Töôøng thuaät ngaøy thöù hai
trong chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC
taïi vöông quoác Giordania
Töôøng thuaät ngaøy thöù hai trong chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha taïi vöông quoác Giordania.
Amman,
Giordan (Vat 9/05/2009) - Giordania laø quoác gia göông maãu chöùng minh
cho phaàn ñoùng goùp tích cöïc cuûa toân giaùo cho vieäc phaùt
trieån xaõ hoäi daân söï. Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ
khaúng ñònh nhö treân trong buoåi gaëp gôõ giôùi laõnh ñaïo Hoài
giaùo, Ngoaïi giao ñoaøn vaø vieän tröôûng caùc ñaïi hoïc toaøn
nöôùc Giordania tröa 9-5-2009, ngaøy thöù hai trong chuyeán vieáng
thaêm vöông quoác Giordania. Ngaøi keâu goïi caùc tín höõu Kitoâ
vaø Hoài giaùo cuøng daán thaân vun troàng thieän ích trong boái
caûnh cuûa loøng tin vaø söï thaät.
Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï buoåi haùt kinh chieàu troïng theå vôùi caùc linh muïc su só nam nöõ chuûng sinh vaø caùc phong traøo giaùo hoäi taïi nhaø thôø chính toøa thaùnh Giorgio cuûa Giaùo Hoäi Coâng giaùo Hy laïp Melkít. |
Thöù Baåy muøng 9-5-2009 Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coù 4 sinh hoaït chính. Ban saùng ngaøi thaêm vöông cung thaùnh ñöôøng "Töôûng nieäm oâng Moâsheâ" treân nuùi Nebo, roài chuû söï leã laøm pheùp vieân ñaù ñaàu tieân xaây ñaïi hoïc cuûa Toøa Thöôïng Phuï Latinh Madaba. Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha vieáng thaêm vieän baûo taøng Hashemita vaø ñeàn thôø hoài giaùo Al Hussein Bin Talal trong thuû ñoâ Amman, roài gaëp gôõ caùc thuû laõnh Hoài giaùo, Ngoaïi giao ñoaøn vaø vieän tröôûng caùc Ñaïi hoïc toaøn nöôùc Giordania. Vaøo ban chieàu Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï buoåi haùt kinh chieàu vôùi caùc linh muïc, tu só nam nöõ, chuûng sinh, vaø giaùo daân ñaïi dieän caùc Phong traûo cuûa Giaùo Hoäi trong nhaø thôø chính toøa Hy Laïp Melkít thaùnh Giorgio trong thuû ñoâ Amman.
Sau ñaây laø chi tieát caùc hoaït ñoäng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong ngaøy thöù hai (thöù Baûy 9/05/2009) vieáng thaêm Giordania. Luùc 7.15 saùng Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ daâng thaùnh leã rieâng trong nhaø nguyeän cuûa Toøa Söù Thaàn Toøa Thaùnh. Ngaøi rôøi Toøa Söù Thaàn luùc 8.30 ñeå ñi xe tôùi nuùi Nebo naèm caùch ñoù 42 caây soá. Nuùi Nebo cao 806 meùt, caùch thuû ñoâ Amman 25 caây soá veà höôùng taây nam. Ñaây laø nôi xöa kia daân chuùng thôø kính thaàn Nebu cuûa Babilonia. Hai ñænh noåi tieáng nhaát laø Siyaøgha ôû maïn taây vaø Mukhaøyat ôû maïn ñoâng. Töø söôøn nuùi coù nhieàu suoái nöôùc chaûy quanh naêm chaúng haïn nhö Uyuøn Muøsa "Suoái cuûa oâng Moâsheâ", vaø Ayn Kanisah, "Suoái cuûa Giaùo Hoäi". Töø nuùi Nebo coù theå troâng thaáy toaøn caûnh Thaùnh Ñòa vaø mieàn Nam Giordania traûi daøi cho tôùi Bieån Cheát vaø sa maïc Giudea phía ñoâng, cuõng nhö thung luõng Giordan vaø caùc vuøng nuùi vuøng Giudea vaø Samaria. Khi naøo trôøi trong saùng, ngöôøi ta cuõng coù theå troâng thaáy thaønh phoá Beátleâhem vaø phaùo ñaøi cuûa vua Heroát, thaønh phoá Gierico vaø caû maùi troøn maï vaøng cuûa ñeàn thôø hoài giaùo Gieârusalem nöõa. Theo truyeàn thoáng, nuùi Nebo laø nôi Thieân Chuùa ñaõ chæ cho oâng Moâsheâ troâng thaáy Ñaát Höùa, sau khi daân Do thaùi lang thang 40 naêm trong sa maïc.
