Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh
Thaùnh Leã kính Meï Thieân Chuùa
Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh Thaùnh Leã kính Meï Thieân Chuùa.
Vatican (Vat. 1/01/2010) - Ngaøy 1 thaùng Gieâng naêm 2010, Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc 16 ñaõ chuû söï thaùnh leã troïng theå taïi Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ ñeå kính Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa vaø cöû haønh Ngaøy Hoøa Bình quoác teá laàn thöù 43 vôùi chuû ñeà "Neáu baïn muoán hoøa bình, haõy baûo toàn thieân nhieân".
Ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha trong thaùnh leã luùc 10 giôø saùng, coù 5 vò laø Ñöùc Hoàng Y Tarcisio Bertone, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, Ñöùc Hoàng Y Renato Martino, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa bình, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Fernando Filoni, Phuï taù quoác vuï khanh, Ñöùc Toång Giaùm Muïc ngoaïi tröôûng Dominique Mamberti, vaø sau cuøng laø Ñöùc Cha Mario Toso, doøng Don Bosco, Toång thö kyù Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Coâng lyù vaø Hoøa bình. Ngoaøi ra coù 2 hoàng y Phoù teá thaùp tuøng Ñöùc Thaùnh Cha laø Ñöùc Hoàng Y Franc Rodeù, doøng thaùnh Vinh Sôn, Toång tröôûng Boä caùc doøng tu, vaø Ñöùc Hoàng Y Raffaele Farina, doøng Don Bosco, Thö vieän tröôûng cuûa Toøa Thaùnh.
Trong soá 9 ngaøn tín höõu tham döï thaùnh leã, cuõng coù ñoâng ñaûo caùc vò ñaïi söù caïnh Toøa Thaùnh, haøng chuïc Hoàng Y vaø Giaùm Muïc. Phaàn thaùnh ca, ngoaøi ca ñoaøn Sistina cuûa Toøa Thaùnh, coøn coù ca ñoaøn Meï Giaùo Hoäi ôû Roma vôùi 100 ca vieân. 65 Linh Muïc phuï traùch vieäc cho röôùc leã ñöôïc ngoài phía sau baøn thôø chính.
Baøi giaûng
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ döïa vaøo baøi ñoïc thöù I trích töø saùch Daân Soá vôùi caâu "Xin Chuùa laøm cho toân nhan Ngöôøi chieáu toûa raïng ngôøi treân baïn vaø ban aân phuùc cho baïn" (Ds 6,25) vaø lôøi Thaùnh Vònh 66: "Xin Thieân Chuùa ñoaùi thöông chuùng ta, chuùc laønh cho chuùng ta vaø laøm cho toân nhan Ngöôøi chieáu toûa raïng ngôøi treân chuùng ta, ñeå moïi ngöôøi nhaän bieát treân traùi ñaát con ñöôøng cuûa Chuùa, ñeå ôn cöùu ñoä cuûa Ngaøi ñöôïc nhaän bieát giöõa moïi daân nöôùc" (Tv 66/67,2-3). Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Khuoân maët laø söï bieåu loä tuyeät haûo cuûa con ngöôøi, laø ñieàu laøm cho hoï ñöôïc nhaän bieát vaø qua ñoù boäc loä nhöõng taâm tình, tö töôûng, yù höôùng trong taâm hoàn. Thieân Chuùa töï baûn chaát laø voâ hình, nhöng Kinh Thaùnh aùp duïng hình aûnh aáy cho Ngaøi. Toû loä toân nhan laø bieåu loä loøng töø nhaân cuûa Ngaøi, vaø che khuaát toân nhan coù nghóa laø söï thònh noä cuûa Chuùa".
