Nhöõng cuoäc ñaøn aùp

trong lòch söû giaùo phaän Vinh

döôùi thôøi coäng saûn

Nhöõng cuoäc ñaøn aùp trong lòch söû giaùo phaän Vinh döôùi thôøi coäng saûn.

Vinh, Vieät Nam [theo Hoàng Lónh, trong Vietcatholic 26/07/2009] - Kính thöa quí vò, caùc baïn thaân meán. Cuoäc ñaøn aùp daõ man môùi ñaây taïi Tam Toøa khoâng khoûi gôïi laïi nhöõng trang söû ñau thöông cuûa giaùo phaän Vinh döôùi thôøi coäng saûn.

Trong baøi vieát coù töïa ñeà "baûo veä chính nghóa vaø coâng lyù cho giaùo daân Tam Toøa ñang bò giam caàm laø laøm soáng laïi lòch söû töû ñaïo Vieät nam", ñöôïc ñaêng treân trang maïng Vietcatholic ngaøy 26 thaùng 7 naêm 2009, taùc giaû Hoàng Lónh ñaõ ghi laïi moät soá bieán coá ñau thöông xaûy ra cho giaùo phaän Vinh döôùi thôøi coäng saûn nhö sau:

"Baét ñaàu töø giöõa thaäp nieân 1940, Coäng saûn Vieät nam ñaõ mang cheát choùc veà ñòa phaân Vinh. Suoát moät chieàu daøi lòch söû aáy, ñòa phaän nhaø ñaõ phaûi quaèn quaïi trong nöôùc maét vaø maùu qua caùc vuï phaù naùt vaø bao vaây Nhaø Chung Xaõ Ñoaøi, thaûm saùt ban chaáp haønh cuûa Lieân Ñoaøn Coâng Giaùo Ngheä Tænh Bình, taøn saùt Traøng Nöùa vaø Quyønh Löu baèng quaân chính quy."

Thaät theá, sau khi Ñöùc Cha Baéc qua ñôøi vaøo ngaøy 30/07/1946, lôïi duïng caùc chieâu baøi "tieâu thoå khaùng chieán töø naêm 1947 ñeán naêm 1949, phaùt ñoäng quaàn chuùng töø naêm 1949 ñeán naêm 1953, Caûi caùch ruoäng ñaát töø naêm 1955 ñeán naêm1956", Coäng saûn Vieät nam ñaõ taán coâng doàn daäp Toøa Giaùm Muïc, laøm tieâu taùn taøi saûn cuûa ñòa phaän vaø gaây cheát choùc. Lieân laïc vôùi Toøa thaùnh Vatican bò caét ñöùt hoaøn toaøn. Toøa Giaùm Muïc bò troáng ngoâi. Cha chính Traàn Höõu Ñöùc giaùm quaûn, sau naày trôû thaønh giaùm muïc tieân khôûi ñòa phaän, laâm vaøo theá bí vaø bò bao vaây hoaøn toaøn.

Moät hoâm taïi Buøi Chu, caùch Xaõ Ñoaøi moät con soâng, coäng saûn Vieät nam ñaõ taäp trung maáy ngaøn ngöôøi hoø heùt nhö loaøi aùc thuù vaø daãn ngaøi tôùi giöõa ñaùm ñoâng aáy ñeå caät vaán, haêm doïa vaø baét kyù nhaän nhöõng ñieàu vu oan giaù hoïa. Ngaøi oân toàn giaûi thích vaø nhaát ñònh khoâng kyù.

Sau ñoù Ngaøi bò daãn tôùi moät ngoâi chuøa, bò coâ laäp taïi ñoù vaø boû cho cheát ñoùi. Nhöng sau moät tuaàn bò boû queân,hoï tôùi môû cöûa chuøa vaø thaáy Ngaøi vaãn bình tónh nhö thöôøng. Sau ñoù Ngaøi bò quaûn thuùc taïi gia vôùi lính gaùc thöôøng xuyeân, khoâng moät ai ñöôïc lai vaõng tôùi thaêm Ngaøi.

Trong thôøi gian aâm u ñoù, khaép caùc giaùo Xöù vaø giaùo Haït chìm ñaém trong caûnh ngoä aáy. Nhieàu linh muïc bò ñoái xöû taøn nhaãn khoâng keùm giaùo daân: Bò ñaáu toá, bò cuøm keïp, bò tuø khoå sai. Moät soá linh muïc, vì chòu khoâng noãi cöïc hình, ñaõ cheát trong tuø.

Rieâng veà Lieân Ñoaøn Coâng Giaùo Ngheä Tónh Bình ñöôïc thaønh laäp vôùi muïc tieâu laøm giaûm bôùt caùc xaùo troän gaây thieät haïi cho giaùo phaän. Sau hai naêm thaønh laäp,Lieân ñoaøn naøy ñaõ bò taém maùu vôùi ba baûn aùn töû hình, saùu baûn aùn khoå sai hay cheát trong tuø vì lyù do tra taán, nhö truôøng hôïp coâ Lieân Phöông uûy vieân phuï traùch phuï nöõ.

Ngöôøi naày cheát, ngöôøi khaùc quûa caûm tieán leân trong nieàm tin vaøo Chuùa Caû Ba Ngoâi. Laàn löôït taïi Quyønh Löu, Höng Yeân Traøng Nöùa, Löu Myõ, Laøng Nghi, giaùo daân cuøng chuû chaên ñaõ ñöùng leân chòu ñaàu rôi maùu chaûy tröôùc hoïng suùng cuûa sö ñoaøn 308 ñeå ñaùnh daáu caùc trang söû baát khuaát choáng laïi coäng saûn voâ thaàn.

