Cuoäc chieán Thaùnh Giaù taïi YÙ
Cuoäc chieán "Thaùnh Giaù" taïi YÙ.
Roma [La Croix 4/11/2009] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Nhö chuùng toâi ñaõ ñöa tin: hoâm thöù Ba 3 thaùng 11 naêm 2009, Toøa AÙn Nhaân Quyeàn AÂu Chaâu coù truï sôû taïi Strasbourg, Phaùp, ñaõ ñöa ra phaùn quyeát yeâu caàu chính phuû YÙ phaûi thaùo gôõ Thaùnh Giaù khoûi moïi phoøng lôùp trong caùc tröôøng coâng laäp.
Phaùn quyeát naøy ñaõ taïo ra nhieàu phaûn öùng soâi noåi trong Giaùo hoäi cuõng nhö ngoaøi xaõ hoäi. Taát caû caùc cô quan truyeàn thoâng taïi YÙ ñeàu ñöa baûn tin leân trang nhöùt. Rieâng Nhöït baùo "Avvenire", cô quan ngoân luaän cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ, ñaõ daønh baøi xaõ luaän vaø nguyeân hai trang ñeå pheâ bình phaùn quyeát naøy. Toøa thaùnh, xuyeân qua tieáng noùi cuûa Ñöùc hoàng y Tarcisio Bertone, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh vaø phaùt ngoân vieân cuûa Toøa Thaùnh laø cha Federico Lombardi, cuõng ñaõ gay gaét leân aùn moät phaùn quyeát bò xem laø "sai laàm" vaø "thieån caän".
Moät nhöït baùo kinh teá phaùt haønh taïi YÙ laø tôø "Il Sole 24 ore" [döôùi aùnh maët trôøi 24 tieáng ñoàng hoà], baøy toû laäp tröôøng moät caùch roõ raøng. Baùo naøy vieát: "Neáu ñoïc kyû phaùn quyeát cuûa Toøa aùn naøy, theo ñoù Thaùnh Giaù trong caùc tröôøng coâng laäp laø moät vi phaïm quyeàn cuûa cha meï ñöôïc giaùo duïc con caùi theo nhöõng xaùc tín cuûa mình, ngöôøi ta seõ thaáy raèng tinh thaàn khoan nhöôïng, voán raát ñöôïc traân quyù vaøo thôøi AÙnh Saùng, nay ñaõ bò "ñoâng cöùng" vaøo theá kyû 21".
Baùo naøy neâu leân caâu hoûi: "Lieäu trong töông lai chuùng ta coù neân loaïi tröø nhau, baèng caùch buoäc caùc nhoùm thieåu soá phaûi caâm mieäng vaø xem thöôøng caùc nhoùm ña soá, chæ vì, duø laø tín höõu Kitoâ, tín ñoà Hoài giaùo, voâ thaàn hay Phaät giaùo, hoï laøm toån thöông ai ñoù moät caùch naøo ñoù?"
Ñeå hieåu lyù do taïi sao Toøa AÙn Nhaân Quyeàn AÂu Chaâu ñöa ra phaùn quyeát treân ñaây, thieát töôûng chuùng ta caàn trôû veà khoaûng cuoái thaäp nieân 90 cuûa theá kyû tröôùc. Luùc ñoù coù moät baùc só teân laø Massimo Albertin vaø vôï oâng laø baø Soile Lautsi, goác Phaàn lan, caû hai ñeàu laø thaønh vieân cuûa Lieân Hieäp voâ thaàn duy lyù, gôûi con hoïc taïi tröôøng Vittorino da Feltre, ôû Abano Terma, taïi thaønh phoá Padova. Naïi ñeán tính theá tuïc cuûa Nhaø nöôùc, hai vôï choàng naøy yeâu caàu ban giaùm ñoác cuûa tröôøng phaûi thaùo gôõ Thaùnh Giaù khoûi phoøng hoïc.
Giaùm ñoác tröôøng khoâng chaáp thuaän yeâu caàu treân. Vaø ñaây laø khôûi ñaàu cuûa moät cuoäc chieán phaùp lyù keùo daøi maõi cho ñeán naêm 2006, khi vaán ñeà ñöôïc ñöa leân chính phuû trung öông. Taïi ñaây, naïi ñeán "tính caùch töôïng tröng vaø giaùo duïc cao ñoä cuûa bieåu töôïng ñöùc tin Kitoâ giaùo, ngay caû trong moät nôi coâng coäng," chính phuû YÙ baùc boû yeâu caàu cuûa caëp vôï choàng voâ thaàn noùi treân. Chính vì theá maø caëp vôï choàng naøy môùi kieän leân Toøa AÙn Nhaân Quyeàn AÂu Chaâu. Vaø hoâm thöù Ba 3 thaùng 11 naêm 2009, Toøa naøy yeâu caàu chính phuû YÙ phaûi thaùo gôõ Thaùnh Giaù khoûi caùc phoøng lôùp trong caùc tröôøng coâng laäp cuõng nhö boài thöôøng 5 ngaøn AÂu kim cho caëp vôï choàng naøy vì nhöõng thieät haïi tinh thaàn.
