Löông taâm Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn
Löông taâm Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn: ñaây laø ñeà taøi cuûa chuyeân muïc Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn tuaàn naøy cuûa chuùng toâi...
(Radio Veritas Asia 3/12/2009) - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Neáu coù moät ngöôøi xöùng ñaùng laø ñieån hình cuûa löông taâm Coâng giaùo trong chính trò, thì ngöôøi ñoù haún phaûi laø oâng Cao Quang AÙnh, daân bieåu goác Vieät nam duy nhöùt trong Haï Vieän Lieân Bang Hoa Kyø.
Toái thöù Baûy 7 thaùng 11 naêm 2009, Haï Vieän Lieân Bang Hoa kyø ñaõ thoâng qua döï luaät veà caûi toå y teá do chính phuû cuûa toång thoáng Barack Obama ñeà nghò. Ngöôøi duy nhöùt thuoäc Ñaûng Coäng Hoøa trong Haï Vieän Hoa Kyø ñaõ boû phieáu uûng hoä döï luaät laø daân bieåu Cao Quang AÙn.
Vaøi phuùt sau cuoäc boû phieáu, daân bieåu AÙnh cho bieát lyù do veà quyeát ñònh cuûa oâng: "Hai möôi phaàn traêm ngöôøi daân ñòa phöông cuûa toâi khoâng coù baûo hieåm söùc khoeû vaø chuùng toâi ñang gaëp nhöõng vaán naïn to lôùn veà y teá. Toâi tin raèng döï luaät laø moät ñieàu toát cho hoï."
Khi coù ngöôøi cho raèng oâng ñaõ laøm moät haønh ñoäng thieáu khoân ngoan cho moät chính khaùch môùi ra loø khi daùm moät mình ñi ngöôïc laïi vôùi chuû tröông chung cuûa Ñaûng, oâng AÙnh ñaõ doûng daïc tuyeân boá: "Toâi laø moät ngöôøi coøn non tay ngheà, nhöng toâi phaûi laøm theo löông taâm cuûa toâi".
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi, vò daân bieåu goác Vieät nam duy nhöùt trong Haï Vieän Lieân Bang Hoa Kyø ñaõ töøng laø moät su só Doøng Teân. Nhöõng naêm tu hoïc trong Doøng naøy ñaõ reøn luyeän cho oâng moät löông taâm "Coâng giaùo" luoân ñaët söï thaät, coâng lyù vaø coâng ích leân treân quyeàn lôïi caù nhaân vaø phe ñaûng.
OÂng AÙnh noùi vôùi ñaøi CNN raèng Toång thoáng Barack Obama ñaõ ñích thaân goïi ñieän thoaïi cho oâng ñeå yeâu caàu oâng uûng hoä döï luaät. Ñoù laø moät cuù ñieän thoaïi vaøo tröa thöù Baûy 7/11/2009, chæ vaøi giôø tröôùc khi tu chính aùn veà phaù thai "Stupak-Pitts" ñöôïc theâm vaøo trong döï luaät. Ñöôïc bieát döï luaät veà caûi toå y teá do toång thoáng Obama ñeà nghò coù chöùa ñöïng hai ñieàu khoaûn maø Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Hoa kyø khoâng chaáp nhaän: moät laø cho pheùp xöû duïng Quyõ Lieân Bang ñeå taøi trôï cho vieäc phaù thai, hai laø khoâng nhìn nhaän quyeàn töï do löông taâm cuûa caùc nhaân vieân y teá khi hoï phaûi ñöùng tröôùc nan ñeà phaù thai. Tu chính aùn "Stupak-Pitts" chính laø tu chính aùn thaùo gôõ hai ñieàu khoaûn treân ñaây ra khoûi döï luaät.
OÂng AÙnh trình baøy vôùi toång thoáng raèng neáu Haï Vieän khoâng chaáp nhaän tu chính aùn treân ñaây, oâng seõ khoâng boû phieáu uûng hoä döï luaät.