Sau khi giaûi thích söï kieän toân nhan Thieân Chuùa ñaõ nhaän laáy hình haøi khuoân maët cuûa con ngöôøi qua maàu nhieäm nhaäp theå, ñeå moïi ngöôøi nhaän bieát Con Thieân Chuùa laø con cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Ñöùc Thaùnh Cha noùi vôùi moïi ngöôøi raèng:
"Anh em trong haøng Giaùm Muïc vaø Linh Muïc, quí vò ñaïi söù, caùc baïn thaân meán! Suy nieäm veà maàu nhieäm toân nhan Thieân Chuùa vaø con ngöôøi laø moät con ñöôøng öu tieân daãn tôùi hoøa bình. Thöïc vaäy, con ñöôøng naøy baét ñaàu baèng moät caùi nhìn toân troïng, nhìn nhaän nhaân vò nôi khuoân maët ngöôøi khaùc, duø maøu da, quoác tòch, ngoân ngöõ vaø toân giaùo cuûa hoï theá naøo ñi nöõa. Nhöng ai, neáu khoâng phaûi laø Thieân Chuùa, coù theå baûo ñaûm "chieàu saâu" cuûa khuoân maët con ngöôøi nhö theá? Trong thöïc teá, chæ khi naøo coù Thieân Chuùa trong taâm hoàn, chuùng ta môùi coù theå nhaän ra nôi khuoân maët cuûa tha nhaân moät ngöôøi anh em trong nhaân tính, khoâng phaûi laø moät phöông tieän, nhöng laø moät muïc ñích, khoâng phaûi nhö moät ñoái thuû hay keû thuø, nhöng laø moät baûn thaân khaùc cuûa toâi, moät khía caïnh cuûa maàu nhieäm voâ bieân veà con ngöôøi. Nhaän thöùc cuûa chuùng ta veà theá giôùi, ñaëc bieät laø veà nhöõng ngöôøi ñoàng loaïi cuûa chuùng ta, chuû yeáu tuøy thuoäc söï hieän dieän cuûa Thaùnh Linh cuûa Thieân Chuùa trong chuùng ta. Ñoù laø moät thöù aâm vang: ai coù con tim troáng roãng, thì chæ nhaän thöùc nhöõng hình aûnh phaúng lyø, chaúng coù chieàu saâu. Traùi laïi, heã caøng ñöôïc Thieân Chuùa ngöï trò nôi mình, thì chuùng ta caøng nhaïy caûm ñoái vôùi söï hieän dieän cuûa Ngaøi nôi nhöõng gì chung quanh chuùng ta: nôi taát caû caùc loaøi thuï taïo, nhaát laø nôi nhöõng ngöôøi khaùc, maëc duø nhieàu khi chính khuoân maët con ngöôøi mang veát tích cuûa cuoäc soáng cô cöïc vaø söï aùc, coù theå laø khoù thöông vaø khoù coù theå ñoùn nhaän nhö moät bieåu thò cuûa Thieân Chuùa. Vì theá, ñeå nhìn nhaän vaø toân troïng nhau nhö thöïc tính cuûa chuùng ta, nghóa laø nhö anh chò em cuûa nhau, chuùng ta caàn tham chieáu khuoân maët cuûa Cha chung, Ñaáng yeâu thöông taát caû chuùng ta, maëc duø chuùng ta coù nhöõng giôùi haïn thieáu soùt vaø laàm laãn".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi theâm raèng: "Ñieàu quan troïng laø ngay töø nhoû, con ngöôøi caàn ñöôïc giaùo duïc veà söï toân troïng tha nhaân, caû khi hoï khaùc bieät chuùng ta. Ngaøy nay caøng ngaøy caøng coù kinh nghieäm chung veà nhöõng lôùp hoïc goàm caùc treû em thuoäc nhieàu quoác tòch khaùc nhau, nhöng caû khi ñieàu ñoù khoâng xaûy ra, thì khuoân maët cuûa hoï cuõng laø moät lôøi tieân tri cuûa nhaân loaïi, theo ñoù chuùng ta ñöôïc keâu goïi hoïp thaønh moät gia ñình cuûa caùc gia ñình vaø caùc daân