Nhaän ñònh cuûa
moät soá cô quan truyeàn thoâng quoác teá
veà chuyeán vieáng thaêm Vatican
cuûa chuû tòch nhaø nöôùc Vieät nam
Nhaän ñònh cuûa moät soá cô quan truyeàn thoâng quoác teá veà chuyeán vieáng thaêm Vatican cuûa chuû tòch nhaø nöôùc Vieät nam.
Roma [Tin Toång hôïp 10/12/2009] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Chuû tòch nhaø nöôùc Vieät Nam, oâng Nguyeãn Minh Trieát ñaõ baét ñaàu chuyeán coâng du chaâu AÂu vôùi chaëng ñaàu tieân laø nöôùc YÙ, nôi maø oâng seõ vieáng thaêm trong ba ngaøy. Sau YÙ, oâng Nguyeãn Minh Trieát seõ ñi thaêm Taây Ban Nha töø 13 ñeán 16 thaùng 12 naêm 2009 vaø Slovaquia töø 17 ñeán 18 thaùng 12 naêm 2009. Ñaëc bieät vaøo luùc 11 giôø saùng thöù Saùu, 11 thaùng 12 naêm 2009, chuû tòch Vieät Nam coù cuoäc hoäi kieán vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Benedicto XVI ñeå thaûo luaän veà vieäc caûi thieän quan heä giöõa Haø noäi vaø Vatican.
Theo ghi nhaän cuûa Ñaøi RFI cuûa Phaùp, chieám 7 phaàn traêm daân soá Vieät Nam, töùc laø khoaûng 6 trieäu giaùo daân, coäng ñoàng Coâng giaùo Vieät Nam laø moät trong nhöõng coäng ñoàng Coâng giaùo quan troïng nhaát chaâu AÙ.
Khaùc vôùi Trung Quoác, ôû Vieät Nam chæ coù moät Giaùo hoäi Coâng giaùo vaãn trung thaønh vôùi Toøa Thaùnh Vatican vaø Nhaø nöôùc khoâng can thieäp tröïc tieáp vaøo coâng vieäc cuûa Giaùo hoäi. Tuy vaäy, chính quyeàn Vieät Nam vaãn ñoøi quyeàn chuaån y vieäc boå nhieäm caùc giaùm muïc Vieät Nam vaø vaãn theo doõi saùt caùc toå chöùc toân giaùo.
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, quan heä giöõa hai beân ñaõ ñöôïc caûi thieän daàn daàn vaø Toøa Thaùnh vaø chính phuû Haø Noäi ñaõ coù nhieàu cuoäc thaûo luaän. Thuû töôùng Nguyeãn Taán Duõng ñaõ töøng gaëp Ñöùc giaùo Hoaøng Benedicto XVI vaøo ñaàu naêm 2007. Theá nhöng cho ñeán nay, Vieät Nam vaãn laø moät trong soá ít caùc quoác gia chöa thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi Vatican.
Trong boái caûnh maø phong traøo phaûn khaùng, xuaát phaùt töø tranh chaáp ñaát ñai giöõa Giaùo hoäi vôùi Nhaø nöôùc taïi Vieät Nam, ñang gia taêng, coù theå caùc nhaø laõnh ñaïo Haø Noäi thaáy raèng thieát laäp bang giao vôùi Toøa Thaùnh seõ laø caùch toát nhaát ñeå kieåm soaùt coäng ñoàng Coâng giaùo.
Trong moät baøi phoûng vaán ñöôïc ñaêng treân nhaät baùo YÙ "Il Corriere della Sera" [ngöôøi ñöa tin chieàu], chuû tòch Nguyeãn Minh Trieát ñaõ tuyeân boá laø Vieät Nam muoán thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi Vatican. Nhìn töø phía Toøa Thaùnh, thieát laäp quan heä chính thöùc vôùi Vieät Nam coù theå thuùc ñaåy caùc nöôùc khaùc, maø ñaàu tieân laø Trung Quoác, caûi thieän bang giao vôùi Vatican.
Theo Ñaøi RFI, tröôùc maét, mong muoán cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc vaø giaùo daân laø ñöôïc ñoùn tieáp Ñöùc Thaùnh Cha taïi Vieät Nam vaøo naêm 2010. Hy voïng naøy coù theå trôû thaønh hieän thöïc vôùi cuoäc hoäi kieán giöõa chuû tòch Nguyeãn Minh Trieát vaø Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI.
