ngaøi quì goái haøng giôø tröôùc Thaùnh Theå maø khoâng caûm thaáy meät moûi. Khoâng chæ caàu nguyeän laâu giôø nhöng coøn ôû cöôøng ñoä cao, ngaøi keát hôïp ñeán hoøa nhaäp vôùi Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå "nhö hai caây neán saùp chaûy hoøa quyeän vaøo nhau" trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng, khoâng theå phaân bieät vaø khoâng theå taùch bieät ñöôïc nöõa. Quyø tröôùc Thaùnh Theå, khuoân maët ngaøi bieán ñoåi neân töôi saùng trong taâm traïng chan hoøa haïnh phuùc. Ngaøi luoân thöa vôùi Chuùa: "Laïy Chuùa, con yeâu meán Chuùa. Con chæ coù moät nguyeän öôùc laø ñöôïc yeâu meán Chuùa cho ñeán hôi thôû cuoái cuøng cuûa ñôøi con". Ngaøi coi caàu nguyeän laø phöông theá ñaàu tieân, phöông theá duy nhaát vaø laø phöông theá cuoái cuøng giuùp vieäc toâng ñoà sinh hoa keát quaû. Neân ngay töø khi ñöôïc sai veà giaùo xöù Ars khoâ khan nguoäi laïnh, vieäc ñaàu tieân ngaøi laøm laø caàu nguyeän cho giaùo daân trong xöù. Nhôø soáng thaân maät vôùi Chuùa maø ngaøi tìm ñöôïc con ñöôøng ñi vaøo taâm hoàn con ngöôøi, daãn ñöa ñöôïc nhieàu ngöôøi veà vôùi Chuùa.
Ñôøi soáng khoå cheá nhieäm nhaët. Ñeå taêng cöôøng cho lôøi caàu nguyeän, thaùnh nhaân soáng moät ñôøi soáng kyû luaät, möïc thöôùc vaø khaét khe vôùi baûn thaân. Caën keõ giöõ ba lôøi khuyeân Phuùc Am, ngaøi ñaëc bieät soáng ñôn sô khoù ngheøo. Khoâng chæ ñôn sô trong ñôøi soáng vôùi y phuïc vaø ñoà duøng giaûn dò, ngaøi coøn aên uoáng kham khoå vaø tìm nhieàu caùch ñeå haõm mình phaït xaùc. Coù thôøi gian ngaøi töï naáu aên. Vaø moùn aên duy nhaát cuûa ngaøi laø khoai luoäc. Nghieâm ngaët vôùi baûn thaân nhöng ngaøi raát roäng raõi bao dung ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Thôøi giôø cuûa ngaøi raát khít khao, nhöng khi giaùo daân caàn ñeán ngaøi saün saøng daønh nhieàu thôøi giôø phuïc vuï phaàn linh hoàn cho hoï. An uoáng ñaïm baïc, nhöng ngaøi ñem treû moà coâi veà nuoâi vaø chaêm soùc cho caùc em caû phaàn hoàn laãn phaàn xaùc.
Ñôøi soáng phuïc vuï queân mình. Khoâng heà ñi du lòch ñaây ñoù, nhöng ngaøi thöôøng xuyeân thaêm vieáng giaùo daân, ñaëc bieät thaêm vieáng vaø chaêm soùc treû moà coâi. Khoâng coù phöông tieän giaûi trí nhöng ngaøi môû roäng cöûa ñoùn tieáp khaùc haønh höông. Moãi ngaøy ngaøi ñoùn tieáp haøng traêm ngöôøi ñeán xin xöng toäi. Coù naêm ngaøi ñoùn tieáp haøng traêm ngaøn ngöôøi. Vaø ngaøi khoâng ngaàn ngaïi ngoài trong toøa giaûi toäi 18 giôø moät ngaøy ñeå phuïc vuï phaàn linh hoàn cho giaùo daân töø khaép nôi tuoân ñeán. Ngaøi ñaõ cheát vì giaûi toäi quaù meät moûi. Ñöùc Coá Giaùo hoaøng Gioan-Phaoloâ ñeä nhò goïi ngaøi laø vò töû ñaïo cuûa toøa giaûi toäi. Sôû dó ngaøi chaêm lo phuïc vuï giaùo daân ñaëc bieät trong cöû haønh bí tích nhö theá vì ngaøi tha thieát vôùi vieäc thaùnh hoùa giaùo daân. Ngay töø khi böôùc vaøo coång laøng ngaøi ñaõ noùi vôùi em beù ñaàu tieân maø ngaøi gaëp: "Cha seõ chæ cho con ñöôøng veà Nöôùc Trôøi". Tha thieát vôùi vieäc neân thaùnh cuûa giaùo daân, chính baûn thaân ngaøi cuõng khoâng ngöøng phaán ñaáu neân thaùnh vì ngaøi hieåu raèng linh muïc phaûi neân thaùnh môùi coù theå giuùp giaùo daân neân thaùnh. Ngaøi noùi: " ÔÛ nôi naøo coù daáu chaân vò thaùnh ñi qua, Chuùa cuõng ñi qua nôi aáy vôùi vò thaùnh".
Chính vì yù thöùc ñieàu coát yeáu cuûa ñôøi soáng linh muïc vaø chaêm lo reøn luyeän nhöõng ñieàu coát loõi ñoù maø thaùnh Gioan Maria Vianney, moät linh muïc keùm veà trí thöùc ñaõ gaët haùi ñöôïc nhöõng keát quaû lôùn lao trong vieäc toâng ñoà. Taám göông cuûa ngaøi nhaéc nhôû chuùng ta haõy hoïc cho bieát ñaâu laø boån phaän quan troïng nhaát trong ñôøi vaø haõy heát loøng chaêm lo chu toaøn boån phaän ñoù. Rochefoucauld, moät trieát gia Phaùp noùi: "Treân ñôøi coù ba thöù doát. Moät laø khoâng bieát nhöõng ñieàu caàn phaûi bieát. Hai laø bieát nhöõng ñieàu khoâng caàn bieát. Ba laø khoâng bieát roõ nhöõng gì mình ñang bieát". Nhaân dòp ñaàu naêm hoïc môùi vaø Naêm Linh Muïc chuùng ta haõy noi göông thaùnh Gioan Maria Vianney, bieát hoïc laøm ngöôøi vaø hoïc neân thaùnh. Ñoù laø nhöõng boån phaän quan troïng nhaát cuûa chuùng ta. Ñoù chính laø caùi hoïc neàn taûng, laø yeáu toá quyeát ñònh moïi thaønh coâng cuûa con ngöôøi, cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa xaõ hoäi.
Toâi phoù daâng caùc linh muïc, caùc tu só nam nöõ, caùc chuûng sinh, caùc thaày coâ giaùo, caùc sinh vieân hoïc sinh trong tay Meï Maria. Xöa kia Meï ñaõ goùp phaàn ñaøo taïo Chuùa Gieâsu, xin Meï trong naêm hoïc môùi vaø Naêm Linh Muïc naøy ñaøo taïo chuùng ta neân gioáng Chuùa Gieâsu, neân hình aûnh cuûa Chuùa Gieâsu, neân caùnh tay vaø traùi tim noái daøi cuûa Chuùa Gieâsu, ñeå chuùng ta xöùng ñaùng laø duïng cuï cuûa Chuùa trong vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi toát ñeïp, phuïc vuï haïnh phuùc chaân chính cuûa moïi ngöôøi.
Thaân aùi chaøo anh chò em.
Ngaøy 10 thaùng 8 naêm 2009
Giuse Ngoâ Quang Kieät
Toång giaùm muïc Haø Noäi