Phaùn quyeát cuûa Toøa AÙn Nhaân Quyeàn AÂu Chaâu ñöôïc nhöõng ngöôøi tranh ñaáu cho tính "theá tuïc" cuûa Nhaø nöôùc vaø caùnh taû cöïc ñoan xem nhö moät chieán thaéng.
Baùo chí YÙ coù nhieàu phaûn öùng khaùc nhau. Moät soá tôø baùo lôùn taïi nöôùc naøy leân aùn phaùn quyeát. Rieâng baùo "La Stampa di Torino" laïi uûng hoä phaùn quyeát. Trong baøi xaõ luaän treân soá baùo ra ngaøy 4 thaùng 11 naêm 2009, baùo naøy cho raèng phaùn quyeát cuûa toøa aùn nhaân quyeàn AÂu chaâu taïi Strasbourg "giaûi phoùng nöôùc YÙ khoûi moät tình traïng "maäp môø" voán ñaõ keùo daøi hôn 70 naêm nay; phaùn quyeát naøy giuùp phaân bieät traéng ñen roõ raøng: Thaùnh Giaù laø moät bieåu töôïng toân giaùo chöù khoâng phaûi chính trò hay theå thao; Thaùnh Giaù laø bieåu töôïng cuûa moät toân giaùo, do ñoù tröng baøy Thaùnh Giaù trong caùc tröôøng hoïc laøm toån thöông caùc tín ñoà cuûa nhöõng toân giaùo khaùc hay nhöõng ngöôøi voâ thaàn".
Taùc giaû cuûa baøi xaõ luaän treân baùo "La Stampa di Torino" nhaéc laïi raèng khoâng coù baát cöù luaät naøo cuûa Coäng Hoøa YÙ aùp ñaët vieäc treo Thaùnh Giaù trong caùc tröôøng hoïc vaø nhöùt laø trong caùc toøa aùn, beänh vieän hay caùc phoøng baàu cöû. Theo baùo naøy, luaät buoäc treo Thaùnh Giaù chæ coù töø thôøi Phaùt xít vaø vaãn toàn taïi ngay caû sau khi cheá ñoä naøy suïp ñoå.
Thaät ra, nhö thuû töôùng YÙ, oâng Silvio Berlusconi vaø boä tröôûng giaùo duïc YÙ cuõng nhö Ñöùc hoàng y Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh vaø giaùm ñoác phoøng baùo chí Toøa Thaùnh ñaõ khaúng ñònh, Thaùnh Giaù laø moät phaàn cuûa vaên hoùa vaø baûn saéc YÙ. Ñoái vôùi tuyeät ñaïi ña soá giôùi chính trò gia YÙ, Thaùnh Giaù ñöôïc xem tröôùc tieân nhö bieåu töôïng cuûa moät truyeàn thoáng, moät vaên hoùa, moät baûn saéc thuoäc veà lòch söû YÙ. Nhö baø Marisa Gelmini, boä tröôûng giaùo duïc YÙ ñaõ tuyeân boá: "Thaùnh Giaù laø moät bieåu töôïng toân giaùo, nhöng söï hieän dieän cuûa Thaùnh Giaù trong caùc tröôøng hoïc khoâng heà coù nghóa laø buoäc phaûi theo Coâng giaùo. Coäi reã cuûa nöôùc YÙ cuõng naèm trong caùc bieåu töôïng; loaïi boû nhöõng bieåu töôïng aáy laø deïp boû moät phaàn cuûa chính mình".
Vaø baø boä tröôûng giaùo duïc YÙ caûnh caùo raèng neáu khaùng caùo cuûa nöôùc baø khoâng ñöôïc ñoùn nhaän, thì nöôùc naøy seõ phaûi ñöông ñaàu vôùi moät vaán ñeà traàm troïng. Ngay caû oâng Pier Luigi, taân toång thö kyù cuûa ñaûng Daân Chuû, ngöôøi ñaõ töøng lôùn leân trong haøng nguõ ñaûng Coäng Saûn YÙ, cuõng noùi raèng Thaùnh Giaù trong caùc tröôøng coäng laäp laø moät truyeàn thoáng khoâng laøm toån thöông baát cöù ai.
Hoâm thöù Ba 3 thaùng 11 naêm 2009, taát caû caùc baø meï, khi ñeán tröôøng ñoùn con, ñeàu tuyeân boá raèng Thaùnh Giaù ñöôïc tröng baøy trong caùc lôùp hoïc laø "moät bieåu töôïng thaùnh thieâng, bình daân vaø quen thuoäc".
Ñieàu maø caùc thaåm phaùn cuûa Toøa aùn nhaân quyeàn AÂu chaâu taïi Strasbourg xem ra khoâng hieåu ñöôïc, ñoù laø taïi YÙ Thaùnh Giaù laø moät phaàn cuûa cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa ngöôøi YÙ, cuõng nhö töôïng Ñöùc Meï vaø caùc nôi caàu nguyeän maø ngöôøi ta thaáy nhan nhaûn ôû moïi goùc ñöôøng.
Chu Vaên