Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà
nguoàn goác vaø yù nghóa leã Giaùng Sinh
Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà nguoàn goác vaø yù nghóa leã Giaùng Sinh.
Vatican (Vat. 23/12/2009) - Trong buoåi tieáp kieán chung saùng thöù Tö 23 thaùng 12 naêm 2009 trong ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà nguoàn goác vaø yù nghóa cuûa leã Giaùng Sinh. Môû ñaàu baøi huaán duï ngaøi noùi:
Anh chò em thaân meán, vôùi tuaàn Cöûu Nhaät möøng leã Giaùng Sinh maø chuùng ta ñang cöû haønh trong caùc ngaøy naøy, Giaùo Hoäi môøi goïi chuùng ta soáng saâu ñaäm vieäc chuaån bò cho bieán coá Ñaáng Cöùu Theá sinh ra, ñang raát gaàn roài. Öôùc mong maø taát caû chuùng ta mang trong tim ñoù laø leã Giaùng Sinh saép tôùi ban cho chuùng ta nieàm vui thanh bình vaø saâu thaúm, giöõa sinh hoaït cuoàng nhieät, ñeå laøm cho chuùng ta sôø moù ñöôïc loøng laønh cuûa Thieân Chuùa vaø trao ban cho chuùng ta nieàm can ñaûm môùi.
Ñeà caäp tôùi nguoàn goác cuûa leã Giaùng Sinh Ñöùc Thaùnh Cha noùi thaät ra Naêm Phuïng Vuï cuûa Giaùo Hoäi ñaõ khoâng phaùt trieån vôùi bieán coá Chuùa Kitoâ sinh ra, maø töø nieàm tin vaøo söï phuïc sinh. Vì theá ngaøy leã coå xöa nhaát cuûa Kitoâ giaùo khoâng phaûi leã Giaùng Sinh maø laø leã Phuïc Sinh; söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ thaønh laäp ñöùc tin Kitoâ vaø laø neàn taûng cuûa vieäc loan baùo Tin Möøng laøm naûy sinh ra Giaùo Hoäi. Nhö vaäy laø tín höõu Kitoâ coù nghóa laø soáng moät caùch phuïc sinh, ñeå cho mình ñöôïc loâi cuoán vaøo trong naêng ñoäng naûy sinh töø bí tích Röûa Toäi vaø daãn ñöa tôùi choã cheát ñi cho toäi loãi vaø soáng vôùi Thieân chuùa (x. Rm 6,4).
Ngöôøi ñaàu tieân khaúng ñònh roõ raøng raèng Chuùa Gieâsu sinh ra ngaøy 25 thaùng 12 laø Ippolito thaønh Roma, trong taùc phaåm chuù giaûi saùch ngoân söù Daniel vieát ra vaøo naêm 204. Roài vaøi nhaø chuù giaûi kinh thaùnh ghi nhaän raèng trong ngaøy ñoù ngöôøi ta cuõng möøng leã Thaùnh Hieán ñeàn thôø Gieârusalem do Macabaây thaønh laäp naêm 164 tröôùc Chuùa Kitoâ. Söï truøng hôïp ngaøy aáy coù nghóa laø vôùi Chuùa Gieâsu xuaát hieän nhö laø aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa trong ñeám toâi, Thieân Chuùa ñeán treân traùi ñaát naøy vaø vieäc thaùnh hieán ñeàn thôø ñöôïc thöïc hieän thaät söï.
Trong Kitoâ giaùo leã Giaùng Sinh ñaõ coù hình thaùi vónh vieãn vaøo theá kyû thöù IV, khi noù thay theá leã cuûa "Maët trôøi khoâng theå chieán thaéng ñöôïc" cuûa ngöôøi Roma, vaø nhö theá noù minh nhieân raèng bieán coá Chuùa Kitoâ sinh ra laø chieán thaéng cuûa aùnh saùng thaät treân boùng toái cuûa söï döõ vaø toäi loãi. Tuy nhieân baàu khí thieâng lieâng chung quanh leã Giaùng sinh ñaõ phaùt trieån vaøo thôøi Trung Coå, nhôø thaùnh Phanxicoâ thaønh Assisi, laø ngöôøi ñaõ say meâ con ngöôøi Gieâsu, Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta moät caùch saâu ñaäm.