toäc. Heã caùc em beù aáy caøng nhoû, thì caøng deã khôi daäy nôi chuùng ta söï dòu daøng vaø vui möøng vì söï ngaây thô trong traéng vaø tình huynh ñeä maø chuùng ta thaáy laø hieån nhieân: maëc duø caùc em khaùc nhau, nhöng caùc em ñeàu khoùc, ñeàu cöôøi gioáng nhau, coù cuøng nhöõng nhu caàu, boäc loä moät caùch töï nhieân, chôi ñuøa cuøng nhau.. Nhöõng khuoân maët cuûa caùc em nhö phaûn aùnh caùi nhìn cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi theá giôùi. Vaäy taïi sao laïi daäp taét nuï cöôøi cuûa caùc em? Taïi sao laïi laøm oâ nhieãm con tim cuûa caùc em? Raát tieác laø hình aûnh cuûa Meï Thieân Chuùa veà söï dòu daøng gaëp phaûi moät ñieàu traùi ngöôïc nôi nhöõng hình aûnh ñau thöông cuûa bao nhieâu treû em vaø meï cuûa caùc em trong caûnh chieán tranh vaø baïo löïc: nhöõng ngöôøi di taûn, tò naïn, vaø ngöôøi di daân bò cöôõng baùch. Nhöõng khuoân maët gaày guoäc vì ñoùi aên vaø beänh taät, nhöõng khuoân maët bò meùo moù vì ñau khoå vaø tuyeät voïng. Nhöõng khuoân maët cuûa caùc treû em voâ toäi laø moät lôøi keâu goïi aâm thaàm ñoái vôùi traùch nhieäm cuûa chuùng ta: ñöùng tröôùc thaân phaän voâ phöông theá cuûa hoï, taát caû nhöõng bieän minh giaû doái veà chieán tranh vaø baïo löïc ñeàu suïp ñoå. Chuùng ta phaûi hoaùn caûi theo nhöõng döï phoùng hoøa bình, töø boû moïi loaïi khí giôùi vaø cuøng nhau daán thaân xaây döïng moät theá giôùi xöùng ñaùng vôùi con ngöôøi hôn.
Ngaøy Hoøa Bình theá giôùi
Ñeà caäp ñeán Ngaøy Hoøa Bình theá giôùi, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng: "Söù ñieäp cuûa toâi nhaân ngaøy Hoøa bình theá giôùi laàn thöù 43 hoâm nay "Neáu baïn muoán vun troàng hoøa bình, haõy baûo toàn thieân nhieân" ñöôïc ñaët trong vieãn töôïng toân nhan Thieân Chuùa vaø nhöõng khuoân maët cuûa con ngöôøi. Thöïc vaäy, chuùng ta coù theå quaû quyeát raèng con ngöôøi coù khaû naêng toân troïng caùc thuï taïo theo möùc ñoä hoï mang trong taâm yù moät yù thöùc ñaày ñuû veà söï soáng, neáu khoâng hoï seõ bò ñöa ñaåy tôùi choã khinh reû chính mình vaø nhöõng gì xung quanh mình, khoâng toân troïng moâi sinh trong ñoù hoï sinh soáng, khoâng toân troïng thieân nhieân. Ai bieát nhaän ra trong vuõ truï nhöõng phaûn aùnh toân nhan voâ hình cuûa Ñaáng Taïo Hoùa, thì hoï cuõng ñöôïc thuùc ñaåy coù loøng yeâu meán hôn ñoái vôùi caùc loaøi thuï taïo, nhaïy caûm hôn ñoái vôùi giaù trò bieåu töôïng cuûa chuùng. Ñaëc bieät saùch Thaùnh Vònh coù nhieàu chöùng töø veà caùch thöùc con ngöôøi quan heä vôùi thieân nhieân: vôùi baàu trôøi, bieån khôi, nuùi ñoài, soâng ngoøi vaø ñoäng vaät.. Taùc giaû Thaùnh Vònh thoát leân "Laïy Chuùa, coâng trình cuûa Chuùa phong phuù döôøng naøo! Chuùa ñaõ taïo döïng chuùng trong söï khoân ngoan, traùi ñaát ñaày thuï taïo cuûa Chuùa" (Tv 104/103, 24).