Caùc tu só doøng Phanxico Quaûn thuû Thaùnh Ñòa ñaõ hieän dieän taïi ñaây töø naêm 1932. Ñöôïc nhö theá cuõng laø nhôø loøng haêng say cuûa tu só Jerome Mihaic, ngöôøi Croat ñaëc traùch caùc khu vöôøn cuûa doøng taïi Gieâricoâ, laø baïn vaø aân nhaân cuûa ngöôøi du muïc Bedouin soáng beân bôø soâng Giordan, vaø söï coäng taùc cuûa vua Abdullah Ben Hussein, laø ngöôøi ñaõ cho pheùp caùc cha Phanxicoâ Quaûn Thuû Thaùnh Ñòa ôû treân ñænh Siyaøgha cuûa nuùi Nebo. Ñaëc bieät laø sau khi ngöôøi ta khaùm phaù ra cuoán nhaät kyù cuûa moät nöõ tín höõu haønh höông theo loä trình Egeria giöõa caùc naêm 393-396, vaø chöùng taù cuûa Ñöùc Cha Pietro Ibero, Giaùm Muïc Gaza, mieâu taû nhaø thôø treân nuùi Nebo, vaø keå laïi nguoàn goác laï luøng cuûa ñeàn thaùnh naøy. Tröôøng Kinh Thaùnh Phanxicoâ ñaõ toå chöùc hai cuoäc ñaøo bôùi khaûo coå treân nuùi Nebo vaøo caùc naêm 1933-1937 vaø 1960, döôùi söï höôùng daãn cuûa Linh Muïc Michele Piccirillo, laø moät nhaø khaûo coå noåi tieáng theá giôùi. Ngöôøi ta ñaõ khaùm phaù ra Vöông cung thaùnh ñöôøng kính ngoân söù Moâsheâ vaø tu vieän Wadi Afrit, töùc "Thung luõng cuûa quûy", 5 nhaø thôø kính caùc thaùnh: Giorgio, Lot vaø Procopio, Amos vaø Casiseos, nhaø thôø cuûa linh muïc Gioan vôùi moät nhaø nguyeän beân döôùi. Taát caùc nhaø thôø naøy ñeàu coù neàn khaûm ñaù maàu raát ñeïp, moät vaøi nôi bò hö haïi trong thôøi coù phong traøo choáng laïi caùc aûnh töôïng. Nhaø thôø kính ngoân söù Moâsheâ ñöôïc xaây hoài theá kyû thöù IV. Töø naêm 1933 coù moät tu vieän cuûa caùc tu só doøng Phanxicoâ treân nuùi Nebo. Trong caùc cuoäc ñaøo bôùi taïi Umm Al Rasaøs caùch Madaba 40 caây soá veà höôùng ñoâng nam caùc tu só Phanxicoâ ñaõ tìm thaáy nhaø thôø thaùnh Stephano, coù neàn khaûm ñaù maàu laø moät baûn ñoà cuûa vaøi thaønh phoá taïi Thaùnh Ñòa.
Trong baøi huaán duï, sau lôøi chaøo möøng cuûa Cha Beà treân toång quyeàn doøng Phanxicoâ, Rodriguez Carballo, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ baøy toû loøng bieát ôn cuûa ngaøi vaø toaøn theå Giaùo Hoäi ñoái vôùi caùc tu só doøng Phanxicoâ taïi Thaùnh Ñòa, vì söï hieän dieän cuûa caùc vò taïi phaàn ñaát naøy, vì loøng trung thaønh cuûa caùc vò vôùi ñoaøn suûng cuûa thaùnh Phanxicoâ cuõng nhö vì loøng quaûng ñaïi aân caàn chaêm soùc thieän ích thieâng lieâng vaø vaät chaát cuûa caùc coäng ñoaøn Kitoâ taïi Thaùnh Ñòa cuõng nhö caùc tín höõu ñeán haønh ñöông taïi mieàn naøy.