Tommaso da Celano ngöôøi vieát tieåu söû thaùnh nhaân cho bieát thaùnh Phanxicoâ long troïng soát saéng cöû haønh leã Giaùng Sinh cuûa Haøi Nhi Gieâsu treân heát moïi leã troïng khaùc vaø goïi ngaøy Thieân Chuùa trôû thaønh treû thô vaø buù nôi loøng cuûa moät ngöôøi meï laø leã cuûa caùc leã (Fonti Francescane, s. 199, tr.492). Töø loøng toân suøng maàu nhieäm nhaäp theá ñoù naûy sinh ra vieäc cöû haønh leã Giaùng Sinh taïi Greccio. Chaéc haún thaùnh Phanxicoâ ñaõ ñöôïc gôïi höùng bôûi chuyeán haønh höông Thaùnh Ñòa vaø töø hang ñaù taïi ñeàn thôø Ñöùc Baø Caû ôû Roma. Ñieàu ñaõ linh hoaït thaùnh nhaân laø öôùc muoán soáng kinh nghieäm cuï theå soáng ñoäng vaø thôøi söï caùi cao caû khieâm haï cuûa bieán coá Haøi Nhi Gieâsu giaùng sinh vaø thoâng truyeàn nieàm vui cho taát caû moïi ngöôøi.
Ñeâm dieãn taû laïi moät caùch soáng ñoäng bieán coá Chuùa Gieâsu sinh ra trong hang ñaù taïi Greccio ñaõ goùp phaàn phoå bieán truyeàn thoáng giaùng sinh hay ñeïp nhaát laø hang ñaù. Thaät theá noù ñaõ taùi trao ban cho Kitoâ giaùo söï saâu ñaäm vaø veû ñeïp cuûa leã Giaùng Sinh, vaø giaùo duïc Daân Thieân Chuùa tieáp nhaän yù nghóa ñích thaät nhaát, söï noàng aám ñaëc bieät cuûa noù vaø yeâu thích thôø laïy nhaân tính cuûa Chuùa Kitoâ. Vieäc cöû haønh leã Giaùng Sinh nhö vaäy cuõng cho ñöùc tin Kitoâ moät chieàu kích môùi. Leã Phuïc Sinh chuù yù tôùi quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa chieán thaéng caùi cheát, khai maøo söï soáng môùi vaø daäy hy voïng vaøo theá giôùi seõ ñeán. Thaùnh Phanxicoâ vaø hang ñaù minh nhieân tình yeâu, söï khieâm haï vaø loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa, töï toû hieän cho con ngöôøi trong bieán coá nhaäp theå, vaø daäy hoï moät kieåu soáng vaø yeâu thöông môùi.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieåu söû thaùnh Phanxicoâ cuõng keå laïi raèng trong ñeâm ñoù thaùnh nhaân coù moät thò kieán tuyeät dieäu. Ngöôøi troâng thaáy moät em beù baát ñoäng naèm trong maùng coû bò ñaùnh thöùc khi thaùnh nhaân ñeán gaàn. Thò kieán ñoù khoâng traùi nghòch vôùi caùc söï kieän, bôûi vì do ôn thaùnh cuûa Ngaøi taùc ñoäng qua con ngöôøi cuûa thaùnh Phanxicoâ, Haøi Nhi Gieâsu ñöôïc phuïc sinh nôi con tim cuûa nhieàu ngöôøi ñaõ queân Ngaøi vaø ñöôïc in saâu trong kyù öùc yeâu thöông cuûa hoï (Vita prima, Sñd., s. 86. tr.307). Taát caû cho thaáy ñöùc tin soáng ñoäng vaø tình yeâu maø thaùnh Phanxicoâ coù ñoái vôùi nhaân tính cuûa Chuùa Kitoâ ñaõ ñöôïc ngaøi thoâng truyeàn cho leã Giaùng Sinh. Nhôø thaùnh nhaân daân Kitoâ ñaõ coù theå nhaän thöùc raèng trong leã Giaùng Sinh Thieân Chuùa ñaõ thöïc söï trôû thaønh "Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng toâi". Trong Haøi Nhi ñoù Thieân Chuùa ñaõ trôû thaønh gaàn guõi vôùi moãi ngöôøi chuùng ta, ñeán ñoä coù theå noùi chuyeän thaân tình vôùi Chuùa vaø coù töông quan tín caån yeâu thöông trìu meán saâu thaúm vôùi Ngaøi nhö vôùi moät treû sô sinh. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khai trieån theâm ñieåm naøy nhö sau:
Thaät theá nôi Treû Thô ñoù Thieân Chuùa Tình Yeâu töï toû hieän: Thieân Chuùa ñeán khoâng khí giôùi, khoâng söùc maïnh, vì Ngaøi khoâng coá yù chinh phuïc töø beân ngoaøi, nhöng muoán ñöôïc con ngöôøi laéng nghe trong töï do. Thieân Chuùa trôû thaønh treû thô voâ phöông töï veä ñeå chieán thaéng söï kieâu caêng, baïo löïc vaø söï ham muoán chieám höõu cuûa con ngöôøi. Nôi Ñöùc Gieâsu Thieân Chuùa ñaõ laõnh nhaän ñieàu kieän ngheøo naøn vaø khoâng khí giôùi ñeå chieán thaéng chuùng ta vôùi tình yeâu vaø daãn ñöa chuùng ta veà vôùi caên tính ñích thöïc cuûa mình. Chuùng ta khoâng ñöôïc queân raèng töôùc hieäu lôùn lao nhaát cuûa Chuùa Gieâsu laø töôùc hieäu "Con", Con Thieân Chuùa; phaåm giaù thieân linh ñöôïc dieãn taû vôùi moät töø noái daøi vieäc quy chieáu veà maùng coû Beátlehem töông öùng moät caùch duy nhaát vôùi thieân tính cuûa Ngaøi laø thieân tính cuûa "Con".
Ngoaøi ra ñieàu kieän laø Treû em coøn chæ cho thaáy chuùng ta coù theå gaëp gôõ Thieân Chuùa vaø neám höôûng söï hieän dieän cuûa Ngaøi nhö theá naøo. Döôùi aùnh saùng cuûa leã Giaùng Sinh chuùng ta coù theå hieåu lôøi Chuùa Gieâsu noùi: "Neáu caùc con khoâng hoaùn caûi vaø trôû thaønh treû em, caùc con seõ khoâng vaøo ñöôc Nöôùc Trôøi" (Mt 18,3). Ai khoâng hieåu maàu nhieäm Giaùng Sinh, cuõng khoâng hieåu yeáu toá ñònh ñoaït cuûa cuoäc soáng Kitoâ. Ai khoâng tieáp nhaän Chuùa Kitoâ vôùi con tim cuûa moät treû em, thì khoâng theå vaøo Nöôùc Trôøi: ñoù laø ñieàu maø thaùnh Phanxicoâ ñaõ muoán nhaéc nhôû cho Kitoâ giaùo thôøi ngaøi vaø thuoäc moïi thôøi, cho tôùi ngaøy nay, bieát. Chuùng ta haõy caàu xin Thieân Chuùa Cha ñeå Ngaøi ban cho con tim chuùng ta söï ñôn sô nhaän bieát Chuùa nôi Con Treû, nhö thaùnh Phanxicoâ ñaõ nhaän bieát taïi Greccio. Vaø khi ñoù cuõng seõ xaûy ra cho chuùng ta ñieàu maø Tommaso da Celano keå laïi trong bieán coá thaùnh Phanxicoâ dieãn laïi hang ñaù soáng ñoäng taïi Greccio: "moïi ngöôøi ra veà traøn ngaäp nieàm vui khoâng taû noåi" (Vita prima, Sñd., s.86, tr.479).
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo tín höõu baèng nhieàu thöù tieáng khaùc nhau vaø caàu chuùc moïi ngöôøi möøng leã Giaùng Sinh töôi vui soát saéng, traøn ñaày aùnh saùng, tình yeâu cuûa Chuùa cuõng nhö traøn ñaày an bình vaø hy voïng.
Ngaøi khích leä caùc baïn treû gia taêng öôùc mong phuïc vuï tha nhaân. Ñöùc Thaùnh Cha caàu mong leã Giaùng Sinh laø nguoàn uûi an vaø thanh bình cho caùc anh chò em ñau yeáu, vaø laø dòp cuûng coá lôøi höùa yeâu thöông vaø trung thaønh cuûa caùc caëp vôï choàng môùi cöôùi.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laäy Cha vaø pheùp laønh toøa thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)