Ñaøi BBC cuõng trích daãn baøi phoûng vaán cuûa chuû tòch Nguyeãn Minh Trieát treân baùo "Il corriere della sera", nhöng cho raèng hieän vaãn coøn moät soá raøo caûn caàn phaûi vöôït qua tröôùc khi Vieät nam vaø Toøa Thaùnh coù theå thieát laäp quan heä ngoaïi giao chính thöùc. Moät caùch cuï theå, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Vieät nam vaãn coøn moät soá khieáu naïi lieân quan ñeán ñaát ñai, baát ñoäng saûn maø Giaùo hoäi naøy cho laø Nhaø nöôùc coäng saûn ñaõ "laáy cuûa ngöôøi Coâng giaùo". Trong khi ñoù thì giôùi chöùc coäng saûn Vieät nam laïi noùi raèng Giaùo hoäi trong nöôùc vaø Toøa thaùnh caàn phaûi ñi "cuøng moät nhòp" trong caùc noã löïc bình thöôøng hoùa thoâng qua vieäc baøy toû thieän chí.
Ñaøi BBC cuõng trích daãn Ñaøi phaùt thanh Vatican, theo ñoù "quan heä giöõa Toøa Thaùnh vaø Vieät nam ñaõ ñöôïc haâm noùng trong nhöõng naêm gaàn ñaây", tuy chính quyeàn Vieät nam vaãn muoán giöõ quyeàn thoâng qua vieäc boå nhieäm giaùm muïc vaø linh muïc vaø theo doõi caùc hoaït ñoäng toân giaùo moät caùch chaët cheõ.
Rieâng Ñöùc hoàng y Roger Etchegaray, nguyeân chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh Cor Unum, ñaõ goïi cuoäc vieáng thaêm cuûa chuû tòch Nhaø nöôùc Vieät nam taïi Vatican laø moät daáu hieäu tích cöïc.
Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng tin Coâng giaùo I Media hoâm 9 thaùng 12 naêm 2009, ñöùc hoàng y Etchegaray nhaän ñònh raèng "nguyeân söï kieän oâng Nguyeãn Minh Trieát ñeán ñaây laø moät daáu hieäu raát quan troïng veà söï xích laïi gaàn nhau giöõa Ñoâng vaø Taây".
Khi ñöôïc hoûi "lieäu cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân giöõa moät vò giaùo hoaøng vaø moät vò chuû tòch Vieät nam coù phaûi laø dòp ñeå ñaåy maïnh vieäc thieát laäp quan heä ngoaïi giao song phöông hay khoâng", Ñöùc hoàng y Etchegary noùi raèng "nhöõng cuoäc tieáp xuùc nhö theá laø ñieàu raát caàn thieát. Ai cuõng bieát raèng Vieät nam ôû xa Roma vaø toaøn theå AÂu chaâu caû veà ñòa lyù laãn taâm lyù. Taát caû nhöõng gì coù theå laøm cho Ñoâng vaø Taây phöông xích laïi gaàn nhau ñeàu laø ñieàu raát quan troïng, vì trong theá giôùi nhoû beù vaãn coøn raát taây phöông cuûa chuùng ta, chuùng ta môùi baét ñaàu khaùm phaù nhöõng laõnh thoå meânh moâng ôû Ñoâng phöông, trong ñoù Kitoâ giaùo haàu nhö ít ñöôïc bieát tôùi".
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi Ñöùc hoàng y Etchegaray laø ngöôøi ñaàu tieân caàm ñaàu moät phaùi ñoaøn Toøa thaùnh sang Vieät nam hoài naêm 1989.
Ngaøi cho raèng quan heä song phöông "chaäm chaïp vaø cam go" töø nay ñöôïc ñaùnh daáu baèng moät "tinh thaàn tín nhieäm laãn nhau". Ñöùc hoàng y khoâng nhaéc ñeán nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Vieät nam, nhöng baøy toû loøng ngöôõng moä ñoái vôùi söï can ñaûm vaø kieân trì, caàn cuø laøm vieäc, thaùo vaùt vaø hieáu khaùch cuûa daân toäc Vieät nam".
Sau cuøng veà chuyeán vieáng thaêm Vatican cuûa chuû tòch nhaø nöôùc Vieät nam, Ñöùc hoàng y Etchegaray noùi: "Vieät nam laø moät nöôùc tröôùc kia vì nhieàu lyù do, quaù kheùp kín. Nhöng nay, ngoaøi söï côûi môû kinh teá vaø chính trò, ngöôøi ta caûm thaáy raèng tuy vaãn tieáp tuïc laø moät nöôùc Vieãn Ñoâng, Vieät nam ngaøy caøng coù nhöõng quan heä vôùi Taây Phöông vaø chuùng ta cuõng caàn ñieàu ñoù".
Chu Vaên