Tìm thaáy nhöõng taøi lieäu môùi veà Ñöùc Pio XII
Tìm thaáy nhöõng taøi lieäu môùi veà Ñöùc Pio XII.
Gierusalem [AFP 7/5/2009] - Nhieàu taøi lieäu môùi töø vaên khoá cuûa Toøa Thaùnh coù theå giuùp thay ñoåi caùi nhìn cuûa ngöôøi Do thaùi veà thaùi ñoä cuûa Ñöùc Pio XII ñoái vôùi ngöôøi Do thaùi trong thôøi ñeä nhò theá chieán.
Hoâm thöù Naêm 7/05/2009, oâng Avner Shalev, giaùm ñoác baûo taøng vieän Yad Vashem taïi Gierusalem cho bieát ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu taøi lieäu chöùng minh raèng Giaùo hoäi ñaõ ra leänh cho moät tu vieän ôû Roma phaûi cöùu vôùt ngöôøi Do thaùi bò Ñöùc quoác xaõ baùch haïi.
Theo caùc taøi lieäu naøy, chính Ñöùc giaùo hoaøng Pio XII laø ngöôøi ñích thaân ra leänh phaûi cöùu vôùt ngöôøi Do thaùi.
Trong moät cuoäc hoïp baùo tröôùc khi Ñöùc Benedicto XVI khôûi haønh chuyeán vieáng thaêm Thaùnh Ñòa, giaùm ñoác baûo taøng vieän töôûng nieäm caùc naïn nhaân do thaùi noùi raèng neáu moät hay hai taøi lieäu naøy ñöôïc cho coâng boá, noù seõ mang laïi moät aùnh saùng môùi vaø nhö vaäy coù theå giuùp thay ñoåi caùi nhìn cuûa ngöôøi Do thaùi veà vai troø cuûa Ñöùc Pio XII trong thôøi ñeä nhò theá chieán.
OÂng Shalev noùi raèng oâng raát sung söôùng vì moái quan heä toát ñeïp giöõa baûo taøng vieän Yad Vashem vaø Toøa Thaùnh cuõng nhö baàu khí chuaån bò tröôùc khi dieãn ra chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc thaùnh Cha.
Theo chöông trình, vaøo ngaøy thöù Hai 11 thaùng 5 naêm 2009, Ñöùc Thaùnh Cha seõ ñeán Ñaøi töôûng nieäm Yad Vashem, nhöng ngaøi seõ khoâng ñi vaøo beân trong baûo taøng vieän laø nôi maø ngöôøi Do thaùi cho tröng baøy moät chaân dung cuûa Ñöùc Pio XII keøm theo lôøi chuù thích raèng vò giaùo hoaøng naøy ñaõ giöõ thinh laëng tröôùc cuoäc dieät chuûng ngöôøi Do thaùi.
Moät phaùt ngoân vieân cuûa vieän baûo taøng Yad Vashem noùi vôùi haõng thoâng taán Phaùp AFP raèng baûo taøng vieän seõ khoâng coù vaán ñeà gì ñeå thaùo gôõ lôøi chuù thích treân ñaây.
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi: ngöôøi Do thaùi thöôøng traùch cöù Ñöùc Pio XII vì ñaõ khoâng coâng khai leân aùn chuû tröông dieät chuûng cuûa Ñöùc Quoác Xaõ, maëc duø caùc söû gia ñaõ nhìn nhaän vai troø quan troïng cuûa vò giaùo hoaøng naøy trong noã löïc cöùu vôùt ngöôøi Do thaùi.
Hoài naêm 2006, baùo chí YÙ ñaõ tieát loä raèng theo nhöït kyù cuûa moät nöõ tu, moät nöõ tu vieän doøng thaùnh Augustino taïi Roma ñaõ thöøa leänh Ñöùc Pio XII ñeå che giaáu nhieàu ngöôøi Do thaùi. Vò nöõ tu naøy vieát raèng Ñöùc Pio XII muoán cöùu vôùt "con caùi mình cuõng nhö ngöôøi Do thaùi" vaø ra leänh cho caùc tu vieän, keå caû caùc doøng kín, haõy môû cöûa ñoùn tieáp hoï.
(Chu Vaên)