Choã ñöùng cuûa Hoài Giaùo taïi AÂu Chaâu
Choã ñöùng cuûa Hoài Giaùo taïi AÂu Chaâu.
Roma [La Croix 7/12/2009] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Sau chuyeán vieáng thaêm Indonesia, quoác gia coù ñoâng tín ñoà Hoài giaùo nhöùt treân theá giôùi, Ñöùc hoàng y Jean Louis Tauran, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân, ñaõ daønh cho nhöït baùo Coâng giaùo Phaùp "La Croix" moät cuoäc phoûng vaán, trong ñoù ngaøi noùi raèng keát quaû cuoäc tröng caàu daân yù veà vieäc caám xaây thaùp chuoâng Hoài giaùo taïi Thuïy só vöøa qua ñaët ra vaán ñeà "choã ñöùng cuûa Hoài giaùo taïi AÂu Chaâu".
Nhaéc laïi chuyeán vieáng thaêm Indonesia, Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân cho bieát Hoài giaùo taïi nöôùc naøy chieám ñeán 88 phaàn traêm daân soá; trong soá naøy coù ñeán 98 phaàn traêm theo heä phaùi Sunni. Theo vò Hoàng y ngöôøi Phaùp naøy, maëc duø cuõng coù moät vaøi nhoùm cöïc ñoan, nhöng nhìn chung, Hoài giaùo thuoäc heä phaùi Sunni coù khuynh höôùng "oân hoøa". Nhôø 5 nguyeân taéc goïi laø Pancasila ñöôïc ghi vaøo hieán phaùp, xaõ hoäi Indonesia raát haøi hoøa; caùc toân giaùo khaùc ñöôïc nhìn nhaän vaø toân troïng. Rieâng Coâng giaùo, maëc duø chæ chieám 3 phaàn traêm daân soá, hieän ñang ñieàu khieån 15 Ñaïi hoïc Coâng giaùo vaø coù ñeán 16 Ñaïi chuûng vieän. Ngöôøi Hoài giaùo Indonesia duy trì moät cuoäc ñoái thoaïi ñaày toân troïng ñoái vôùi caùc toå chöùc Coâng giaùo. Duø vaäy, hoï vaãn sôï caùc hoaït ñoäng chieâu moä tín ñoà cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo. Chính vì vaäy maø ñeå xaây caát moät nhaø thôø môùi, luaät ñoøi hoûi phaûi coù söï tham khaûo yù kieán vôùi daân chuùng ñòa phöông. Thöôøng thì daân chuùng choáng laïi vieäc xaây caát nhaø thôø môùi. Do ñoù, Söù thaàn Toøa thaùnh vaø caùc Ñöùc giaùm muïc Indoneisa phaûi khoâng ngöøng thöông löôïng vôùi chính phuû.
Nhöng nhìn chung, Ñöùc hoàng y Tauran noùi raèng ngaøi coù moät aán töôïng toát veà tình hình taïi Indonesia. Ngaøi noùi raèng Coâng giaùo vaø Hoài giaùo ñeàu coù nhöõng xaùc tín gioáng nhau veà moät soá vaán ñeà nhö tính thaùnh thieâng cuûa söï soáng con ngöôøi, phaåm giaù cuûa gia ñình, cuoäc chieán choáng laïi ngheøo ñoùi.
Ñöùc hoàng y Tauran noùi raèng taïi Indonesia ngaøi ñaõ ñöa ra moät söù ñieäp raát ñôn giaûn: caàn phaûi cuûng coá tinh thaàn cuûa 5 nguyeân taéc Pancasila cuûa Indonesia, nghóa laø baûo ñaûm quyeàn cuûa caùc nhoùm thieåu soá ñöôïc xaây caát caùc nôi thôø phöôïng cuûa hoï; trong theá giôùi Hoài giaùo, khuyeán khích taát caû nhöõng khuynh höôùng côûi môû vôùi cuoäc ñoái thoaïi; coå voõ nhöõng saùng kieán choáng laïi ngheøo ñoùi vaø thaêng tieán giaùo duïc. Rieâng vôùi caùc Giaùo xöù Coâng giaùo taïi Indonesia, Ñöùc hoàng y khuyeân moãi naêm neân daønh moät ngaøy chuùa nhöït ñeå coå voõ cuoäc ñoái thoaïi lieân toân.
