Phaûn öùng cuûa Toøa Thaùnh veà baøi dieãn vaên
cuûa toång thoáng Hoa Kyø taïi Cairo, Ai caäp
Phaûn öùng cuûa Toøa Thaùnh veà baøi dieãn vaên cuûa toång thoáng Hoa Kyø taïi Cairo, Ai caäp.
Vatican [CWN 5/06/2009] - Kính thöa quí vò, caùc baïn thaân meán. Caùc nhaø laõnh ñaïo Giaùo hoäi taïi Roma vaø Hoa kyø ñaõ coù moät loaït nhöõng phaûn öùng veà baøi dieãn vaên maø toång thoáng Barack Obama ñaõ ñoïc taïi Ñaïi Hoïc Cairo hoâm thöù Naêm 4 thaùng 6 naêm 2009.
Baùo Ngöôøi Quan Saùt Roma, cô quan ngoân luaän baùn chính thöùc cuûa Toøa Thaùnh, ñaõ ca ngôïi toång thoáng Obama vì ñaõ ra khoûi thoâng leä cuûa nhöõng tuyeân boá chính trò ñeå "noùi ñeán nhöõng quyeàn lôïi chung nhaân danh moät nhaân loaïi chung".
Veà phaàn mình, cha Federico Lombardi, giaùm ñoác Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh, theo thoâng leä vaãn luoân toû ra caån troïng. Duø vaäy, ngöôøi phaùt ngoân cuûa Toøa Thaùnh vaãn noùi raèng ñaây laø moät baøi dieãn vaên "raát quan troïng" vaø "raát yù nghóa".
Moät soá vieân chöùc Giaùo hoäi cuõng ca ngôïi baøi dieãn vaên cuûa oâng Obama vaø ñeà nghò ngöôøi Coâng giaùo Hoa kyø neân ñoùn nhaän nhöõng gôïi yù cuûa toång thoáng mình. Cha James Massa, phuï traùch veà caùc quan heä lieân toân cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Hoa kyø chaúng haïn, cho raèng coù söï "phuø hôïp ñaùng keå" giöõa baøi dieãn vaên cuûa toång thoáng Obama vaø caùc tö töôûng cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI.
Trong moät baøi phaân taùch ñöôïc ñaêng treân baùo "The National Catholic Reporter", taùc giaû John Allen, chuyeân vieân veà Vatican, ghi nhaän raèng nhieàu vieân chöùc Toøa Thaùnh cuõng coù cuøng moät nhaän ñònh nhö theá: hoï cho raèng nhöõng chính saùch cuûa Hoa kyø ñöôïc phaûn aùnh trong baøi dieãn vaên cuûa oâng Obama raát gaàn guõi vôùi caùc chính saùch cuûa Toøa Thaùnh. Thaät vaäy, taùc giaû Allen ghi nhaän raèng caùc phaûn öùng töø Vatican coù theå giaûi thích taïi sao, traùi vôùi thaùi ñoä cöùng raén cuûa caùc Ñöùc giaùm muïc Hoa kyø, Toøa Thaùnh luoân coù thaùi ñoä thaân thieän vôùi chính phuû cuûa oâng Obama. Theo taùc giaû, Toøa thaùnh hy voïng raèng chính phuû Obama seõ laø moät ñoàng minh maïnh trong noã löïc kieán taïo Hoøa bình taïi Trung Ñoâng.
Trong caùc phaûn öùng veà baøi dieãn vaên cuûa toång thoáng Obama, saâu saéc nhöùt coù leõ laø nhöõng nhaän ñònh cuûa linh muïc Samir Khalil Samir, doøng Teân, moät chuyeân gia veà hoài giaùo hoïc coù theá giaù taïi Vatican.
Trong moät baøi vieát daønh cho haõng tin Coâng giaùo Asianews, cha Samir khaúng ñònh raèng lieân quan ñeán vieãn aûnh Hoøa bình taïi Thaùnh Ñòa hay veà caùc moái quan heä giöõa Taây Phöông vaø Hoài Giaùo, baøi dieãn vaên cuûa toång thoáng Obama khoâng ñöa ra nhieàu chi tieát nhö caùc baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong chuyeán vieáng thaêm Thaùnh Ñòa vöøa qua.
Döôùi khía caïnh lòch söû, cha Samir cho raèng baøi dieãn vaên cuûa toång thoáng Obama ñaõ bò "leøo laùi", coù leõ ñeå laøm vöøa loøng ngöôøi Hoài giaùo. Nhöng theo vò linh muïc naøy, ñaây laø moät baøi dieãn vaên chính trò vaø chuùng ta phaûi chaáp nhaän söï kieän laø toång thoáng Obama chæ muoán laøm saùng toû caùc vaán ñeà maø thoâi.