Tieáp ñeán, döïa vaøo maãu göông cuûa Ngoân Söù Moâsheâ, Ñöùc Thaùnh Cha ruùt ra nhöõng baøi hoïc thöïc haønh cho ñôøi soáng cuûa caùc Kitoâ höõu vaø noùi raèng: "Taïi ñaây, treân nuùi Nebo naøy, kyù öùc veà Moâsheâ môøi goïi chuùng ta ngöôùc maét leân ñeå bieát ôn, chieâm ngaém coâng trình toaøn naêng cuûa Thieân Chuùa trong quaù khöù, nhöng ñoàng thôøi vôùi nieàm tin, caäy, chuùng ta cuõng nhìn veà töông lai maø Chuùa daønh cho chuùng ta vaø theá giôùi. Gioáng nhö Moâsheâ, chuùng ta cuõng ñöôïc goïi ñích danh, ñöôïc keâu môøi haèng ngaøy thöïc hieän cuoäc xuaát haønh töø toäi loãi vaø noâ leä tieán ñeán söï soáng vaø töï do, vaø chuùng ta cuõng ñöôïc moät lôøi höùa khoâng lay chuyeån höôùng daãn haønh trình cuûa chuùng ta. Trong nöôùc röûa toäi, chuùng ta ñaõ tieán töø tình traïng noâ leä toäi loãi ñeán ñôøi soáng môùi vaø hy voïng. Trong maàu nhieäm hieäp thoâng cuûa Giaùo Hoäi laø Thaân Mình cuûa Chuùa Kitoâ, chuùng ta höôùng nhìn veà vieãn töôïng Thaønh thaùnh thieân quoác, laø Jerusalem môùi, nôi Thieân Chuùa seõ laø taát caû trong moïi söï. Töø nuùi thaùnh naøy, Moâsheâ höôùng caùi nhìn cuûa chuùng ta leân cao, tôùi söï thaønh toaøn vieân maõn moïi lôøi Thieân Chuùa höùa trong Chuùa Kitoâ.
Ñöùc
Thaùnh Cha noùi theâm raèng: "Moâsheâ ñaõ nhìn thaáy Ñaát
Höùa töø xa, vaøo cuoái cuoäc löõ haønh traàn theá cuûa Ngöôøi.
Taám göông aáy nhaéc nhôû chuùng ta raèng chuùng ta cuõng tham gia
cuoäc haønh trình lieân tuïc cuûa Daân Thieân CHuùa qua doøng lòch
söû. Theo veát caùc ngoân söù, caùc toâng ñoà vaø caùc thaùnh,
chuùng ta cuõng ñöôïc môøi goïi ñoàng haønh vôùi Chuùa, thi
haønh söù vuï cuûa Ngaøi, laøm chöùng cho Tin Möøng veà tình yeâu
ñaïi ñoàng vaø loøng töø bi cuûa Thieân Chuùa... Chuùng ta bieát
raèng, gioáng nhö Moâsheâ, coù theå chuùng ta khoâng thaáy söï theå
hieän vieân maõn keá hoaïch cuûa Thieân CHuùa trong ñôøi soáng
chuùng ta. Nhöng chuùng ta tin chaéc raèng khi chu toaøn phaän söï
nhoû beù cuûa mình, trong nieàm trung thaønh vôùi ôn goïi maø moãi
ngöôøi ñaõ nhaän laõnh, chuùng ta seõ giuùp doïn thaúng ñöôøng
cuûa Chuùa vaø ñoùn chaøo bình minh Nöôùc cuûa Ngaøi."
Ñöùc Thaùnh Cha caàu nguyeän taïi Vöông cung thaùnh ñöôøng kính ngoân söù Moâsheâ vaø tu vieän Wadi Afrit treân nuùi Nebo. |
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng: "truyeàn thoáng kyø cöïu veà caùc cuoäc haønh höông ôû Nôi Thaùnh nhaéc nhôû chuùng ta veà moái lieân heä khoâng theå taùch rôøi giöõa Giaùo Hoäi vaø daân toäc Do thaùi. Ngay töø ñaàu, Giaùo Hoäi taïi caùc nôi naøy vaãn kính nhôù trong phuïng vuï caùc ñaïi Toå Phuï vaø Ngoân Söù, nhö moät daáu chæ noùi leân loøng ngöôõng moä saâu xa ñoái vôùi söï hieäp nhaát giöõa hai Giao Öôùc. Öôùc gì cuoäc gaëp gôõ hoâm nay giuùp chuùng ta gia taêng loøng yeâu meán ñoái vôùi Kinh Thaùnh vaø mong öôùc vöôït thaéng moïi chöôùng ngaïi caûn trôû söï hoøa giaûi giöõa caùc tín höõu Kitoâ vaø Do thaùi, trong nieàm toân troïng vaø coäng taùc môùi nhau ñeå phuïc vuï hoøa bình maø Lôøi Chuùa keâu goïi chuùng ta thi haønh."