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc ñeán quan heä giöõa söï toân troïng moâi sinh nhaân söï vaø moâi sinh thieân nhieân, giöõa söï toân troïng con ngöôøi vaø baûo toàn thieân nhieân. Neáu con ngöôøi bò suy thoaùi thì moâi sinh nôi hoï sinh soáng cuõng bò thoaùi hoùa; neáu neàn vaên hoùa höôùng veà chuû thuyeát hö voâ, lyù thuyeát cuõng nhö thöïc haønh, thì theá naøo thieân nhieân cuõng phaûi gaùnh chòu haäu quaû vì thaùi ñoä nhö theá. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh raèng:
"Bôûi theá, toâi laäp laïi lôøi keâu goïi haõy ñaàu tö vaøo vieäc giaùo duïc, theo ñuoåi muïc ñích, ngoaøi vieäc thoâng truyeàn caùc kieán thöùc kyõ thuaät khoa hoïc caàn thieát, coøn gaây yù thöùc saâu roäng hôn veà traùch nhieäm ñoái vôùi moâi sinh, döïa treân söï toân troïng con ngöôøi, caùc quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cô baûn cuûa con ngöôøi. Chæ nhö theá, söï daán thaân baûo veä moâi sinh môùi coù theå trôû thaønh moät söï giaùo duïc ñích thöïc veà hoøa bình vaø xaây döïng hoøa bình".
Caùc yù nguyeän vaø kinh Truyeàn Tin
Trong phaàn lôøi nguyeän phoå quaùt, coù 5 yù nguyeän baèng 5 thöù tieáng Boà ñaøo nha, Hoa, Ba Lan, Phaùp vaø Ñöùc ñöôïc xöôùng leân, laàn löôït caàu nguyeän cho Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc vò chuû chaên cuûa Giaùo Hoäi luoân ñöôïc ôn thaùnh naâng ñôõ ñeå mang laïi cho theá giôùi aùnh saùng ñöùc tin, caäy, meán; caàu cho caùc vò laõnh ñaïo caùc daân nöôùc luoân tìm kieám hoàng aân hoøa bình trong moät theá giôùi bò thöông toån, daán thaân baûo veä söï soáng vaø gia ñình, coã voõ traùch nhieäm ñoái vôùi caùc hoàng aân cuûa söï saùng taïo; caàu cho caùc gia ñình vaø coäng ñoaøn, khi ñoùn nhaän Thieân Chuùa trôû neân haøi nhi, bieát thöïc hieän kieåu maãu nhaân loaïi ñöôïc hoøa giaûi trong tình thöông vaø chieáu toûa quanh mình Tin Möøng an bình vaø söï soáng; caàu cho nhöõng ngöôøi ñang chòu ñau khoå trong thaân xaùc vaø tinh thaàn, sau cuøng laø cho nhöõng ngöôøi ñang an nghæ trong Chuùa, ñeå sau khi ñöôïc thanh taåy toäi loãi, hoï coù theå böôùc vaøo vinh quang cuûa caùc thaùnh vaø ñöôïc höôûng an bình vónh cöûu Chuùa höùa cho caùc toâi tôù trung tín cuûa Ngaøi.
Thaùnh leã keát thuùc luùc 11 giôø 50 vaø 12 giôø 5 phuùt tröa, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ xuaát hieän taïi cöûa soå phoøng laøm vieäc cuûa ngaøi ñeå cuøng vôùi 70 ngaøn tín höõu tuï taäp ôû Quaûng tröôøng Thaønh Pheâroâ ñeå ñoïc kinh Truyeàn Tin, döôùi baàu trôøi nhieàu maây.