Luùc ngöôøi ta coøn tranh caõi veà Döï luaät, nhieàu daân cöû laõo thaønh cho raèng ñoù laø döï luaät quan troïng nhaát trong cuoäc ñôøi chính khaùch cuûa hoï. OÂng AÙnh bieát roõ neáu oâng boû phieáu choáng laïi döï luaät quan troïng haøng ñaàu cuûa toång thoáng thì cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc chaám döùt söï nghieäp chính trò cuûa mình vì nôi oâng ôû laø moät vuøng raát ñoâng ngöôøi thuoäc ñaûng Daân Chuû.
Theá nhöng khi thaáy vieäc phaù thai ñöôïc döï luaät uûng hoä thì oâng nhaát ñònh choáng laïi. OÂng noùi: "Toâi phaûi soáng vôùi löông taâm cuûa mình, vaø toâi luoân nhôù lôøi kinh Taân Öôùc: "Ñöôïc caû theá gian naøy maø maát linh hoàn thì coù ích chi".
Vaøo thaùng Gieâng 2009, daân bieåu AÙnh cuõng laø ñaûng vieân Coäng Hoøa duy nhaát toû yù uûng hoä Chöông trình Cöùu nguy Kinh teá nhöng sau ñoù oâng ñaõ ñoåi yù. Chöông trình 819 tyû myõ kim cuûa Toång thoáng Obama, duø khoâng ñöôïc daân bieåu Coäng Hoøa naøo uûng hoä, cuoái cuøng vaãn thaéng ôû Haï Vieän.
Laàn naøy, duø khoâng coù laù phieáu cuûa daân bieåu AÙnh thì Döï luaät Y teá vaãn thaéng, nhöng söï xeù raøo cuûa oâng cuûa ñaõ phaù hoûng döï tính cuûa phe Coäng Hoøa veà vieäc ñoaøn keát nhaát trí taåy chay chöông trình caûi toå y teá.
Vì theá ngay sau cuoäc baàu cöû, nhöõng lôøi coâng kích döõ doäi, thaäm chí chöûi ruûa, ñaõ tôùi taáp tung ra. Coù ngöôøi goïi oâng laø "keû phaûn boäi", coù ngöôøi baûo oâng "haõy cuùt veà Vieät Nam"... Hai cuoäc vaän ñoäng gaây quyõ bò huûy boû, vaø nhieàu ngöôøi uûng hoä ñaõ ñoøi tieàn veà.
Khi ñöôïc hoûi caûm nghó tröôùc lôøi caûnh baùo ñaày ñe doïa cuûa oâng Michael Steele, chuû tòch khoái coäng hoøa taïi Haï Vieän, oâng AÙnh ñaùp:
"Neáu oâng chuû tòch nghó raèng toâi khoâng coù tính baûo thuû ñuû ñeå laøm moät ñaûng vieân Coäng Hoøa thì ñoù laø quyeàn cuûa oâng aáy. Toâi hy voïng oâng ta vaãn tieáp tuïc laøm vieäc vôùi toâi ñeå cuøng ñöa ra nhöõng giaûi phaùp toát cho ñaát nöôùc. Vieäc taïo nhöõng raïn nöùt giöõa caùc ñaûng vieân Coäng hoøa trung dung vaø Coäng hoøa baûo thuû laø ñieàu khoâng coù lôïi cho ñaûng".
OÂng AÙnh baùc boû nhöõng ñoàn ñaûi cho raèng oâng seõ ra khoûi ñaûng Coäng Hoøa. Coøn laõnh tuï Ñaûng coäng hoøa, oâng Eric Cantor, thì noùi raèng duø khoâng vui nhöng ñaûng cuûa oâng vaãn tieáp tuïc uûng hoä oâng AÙnh. OÂng Cantor coøn noùi, "OÂng AÙnh laø moät nhaø laäp phaùp coù suy nghó. OÂng ta ñaõ caân nhaéc lôïi haïi trong quyeát ñònh cuûa mình."