Sau khi thaêm nuùi Nebo Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñi xe ñeán Madaba caùch ñoù 19 caây soá ñeå laøm pheùp vieân ñaù ñaàu tieân xaây Ñaïi hoïc cuûa Toøa Thöôïng Phuï. Thaønh phoá naøy ñaõ coù ngöôøi ôû töø 4,500 naêm nay vaø trong Kinh Thaùnh noù ñöôïc coi laø thaønh phoá Medeba cuûa ngöôøi Moab, nhö vieát trong saùch Daân Soá (21,30) vaø saùch Gioâdueâ (13, 9). Madaba ñaõ thuoäc Tænh Arabia cuûa ñeá quoác Roma vaøo naêm 106 sau coâng nguyeân, vaø coù raát nhieàu dinh thöï ñeàn ñaøi. Trong theá kyû thöù I Kitoâ giaùo ñöôïc phoå bieán nhanh choùng trong toaøn vuøng A Raäp, nhöng caùc tín höõu bò ngöôøi Roma baùch haïi. Sau khi hoaøng ñeá Constantino theo Kitoâ giaùo vaø nhaát laø töø theá kyû thöù V trôû ñi, Madaba ñaõ coù moät Giaùm Muïc vaø nhieàu nhaø thôø ñöôïc xaây caát trong thôøi bisantin töùc giöõa hai theá kyû thöù VI-VII cho tôùi cuoäc xaâm laêng cuûa ngöôøi Hoài.
Thaønh phoá Madaba noåi tieáng vì vuï khaùm phaù ra baûn ñoà khaûm ñaù maàu dòp xaây nhaø thôø thaùnh Giorgio hoài naêm 1896. Noù laø neàn cuûa moät nhaø thôø binsantin thuoäc theá kyû thöù VI dieãn taû toaøn Thaùnh Ñòa, loä trình ñeán Gieârusalem ñi qua 50 ñòa danh khaùc nhau, vaø thaønh thaùnh vôùi böùc töôøng ngoaøi, cöûa Damasco, cöûa caây Coät, Dinh thöï Troøn, Vöông cung thaùnh ñöôøng Thaùnh Moä, vöông cung thaùnh ñöôøng Sion beân caïnh ñoù laø Nhaø Tieäc Ly. Madaba laø queâ sinh cuûa Ñöùc Thöôïgn Phuï Latinh Fouad Twal. Ngaøy nay noù laø thaønh phoá ñoâng daân thöù 5 cuûa Giordania, vaø laø thaønh phoá ñöôïc haøng traêm ngaøn du khaùch thaêm vieáng moãi naêm.
Xe Ñöùc Thaùnh Cha ñi ngang qua khu phoá kitoâ vaø taïi khu ñaát ñaët vieân ñaù xaây Ñaïi hoïc do Ñöùc Thöôïng Phu Twal ñeà xöôùng, ñaõ coù maáy ngaøn tín höõu tuï taäp chaøo ñoùn Ñöùc Thaùnh Cha vaø tham döï leã nghi laøm pheùp vieân ñaù ñaàu tieân. Ñaùp töø Ñöùc Thöôïng Phuï, Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät caùm ôn vaø ca ngôïi Quoác vöông Giordani ñaõ daønh öu tieân cho vieäc môû roäng vaø caûi tieán vieäc giaùo duïc vaø Hoaøng haäu Rania ñaëc bieät tích cöïc hoaït ñoäng trong laõnh vöïc naøy. Ngaøi cuõng ca ngôïi nhöõng ngöôøi coå voõ vieäc thaønh laäp Ñaïi hoïc Coâng giaùo vì loøng can ñaûm cuûa hoï trong vieäc tin töôûng nôi neàn giaùo duïc toát, nhö moät ñieàu kieän quan troïng ñeå phaùt trieån con ngöôøi vaø cho hoøa bình tieán boä trong vuøng. Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh raèng:
Trong boái caûnh ñoù, Ñaïi hoïc Madaba chaéc chaén seõ luoân nhaém ñeán 3 muïc tieâu. Qua söï phaùt trieån taøi naêng vaø nhöõng thaùi ñoä cao thöôïng cuûa caùc theá heä caùc sinh vieân noái tieáp nhau, Ñaïi hoïc naøy seõ chuaån bò hoï phuïc vuï coäng ñoàng roäng lôùn vaø naâng cao möùc soáng. Qua vieäc thoâng truyeàn kieán thöùc vaø giuùp caùc sinh vieân yeâu söï thaät, Ñaïi hoïc seõ ñaåy maïnh söï gaén boù cuûa hoï vôùi caùc giaù trò laønh maïnh, vaø töï do baûn thaân. Sau cuøng, söï huaán luyeän trí thöùc aáy cuõng seõ taêng cöôøng khaû naêng pheâ bình, ñaùnh tan söï doát naùt vaø thaønh kieán, giuùp phaù vôõ nhöõng söï quyeán ruõ cuûa caùc yù thöùc heä cuõ vaø môùi. Keát quaû cuûa tieán trình naøy seõ laø moät ñaïi hoïc, khoâng nhöõng laø dieãn ñaøn ñeå cuûng coá söï gaén boù vôùi chaân lyù vaø caùc giaù trò cuûa moät neàn vaên hoùa nhaát ñònh, nhöng laø moät nôi caûm thoâng vaø ñoái thoaïi. Khi haáp thuï gia saûn cuûa mình, nhöõng ngöôøi treû Giordani vaø caùc sinh vieân ñeán töø caùc mieàn khaùc seõ ñöôïc daãn tôùi söï hieåu bieát saâu xa hôn veà nhöõng thaønh töïu cuûa vaên hoùa nhaân loaïi, ñöôïc phong phuù nhôø caùc quan ñieåm khaùc, vaø ñöôïc huaán luyeän trong söï caûm thoâng, trong tinh thaàn bao dung vaø hoøa bình.
Cuõng trong baøi huaán duï, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc ñeán vai troø cuûa toân giaùo trong vieäc tìm kieám söï thaät, vaø ngaøi caûnh giaùc raèng toân giaùo cuõng coù theå bò hö hoûng, bò bieán daïng, khi ngöôøi ta duøng toân giaùo ñeå phuïc vuï cho söï doát naùt hoaëc thaønh kieán, söï khinh reû, baïo löïc vaø laïm duïng. Trong tröôøng hôïp aáy, chuùng ta thaáy ñoù khoâng phaûi chæ laø söï baêng hoaïi toân giaùo, nhöng coøn laø söï baêng hoaïi töï do cuûa con ngöôøi nöõa.
Sau cuøng, Ñöùc Thaùnh Cha khoâng queân nhaén nhuû caùc sinh vieân Kitoâ taïi Giordania vaø vuøng phuï caän haõy taän tuïy thuï huaán trong tinh thaàn traùch nhieäm veà ngheà nghieäp vaø luaân lyù. Ngaøi noùi: "Caùc baïn ñöôïc keâu goïi trôû thaønh nhöõng ngöôøi xaây döïng moät xaõ hoäi coâng chính vaø an bình, goàm nhöõng daân toäc thuoäc caùc toân giaùo vaø chuûng toäc khaùc nhau. Nhöõng thöïc taïi naøy khoâng ñöôïc daãn tôùi chia reõ, nhöng laøm cho nhau ñöôïc theâm phong phuù. Söù maïng vaø ôn goïi cuûa Ñaïi hoïc Madaba chính laø giuùp caùc baïn tham gia troïn veïn hôn vaøo traùch vuï cao thöôïng aáy".
