Khieâm toán can ñaûm
tìm gaëp Thieân Chuùa tình yeâu
ñeå thay ñoåi loä trình cuoäc soáng vaø bieán ñoåi theá giôùi
Khieâm toán can ñaûm tìm gaëp Thieân Chuùa tình yeâu ñeå thay ñoåi loä trình cuoäc soáng vaø bieán ñoåi theá giôùi.
Vatican (Vat. 6/01/2010) - Noi göông ba Ñaïo Só Phöông Ñoâng khieâm toán can ñaûm tìm gaëp gôõ Thieân Chuùa tình yeâu nôi Haøi Nhi Gieâsu ñeå thay ñoåi loä trình cuoäc soáng vaø bieán ñoåi theá giôùi. Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ ñöa ra lôøi môøi goïi treân ñaây trong baøi giaûng thaùnh leã Hieån Linh cöû taïi trong ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ luùc 10 giôø saùng thöù Tö muøng 6 thaùng Gieâng naêm 2010.
Tham döï thaùnh leã do Ñöùc Thaùnh Cha chuû söï ñaõ coù haøng chuïc Hoàng Y, Toång Giaùm Muïc vaø Giaùm Muïc thuoäc caùc cô quan trung öông Toøa Thaùnh vaø caùc vò hieän dieän taïi Roma, cuõng nhö nhaân vieân ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh vaø 10 ngaøn tín höõu. Hai Hoàng Y Phoù teá laø Ñöùc Hoàng Y Attilio Nicora vaø Ñöùc Hoàng Y Joseph Paul Cordes.
Môû ñaàu thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Anh chò em thaân meán, hoâm nay chuùng ta long troïng cöû haønh leã Hieån Linh laø söï toû hieän cuûa Chuùa Kitoâ cho daân ngoaïi ñöôïc ñaïi dieän bôûi caùc Ñaïo só. Caùc vò laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân cuûa ñoaøn nguõ nhöõng ngöôøi ñaõ lieân læ tìm kieám vôùi caùi nhìn ngoâi sao cuûa Thieân Chuùa trong cuoäc ñôøi hoï. Göông cuûa caùc Ñaïo só laø moät lôøi môøi goïi chuùng ta môû roäng con tin. Chuùa Kitoâ aùnh saùng theá gian môøi goïi chuùng ta böôùc ñi trong cuoäc haønh höông noäi taâm daãn ñöa tôùi choã thôø laäy Ngöôøi vaø hieäp nhaát vôùi Ngöôøi".
Giaûng trong thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ quaûng dieãn caùc baøi ñoïc vaø môøi goïi moïi ngöôøi coù thaùi ñoä khieâm toán ñích thöïc, bieát tuøng phuïc nhöõng gì cao caû hôn vaø coù can ñaûm tin nôi nhöõng gì thöïc söï cao caû, caû khi noù ñöôïc bieåu loä nôi moät Treû Em khoâng phöông theá töï veä. Vì thöïc ra nôi Haøi Nhi Gieâsu ñöôïc toû hieän thöïc taïi tuyeät vôøi cho thaáy Thieân Chuùa hieåu bieát chuùng ta vaø gaàn guõi chuùng ta, cho thaáy söï cao caû vaø quyeàn naêng cuûa Ngaøi khoâng ñöôïc dieãn taû trong caùi luaän lyù cuûa traàn gian, nhöng trong caùi luaän lyù cuûa moät treû thô voâ phöông theá töï veä, coù söùc maïnh duy nhaát laø tình yeâu thöông maø Ngöôøi trao ban cho chuùng ta.