Trong baøi huaán duï ngaén, Ñöùc Thaùnh Cha göûi lôøi chuùc möøng ñaàu naêm môùi ñöôïc bình an vaø moïi ñieàu toát laønh tôùi taát caû caùc tín höõu hieän dieän vaø nhöõng ngöôøi theo doõi buoåi ñoïc kinh qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng. Ngaøi noùi tieáp veà chuû ñeà Ngaøy Hoøa Bình theá giôùi vaø khaúng ñònh raèng:
"Moät muïc tieâu ñöôïc moïi ngöôøi ñoàng yù, moät ñieàu kieän khoâng theå thieáu ñöôïc ñeå coù hoøa bình, ñoù laø quaûn lyù caùc taøi nguyeân thieân nhieân cuûa traùi ñaát moät caùch coâng baèng vaø khoân ngoan. "Neáu baïn muoán vun troàng hoøa bình thì haõy baûo toàn thieân nhieân", toâi daõ daønh Söù ñieäp nhaân ngaøy Hoøa bình theá giôùi laàn thöù 43 hoâm nay cho ñeà taøi aáy. Trong luùc söù ñieäp naøy ñöôïc coâng boá, thì caùc vò nguyeân thuû quoác gia vaø thuû töôùng chính phuû nhoùm hoïp Hoäi nghò thöôïng ñænh taïi Copenhagen veà khí haäu, taïi ñoù ngöôøi ta caøng thaáy roõ caàn caáp thieát coù nhöõng höôùng ñi ñöôïc ñoàng thuaän treân bình dieän hoaøn caàu. Nhöng luùc naøy ñaây, toâi muoán nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa nhöõng choïn löïa caù nhaân gia ñình vaø caùc chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc baûo veä moâi sinh. "Ngaøy nay ñieàu toái quan troïng laø coù söï thay ñoåi naõo traïng, daãn ñöa taát caû moïi ngöôøi chaáp nhaän nhöõng loái soáng môùi" (Söù ñieäp, n. 11). Thöïc vaäy, taát caû chuùng ta ñeàu coù traùch nhieäm baûo veä vaø chaêm soùc thieân nhieân. Vì theá, caû trong laõnh vöïc naøy, ñieàu caên baûn laø giaùo duïc: ñeå hoïc caùch toân troïng thieân nhieân, ngaøy caøng höôùng ñeán söï kieán taïo hoøa bình, ñi töø nhöõng choïn löïa bao quaùt, treân bình dieän baûn thaân, gia ñình, coäng ñoaøn vaø chính trò" (Ibid.).
"Neáu chuùng ta phaûi chaêm soùc thieân nhieân quanh chuùng ta, thì chuùng ta caøng phaûi traân troïng hôn ñoái vôùi nhöõng con ngöôøi, anh chò em chuùng ta! Chuùng ta caøng phaûi toân troïng söï soáng con ngöôøi döôøng naøo! Trong ngaøy ñaàu naêm toâi muoán keâu goïi löông taâm cuûa taát caû nhöõng ngöôøi thuoäc caùc nhoùm voõ trang, thuoäc baát kyø loaïi naøo: Vôùi taát caû vaø töøng ngöôøi toâi noùi raèng: "Caùc baïn haõy ngöng laïi, haõy suy nghó vaø töø boû con ñöôøng baïo löïc! Ngay luùc naøy ñaây, quyeát ñònh aáy coù theå caùc baïn thaáy laø khoâng theå thöïc hieän ñöôïc, nhöng neáu caùc baïn coù can ñaûm thöïc hieän, thì Thieân Chuùa seõ giuùp ñôõ caùc baïn, vaø caùc baïn seõ caûm thaáy nieàm vui an bình trôû laïi trong taâm hoàn caùc baïn, an bình maø coù leõ caùc baïn ñaõ queân laõng töø laâu. Toâi phoù thaùc lôøi keâu goïi aáy cho söï chuyeån caàu cuûa Ñöùc Maria, Meï chí thaùnh cuûa Thieân Chuùa."
Sau khi ban pheùp laønh cho caùc tín höõu, Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät göûi lôøi chuùc möøng Toång thoáng vaø toaøn daân Italia trong naêm môùi. Ngaøi cuõng thaân aùi göûi lôøi chaøo ñeán caùc tham döï vieân cuoäc tuaàn haønh vôùi teân laø "Hoøa bình treân toaøn traùi ñaát" do Coäng ñoàng thaùnh Egidio ñeà xöôùng taïi Roma vaø nhieàu nöôùc khaùc treân theá giôùi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Toâi cuõng baøy toû söï gaàn guõi tinh thaàn vôùi nhieàu saùng kieán hoøa bình do caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông, caùc phong traøo vaø hoäi ñoaøn cuûa Giaùo Hoäi toå chöùc, vaø ñaëc bieät toâi nghó ñeán saùng kieán hoøa bình coù tính caùch quoác gia dieãn ra hoâm 31 thaùng 12 naêm 2009 taïi thaønh phoá Terni vaø L'Aquila ôû Italia.
G. Traàn Ñöùc Anh, OP
(Radio Vatican)