Rieâng taïi Traøng Nöùa, cha quaûn xöù Voõ Vieát Hieàn, may maén thoaùt khoûi taøn saùt nhôø troán thoaùt ñöôïc, nhöng laõnh aùn töû hình vaéng maët. Ngaøi ñaõ troán vaøo Nam vaø ñöôïc gôûi ñi du hoïc taïi Hoa kyø. Veà nöôùc, ngaøi laøm vieäc taïi giaùo phaän Nha Trang. Nhöng 35 naêm sau Ngaøi bò baét taïi giaùo xöù Phöôùc Haûi, Nha Trang vaø bò giaûi veà nhaø tuø Ngheä An. Ngaøi ñaõ cheát ruõ tuø vaøo naêm 1985.

Ñoïc laïi nhöõng trang söû treân ñaây vaø nhìn vaøo nhöõng gì vöøa xaûy ra cho giaùo xöù Tam Toøa hoâm 20 thaùng 7 naêm 2009, taùc giaû Hoàng Lónh cho raèng giaùo phaän Vinh ñang baét ñaàu moät cuoäc haønh trình môùi ñeå vieát leân trang söû baát khuaát tröôùc baïo löïc voâ thaàn.

Giaùo phaän Vinh vôùi 500,000 tín höõu cuøng vôùi chuû chaên cuøng nhau leân tuyeán ñaàu tröïc dieän vôùi boïn cöôùp veà xoùm ñaïo Tam Toøa, trong tinh thaàn nhö taùc gæa Hoà Ñöùc Haân ñaõ ghi nhö sau, trong cuoán saùch Giaùo Phaän Vinh:

"Nay nhìn laïi Giaùo phaän Vinh ñöôïc cöu mang trong u saàu cuûa 300 naêm baét ñaïo, sinh tröôûng trong loaïn laïc do voâ thaàn Coäng saûn Vieät nam gaây ra, lôùn leân trong gian truaân chieán ñaáu vôùi baïo taøn coäng saûn Vieät nam, phaùt trieån trong thieáu thoán do voâ thaàn Coäng saûn Vieät nam bao vaây. Nhöng khoâng vì theá maø khöïng laïi tröôùc baïo taøn taïi Tam Toøa. Ngöôøi daân Ngheä Tónh Bình ngaøy nay thuoäc moïi thaønh phaàn, moïi toân giaùo, ñeàu khoâng khoûi laáy laøm vinh döï, khi nhìn thaáy tieàn nhaân ta ñaõ saêng hay laáy khí tieát baûo veä non soâng, laáy maùu ñaøo toâ ñieåm sôn haø, laáy nhaân baûn ñeà cao danh döï, laáy yù chí taïo laäp haïnh phuùc chung, vì Thieân Chuùa vaø Toå Quoác".

Toøa Toång Giaùm Muïc Vinh cöông quyeát leân tieáng baûo veä ñaøn chieân, ñang bò baùch haïi vaø nhaát theà khoâng luøi böôùc nöõa tröôùc baát cöù caùc traû thuø cuõng nhö baùch haïi do baïo taøn coù theå seõ gaây ra, baèng vaên thö ñoái ñaàu tröïc dieän vôùi UÛy ban nhaân daân tænh Quaûng Bình vôùi caùc xaùc quyeát nhö sau:

1.- Giaùo daân Tam Toøa khoâng vi phaïm phaùp luaät khi döïng laùn treân neàn nhaø thôø Tam Toøa. Cho ñeán nay khuoân vieân, thaùp chuoâng nhaø thôø Tam Toøa vaãn thuoäc chuû quyeàn giaùo xöù Tam Toøa, giaùo phaän Vinh.

2.- Giaùo daân khoâng tôùi gaây roài traät töï coâng coâng, chæ döïng laùn che (daøi 9 meùt, roäng 6 meùt, lôïp toân), khoâng xaây döïng nhaø kieán coá, neân khoâng phaûi baùo caùo, xin pheùp.

3.- UÛy ban nhaân daân tænh noùi raèng quaàn chuùng nhaân daân vaø giaùo daân ñaùnh ñaäp nhau laø khoâng ñuùng söï thaät. Chuùng toâi coù ñuû baèng chöùng khaúng ñònh raèng coâng an Quaûng Bình ñaõ ñaùnh ñaäp, baét giöõ giaùo daân traùi phaùp luaät. Coâng an Quaûng Bình ñaõ chieám ñoaït traùi pheùp Thaùnh Gía vaø taøi saûn cuûa Gíao hoäi cuõng nhö cuûa giaùo daân.

Bôûi vaäy chuùng toâi yeâu caàu:

1.- Thaû ngay, thaû heát nhöõng giaùo daân bò coâng an Quaûng Bình ñaùnh ñaäp vaø ñang bò baét giöõ.

2.- Saên soùc, chöõa laønh nhöõng giaùo daân bò coâng an ñaùnh ñaäp.

3.- Boài thöôøng taïi laùn che cuûa xöù Tam Toøa.

4.- Traû laïi Thaùnh gía, traû laïi taøi saûn cuûa Giaùo hoäi vaø taøi saûn cuûa giaùo daân.

5.- Döøng ngay vieäc xuyeân taïc söï thaät, boâi nhoï toân giaùo, kích ñoäng haän thuø, gaây chia reõ khoái ñoaøn keát löông giaùo.

Hoâm Chuùa Nhöït 26 thaùng 7 naêm 2009, moät ngaøy caàu nguyeän ñaõ huy ñoäng 500,000 giaùo daân cuûa ñòa phaän töø caùc giaùo haït trong giaùo phaän Vinh. Taát caû ñeàu moät loøng caàu nguyeän vaø toá caùo vieäc Nhaø Nöôùc baét giam ngöôøi voâ lyù vaø traùi pheùp.

Chu Vaên

(döïa theo baûn tin cuûa VietCatholic)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page