Baøi ñoïc thöù nhaát trình baày thò kieán cuûa ngoân söù Isaia. Sau khi daân Israel ñaõ gaùnh chòu caùc nhuïc nhaõ töø phía caùc cöôøng quoác, ngoân söù troâng thaáy aùnh saùng lôùn cuûa Thieân Chuùa böøng leân treân traùi ñaát, moät Thieân Chuùa xem ra khoâng quyeàn löïc vaø khoâng theå che chôû daân Ngöôøi. Nhöng aùnh saùng aáy raïng ngôøi ñeán ñoä vua chuùa caùc quoác gia seõ phuû phuïc tröôùc Ngaøi, töø moïi ranh giôùi cuûa traùi ñaát hoï seõ ñeán vôùi Ngaøi vaø ñaët döôùi chaân Ngaøi caùc kho taøng quùy giaù nhaát. Vaø con tim cuûa daân chuùng seõ rung leân vì vui söôùng. So saùnh thò kieán vôûi trình thuaät cuûa Phuùc AÂm thaùnh Maùttheâu keå laïi bieán coá 3 Ñaïo Só tìm tôùi thôø laäy Chuùa Haøi Nhi Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
So saùnh vôùi thò kieän aáy ñieàu thaùnh söû Maùttheâu giôùi thieäu vôùi chuùng ta xem ra ngheøo naøn vaø khieâm toán: xem ra chuùng ta khoâng theå nhaän ra nôi ñoù vieäc thaønh toaøn caùc lôøi höùa cuûa ngoân söù Isaia. Thaät theá vì khoâng phaûi caùc vua chuùa vaø ngöôøi quyeàn theá cuûa traùi ñaát ñeám Bethlehem, maø laø cac Ñaïo só, caùc nhaân vaät khoâng ñöôïc ai bieát tôùi, coù leõ bò nhìn vôùi ñoâi maét nghi ngôø, duø sao ñi nöõa hoï laø nhöõng ngöôøi khoâng ñaùng chuù yù. Bieán coá Haøi Nhi sinh ra maø ba Ñaïo só goïi laø Vua ngöôøi Do thaùi, ñaõ ñöôïc daân thaønh Gieârusalem bieát tin, nhöng hoï thaáy khoâng caàn phaûi maát coâng ñeå yù, vaø xem ra cuõng chaúng coù ai ôû Beátlehem chuù yù tôùi chuyeän Haøi Nhi sinh ra vaø ba Ñaïo Só töø Phöông Ñoâng ñeán vieáng thaêm. Sau khi vua Heâroát cho bieát ai laø ngöôøi naém quyeàn thöïc söï qua bieán coá saùt haïi caùc haøi nhi voâ toäi boù buoäc Thaùnh Gia troán sang Ai Caäp, chuyeän ba Ñaïo Só xem ra bò xoùa boû vaø queân laõng. Taâm hoàn tín höõu moïi thôøi ñaïi bò loâi cuoán bôûi thò kieán cuûa ngoân söù Isaia nhieàu hôn laø trình thuaät ñôn sô cuûa thaùnh söû, nhö ñöôïc dieãn taû laïi trong caùc hang ñaù cuûa chuùng ta, vôùi laïc ñaø vaø caùc vua chuùa traàn gian quøy tröôùc Haøi Nhi vaø daâng caùc leã vaät ñöïng trong caùc hoäp quùy giaù.
Tieáp tuïc baøi giaûng Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh caàn phaûi chuù yù tôùi söù ñieäp cuûa caû hai trình thuaät. Ngoân söù Isaia troâng thaáy moät thöïc taïi seõ ghi daáu doïc daøi lòch söû. Vaø trình thuaät Phuùc AÂm cho thaáy caùc nhaân vaät ñeán töø Phöông Ñoâng laø nhöõng ngöôøi ñaàu tieân cuûa ñoaøn nguõ nhöõng ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi bieát nhaän ra söù ñieäp cuûa ngoâi sao, bieát leân ñöôøng vaø tìm ra Ñaáng beà ngoaøi xem ra yeáu ñuoái vaø gioøn moûng, nhöng traùi laïi coù quyeàn naêng trao ban nieàm vui lôùn lao vaø saâu thaúm hôn cho traùi tim con ngöôøi.
Treân con ñöôøng lòch söû luoân coù nhöõng ngöôøi ñöôïc aùnh sao soi daãn tìm ra con ñöôøng daãn hoï tôùi Chuùa. Vaø moãi ngöôøi moãi caùch taát caû ñeàu soáng kinh nghieäm cuûa ba Ñaïo Só.