Cha Samir ca ngôïi toång thoáng Obama vì oâng ñaõ môû ra moät trang môùi cho cuoäc ñoái thoaïi lieân vaên hoùa khi oâng ñöa ra hai lôøi tuyeân boá maø cha goïi laø "can ñaûm".
Tröôùc heát, oâng Obama noùi vôùi cöû toïa Hoài giaùo raèng maëc duø cha oâng laø moät ngöôøi Hoài giaùo, oâng laïi theo Kitoâ giaùo. Theo cha Samir, söï kieän naøy cho thaáy söï can ñaûm cuûa moät con ngöôøi khoâng che giaáu baûn saéc cuûa mình. OÂng Obama yù thöùc roõ raøng raèng vôùi tö caùch laø con cuûa moät ngöôøi Hoài giaùo, oâng bò xem nhö moät ngöôøi "choái ñaïo" vaø theá giôùi Hoài giaùo khoâng dung thöù cho nhöõng ngöôøi choái ñaïo.
Keá ñoù, khi noùi veà töï do toân giaùo, toång thoáng Obama khoâng ngaàn ngaïi noùi ñeán nhöõng vuï baïo ñoäng choáng laïi caùc tín höõu Kitoâ Copte taïi Ai caäp. Noùi chuyeän vôùi moät cöû toïa Ai caäp, oâng Obama ñaõ khoâng maøng ñeán chuyeän coù ñöôïc taùn thöôûng hay khoâng khi nhaéc ñeán söï kieän naøy.
Theo cha Samir, treân ñaây laø hai ñieåm cho thaáy söï thaønh thaät vaø can ñaûm ñaùng ca ngôïi cuûa toång thoáng Obama.
Tuy nhieân, trong moät soá phaàn khaùc cuûa baøi dieãn vaên, vì muoán laøm vöøa loøng cöû toïa Hoài giaùo, oâng Obama ñaõ hoaëc coá tình laøm ngô tröôùc moät soá söï kieän hoaëc ngay caû sai laàm.
Chaúng haïn, oâng noùi raèng daân toäc Palestine cuõng gioáng nhö ngöôøi Do thaùi caùch ñaây vaøi theá heä: caû hai phaûi ñau khoå vì khoâng coù moät queâ höông. Thaät ra, theo cha Samir, khoâng theå so saùnh ngöôøi Do thaùi taïi Ñoâng AÂu vôùi ngöôøi Palestine hieän ñang soáng trong caùc traïi tî naïn: ngöôøi Do thaùi khoâng heà phaûi ñau khoå vì ngöôøi Palestine hay ngöôøi Hoài giaùo, maø vì ngöôøi Taây phöông.
OÂng Obama cuõng ñaõ döïng leân "moät huyeàn thoaïi thaùi quaù" khi noùi raèng vöông quoác Hoài giaùo Andalusia thôøi trung coå ñaõ toû ra khoan nhöôïng veà toân giaùo. Thaät ra, theo cha Samir, vöông quoác naøy ñaõ khoâng ngöøng ñaøn aùp caùc tín höõu Kitoâ vaø ngöôøi Do thaùi.
Toång thoáng Obama keâu goïi ngöôøi Hoài giaùo haõy hôïp taùc ñeå baûo veä quyeàn cuûa ngöôøi phuï nöõ, nhöng oâng khoâng daùm noùi ñeán söï caàn thieát phaûi chaám döùt nhöõng haønh ñoäng haï phaåm giaù ngöôøi phuï nöõ taïi nhieàu quoác gia Hoài giaùo.
So saùnh toång thoáng Hoa kyø vôùi Ñöùc thaùnh cha, cha Samir khaúng ñònh raèng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daùm thaùch thöùc theá giôùi Hoài giaùo baèng caùch nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa lyù trí trong cuoäc ñoái thoaïi lieân toân. Vaø theo cha Samir, ngay caû khi ñeà caäp ñeán tieán trình hoøa bình taïi Trung Ñoâng, Ñöùc thaùnh cha cuõng toû ra raát roõ raøng vaø döùt khoaùt: ngaøi nhaán maïnh ñeán quyeàn cuûa daân toäc Palestine vaø toû ra cöông quyeát veà giaûi phaùp hai quoác gia trong cuoäc xung ñoät giöõa Israel vaø Palestine.
Cha Samir keát luaän: toång thoáng Hoa kyø caàn xem Vatican nhö moät ñoàng minh ñaùng tin caäy trong tieán trình hoøa bình. Noùi ñeán söï "phuø hôïp" giöõa laäp tröôøng cuûa toång thoáng Hoa kyø vaø Ñöùc thaùnh cha laø ñi quaù xa.
(Chu Vaên)