Quaû thaät, laù phieáu cuûa daân bieåu AÙnh khoâng phaûi laø khoâng coù keøm ñieàu kieän. Trong cuoäc ñieän ñaøm ngaøy thöù Baûy 7/11/2009 vôùi Toång thoáng Obama, oâng AÙnh ñaõ ñöa ra nhöõng ñeà nghò khoâi phuïc kinh teá cho khu vöïc cuûa oâng, moät nôi vaãn coøn mang nhöõng di haïi naëng neà cuûa traän baõo Katrina. OÂng AÙnh noùi tôùi vieäc xaây döïng caùc beänh vieän cho daân ngheøo, xoùa nôï cho caùc chöông trình cho vay tieàn vì thieân tai vaø taøi khoaûn caàn thieát cho baûo hieåm y teá cuûa bang Louisiana. OÂng AÙnh cho bieát toång thoáng ñaõ höùa seõ laøm vieäc vôùi oâng veà nhöõng vaán ñeà ñoù.
Nhieàu ngöôøi cho raèng vieäc oâng AÙnh uûng hoä Döï luaät Y teá chæ laø moät caùch ñeå kieám phieáu cho laàn taùi öùng cöû thaùng 11 naêm 2010.
Nhöng cuõng coù nhieàu ngöôøi uûng hoä daân bieåu AÙnh. Moät nhaân vieân cuûa oâng cho bieát, "Toâi nghó oâng aáy laøm vieäc raát chuyeân chuù. Toâi nghó oâng aáy nghieân cöùu moïi vieäc kyõ löôõng, vaø toâi nghó oâng aáy coá gaéng laøm ñieàu ñuùng. Nhöõng ngöôøi trong ban ñieàu haønh thöôøng tìm ñeán oâng vì oâng aáy saün saøng noùi veà moïi thöù maø khoâng mang naëng thaønh kieán naøy noï."
OÂng Paul Rainwater, giaùm ñoác UÛy ban Phuïc hoài bang Louisiana, nhaän xeùt, "Toâi thöôøng caûm phuïc caùch oâng aáy giaûi quyeát vaán ñeà. Baïn khoâng theå khoâng öa thích oâng aáy. Baïn khoâng theå khoâng bò aán töôïng veà nhieät tình cuûa oâng aáy, vaø baïn seõ phaûi meán moä söï thaúng thaén cuûa oâng aáy."
Coøn ñoái vôùi daân bieåu Cao Quang AÙnh thì sao? Lieäu oâng coù hoái haän veà vieäc laøm cuûa mình neáu Döï luaät Y teá thaát baïi khi ñeán Thöôïng Vieän? Laù phieáu ngaøy hoâm nay cuûa oâng chaúng baûo ñaûm gì cho vieäc ñaéc cöû laàn sau.
Traû lôøi phoûng vaán treân ñaøi CNN, oâng Cao Quang AÙnh khaúng ñònh: "Toâi luoân luoân chuù troïng ñeán vieäc coù ñöôïc nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén cho ngöôøi daân ñòa phöông mình duø ñieàu ñoù coù phöông haïi tôùi töông lai chính trò cuûa toâi."
Quaû thaät, khoâng moät ngöôøi daân cöû duø thuoäc Coäng Hoøa, hay Daân Chuû, hay baát kyø ñaûng phaùi naøo coù theå theå toàn taïi neáu khoâng coù söï tín nhieäm cuûa ngöôøi daân.
Daân bieåu Cao Quang AÙnh ñaõ khoâng theo ñuùng chæ thò cuûa ñaûng oâng, bôûi vì nhö oâng noùi: "Cuoái cuøng thì chuùng toâi vaãn phaûi laø ñaïi dieän cho ngöôøi daân cuûa ñôn vò mình."
Vaø coøn hôn theá nöõa,oâng ñaõ thöïc haønh ñuùng lôøi cuûa thaùnh Pheâroâ: "Thaø vaâng lôøi Thieân Chuùa hôn vaâng lôøi loaøi ngöôøi". OÂng ñaõ ñaët löông taâm, nhaân quyeàn, quyeàn lôïi cuûa daân chuùng leân treân quyeàn lôïi caù nhaân vaø cuûa phe nhoùm.
Chuùng toâi xin taïm ngöng muïc Coâng giaùo vaø nhaân quyeàn tuaàn naøy taïi ñaây. Xin thaân aùi chaøo quyù vò vaø caùc baïn vaø heïn gaëp laïi vaøo thöù Naêm tuaàn sau.
Chu Vaên