Caùc leã vaät vaøng höông vaø moäc döôïc maø caùc Ñaïo Só daâng leân ñaõ khoâng ñaùp öùng caùc nhu caàu ñaàu tieân thöôøng ngaøy cuûa Thaùnh Gia, nhöng coù yù nghóa saâu xa. Theo taâm thöùc cuûa ngöôøi Ñoâng Phöông thôøi ñoù, chuùng dieãn taû söï thöøa nhaän moät ngöôøi laø vua vaø laø moât cöû chæ tuøng phuïc. Noù coù nghóa laø töø luùc ñoù trôû ñi caùc ngöôøi daâng leã vaät thuoäc veà vò vua aáy vaø quyeàn bính cuûa vò vua aáy. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha neâu baät haäu quûa töùc thì cuûa söï tuøng phuïc naøy nôi ba nhaø Ñaïo Só nhö sau:
Caùc Ñaïo Só khoâng theå theo con ñöôøng cuûa hoï nöõa, khoâng theå trôû laïi vôùi vua Heâroát, khoâng theå laø ñoàng minh vôùi vò vua quyeàn theá taøn baïo aáy nöõa. Hoï ñaõ ñöôïc vónh vieãn ñöôïc daãn ñi treân con ñöôøng cuûa Haøi Nhi, con ñöôøng seõ khieán cho hoï khoâng chuù yù tôùi nhöõng ngöôøi lôùn lao quyeàn theá cuûa theá giôùi naøy vaø seõ daãn ñöa hoï tôùi vôùi Ñaáng chôø ñôïi chuùng ta nôi nhöõng ngöôøi ngheøo naøn, con ñöôøng cuûa tình yeâu thöông laø con ñöôøng duy nhaát coù theå thay ñoåi theá giôùi.
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm trong baøi giaûng: cöû chæ aáy cuûa ba Ñaïo Só ñaõ vaïch ra moät con ñöôøng môùi, moät aùnh saùng môùi khoâng theå taét ñaõ ñeán traàn gian. AÙnh saùng cuûa Beáthllehem tieáp tuïc raïng ngöôøi treân toaøn theá giôùi vaø ngöôøi ta tieán ñeán vôùi Haøi Nhi vaø seõ ñöôc soi saùng bôûi nieàm vui maø chæ coù Ngaøi môùi bieát trao ban cho hoï.
Khi ñoïc caû hai trình thuaät trong boái caûnh lôùn lao cuûa toaøn lòch söû, ñieàu chuùng ta nghe vaø dieãn taû laïi trong hang ñaù khoâng phaûi laø moät giaác mô hay moät troø chôi cuûa giaùc quan vaø caûm xuùc, maø laø Chaân Lyù giaõi saùng trong theá giôùi, caû khi vua Heâroát xem ra luoân maïnh meõ hôn vaø Haøi Nhi xem ra bò ñuoåi vaøo haøng nguõ nhöõng ngöôøi khoâng quan troïng vaø bò chaø ñaïp. Nhöng chæ Haøi Nhi ñoù môùi dieãn taû söùc maïnh cuûa Thieân Chuùa quy tuï con ngöôøi thuoäc moïi thôøi ñaïi, vì döôùi quyeàn laø Chuùa cuûa Ngaøi hoï böôùc theo con ñöôøng tình yeâu bieán ñoåi theá giôùi. Tuy nhieân caû khi soá ít ngöôøi daân Beáthlehen ñaõ trôû thaønh ñoâng ñaûo, thì caùc ngöôøi tin nôi Chuùa Kitoâ vaãn luoân ít oûi. Nhieàu ngöôøi ñaõ troâng thaáy ngoâi sao, nhöng chæ coù ít ngöôøi hieåu söù ñieäp. Caùc nhaø nghieân cöùu Kinh Thaùnh thôøi Chuùa Gieâsu hieåu bieát lôøi Chuùa moät caùch toaøn veïn. Hoï coù theå cho bieát moät caùch deã daøng nôi Ñaáng Cöùu Theá sinh ra, nhöng nhö thaùnh Agostino noùi: "ñaõ xaûy ra cho hoï nhö laø caùc coät ñaù chæ ñöôøng: trong khi chæ ñöôøng cho khaùch löõ haønh, thì chuùng ñöùng trô trô baát ñoäng" (Sermo 1999, In Epiphania Domini, 1,2). Lyù do khieán cho hoï nhìn maø khoâng thaáy vaø vaãn thôø ô, chæ ñöôøng maø baát ñoäng ñoù laø hoï quùa chaéc chaén nôi chính mình, yeâu saùch hieåu bieát thöïc taïi moät caùch hoaøn toaøn vaø ñöa ra moät thieân kieán vónh vieãn khieán cho con tim cuûa hoï kheùp kín vaø voâ caûm tröôùc söï môùi meû cuûa Thieân Chuùa. Hoï xaùc tín vôùi quan nieäm veà theá giôùi vaø khoâng ñeå mình bò loâi cuoán vaøo trong cuoäc maïo hieåm cuûa moät vì Thieân Chuùa muoán gaëp gôõ hoï. Hoï tin töôøng nôi mình hôn laø tin töôûng nôi Ngaøi vaø cho raèng Thieân Chuùa cao caû bieát bao khoâng theå trôû thaønh beù nhoû vaø tôùi gaàn chuùng ta nhö theá ñöôïc.