Keát thuùc leã nghi laøm pheùp vieân ñaù xaây Ñaïi hoïc, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñi thaêm ñeàn thôø Al Hussein Bin Talal, naèm caùch ñoù 38 caây soá. Ñeàn thôø naøy ñaõ ñöôïc xaây caát theo öôùc muoán cuûa quoác vöông Abdallah II ñeå töôûng nieäm phuï vöông, vaø ñaõ ñöôïc khaùnh thaønh ngaøy 12 thaùng 4 naêm 2006. Ñeàn thôø ñöôïc xaây treân ngoïn ñoài cao nhaát cuûa coâng vieân Amman, vaø coù dieän tích roäng 7,700 meùt vuoâng, coù theå chöùa 6,000 tín höõu. Caáu truùc goàm moät hình vuoâng, coù moät maùi troøn baèng ñoàng vaø 4 thaùp ôû boán goùc cuõng coù maùi troøn, cao 46 meùt. Beân caïnh ñeàn thôø laø tröôøng daäy kinh Coran, moät thö vieän, caùc suoái nöôùc duøng cho vieäc thanh taåy, vaø baûo taøng vieän Hashemita tröng baày caùc di tích lòch söû cuûa nhaø Hashemita ñang cai trò Giordania.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc oâng giaùm ñoác vieän baûo taøng tieáp ñoùn vaø ñöa vaøo thaêm vieáng beân trong moät laùt, tröôùc khi qua thaêm ñeàn thôø. Sau khi ñöôïc Imam ñoùn tieáp vaø thaêm ñeàn thôø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ gaëp gôõ giôùi laõnh ñao Hoài giaùo, ngoai giao ñoaøn vaø vaø vieän tröôûng caùc ñaïi hoïc toaøn nöôùc Giordania.
Hoaøng thaân Ghazi Bin Muhammed Bin Talal ñaõ ngoû lôøi chaøo möøng Ñöùc Thaùnh Cha. Hoaøng thaân laø anh hoï vua Abdallah II kieâm coá vaán toân giaùo, vaø laø moät trong nhöõng ngöôøi ñaõ kyù böùc thö "Moät tieáng noùi chung giöõa chuùng toâi vaø caùc baïn", do 138 Ulema töùc giôùi trí thöùc hoài, göûi Ñöùc Thaùnh Cha vaø giôùi laõnh ñaïo kitoâ giaùo ñeå cuøng thaêng tieán hoøa bình treân theá giôùi, ngaøy 13 thaùng 10 naêm 2007. Sau ñoù Hoaøng thaân vaø phaùi ñoaøn caùc Ulema ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha tieáp ñoùn taïi Vaticaêng ngaøy muøng 6 thaùng 11 naêm 2008.
Trong baøi phaùt bieåu Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ca ngôïi caùc saùng kieán maø nhaø vua vaø hoaøng gia ñaõ ñeà ra nhaèm thaêng tieán ñoái thoaïi lieân toân giaùo vaø lieân vaên hoùa, raát ñöôïc coäng ngöôøi daân Giordania vaø coäng ñoàng quoác teá ngöôõng moä. Caùc ñeàn thôø lôùn nhoû huy hoaøng loäng laãy cuõng nhö khieâm toán beù nhoû trong toaøn vöông quoác ñeàu quy chieáu veà Thieân Chuùa, laø Ñaáng Sieâu Vieât Toaøn Naêng, vaø laø nôi con ngöôøi tôùi caàu nguyeän, chaáp nhaän söï hieän dieän cuûa Chuùa vaø nhaän bieát chuùng ta taát caû laø thuï taïo cuûa Ngöôøi.
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng ngaøy nay coù moät vaøi ngöôøi cho raèng toân giaùo ñaõ thaát baïi trong baûn chaát töï nhieân cuûa mình laø xaây döïng hieäp nhaát vaø hoøa hôïp, dieãn taû söï hieäp thoâng giöõa con ngöôøi vaø Thieân Chuùa. Vaø hoï khaúng ñònh raèng toân giaùo laø lyù do gaây chia reõ treân theá giôùi, roài keát luaän raèng caøng ít chuù yù tôùi toân giaùo trong cuoäc soáng coâng coäng bao nhieâu laïi caøng toát baáy nhieâu. Nhöng thöôøng khi toân giaùo bò leøo laùi cho caùc yù thöùc heä vaø caùc muïc ñích chính trò gaây caêng thaúng chia reõ vaø baïo löïc trong xaõ hoäi. Roài Ñöùc Thaùnh Cha maïnh meõ minh ñònh nhö sau:
Chính vì söùc naëng cuûa lòch söû chung, thöôøng bò ghi daáu bôûi söï khoâng bieåu bieát, maø caùc tín höõu hoài giaùo vaø kitoâ giaùo phaûi daán thaân ñeå ñöôïc nhaän ra vaø ñöôïc thöøa nhaän nhö laø nhöõng ngöôøi toân thôø Thieân Chuùa, trung thaønh vôùi lôøi caàu nguyeän, öôùc mong coù cung caùch haønh xöû vaø soáng theo caùc xeáp ñaët cuûa Ñaáng Toaøn Naêng töø bi thöông xoùt; trung thöïc laøm chöùng cho taát caû nhöõng gì laø coâng chính toát laønh, luoân nhôù tôùi nguoàn goác vaø phaåm giaù cuûa moïi ngöôøi, laø toät ñænh cuûa chöông trình taïo döïng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi theá giôùi vaø vaø lòch söû.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ neâu baät göông soáng cuûa caùc caù nhaân vaø coäng ñoaøn cuõng nhö caùc chöông trình giaùo duïc do giaùo giôùi vaø caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo ñeà ra. Chuùng chöùng minh cho thaáy phaàn ñoùng goùp xaây döïng cuûa toân giaùo cho caùc laõnh vöïc giaùo duïc, vaên hoùa, xaõ hoäi vaø töø thieän baùc aùi cuûa xaõ hoäi daân söï. Cuï theå nhö Trung Taâm Ñöùc Baø Hoøa Bình, maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ vieáng thaêm hoâm thöù saùu, nôi caùc treû em taøn taät hoài giaùo cuõng nhö vaø kitoä ñöïôc yeâu thöông saên soùc ñoàng ñeà nhö nhau, cuõng nhö Ñaïi Hoïc Madaba maø ngaøi môùi laøm pheùp vieân ñaù taàu tieân ban saùng, nôi ngöôøi treû hoài giaùo vaø kitoâ nhaän ñöôïc neàn giaùo duïc cao, coù khaû naêng sau naøy giuùp xaõ hoäi vaø ñaát nöôùc phaùt trieån. Caùc sinh hoaït lieân toân vaø lieân vaên hoùa taïi Giordania ñaõ ñeà caäp tôùi caùc ñeà taøi quan troïng nhö moái daây khoâng theå phaù huûy giöõa tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø tình yeâu ñoái vôùi con ngöôøi, söï maâu thuaãn neàn taûng trong vieäc nhaân danh Thieân Chuùa ñeå coù caùc haønh ñoäng baïo löïc choáng laïi con ngöôøi hay loaïi boû noù, cuõng laø hai ñeà taøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Thaùnh Cha khai trieån trong Thoâng ñieäp "Thieân Chuùa laø Tình Yeâu."
Caùc saùng kieán ñoù daãn ñöa tôùi choã hieåu bieát nhau hôn, vaø phaùt huy söï toân troïng ñoái vôùi nhöõng nhöõng gì laø chung cho hai beân, vaø caû nhöõng gì khaùc bieät nöõa. Giordania laø maãu göông cuûa tinh thaàn coäng taùc vaø phaàn ñoùng goùp tích cöïc saùng taïo cuûa toân giaùo cho xaõ hoäi daân söï. Nhieäm vuï chung cuûa caùc tín höõu hoài giaùo vaø kitoâ laø vun troàng thieän ích trong boái caûnh loøng tin vaø söï thaät. Lyù trí maø Thieân Chuùa ban cho con ngöôøi laø moùn quøa quùy baùu. Noù ñöôïc naâng cao khi coù aùnh saùng loøng tin soi chieáu vaø ñöôïc cuûng coá trong daán thaân phuïc vuï nhaân loaïi. Noù che chôû xaõ hoäi daân söï khoûi caùc thaùi quùa cuûa moât caùi toâi khoâng theå ñieàu khieån ñöôïc vaø khuynh höôùng tuyeät ñoái hoùa caùi höõu haïn vaø loaïi boû caùi voâ haïn. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khích leä caùc tín höõu kitoâ vaø hoài giaùo nhö sau:
Caùc tín höõu kitoâ vaø hoài giaùo ñöôïc thuùc ñaåy cuøng nhau tìm kieám taát caû nhöõng gì coâng baèng vaø ngay thaät, coá gaéng thaéng vöôït caùc lôïi loäc rieâng tö vaø khích leä caùc ngöôøi khaùc, ñaëc bieät laø caùc giôùi haønh chaùnh vaø caùc vò laõnh ñaïo xaõ hoäi cuõng bieát daán thaân phuïc vuï thieän ích chung, caû khi coù bò thieät thoøi cho baûn thaân ñi nöõa. Lyù do neàn taûng ñoù laø phaåm giaù con ngöôøi laøm naûy sinh ra caùc nhaân quyeàn ñaïi ñoàng, khoâng phaân bieät caùc nhoùm toân giaùo, xaõ hoäi vaø chuûng toäc, keå caû caùc nhoùm thieåu soá.