Nhaän ñònh veà keát quaû cuoäc tröng caàu daân yù môùi ñaây taïi Thuïy só veà vieäc caám xaây thaùp chuoâng Hoài giaùo taïi nöôùc naøy, Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân khaúng ñònh raèng cuoäc tröng caàu daân yù "neâu leân vaán ñeà choã ñöùng cuûa Hoài giaùo taïi AÂu Chaâu ngaøy nay vaø trong töông lai". Ngaøi noùi: "Ñoái vôùi toâi, söï thieáu hieåu bieát laø meï cuûa moïi thöù leäch laïc, laø nguyeân nhaân cuûa moïi khoù khaên. Caàn phaûi hieåu bieát nhau nhieàu hôn; caàn phaûi nhìn nhaän giaù trò cuûa nhau vaø nhìn thaáy nhöõng gì mình coù theå cuøng laøm vôùi nhau. Con ngöôøi chöa gaëp gôõ nhau ñuû".
Theo Ñöùc hoàng y Tauran, cuõng caàn phaûi "taùi khaêng ñònh töï do toân giaùo hieåu theo nghóa roäng nhöùt", nghóa laø moïi ngöôøi phaûi coù nôi thôø phöôïng ñaøng hoaøng taïi AÂu chaâu cuõng nhö taïi Trung ñoâng. Dó nhieân, caùc ñeàn thôø Hoài giaùo cuõng nhö caùc nhaø thôø phaûi toân troïng quang caûnh cuûa thaønh phoá vaø boái caûnh vaên hoùa. Khoâng theå coù chuyeän xaây moät nhaø thôø chính toøa tröôùc Ñeàn Thôø Lôùn taïi thuû ñoâ Ryad hay moät ñeàn thôø Hoài giaùo ngay tröôùc Nhaø Thôø Ñöùc Baø Paris. Caùi leõ thöôøng ñoøi hoûi chuùng ta phaûi toân troïng ngöôøi khaùc. Nhö moät soá nhaân vaät caáp cao Hoài giaùo ñaõ nhìn nhaän, thaùp chuoâng Hoài giaùo khoâng phaûi laø ñieàu thieát yeáu ñoái vôùi moät ñeàn thôø."
Theo Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân, maëc duø quoác vöông Abdallah cuûa AÙ raäp Saudi ñaõ thöïc hieän moät chuyeán vieáng thaêm lòch söû taïi Vatican ngaøy 7 thaùng 11 naêm 2007, ngöôøi ta vaãn chöa thaáy coù gì môùi meõ. Ñöùc hoàng y Tauran noùi raèng ngaøi raát caûm kích khi thaáy caùc sinh vieân Hoài giaùo taïi ñaïi hoïc New York ñöôïc töï do caàu nguyeän trong moät khu daønh rieâng cho hoï. Ñaây laø ñieàu maø vò Hoàng y naøy cuõng muoán thaáy taïi AÙ raäp Saudi. Ngaøi mong coù ñöôïc moät baøn thôø ñôn sô trong khaùch saïn taïi nöôùc naøy ñeå daâng thaùnh leã. Theo ngaøi, ñaây laø moät caùch cö xöû "coù qua coù laïi" ñôn giaûn nhöùt!
Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân noùi raèng coù theå ñöùng treân cô sôû phaùp lyù ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà naøy, maø khoâng caàn phaûi ñoái ñaàu vôùi nhau. Theo ngaøi, caùc cô sôû phaùp lyù ñoù laø caùc vaên kieän cuûa coâng phaùp quoác teá. Caàn phaûi yeâu caàu aùp duïng nhöõng vaên kieän aáy. Chæ coù theå giaûi quyeát vaán ñeà xuyeân qua ñoái thoaïi vaø luaät phaùp, nhöng dó nhieân cuõng phaûi quan taâm ñeán nhöõng ñieåm ñaëc thuø trong lòch söû cuûa moãi ñòa phöông.
Ñöùc hoàng y khaúng ñònh: "Chuùng ta bò "keát aùn" phaûi ñoái thoaïi vôùi nhau. Theo toâi, phöông thuoác cho moïi khoù khaên chính laø giaùo duïc; caàn phaûi luoân luoân giaùo duïc theâm".
Ñöùc hoàng y Tauran noùi ñuøa: "Toâi khoâng bao giôø thaát nghieäp. Cuoäc ñoái thoaïi lieân toân caàn hôn bao giôø heát. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, toâi ñaõ coù dòp gaëp gôõ vôùi nhieàu nhaø laõnh ñaïo Hoài giaùo. Phaûi nhìn nhaän raèng caùc quan heä giöõa chuùng toâi ngaøy caøng toát ñeïp... Vaán ñeà laø: laøm theá naøo ñeå caùc moái quan heä naøy khoâng chæ dieãn ra moät caùch toát ñeïp giöõa nhöõng nhaø laõnh ñaïo, maø coøn phaûi ñöôïc ngaøy caøng caûi thieän trong moïi taàng lôùp daân chuùng".
Chu Vaên