Sau cuøng ñieàu hoï thieáu ñoù laø söï khieâm toán ñích thaät, bieát tuøng phuïc ñieàu cao caû hôn, cuõng nhö söï can ñaûm ñích thöïc cho pheùp tin nôi ñieàu thöïc lôùn lao, caû khi noù ñöôïc toû hieän nôi moät Em Beù khoâng phöông theá töï veä. Hoï thieáu khaû naêng tin möøng laø treû em trong tim, bieát kinh ngaïc vaø ra khoûi chính mình ñeå böôùc ñi treân con ñöôøng maø aùnh sao chæ cho, con ñöôøng cuûa Thieân Chuùa.
Caùc lôøi nguyeän giaùo daân ñaõ ñöôïc ñoïc baèng caùc thöù tieáng Swahili, Phaùp, Anh, A raäp vaø Boà Ñaøo Nha: caàu xin cho Giaùo Hoäi laø daáu chæ vaø duïng cuï phaûn chieáu aùnh saùng cuûa Chuùa soi chieáu caùc daân toäc, vaø taùi yù thöùc khaùm phaù ra ôn thaùnh quùy giaù laø chöùc linh muïc thöøa taùc; cho Ñöùc Thaùnh Cha luoân laø Chuû chaên can ñaûm vaø trung thaønh ngoan ngoaõn vôùi caùc linh höùng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø laø chöùng taù cuûa Chaân Lyù cöùu ñoä duy nhaát; cho nhöõng anh chò em gaëp khoù khaên ñau khoå; cho caùc ngöôøi khao khaùt Thieân Chuùa ñöôïc nhaän bieát Ngaøi nôi Haøi Nhi Gieâsu vaø Chuùa chòu ñoùng ñanh phuïc sinh; cho coäng ñoaøn gia ñình cuûa Chuùa bieát loan baùo Chuùa Kitoâ aùnh saùng theá giôùi baèng lôøi noùi vaø chöùng taù cuoäc soáng.
Trong phaàn daâng leã, caùc leã vaät ñaõ ñöôïc hai nöõ tu vaø hai caëp phuï nöõ thuoäc cuõng nhö moät caëp vôï choàng ngöôøi Phi chaâu vôùi con nhoû daâng leân Ñöùc Thaùnh Cha.
70 Linh Muïc ñaõ giuùp Ñöùc Thaùnh Cha phaân phaùt Mình Thaùnh Chuùa cho tín höõu.
Luùc 12 giôø tröa Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ xuaát hieän taïi cöûa soå phoøng laøm vieäc cuûa ngaøi ñeå ñoïc kinh Truyeàn Tin vôùi tín höõu ñöùng gaàn kín quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ. Trong baøi huaán duï ngaén Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ nhaéc laïi loä trình kieám tìm Ñaáng Cöùu Theá cuûa ba Ñaïo Só Phöông Ñoâng. Hoï ñaõ theo aùnh sao chæ ñöôøng, nhöng khi tôùi Gieârusalem hoï caàn caùc chæ daãn cuûa caùc tö teá vaø kyù luïc ñeå bieát moät caùch chính xaùc phaûi ñeán nôi ñaâu: ñoù laø Beáthlehem thaønh vua Ñavít. Ngoâi sao vaø Kinh Thaùnh ñaõ laø hai aùnh saùng höôùng daãn con ñöôøng cuûa caùc Ñaïo Só, xem ra laø maãu göông cuûa nhöõng ngöôøi kieám tìm chaân lyù.