Sau cuøng Ñöùc Thaùnh Cha caùm ôn Giordania ñaõ tieáp nhaän ngöôøi tò naïn Irak, vaø ngaøi taùi keâu goïi giôùi ngoaïi giao vaø coäng ñoàng quoác teá cuõng nhö haøng laõnh ñaïo ñòa phöông laøm taát caû nhöõng gì coù theå ñeå baûo ñaûm hoøa bình vaø haøo giaûi cho nhaân daân Irak, ñaëc bieät laø caùc tín höõu kitoâ.
Sau khi töø giaõ moïi ngöôøi Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ leân xe veà Toøa Söù Thaàn caùch ñoù 12 caây soá ñeå duøng böõa tröa vôùi ñoaøn tuøy tuøng, vaø nghæ ngôi choác laùt tröôùc khi ñeán nhaø thôø chính toøa thaùnh Giorgio cuûa Giaùo Hoäi Coâng giaùo Hy laïp Melkít ñeå chuû söï buoåi haùt kinh chieàu troïng theå vôùi caùc linh muïc su só nam nöõ chuûng sinh vaø caùc phong traøo giaùo hoäi.
Buoåi haùt kinh chieàu ñaõ baét ñaàu luùc 17.30. Ñaùp laïi lôøi chaøo cuûa Ñöùc Thöôïng Phuï Gregorio Laham III vaø Ñöùc Cha Giaùm Quaûn Yasser Ayyach, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ neâu baät söùc sinh ñoäng cuûa caùc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ñoâng Phöông vaø phaàn ñoùng goùp quùy baùu cho gia taøi chung cuûa Kitoâ giaùo. Ña soá caùc tín höõu thuoäc caùc Giaùo Hoäi coâng giaùo ñoâng phöông ñeàu coù moái daây noái keát vôùi Toøa Thöôïng Phuï Antiokia, laø nôi laàn ñaàu tieân nhöõng ngöôøi tin Chuùa ñöôïc goïi laø kitoâ höõu. Giaùo Hoäi laø daân löõ haønh cuõng chòu aûnh höôûng cuûa caùc thaêng traàm lòch söû vaø vaên hoùa. Trong moät vaøi giai ñoaïn ñaõ coù caùc tranh luaän thaàn hoïc vaø cheøn eùp, nhöng cuõng coù söï hoøa giaûi vôùi nhau. Quaûng dieãn thaùnh vònh 103 vaø ñoaïn thö göûi giaùo ñoaøn Epheâxoâ, Ñöùc Thaùnh Cha noùi söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa vaø anh saùng cuûa Ngaøi luoân höôùng daãn chuùng ta bieát löïa choïn söï soáng vaø chaân lyù. Moïi coâng vieäc cuûa caùc giaùm muïc, linh muïc tu só nam nöõ vaø giaùo daân ñeàu nhaèm daãn ñöa tín höõu tôùi vôùi Chuùa laø söï soáng vaø chaân lyù. Caùc cô caáu khaùc nhau cuûa Giaùo Hoäi trong laõnh vöïc giaùo duïc, baùc aí xaõ hoäi: töø vöôøn treû cho tôùi caùc tröôøng cao hoïc, töø nhaø döôõng laõo cho tôùi vieän moà coâi, vaø caùc nhaø thöông cuõng nhö caùc saùng kieán vaên hoùa vaø sinh hoaït ñoái thoaïi lieân toân... taát caû ñeàu nhaém muïc ñích daãn ñöa con ngöôøi tôùi vôùi söï soáng traøn ñaày nôi Thieân Chuùa.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khích leä caùc linh muïc tu só nam nöõ vaø ngöôøi treû Giordani töôi vui laøm chöùng cho Tin Möøng cuûa Chuùa vaø goùp phaàn vaøo vieäc xaây döïng cuoäc soáng chung cuûa daân nöôùc Giordania.
Buoåi haùt kinh chieàu ñaõ keát thuùc vôùi pheùp laønh toøa thaùnh cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Sau khi töø giaõ moïi ngöôøi, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trôû veà Toøa Söù Thaàn ñeõ duøng böõa toái, keát thuùc ngaøy thöù hai chuyeán vieáng thaêm Giordania.
Linh Tieán Khaûi - Traàn Ñöùc Anh
(Radio Vatican)