Ñöùc hoàng y Tauran ñeà cao
thuyeát "Pancasila" cuûa Indonesia
Ñöùc hoàng y Tauran ñeà cao thuyeát "Pancasila" cuûa Indonesia.
Yogyakarta, Indonesia [Ucanews 2/12/2009] - Ñöùc hoàng y Jean Louis Tauran, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân ñaõ ñeà cao thuyeát "Pancasila" cuûa Indonesia.
"Pancasila", töùc "5 nguyeân taéc", ñöôïc ghi vaøo Hieán Phaùp Indonesia hoài naêm 1945 laø: tin coù moät Thöôïng Ñeá, moät nhaân loaïi coâng bình vaø vaên minh, söï hieäp nhöùt cuûa Indonesia, neàn daân chuû ñöôïc höôùng daãn baèng söï ñoàng thuaän vaø coâng bình xaõ hoäi cho moïi ngöôøi.
Trong baøi thuyeát trình ñoïc tröôùc khoaûng 100 giaùo sö vaø sinh vieân ñaïi hoïc taïi Yogyakarta hoâm 30 thaùng 11 naêm 2009, Ñöùc hoàng y Tauran noùi raèng Pancasila laø nhöõng nguyeân taéc mang laïi söï beàn vöõng cho giaù trò cuûa söï ña nguyeân trong xaõ hoäi Indonesia.
Trong baøi thuyeát trình vôùi chuû ñeà "söï haøi hoøa toân giaùo trong theá giôùi toaøn caàu", Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân noùi raèng döïa treân 5 nguyeân taéc cuûa Pancasila, "taát caû caùc tín höõu thuoäc caùc toân giaùo, vaên hoùa vaø chuûng toäc khaùc nhau ñeàu bình ñaúng vaø coù cuøng moät phaåm giaù vaø quyeàn lôïi nhö nhau".
Indonesia laø moät xöù sôû vôùi 17 ngaøn ñaûo, coù khoaûng 250 trieäu daân vôùi khoaûng 300 saéc daân vaø 742 ngoân ngöõ vaø thoå ngöõ khaùc nhau. Hôn 80 phaàn traêm daân soá theo Hoài giaùo, nhöng Nhaø nöôùc cuõng nhìn nhaän Phaät giaùo, Coâng giaùo, Khoång giaùo, AÁn giaùo vaø Tin laønh.
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, moät soá toå chöùc Hoài giaùo cöïc ñoan yeâu caàu chính phuû phaûi aùp ñaët luaät hoài giaùo. Nhöng chính quyeàn trung öông baùc boû ñeà nghò naøy, maëc duø moät soá luaät döïa treân luaät hoài giaùo ñaõ ñöôïc thoâng qua taïi moät soá ñòa phöông; ñieàu naøy khieán cho caùc tín höõu Kitoâ taïi moät soá nôi khoù xaây caát nhaø thôø hay nôi thôø phöôïng.
Ñaùp lôøi Ñöùc hoàng y Tauran, oâng Amin Abdullah, vieän tröôûng vieän ñaïi hoïc Yogyakarta khaúng ñònh raèng ña nguyeân laø moät thaønh phaàn thieát yeáu cuûa xaõ hoäi Indonesia. Theo oâng, Pancasila laø moät chuû thuyeát ñeà cao quyeàn bình ñaúng vaø tính theá tuïc cuûa nhaø nöôùc, bôûi vì chuû thuyeát naøy xem toân giaùo nhö moät neàn ñaïo ñöùc vaø taùch bieät vôùi nhaø nöôùc.
Tröôùc khi vieáng thaêm ñaïi hoïc Yogyakarta, Ñöùc hoàng y chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân cuõng ñaõ gaëp gôõ vôùi khoaûng 200 vò ñaïi dieän cuûa Phaät giaùo, AÁn giaùo vaø Hoài giaùo taïi Makassar, mieàn nam ñaûo Sulawesi. Trong cuoäc gaëp gôõ, Ñöùc hoàng y ñaõ nhaán maïnh raèng ñoái thoaïi lieân toân khoâng nhöõng coù nghóa laø "hieän dieän vaø ngoài laïi vôùi nhau beân taùch traø", maø coøn coù nghóa laø ñoái thoaïi ñeå tìm ra giaûi phaùp.
Ñöùc hoàng y Tauran nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng cuûa cuoäc ñoái thoaïi giöõa Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, bôûi vì con soá tín ñoà cuûa hai toân giaùo naøy chieám ñeán 55 phaàn traêm daân soá theá giôùi vaø coù theå ñoùng goùp nhieàu vaøo phuùc lôïi cuûa theá giôùi.
Chu Vaên