Laø caùc nhaø khoân ngoan hoï doø xeùt tinh sao vaø hieåu bieát lòch söû caùc daân toäc. Laø caùc khoa hoïc gia trong nghóa roäng, hoï quan saùt vuõ truï, vì coi noù nhö moät cuoán saùch lôùn chöùa ñaày caùc daáu chæ vaø söù ñieäp cuûa Thieân Chuùa cho con ngöôøi. Nhöng hoï khoâng töï maõn, maø roäng môû cho caùc maïc khaûi vaø lôøi môøi goïi khaùc cuûa Thieân Chuùa. Hoï khoâng xaáu hoå xin caùc chæ daãn cuûa giôùi laõnh ñaïo toân giaùo do thaùi. Hoï laéng nghe vaø tieáp nhaän caùc lôøi tieân tri. Khi leân ñöôøng hoï laïi troâng thaáy ngoâi sao nhö vieäc xaùc nhaän söï hoøa hôïp toaøn veïn giöõa söï kieám tìm cuûa con ngöôøi vôùi Chaân Lyù thieân linh, moät söï hoøa hôïp khieán cho con tim cuûa caùc nhaø khoân ngoan ñích thaät traøn ngaäp nieàm vui. Khi gaëp Con Treû vaø meï Ngöôøi, hoï quøy laäy vaø daâng caùc leã vaät thay vì thaát voïng hay laáy laøm göông muø göông xaáu. Nhö laø ngöôøi khoân ngoan ñích thöïc hoï roäng môû cho maàu nhieäm ñöôïc toû hieän moät caùch gaây kinh ngaïc. Vôùi caùc leã vaät hoï thöøa nhaän Chuùa Gieâsu laø Vua vaø laø Con Thieân Chuùa vaø thaønh toaøn caùc lôøi tieân tri loan baùo caùc daân nöôùc tôùi kính thôø Thieân Chuùa cuûa Israel.
Sau cuøng thay vì trôû laïi Gieârusalem, vaøo dinh vua Heároát vaø ñeàn thôø ñeå loan baùo khaùm phaù cuûa hoï, caùc Ñaïo Só ñaõ giöõ gìn khaùm phaù ñoù trong daáu aån theo thaùi ñoä cuûa Meï Maria hay ñuùng hôn cuûa chính Thieân Chuùa, vaø hoï bieán ñi trong thinh laëng, nhöng ñöôïc thay ñoåi bôûi cuoäc gaëp gôõ vôùi Chaân Lyù. Hoï ñaõ khaùm phaù ra moät göông maët môùi cuûa Thieân Chuùa, moät vöông quyeàn môùi: vöông quyeàn cuûa tình yeâu.
Tieáp ñeán Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ caát Kinh Truyeàn Tin vaø ban pheùp laønh toøa thaùnh cho moïi ngöôøi. Sau kinh Truyeàn Tin Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chuùc möøng tín höõu caùc Giaùo Hoäi Ñoâng Phöông anh em möøng leã Giaùng Sinh vaøo ngaøy muøng 7 thaùng Gieâng naêm 2010. Ñöùc Thaùnh Cha xin cho maàu nhieäm aùnh saùng trôû thaønh suoái nguoàn cuûa nieàm vui vaø an bình cho moïi gia ñình vaø coäng ñoaøn. Ngaøi cuõng nhaéc cho moïi ngöôøi bieát raèng leã Hieån Linh cuõng laø Ngaøy Nhi Ñoàng Truyeàn Giaùo vôùi khaåu hieåu "Treû em trôï giuùp treû em", do Ñöùc Giaùo Hoaøng Pio XII phaùt ñoäng hoài naêm 1950, ñeå giaùo duïc treû em roäng môû taâm trí cho theá giôùi vaø lieân ñôùi vôùi caùc treû em khaùc ngheøo khoå hôn. Ngaøi göûi lôøi chaøo caùc nhaø truyeàn giaùo tí hon naêm chaâu vaø khích leä caùc em luoân laø chöùng nhaân loan baùo Tin Möøng cuûa Chuùa Gieâsu. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau, ngaøi caùm ôn ñoaøn dieãn haønh leã Ba Vua vaø chuùc moïi ngöôøi ngaøy leã Hieån Linh töôi vui.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)