Cuoäc ñaøn aùp ngöôøi Uygurs taïi Trung quoác
khoâng phaûi laø moät tröôøng hôïp rieâng reõ
Cuoäc ñaøn aùp ngöôøi Uygurs taïi Trung quoác khoâng phaûi laø moät tröôøng hôïp rieâng reõ.
Roma [Asianews 6/07/2009] - Giaùm ñoác haõng tin Coâng giaùo Asianews nhaän ñònh raèng cuoäc ñaøn aùp ngöôøi Uygurs taïi tænh Taân Cöông, Trung quoác, khoâng phaûi laø moät tröôøng hôïp rieâng reõ. Theo cha Bernardo Cervellera, ngöôøi Taây Taïng, ngöôøi Coâng giaùo vaø ngöôøi Tin laønh hieän cuõng ñang bò baùch haïi.
Trong cuoäc gaëp gôõ vôùi chuû tòch Trung quoác, oâng Hu Jintao (Hoà Caåm Ñaøo), hoâm thöù Hai 6 thaùng 7 naêm 2009, toång thoáng YÙ Giorgio Napolitano ñaõ ñeà caäp ñeán vaán ñeà nhaân quyeàn. Caû hai nguyeân thuû quoác gia ñeàu ñoàng yù raèng "phaùt trieån kinh teá taïi Trung Quoác ñaõ taïo ra nhöõng cô may môùi, nhöng cuõng ñaët ra nhieàu ñoøi hoûi môùi trong laõnh vöïc nhaân quyeàn".
Nhaän xeùt treân ñaây cuûa toång thoáng YÙ phaûn aùnh Hieán Chöông 08 mang chöõ kyù cuûa moät soá nhaø trí thöùc vaø tranh ñaáu cho nhaân quyeàn taïi Trung Quoác. Caùc taùc giaû cuûa baûn Hieán Chöông naøy yeâu caàu Ñaûng Coäng Saûn Trung Quoác haõy ñöa ra nhöõng caûi toå daân chuû baèng caùch chaám döùt baïo ñoäng vaø baát coâng do söï thaønh coâng veà kinh teá cuûa Trung Quoác taïo ra. Baûn Hieán Chöông cuõng keâu goïi chính phuû toân troïng phaåm giaù con ngöôøi.
Theo giaùm ñoác cuûa haõng tin Asianews, maëc duø chính phuû coäng saûn Trung quoác tieáp tuïc toá caùo caùc toå chöùc haûi ngoaïi cuûa ngöôøi Uygurs xuùi duïc baïo ñoäng choáng chính phuû, thöïc teá ai cuõng bieát raèng ñaây hoaøn toaøn laø moät vaán ñeà noäi boä ñaõ coù töø nhieàu thaäp nieân nay.
Vieän daãn lyù do "choáng laïi chuû nghóa khuûng boá Hoài giaùo", chính phuû Baéc Kinh "thöïc daân hoùa" vaø ñaøn aùp daân chuùng vaø toân giaùo cuûa ngöôøi Uygurs. Moãi thöù Saùu, caùc giaùo tröôûng Hoài giaùo phaûi noäp vaên baûn baøi giaûng cuûa hoï cho chính quyeàn, vieäc giaùo duïc toân giaùo cho giôùi treû cho tôùi 18 tuoåi bò caám ñoaùn, caùc tröôøng Hoài giaùo vaø ñeàn thôø bò phaù huûy vì lyù do phaùt trieån kinh teá, caùc hoïc sinh trong caùc tröôøng bò buoäc phaûi aên trong thaùng chay Ramadan cuûa ngöôøi Hoài giaùo.
Ñaây cuõng laø soá phaän cuûa ngöôøi Taây Taïng.
Nhöng theo cha Cervellera, khoâng rieâng ngöôøi Uygurs vaø ngöôøi Taây taïng, coäng ñoàng Coâng giaùo taïi Trung Quoác cuõng ñoàng soá phaän. Caùc Ñöùc giaùm muïc ñöôïc Nhaø nöôùc nhìn nhaän hieän ñang bò kieåm soaùt chaët cheû, vì caùc ngaøi ñaõ bí maät hoøa giaûi vôùi Ñöùc thaùnh cha. Trong khi ñoù, caùc Ñöùc giaùm muïc thuoäc Giaùo hoäi thaàm laëng thì bò quaûn thuùc taïi gia hay bò giam tuø.
Linh muïc giaùm ñoác haõng tin Asianews noùi raèng cuøng vôùi tình traïng thaát nghieäp vaø di daân hieän nay, cuoäc baùch haïi ngöôøi Uygurs, ngöôøi Taây Taïng, caùc tín höõu Kitoâ cuõng nhö nhöõng nhaø baát ñoàng chính kieán cho thaáy chính phuû Coäng saûn Trung Quoác ñang ngoài treân moät loø thuoác suùng coù theå buøng noå baát cöù luùc naøo.
Cha Cervellera khaúng ñònh: "vì khoâng toân troïng nhaân quyeàn, Trung Quoác ñöa theá giôùi ñeán gaàn bôø vöïc cuûa chieán tranh".
Chu Vaên